Баш
Рус
Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 640 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
НАСТУПЛЕНИЕ
НАСТУПЛЕНИЕ I с һөжүм; перейти в наступление һөжүмгә күсеү
НАСТУПЛЕНИЕ II с см. наступить II; наступление весны яҙ етеү; наступление дня көн тыуыу
НАСТУРЦИЯ ж настурция (цҫемлек)
НАСТЫВАТЬ несов. см. настыть
НАСТЫНУТЬ сов. см. настЫть
НАСТЫРНЫЙ, -ая, -ое прост. ныҡыш, еңмеш, теңкә ҡоротҡос, ялыҡтырғыс, ялҡытҡыс, биҙрәткес; настырный человек ныҡыш кеше; настырный дождь ялҡытҡыс ямғыр
НАСТЫТЬ и НАСТЫНУТЬ сов. 1. разг. (намёрзнуть ) туңыу; лёд настыл на мостках баҫмаларҙың өҫтө туңған 2. прост. (стать холодным) һыуыныу, һыуыу; за ночь изба настыла өй төн эсендә (төндә) һыуынған 3. (озябнуть) бик ныҡ өшөү; настыли руки ҡулдар ныҡ өшөнө
НАСУЛИТЬ сов. что; прост. (наобещать ) (күп итеп) вәғәҙә итеү; насулить подарков күп итеп бүләктәр вәғәҙә итеү
НАСУПИТЬ сов. что йыйырыу; насупить брови ҡаш йыйырыу
НАСУПИТЬСЯ сов. 1. (о бровях) йыйырылыу; брови его насупились уның ҡаштары йыйырылды 2. сырай һытыу, ҡаш йыйырыу; насупиться от недовольства ризаһыҙлыҡ менән сырай һытыу
НАСУПЛЕННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от насупить; брови насуплены ҡаштар йыйырылған 2. прил. йыйырылған, йәмрәйгән (ҡаш), емерелгән, һытылған (сырай); смотреть из-под насупленных бровей ҡаш емереп ҡарау 3. прил. күңелһеҙ, ҡырыҫ; насупленный вид күңелһеҙ сырай
НАСУПЛИВАТЬ несов. см. насупить
НАСУПЛИВАТЬСЯ несов. см. насупиться
НАСУХО нареч. ҡоротҡансы; вытереть руки насухо ҡулдарҙы ҡоротҡансы һөртөү
НАСУЧИВАТЬ несов. см. насучить
НАСУЧИВАТЬСЯ несов. страд. от насучивать
НАСУЧИТЬ сов. что сиратыу, сиратып ҡуйыу (бөтөү, ташлау); насучить ниток еп сиратып ҡуйыу
НАСУШИВАТЬ несов. см. насушить
НАСУШИВАТЬСЯ несов. страд. от насушивать
НАСУШИТЬ сов. что киптереү, киптереп ҡуйыу, киптереп алыу (бөтөү); насушить лекарственных трав дарыу үләндәре киптереп ҡуйыу
НАСУЩНОСТЬ жә әһәмиәтлелек, мөһимлек, кәрәклек, әһәмиәтле булыу, мөһим булыу; насущность задач бурыстарҙың әһәмиәтлелеге
НАСУЩНЫЙ, -ая, -ое иң мөһим, иң әһәмиәтле, иң кәрәкле, бик мөһим, бик әһәмиәтле,
әһәмиәте ҙур, әһәмиәткә эйә булған; насущные вопросы бик мөһим мәсьәләләр
НАСЧЁТ предлог с род. п.; разг. (относительно кого - чего - л.) тураһында, ҡарата, хаҡында; говорить насчёт работы эш тураһында һөйләү
НАСЧИТАТЬ сов. иҫәпләп (һанап) сығарыу, иҫәпләп (һанап) белеү, иҫәбен белеү (алыу); насчитать более десяти ошибок ундан артыҡ хата иҫәпләп сығарыу
НАСЧИТЫВАТЬ несов. 1. см. насчитать 2. һаналыу, иҫәпләнеү, бар (булыу); группа насчитывает двадцать человек төркөмдә егерме кеше иҫәпләнә
НАСЧИТЫВАТЬСЯ несов. һаналыу, бар (булыу); в школе насчитываются десятки кружков мәктәптә тиҫтәләрсә түңәрәк(тәр) бар
НАСШИБАТЬ сов. что, чего; разг. һуғып (бәреп) төшөрөү; насшибать корзину яблок бер кәрзин алма һуғып төшөрөү
