Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 196


Поиск по словарям

Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том

ВЫГРУЗИТЬСЯ
ВЫГРУЗИТЬСЯ сов. 1. йөк бушатыу, бушатылыу; судно выгрузилось судно бушатылды 2. (высадиться) төшөү, төшөп ҡалыу, сығыу; полк выгрузился из эшелона полк эшелондан төшөп ҡалды
ВЫГРУЗКА ж см. выгрузить, выгрузиться; выгрузка теплохода теплоходтағы йөктө бушатыу; место выгрузки войск ғәскәрҙең төшөү урыны
ВЫГРЫЗАТЬ несов. см. выгрызть
ВЫГРЫЗТЬ сов. что кимереп тишеү, кимереп ашау, кимереү
ВЫГУЛ м; с.-х. 1. см. выгуляться 2. ялан кәртә, тышҡы кәртә
ВЫГУЛЯТЬСЯ сов.; с. -х. һимереү
ВЫДАВАТЬ несов. см. выдать ВЫДАВАТЬСЯ I несов. см. выдаться ВЫДАВАТЬСЯ II страд. от выдавать ВЫДАВИТЬ сов. что 1. һығып (һытып, ҡыҫып) сығарыу; выдавить сок из лимона лимондың һутын һығып сығарыу 2. перен. көсләп (һығып) сығарыу; выдавить улыбку көсләп йылмайыу 3. баҫып (этеп, төртөп) ватыу; выдавить стекло быяланы төртөп ватыу 4. (вытиснить) баҫып төшөрөү (сығарыу, яһау), эҙ ҡалдырыу; выдавить рисунок на жести ҡалайға һүрәт баҫып төшөрөү
ВЫДАВИТЬСЯ сов. 1. сығыу (ҡыҫыуҙан, һығыуҙан ); паста выдавилась из тюбика тюбиктан паста сыҡты 2. килеп сығыу (төшөү), ватылыу (баҫыуҙан, ҡыҫыуҙан); спинка стула выдавилась ултырғыстың арты ватылған 3. (вытисниться) сығыу, төшөү (эҙ, рәсем һ. б. тураһында)
ВЫДАВЛИВАТЬ несов. см. выдавить
ВЫДАВЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. выдавиться 2. страд. от выдавливать
ВЫДАИВАТЬ несов. см. выдоить ВЫДАЛБЛИВАТЬ несов. см. выдолбить ВЫДАНЬЕ: на выданье уст. еткән, кейәүгә бирерлек (ҡыҙ)
ВЫДАТЬ сов. 1. что биреү, өләшеү, таратыу; выдать зарплату эш хаҡы биреү 2. кого-что (возвратить ) кире биреү (ҡайтарыу); выдать перебежчика ҡасып сығыусыны кире ҡайтарыу 3. кого-что (обнаружить, разоблачить) асыу, фаш итеү, тоттороу, һатыу, белгертеү, белдереү; выдать тайну серҙе асыу; не выдать своего состояния үҙеңдең хәлеңде белгертмәү; выдать друга дуҫты һатыу 4. за кого-что (представить не тем) итеп (тип) күрһәтеү, тигән булыу; выдать себя за знатока лошадей үҙен аттар белгесе итеп күрһәтеү 5. что (добыть) табыу, сығарыу, эшләп биреү; выдать нефть сверх плана пландан тыш нефть сығарыу ♦ не выдай(те)! һатма(ғыҙ)!, ҡот-ҡар(ығыҙ)!; выдать себя үҙеңде-үҙең фаш итеү
ВЫДАТЬСЯ сов. 1. һонолоп (сығып, һерәйеп, ҡалҡып) тороу; уступ скалы выдался в море ҡаяның киртләсе диңгеҙгә сығып тора 2. (отличиться) айырылып (күренеп) тороу,
айырылып сығыу; мальчик выдался из группы малай төркөмдән айырылып торҙо 3. разг. (оказаться , случиться) тура килеү, булыу; выдался солнечный день ҡояшлы көн тура килде
ВЫДАЧА ж 1. см. выдать 1—3, 5; выдача удостоверений танытма биреү; выдача продукции продукция сығарыу; выдача преступников енәйәтселәрҙе тоттороу 2. (то, что выдано) бирелгән нәмә (аҡса, тауар һ.б.); крупная выдача күпләп бирелгән
ВЫДАЮЩИЙСЯ, -аяся, -ееся 1. прич. от выдаваться 1, 2; 2. прил. күренекле, атаҡлы, ҙур; выдающийся успех ҙур уңыш; выдающийся актёр күренекле актёр
ВЫДВИГАТЬ несов. см. выдвинуть
ВЫДВИГАТЬСЯ несов. 1. см. выдвинуться 2. тартып (шыуҙырып, этеп) сығарылыу; доска стола выдвигается өҫтәл таҡтаһы тартып сығарыла 3. страд. от выдвигать
ВЫДВИЖЕНЕЦ м үрләтелгән кеше
ВЫДВИЖЕНИЕ с см. выдвинуть, выдвинуться; выдвижение кандидатов в депутаты депутатлыҡҡа кандидаттар күрһәтеү
ВЫДВИЖНОЙ, -ая, -ое шыуҙырмалы, тартып сығармалы; выдвижная дверь шыуҙырмалы ишек
ВЫДВИНУТЬ сов. 1. что этеп (тартып) сығарыу (күсереү), шылдырыу; выдвинуть стол на середину комнаты өҫтәлде бүлмә уртаһына шылдырыу; выдвинуть ящик стола өҫтәл тартмаһын тартып сығарыу 2. что (алға) ҡуйыу, (алға) сығарыу; выдвинуть плечо вперёд яурынды алға сығарыу 3. перен. (предложить для обсуждения ) тәҡдим итеү, күрһәтеү, ҡуйыу, ташлау; выдвинуть обвинение ғәйеп ташлау; выдвинуть тезис тезис тәҡдим итеү 4. күрһәтеү, үрләтеү, күтәреү, ҡуйыу; выдвинуть на должность мастера мастер вазифаһына күрһәтеү
ВЫДВИНУТЬСЯ сов. 1. алға сығыу, алға күсеү (китеү), алға барып урынлашыу; правый фланг выдвинулся уң фланг алға күсте; выдвинуться из толпы халыҡ төркөмөнән алға сығыу 2. үрләү, күтәрелеү; талантливый артист быстро выдвинулся һәләтле артист тиҙ күтәрелде
ВЫДВОРИТЬ сов. кого-что ҡыуыу, һөрөү, ҡыуып (һөрөп) сығарыу; выдворить за пределы страны илдән ҡыуып сығарыу
ВЫДВОРЯТЬ несов. см. выдворить
ВЫДЕЛ м 1. уртаҡ мөлкәттең бүленгән өлөшө, бүлендек 2. уртаҡ мөлкәтте бүлеп биреү
ВЫДЕЛАТЬ сов. что 1. оҫта итеп яһау (эшләү); выделать рисунок на вазе вазала оҫта итеп биҙәк яһау 2. (обработать) эшкәртеү, иләү; выделать кожу тире эшкәртеү
ВЫДЕЛЕНИЕ с 1. см. выделить, выделиться; выделение в самостоятельное предприятие үҙ аллы предприятиеға бүленеү; выделение пота тир (бүленеп) сығыу 2. обычно мн. выделения физиол. бүленде
196