Баш
Рус
Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 644 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
НАТЯНУТЬСЯ
тартыу; натянуть паруса елкәңдәрҙе киреп ҡуйыу 2. тартыу, кейеү, тартып кейеү (ябыныу); натянуть на себя одеяло одеялды үҙеңә тартып ябыныу; натянуть сапоги итекте тартып кейеү 3. разг. (сделать послабление) тартып-һуҙып, өҙөп-йолҡоп; натянуть тройку тартып-һуҙып өслө ҡуйыу 4. чего и без доп. безл.; разг. ҡаплау; к вечеру натянуло чёрных туч кискә табан күкте ҡара болоттар ҡапланы
НАТЯНУТЬСЯ сов. тартылыу, кирелеү, һуҙылыу; паруса натянулись елкәндәр кирелде
НАУГАД нареч. тоҫмаллап, ныҡлап белмәйенсә, ни булһа ла булыр тип, тәүәккәлләп; идти наугад тоҫмаллап барыу
НАУГОЛЬНИК м мөйөшлөк; шкатулка с металлическими наугольниками тимер мөйөшлөктәр менән яһалған ҡумта
НАУГОЛЬНЫЙ, -ая, -ое мөйөшкә ҡуйыла торған, мөйөшкә ҡуйылған (төшөрөлгән); наугольные украшения на переплёте книги китап тышының мөйөшөнә төшөрөлгән биҙәктәр
НАУДАЛУЮ нареч.; разг. дыуамал ҡыйыулыҡ менән; ринуться наудалую дыуамал ҡыйыулыҡ менән ташланыу
НАУДАЧУ нареч. уйлап-нитеп тормай(ынса), тәүәккәлләп, ни булһа ла булыр тип; идти наудачу ни булһа ла булыр тип барыу
НАУДИТЬ сов. кого - что (ҡармаҡ менән) тотоу (тотоп алыу); наудить ведро лещей бер күнәк ҡорман балығы тотоу
НАУЖИВАТЬ несов. см. наудить
НАУКА ж 1. фән, ғилем; естественные науки тәбиғәт фәндәре; Академия наук РБ БР фәндәр академияһы 2. (назидание, урок) һабаҡ, ғибрәт; это тебе наука был һиңә һабаҡ
НАУКООБРАЗНЫЙ, -ая, -ое фәнгә оҡшаш, фәнни һымаҡ; наукообразные сочинения фәнгә оҡшаған яҙмалар
НАУСЬКАТЬ сов. кого - что; разг. һөсләү, һөсләтеү, һөскөртөү; науськать собаку этте һөскөртөү
НАУСЬКИВАТЬ несов. см. науськать
НАУСЬКИВАТЬСЯ несов. страд. от
науськивать
НАУТЁК нареч.; разг. һыҙыу, тайыу, үксә ялтыратыу
НАУТРО нареч. иртәгә, иртән, иртәгәһенә, иртәнсәккә; договориться о встрече наутро иртәнсәккә осрашыу тураһында һүҙ ҡуйышыу
НАУЧИТЬ сов. кого - что, чему и с неопр.
1. өйрәтеү; научить ребёнка считать баланы һанарға өйрәтеү 2. разг. (подговорить) ҡотортоу, өйрәтеү; научить плохому насарға ҡотортоу 3. (заставить понять) инандырыу, өйрәтеү; жизнь научит многому тормош күпкә өйрәтер
НАУЧИТЬСЯ сов. чему и с неопр. өйрәнеү;
научиться читать уҡырға өйрәнеү
НАУЧНО-ИССЛЕДОВАТЕЛЬСКИЙ, -ая,
- ое ғилми-тикшеренеү ...ы; научно-исследовательский институт ғилми-тикшеренеү институты
НАУЧНО-ПОПУЛЯРНЫЙ, -ая, -ое фәнни-популяр; научно-популярный фильм фәнни-популяр фильм
НАУЧНО-ПРАКТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое ғил-ми-ғәмәли; научно-практическая конференция ғилми-ғәмәли конференция
НАУЧНО-ПРОИЗВОДСТВЕННЫЙ, -ая, -ое ғилми-етештереү ...ы; научно-производственное объединение ғилми-етештереү берекмәһе
НАУЧНО-ТЕХНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое ғилми-техник, фәнни-техник; научно-технический прогресс ғилми-техник прогресс; научно-техническая литература фәнни-техник әҙәбиәт
НАУЧНО-ФАНТАСТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое ғилми-фантастик; научно-фантастический роман ғилми-фантастик роман
НАУЧНО-ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНЫЙ, -ая,