НАСЫЛАТЬ несов. см. наслать
НАСЫЛАТЬСЯ несов. страд. от насылать
НАСЫПАТЬ сов. 1. что, чего тултырыу, тултырып ҡуйыу, һалыу, һалып ҡуйыу; насыпать мешок крупы бер тоҡ ярма тултырып ҡуйыу 2. что, чего һибеү, түгеү, һибеп сығыу; насыпать песок (песку) на дорогу юлға ҡом һибеп сығыу 3. что өйөү, өйөп ҡуйыу; насыпать горку из снега ҡарҙан тау өйөү
НАСЫПАТЬ несов. см. насыпать
НАСЫПАТЬСЯ сов. ҡойолоу, төшөү, түгелеү; насыпалось много снега бик күп ҡар ҡойолған
НАСЫПАТЬСЯ несов. 1. см. насыпаться 2. страд. от насыпать
НАСЫПКА ж см. насыпать; насыпка крупы в мешки ярманы тоҡтарға тултырыу
НАСЫПНОЙ, -ая, -ое 1. өйөлә (һалына, тултырыла) торған, тултырырға (һалырға) әҙерләнгән; насыпной груз тултырырға әҙерләнгән йөк 2. өйөп яһалған; насыпная плотина өйөп яһалған быуа
НАСЫПЬ ж 1. өйөм, өйөлгән тупраҡ (балсыҡ, ҡом), тупраҡ өйөмө; железнодорожная насыпь тимер юлдағы тупраҡ өйөмө 2. в знач. нареч. насыпью; спец. (без тары) тараға (һауытҡа) һалмайынса; грузить уголь насыпью таш күмерҙе тараға һалмайынса тейәү
НАСЫТИТЬ сов. 1. кого - что туйғансы ашатыу, туйҙырыу; насытить голодного ас кешене туйғансы ашатыу 2. перен. ҡәнәғәтләндереү; насытить потребности ихтыяждарҙы ҡәнәғәтләндереү 3. хим. туйындырыу; насытить раствор солями иретмәне тоҙҙар менән туйындырыу
НАСЫТИТЬСЯ сов. 1. (наесться досыта) туйғансы ашау, ашап туйыу; собаки быстро насытились эттәр тиҙ ашап туйҙы 2. перен. (вполне удовлетвориться) ҡәнәғәтләнеү, ҡәнәғәт бу-
640
НАСТУПЛЕНИЕ I с һөжүм; перейти в наступление һөжүмгә күсеү
НАСТУПЛЕНИЕ II с см. наступить II; наступление весны яҙ етеү; наступление дня көн тыуыу
НАСТУРЦИЯ ж настурция (цҫемлек)
НАСТЫВАТЬ несов. см. настыть
НАСТЫНУТЬ сов. см. настЫть
НАСТЫРНЫЙ, -ая, -ое прост. ныҡыш, еңмеш, теңкә ҡоротҡос, ялыҡтырғыс, ялҡытҡыс, биҙрәткес; настырный человек ныҡыш кеше; настырный дождь ялҡытҡыс ямғыр
НАСТЫТЬ и НАСТЫНУТЬ сов. 1. разг. (намёрзнуть ) туңыу; лёд настыл на мостках баҫмаларҙың өҫтө туңған 2. прост. (стать холодным) һыуыныу, һыуыу; за ночь изба настыла өй төн эсендә (төндә) һыуынған 3. (озябнуть) бик ныҡ өшөү; настыли руки ҡулдар ныҡ өшөнө
НАСУЛИТЬ сов. что; прост. (наобещать ) (күп итеп) вәғәҙә итеү; насулить подарков күп итеп бүләктәр вәғәҙә итеү
НАСУПИТЬ сов. что йыйырыу; насупить брови ҡаш йыйырыу
НАСУПИТЬСЯ сов. 1. (о бровях) йыйырылыу; брови его насупились уның ҡаштары йыйырылды 2. сырай һытыу, ҡаш йыйырыу; насупиться от недовольства ризаһыҙлыҡ менән сырай һытыу
НАСУПЛЕННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от насупить; брови насуплены ҡаштар йыйырылған 2. прил. йыйырылған, йәмрәйгән (ҡаш), емерелгән, һытылған (сырай); смотреть из-под насупленных бровей ҡаш емереп ҡарау 3. прил. күңелһеҙ, ҡырыҫ; насупленный вид күңелһеҙ сырай
НАСУПЛИВАТЬ несов. см. насупить
НАСУПЛИВАТЬСЯ несов. см. насупиться
