Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 647 бит

НАЧИНАТЬ
начальническая строгость башлыҡтарға хас талапсанлыҡ
НАЧАЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. (тәү) баштағы, тәүге; начальный период тәүге осор 2. (первоначальный , низший) башланғыс; начальные классы башланғыс синыфтар
НАЧАЛЬСТВЕННЫЙ, -ая, -ое см. начальнический 2
НАЧАЛЬСТВО с 1. собир. башлыҡтар, етәкселәр; высшее начальство юғары башлыҡтар 2. разг. башлыҡ, етәксе; распоряжение начальства етәксе(нең) күрһәтмәһе 3. етәкселек; принять начальство над отделом бүлек менән етәкселек итеүҙе ҡабул итеү; служить под начальством чьим - л. берәцҙең етәкселеге аҫтында хеҙмәт итеү
НАЧАЛЬСТВОВАТЬ несов. идара (етәкселек) итеү, башлыҡ булып тороу; начальствовать над охраной ҡарауылсылар өҫтөнән башлыҡ булып тороу
_ Г _________ _
НАЧАЛЬСТВУЮЩИЙ, -ая, -ее 1. прич. идара (етәкселек) итеүсе, башлыҡ (етәксе) булып тороусы 2. прил. етәксе ...ы, команда ...ы; начальствующий состав армии армияның команда составы
НАЧАТЬ сов. 1. что и с неопр.; в разн. знач. башлау, тотоноу, керешеү; начать урок дәрес башлау; начать петь йырлай башлау 2. что, с кого - чего башлап ебәреү; начать день с зарядки көндө зарядканан башлап ебәреү
НАЧАТЬСЯ сов. что, с чего и без доп. башланыу, башланып китеү; начался новый учебный год яңы уҡыу йылы башланды; воскресный день начался с лыжной прогулки йәкшәмбе көн саңғыла йөрөү менән башланып китте
НАЧДИВ м (начальник дивизии) дивизия начальнигы
НАЧЕКАНИВАТЬ несов. см. начеканить
НАЧЕКАНИТЬ сов. что сүкеп (һуғып) һырлау, биҙәк төшөрөп яһау
НАЧЕКУ нареч. һаҡ, уяу, әҙер; быть начеку әҙер булыу
НАЧЕРКАТЬ и НАЧЁРКАТЬ сов.; разг. 1. что, чего һыҙғылап бөтөү, сыйып (сыймаҡлап) бөтөү (ташлау), сыймаҡлау; начеркать линии һыҙыҡтар сыймаҡлау 2. (небрежно написать , нарисовать) тиҙ-тиҙ генә һыҙғылау (яҙыу), һыҙғылап (яҙып) ташлау; начеркать письмо тиҙ-тиҙ генә хат һыҙғылап ташлау
НАЧЁРКИВАТЬ несов. см. начеркать 1
НАЧЁРКИВАТЬСЯ несов. страд. от начёркивать
НАЧЕРНИТЬ сов. что ҡарайтыу, ҡараға буяу,
НАЧЕРНО нареч. ҡараға, ҡаралама итеп; написать начерно ҡаралама итеп яҙыу
НАЧЕРНЯТЬ несов. см. начернить
НАЧЕРПАТЬ и разг. НАЧЕРПАТЬ сов. что, чего и без доп. һоҫоп (батырып, сумырып) алыу; начерпать воды һыу һоҫоп алыу
НАЧЕРПЫВАТЬ несов. см. начерпать
НАЧЕРПЫВАТЬСЯ несов. страд. от начерпывать
НАЧЕРТАНИЕ с 1. высок. см. начертать 2. (очертание) яҙылыш, һүрәт, һын; начертание букв хәрефтәрҙең яҙылышы
НАЧЕРТАТЕЛЬНЫЙ: начертательная геометрия һыҙма геометрия
НАЧЕРТАТЬ сов. что; высок. 1. (написать) яҙыу; начертать клятвенные слова ант һүҙҙәре яҙыу 2. перен. (наметить, указать) билдәләү, билдәләп ҡуйыу, күрһәтеү; начертать путь юл күрһәтеү
НАЧЕРТАТЬСЯ сов.; высок. һаҡланыу; начертаться в памяти хәтерҙә һаҡланыу
НАЧЕРТИТЬ сов. что һыҙыу, һыҙып әҙерләү; начертить много чертежей бик күп һыҙмалар һыҙыу
НАЧЕРЧИВАТЬ несов. см. начертить
НАЧЕРЧИВАТЬСЯ несов. страд. от начерчивать
НАЧЁС м 1. см. начесать — начёсывать 2. (ворс) өлпө, өбөрө; густой начёс ҡуйы өбөрө 3. спец. бәйләм 4. разг. (способ расчёсывания волос) ҡабартылған (сәс); причёска с начёсом ҡабартылған сәс 5. тырналған урын; начёс на шее муйында тырналған урын
НАЧЕСАТЬ сов. 1. что, чего; в разн. знач. тарау, тарап төшөрөү (алыу), тәрәшләү; начесать льна етен тәрәшләү; начесать козьего пуха дебет тарап алыу; начесать волосы на лоб сәсте маңлайға тарап төшөрөү 2. что; разг. тырнап йәрәхәтләү; начесать до крови щёку яңаҡты тырнап ҡанатыу
НАЧЕСТЬ сов.; бухг. раҫланмаған сығымды кире ҡайтарып алыу (тотоп алып ҡалыу), өҫтөнә сығарыу; начесть с жалованья эш хаҡынан тотоп алып ҡалыу
НАЧЁСЫВАТЬ несов. см. начесать
НАЧЁСЫВАТЬСЯ несов. страд. от начёсывать
НАЧЁТ м; бухг. начёт (раҫланмаған сығымды ҡаплау өсөн кире ҡайтарып бирелергә тейешле аҡса )
НАЧЁТНИЧЕСТВО с хәреф ятлау (уҡығанды аңламайынса ятлап алынған белем)
НАЧЁТЧИК м хәреф ятлаусы
НАЧИНАНИЕ с 1. см. начинать 2. башланғыс, инициатива; поддержать начинания молодого учителя йәш уҡытыусының башланғыстарын хуплау
НАЧИНАТЕЛЬ м башлаусы, башлап ебәреүсе, нигеҙ һалыусы, инициатор; начинатель полезных дел файҙалы эштәрҙе башлап ебәреүсе
НАЧИНАТЬ несов. см. начать
647