- ое ғилми-эксперименталь, фәнни һынауҙар үтә торған; научно-экспериментальная база ғилми-эксперименталь база
НАУЧНЫЙ, -ая, -ое фәнни, ғилми; научный работник ғилми хеҙмәткәр; научная теория ғилми теория; научное учреждение ғилми учреждение
НАУШНИК м и НАУШНИЦА ж; разг. (доносчик и доносчица) ошаҡсы, ғәйбәтсе
НАУШНИКИ мн. (ед. наушник м) 1. ҡолаҡса, ҡолаҡсын; шапка с наушниками ҡолаҡсын бүрек 2. радио. наушник; надеть наушники наушник кейеү
НАУШНИЧАТЬ несов.; разг. ошаҡлау, ғәйбәт һөйләү
НАУШНИЧЕСТВО с; разг. ошаҡ йөрөтөү, ошаҡсан, ғәйбәт (һүҙ) йөрөтөү
НАФАБРИКОВАТЬ сов. что, чего әҙерләү, баҫып сығарыу, уйлап сығарыу, таратыу, яһау; нафабриковать фальшивых документов ялған документ әҙерләү
НАФАНТАЗИРОВАТЬ сов. что и без доп.; разг. юҡ нәмәләр (юҡ-бар) уйлап сығарыу; нафантазировать разных небылиц төрлө юҡ-бар уйлап сығарыу
НАФТАЛИН м нафталин; пересыпать шубу нафталином тунға нафталин һибеү
НАФТАЛИННЫЙ и НАФТАЛИНОВЫЙ,
- ая, -ое нафталин ...ы; нафталинный запах нафталин еҫе
НАФТОЛ м нафтол (химик берләшмә)
НАХАЛ м; разг. оятһыҙ (һөмһөҙ, битһеҙ) ир-ат; нахалка ж оятһыҙ (һөмһөҙ, битһеҙ) ҡатын-ҡыҙ
НАХАЛЬНИЧАТЬ несов.; разг. оятһыҙланыу, һөмһөҙләнеү
НАХАЛЬНЫЙ, -ая, -ое оятһыҙ, һөмһөҙ; нахальный вид оятһыҙ ҡиәфәт
644
тартыу; натянуть паруса елкәңдәрҙе киреп ҡуйыу 2. тартыу, кейеү, тартып кейеү (ябыныу); натянуть на себя одеяло одеялды үҙеңә тартып ябыныу; натянуть сапоги итекте тартып кейеү 3. разг. (сделать послабление) тартып-һуҙып, өҙөп-йолҡоп; натянуть тройку тартып-һуҙып өслө ҡуйыу 4. чего и без доп. безл.; разг. ҡаплау; к вечеру натянуло чёрных туч кискә табан күкте ҡара болоттар ҡапланы
НАТЯНУТЬСЯ сов. тартылыу, кирелеү, һуҙылыу; паруса натянулись елкәндәр кирелде
НАУГАД нареч. тоҫмаллап, ныҡлап белмәйенсә, ни булһа ла булыр тип, тәүәккәлләп; идти наугад тоҫмаллап барыу
НАУГОЛЬНИК м мөйөшлөк; шкатулка с металлическими наугольниками тимер мөйөшлөктәр менән яһалған ҡумта
НАУГОЛЬНЫЙ, -ая, -ое мөйөшкә ҡуйыла торған, мөйөшкә ҡуйылған (төшөрөлгән); наугольные украшения на переплёте книги китап тышының мөйөшөнә төшөрөлгән биҙәктәр
НАУДАЛУЮ нареч.; разг. дыуамал ҡыйыулыҡ менән; ринуться наудалую дыуамал ҡыйыулыҡ менән ташланыу
НАУДАЧУ нареч. уйлап-нитеп тормай(ынса), тәүәккәлләп, ни булһа ла булыр тип; идти наудачу ни булһа ла булыр тип барыу
НАУДИТЬ сов. кого - что (ҡармаҡ менән) тотоу (тотоп алыу); наудить ведро лещей бер күнәк ҡорман балығы тотоу
НАУЖИВАТЬ несов. см. наудить
НАУКА ж 1. фән, ғилем; естественные науки тәбиғәт фәндәре; Академия наук РБ БР фәндәр академияһы 2. (назидание, урок) һабаҡ, ғибрәт; это тебе наука был һиңә һабаҡ
НАУКООБРАЗНЫЙ, -ая, -ое фәнгә оҡшаш, фәнни һымаҡ; наукообразные сочинения фәнгә оҡшаған яҙмалар
НАУСЬКАТЬ сов. кого - что; разг. һөсләү, һөсләтеү, һөскөртөү; науськать собаку этте һөскөртөү
НАУСЬКИВАТЬ несов. см. науськать
НАУСЬКИВАТЬСЯ несов. страд. от
науськивать
НАУТЁК нареч.; разг. һыҙыу, тайыу, үксә ялтыратыу
НАУТРО нареч. иртәгә, иртән, иртәгәһенә, иртәнсәккә; договориться о встрече наутро иртәнсәккә осрашыу тураһында һүҙ ҡуйышыу
НАУЧИТЬ сов. кого - что, чему и с неопр.