НАСУХО нареч. ҡоротҡансы; вытереть руки насухо ҡулдарҙы ҡоротҡансы һөртөү
НАСУЧИВАТЬ несов. см. насучить
НАСУЧИВАТЬСЯ несов. страд. от насучивать
НАСУЧИТЬ сов. что сиратыу, сиратып ҡуйыу (бөтөү, ташлау); насучить ниток еп сиратып ҡуйыу
НАСУШИВАТЬ несов. см. насушить
НАСУШИВАТЬСЯ несов. страд. от насушивать
НАСУШИТЬ сов. что киптереү, киптереп ҡуйыу, киптереп алыу (бөтөү); насушить лекарственных трав дарыу үләндәре киптереп ҡуйыу
НАСУЩНОСТЬ жә әһәмиәтлелек, мөһимлек, кәрәклек, әһәмиәтле булыу, мөһим булыу; насущность задач бурыстарҙың әһәмиәтлелеге
НАСУЩНЫЙ, -ая, -ое иң мөһим, иң әһәмиәтле, иң кәрәкле, бик мөһим, бик әһәмиәтле,
әһәмиәте ҙур, әһәмиәткә эйә булған; насущные вопросы бик мөһим мәсьәләләр
НАСЧЁТ предлог с род. п.; разг. (относительно кого - чего - л.) тураһында, ҡарата, хаҡында; говорить насчёт работы эш тураһында һөйләү
НАСЧИТАТЬ сов. иҫәпләп (һанап) сығарыу, иҫәпләп (һанап) белеү, иҫәбен белеү (алыу); насчитать более десяти ошибок ундан артыҡ хата иҫәпләп сығарыу
НАСЧИТЫВАТЬ несов. 1. см. насчитать 2. һаналыу, иҫәпләнеү, бар (булыу); группа насчитывает двадцать человек төркөмдә егерме кеше иҫәпләнә
НАСЧИТЫВАТЬСЯ несов. һаналыу, бар (булыу); в школе насчитываются десятки кружков мәктәптә тиҫтәләрсә түңәрәк(тәр) бар
НАСШИБАТЬ сов. что, чего; разг. һуғып (бәреп) төшөрөү; насшибать корзину яблок бер кәрзин алма һуғып төшөрөү
НАСЫЛАТЬ несов. см. наслать
НАСЫЛАТЬСЯ несов. страд. от насылать
НАСЫПАТЬ сов. 1. что, чего тултырыу, тултырып ҡуйыу, һалыу, һалып ҡуйыу; насыпать мешок крупы бер тоҡ ярма тултырып ҡуйыу 2. что, чего һибеү, түгеү, һибеп сығыу; насыпать песок (песку) на дорогу юлға ҡом һибеп сығыу 3. что өйөү, өйөп ҡуйыу; насыпать горку из снега ҡарҙан тау өйөү
НАСЫПАТЬ несов. см. насыпать
НАСЫПАТЬСЯ сов. ҡойолоу, төшөү, түгелеү; насыпалось много снега бик күп ҡар ҡойолған
НАСЫПАТЬСЯ несов. 1. см. насыпаться 2. страд. от насыпать
НАСЫПКА ж см. насыпать; насыпка крупы в мешки ярманы тоҡтарға тултырыу
НАСЫПНОЙ, -ая, -ое 1. өйөлә (һалына, тултырыла) торған, тултырырға (һалырға) әҙерләнгән; насыпной груз тултырырға әҙерләнгән йөк 2. өйөп яһалған; насыпная плотина өйөп яһалған быуа
НАСЫПЬ ж 1. өйөм, өйөлгән тупраҡ (балсыҡ, ҡом), тупраҡ өйөмө; железнодорожная насыпь тимер юлдағы тупраҡ өйөмө 2. в знач. нареч. насыпью; спец. (без тары) тараға (һауытҡа) һалмайынса; грузить уголь насыпью таш күмерҙе тараға һалмайынса тейәү
НАСЫТИТЬ сов. 1. кого - что туйғансы ашатыу, туйҙырыу; насытить голодного ас кешене туйғансы ашатыу 2. перен. ҡәнәғәтләндереү; насытить потребности ихтыяждарҙы ҡәнәғәтләндереү 3. хим. туйындырыу; насытить раствор солями иретмәне тоҙҙар менән туйындырыу
НАСЫТИТЬСЯ сов. 1. (наесться досыта) туйғансы ашау, ашап туйыу; собаки быстро насытились эттәр тиҙ ашап туйҙы 2. перен. (вполне удовлетвориться) ҡәнәғәтләнеү, ҡәнәғәт бу-
640