Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 193


Поиск по словарям

Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том

ВЫВЕСТИ
ВЫВАЛИТЬ сов. 1. кого-что; разг. ауҙарыу, ауҙарып ташлау (төшөрөү, бушатыу), түгеү; вывалить уголь из машины күмерҙе машинанан ауҙарып бушатыу 2. прост. (выйти откуда-л. толпой) ағылып (эркелеп) килеп сығыу, ағылыу, эркелеү
ВЫВАЛИТЬСЯ сов. 1. төшөү, төшөп китеү, килеп төшөү, йығылып (ауып) төшөү; зуб вывалился теш төштө; птенцы вывалились из гнезда ҡош балалары оянан йығылып төшкән 2. прост. см. вывалить 2
ВЫВАЛЯТЬ сов. кого-что; прост. аунатыу, аунатып (ҡолатып) бысратыу; вывалять в снегу ҡарҙа аунатыу
ВЫВАЛЯТЬСЯ сов.; прост. аунау, аунап (ҡолап) бысраныу; вываляться в песке ҡомда аунау
ВЫВАРИВАТЬ несов. см. выварить
ВЫВАРИВАТЬСЯ несов. 1. см. вывариться 2. страд. от вываривать
ВЫВАРИТЬ сов. что 1. ҡайнатып табыу (алыу), ҡайнатыу; выварить соль из морской воды диңгеҙ һыуынан ҡайнатып тоҙ алыу 2. иҙелгәнсе бешереү; выварить мясо итте иҙелгәнсе бешереү
ВЫВАРИТЬСЯ сов. ҡайнап иҙелеп бөтөү, иҙелеп бешеү
ВЫВАРКА ж см. выварить 1; выварка сахара ҡайнатып шәкәр алыу
ВЫВАРКИ только мн.; спец. ултырма, ҡалдыҡ (ҡайнатҡандан һуц )
ВЫВЕДАТЬ сов. что; разг. һорашып серен алыу (асыҡлау), белеү, төпсөнөп белеү; выведать тайну серҙе төпсөнөп белеү
ВЫВЕДЕНИЕ с см. вывести 1 — 7; выведение формулы формула сығарыу; выведение новых пород скота малдың яңы тоҡомдарын килтереп сығарыу; выведение пятен тапты бөтөрөү
ВЫВЕДЫВАТЬ несов. см. выведать
ВЫВЕЗТИ сов. кого-что 1. сығарыу, алып китеү (сығыу), сығарып ташлау (түгеү); вывезти раненых с линии фронта фронт һыҙығынан яралыларҙы сығарыу; вывезти удобрения на поля баҫыуға ашлама сығарыу; вывезти мебель йорт йыһазын алып сығыу 2. (привезти с собой ) алып ҡайтыу (килеү); вывезти книги из-за границы сит илдән китаптар алып ҡайтыу 3. перен ., прост. (выручить) ҡотҡарыу, ҡотолдороу; меня вывез счастливый случай мине бәхетле осраҡ ҡотҡарҙы ♦ вывезти на себе үҙ елкәңдә күтәреү (ауырлыҡты, эште һ.б.)
ВЫВЕРИТЬ сов. что тикшереү, дөрөҫләү; выверить списки избирателей һайлаусылар исемлеген тикшереү; выверить часы сәғәт дөрөҫләү
ВЫВЕРКА ж; разг. см. выверить — выверять; выверка весов үлсәүҙе дөрөҫләү
ВЫВЕРНУТЬ сов. что 1. бороп алыу (сығарыу); вывернуть винт винтты бороп сығарыу;
вывернуть лампочку лампочканы бороп алыу 2. (выдернуть силой) йолҡоп алыу (сығарыу, ауҙарыу); буря вывернула дерево дауыл ағасты йолҡоп ауҙарған 3. әйләндереп сығарыу, әйләнеп китеү 4. разг. (вывихнуть) ҡаймыҡтырыу, быуынын сығарыу; вывернуть руку ҡулды ҡаймыҡтырыу 5. (перевернуть изнанкой наружу) әйләндереү (тиҫкәре ягын, эске ягын); вывернуть карманы кеҫәләрҙе әйләндереү; вывернуть рукав еңде әйләндереү
ВЫВЕРНУТЬСЯ сов. 1. разг. боролоп сығыу; болт вывернулся болт боролоп сыҡты 2. разг. (вывихнуться) ҡаймығыу, быуын сығыу 3. (изнанкой наружу) әйләнеү; карман вывернулся кеҫә (тиҫкәре яғына) әйләнгән 4. (выскользнуть из чьих-л. рук) ысҡыныу, ысҡынып китеү; мальчик вывернулся малай ысҡынып китте 5. перен., разг. (выйти из затруднительного положения) ҡотолоу, ҡотолоп сығыу; вывернуться из беды бәләнән ҡотолоу 6. прост. (внезапно появиться) ҡапыл килеп сығыу; из-за поворота вывернулся конный отряд боролманан атлы отряд килеп сыҡты
ВЫВЕРТ м; разг. 1. боролош, бөгөлөш; плясать с вывертами боролоштар яһап бейеү 2. (причуда) әкәмәт, сәйер ҡыланыш, әкәмәтлек, сәйерлек; человек с вывертами сәйер ҡыланышлы кеше
ВЫВЁРТЫВАТЬ несов. см. вывернуть
ВЫВЁРТЫВАТЬСЯ несов. 1. см. вывернуться 2. страд. от вывёртывать
ВЫВЕРЯТЬ несов. см. выверить
ВЫВЕСИТЬ I сов. что элеү, элеп ҡуйыу, сығарып элеү; вывесить флаги флагтар элеү; вывесить зимнюю одежду ҡышҡы кейемдәрҙе сығарып элеү; вывесить приказ приказ элеү
ВЫВЕСИТЬ II сов. что (определить вес) үлсәү, үлсәп сығыу (тикшереү); вывесить тару тараны үлсәп сығыу
ВЫВЕСКА I ж 1. вывеска; вывеска института институт вывескаһы 2. перен. (показная сторона) күҙ буяу, пәрҙә
ВЫВЕСКА II ж см. вывесить II
ВЫВЕСТИ сов. кого-что 1. (кого-что) сығарыу, алып сығыу; вывести детей на прогулку балаларҙы тышта йөрөргә алып сығыу 2. кого-что сығарыу; вывести из состава президиума президиум составынан сығарыу 3. что (килтереп) сығарыу, яһау; вывести формулу формула сығарыу; вывести заключение һығымта яһау 4. кого (баҫып) сығарыу; вывести цыплят себеш баҫып сығарыу 5. кого-что үҫтереү, килтереп сығарыу, барлыҡҡа килтереү; вывести новый сорт пшеницы бойҙайҙың яңы сортын сығарыу 6. что (построить ) төҙөү, һалыу, күтәреү; вывести крышу ҡыйыҡ күтәреү; вывести баню мунса һалыу 7. кого-что (уничтожить) бөтөрөү, (юҡҡа) сығарыу; вывести пятно тапты бөтөрөү; вывести тараканов
193
7 зак. 2.0084.05