1. өйрәтеү; научить ребёнка считать баланы һанарға өйрәтеү 2. разг. (подговорить) ҡотортоу, өйрәтеү; научить плохому насарға ҡотортоу 3. (заставить понять) инандырыу, өйрәтеү; жизнь научит многому тормош күпкә өйрәтер
НАУЧИТЬСЯ сов. чему и с неопр. өйрәнеү;
научиться читать уҡырға өйрәнеү
НАУЧНО-ИССЛЕДОВАТЕЛЬСКИЙ, -ая,
- ое ғилми-тикшеренеү ...ы; научно-исследовательский институт ғилми-тикшеренеү институты
НАУЧНО-ПОПУЛЯРНЫЙ, -ая, -ое фәнни-популяр; научно-популярный фильм фәнни-популяр фильм
НАУЧНО-ПРАКТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое ғил-ми-ғәмәли; научно-практическая конференция ғилми-ғәмәли конференция
НАУЧНО-ПРОИЗВОДСТВЕННЫЙ, -ая, -ое ғилми-етештереү ...ы; научно-производственное объединение ғилми-етештереү берекмәһе
НАУЧНО-ТЕХНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое ғилми-техник, фәнни-техник; научно-технический прогресс ғилми-техник прогресс; научно-техническая литература фәнни-техник әҙәбиәт
НАУЧНО-ФАНТАСТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое ғилми-фантастик; научно-фантастический роман ғилми-фантастик роман
НАУЧНО-ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНЫЙ, -ая,
- ое ғилми-эксперименталь, фәнни һынауҙар үтә торған; научно-экспериментальная база ғилми-эксперименталь база
НАУЧНЫЙ, -ая, -ое фәнни, ғилми; научный работник ғилми хеҙмәткәр; научная теория ғилми теория; научное учреждение ғилми учреждение
НАУШНИК м и НАУШНИЦА ж; разг. (доносчик и доносчица) ошаҡсы, ғәйбәтсе
НАУШНИКИ мн. (ед. наушник м) 1. ҡолаҡса, ҡолаҡсын; шапка с наушниками ҡолаҡсын бүрек 2. радио. наушник; надеть наушники наушник кейеү
НАУШНИЧАТЬ несов.; разг. ошаҡлау, ғәйбәт һөйләү
НАУШНИЧЕСТВО с; разг. ошаҡ йөрөтөү, ошаҡсан, ғәйбәт (һүҙ) йөрөтөү
НАФАБРИКОВАТЬ сов. что, чего әҙерләү, баҫып сығарыу, уйлап сығарыу, таратыу, яһау; нафабриковать фальшивых документов ялған документ әҙерләү
НАФАНТАЗИРОВАТЬ сов. что и без доп.; разг. юҡ нәмәләр (юҡ-бар) уйлап сығарыу; нафантазировать разных небылиц төрлө юҡ-бар уйлап сығарыу
НАФТАЛИН м нафталин; пересыпать шубу нафталином тунға нафталин һибеү
НАФТАЛИННЫЙ и НАФТАЛИНОВЫЙ,
- ая, -ое нафталин ...ы; нафталинный запах нафталин еҫе
НАФТОЛ м нафтол (химик берләшмә)
НАХАЛ м; разг. оятһыҙ (һөмһөҙ, битһеҙ) ир-ат; нахалка ж оятһыҙ (һөмһөҙ, битһеҙ) ҡатын-ҡыҙ
НАХАЛЬНИЧАТЬ несов.; разг. оятһыҙланыу, һөмһөҙләнеү
НАХАЛЬНЫЙ, -ая, -ое оятһыҙ, һөмһөҙ; нахальный вид оятһыҙ ҡиәфәт
644