Баш
Рус
Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 764 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ОРЕОЛ
ореОл м 1. (светлый круг вокруг светящейся точки) ореол, яҡтылыҡ ҡаймаһы 2. чего, какой; перен. дан, хөрмәт, солғаныш; ореол таинственности серлелек солғанышы 3. фото. яҡтылыҡ
орЕх м 1. сәтләүек; кедровые орехи эрбет сәтләүеге 2. (древесина орехового дерева) сәтләүек ағасы ♦ досталось на орехи кому эләкте, кәрәген бирҙеләр; разделать под орех кого тетмәһен тетеү, пыр туҙҙырыу
орЕховка ж (птица) кедр (эрбет) турғайы
ОРЕХОВЫЙ, -ая, -ое 1. сәтләүек ...ы, сәтләүекле; ореховое дерево сәтләүек ағасы; ореховый торт сәтләүекле торт 2. сәтләүек ағасынан эшләнгән (яһалған); ореховая мебель сәтләүек ағасынан яһалған йорт йыһазы
ОРЕШЕК м; уменьш. от орех 1 ♦ твёрдый (трудный, крепкий) орешек: 1) үҙ һүҙле кеше; 2) ауыр мәсьәлә
ОРЕШНИК м сәтләүеклек
ОРИГИНАЛ м 1. төп нөсхә, оригинал; оригинал статьи мәҡәләнең төп нөсхәһе 2. разг. (странный человек) сәйер, үҙенсәлекле
ОРИГИНАЛЬНИЧАТЬ несов.; разг. башҡаларға оҡшамаҫҡа маташыу (тырышыу), үҙенсә ҡыланыу
ОРИГИНАЛЬНОСТЬ ж 1. оригиналлек, күсереп алынмағанлыҡ 2. үҙенсәлеклек 3. үҙенә генә хаслыҡ, үҙенсә булғанлыҡ, башҡаларға оҡшамаған
оригинальный, -ая, -ое 1. (подлинный) күсереп алынмаған, төп, оригиналь; оригинальные экземпляры төп даналар 2. (самобытный) үҙенсәлекле; оригинальный мыслитель үҙенсәлекле фекер йөрөтөүсе 3. (своеобразный) үҙенә генә хас, үҙенсә, оригиналь, ғәҙәти булмаған
ОРИЕНТАЛИЗМ м ориентализм (1. Көнсығышты өйрәнец, Көнсығыш һәм уныц мәҙәниәте менән мауығыу 2. Көнсығышҡа хас булыу )
ОРИЕНТАЛИСТ м ориенталист, Көнсығыш белгесе
ОРИЕНТАЛИСТИКА ж ориенталистика (Көнсығыштың тарихын, иҡтисадын, телен, сәнғәтен һ. б. өйрәнец фәне)
ОРИЕНТАЛЬНЫЙ, -ая, -ое көнсығыш ...ы, ориенталь; ориентальный стиль көнсығыш стиле ориентация ж 1. (определение местонахождения ) үҙең торған урынды билдәләү (юҫыҡлау) 2. перен. (умение разобраться в чём-л.) таныш булыу, хәбәрҙар булыу, белеү 3. перен. (направленность деятельности) йүнәлеш алыу, иҫәп тотоу
ориентир м ориентир; выбрать ориентир ориентир һайлау
ОРИЕНТИРОВАНИЕ с см. ориентировать 1 — 3, ориентироваться 1—3; ориентирование на местности торған урынды билдәләү
ОРИЕНТИРОВАТЬ сов., несов. кого-что 1. йүнәлдереү, йүнәлеш биреү, ориентирлау; ориентировать на местности урында йүнәлеш биреү 2. в чём; перен. (помочь разобраться) төшөндөрөү, аңлатыу, йүнәлеш биреү; ориентировать в вопросах политики сәйәсәт мәсьәләләрен аңлатыу 3. на кого-что; перен. (поставить определённую цель) йүнәлтеү, маҡсат ҡуйыу, күрһәтеү; ориентировать на использование местных ресурсов урындағы ресурстарҙы файҙаланыуға маҡсат ҡуйыу
ОРИЕНТИРОВАТЬСЯ 1. сов., несов. йүнәлеш ала белеү, ориентирлашыу, ориентация алыу, юл таба алыу; ориентироваться в городе ҡалала юл таба алыу 2. сов., несов. в чём; перен . төшөнөү, төшөнөп алыу, аңлау; ориентироваться в сложном материале ҡатмарлы материалды аңлау; ориентироваться в новой обстановке яңы шарттарҙы төшөнөп алыу 3. сов., несов. на кого-что; перен. йүнәлеш тотоу, йүнәлеш алыу, иҫәп тотоу, күҙҙә тотоу; ориентироваться на читателей уҡыусыларға иҫәп тотоу 4. несов. страд. от ориентировать 1, 3
ОРИЕНТИРОВКА ж 1. см. ориентировать 1—3, ориентироваться 1—3; способы ориентировки в лесу урманда юлды таба белеү саралары 2. перен. айышына төшөнә алыу, аңлай белеү
ОРИЕНТИРОВОЧНЫЙ, -ая, -ое 1. ориентир ...ы, йүнәлеш алыу ...ы; ориентировочный пункт ориентир пункты 2. (предварительный, приблизительный) яҡынса, сама менән; ориентировочные сроки яҡынса сроктар
оркЕстр м 1. оркестр; симфонический оркестр симфоник оркестр; духовой оркестр тынлы оркестр 2. (место для музыкантов) музыканттар урыны (сәхнә алдында)
ОРКЕСТРАНТ м и ОРКЕСТРАНТКА ж оркестрҙа уйнаусы
ОРКЕСТРОВАТЬ сов., несов. что; муз. оркестрға һалыу, оркестрлау; оркестровать песню йырҙы оркестрға һалыу
ОРКЕСТРОВКА ж см. оркестровать
ОРКЕСТРОВЫЙ, -ая, -ое 1. оркестр ...ы; оркестровая партия оркестр партияһы 2. оркестр өсөн яҙылған; оркестровая музыка оркестр өсөн яҙылған музыка
ОРЛАН м диңгеҙ бөркөтө
ОРЛЁНОК м бөркөт балаһы, бала бөркөт
орлИный, -ая, -ое 1. бөркөт ...ы; орлиное гнездо бөркөт ояһы 2. перен. ҡыйыу, батыр, ғәйрәтле, үткер; орлиный взгляд ҡыйыу ҡараш ♦ орлиный нос көмрө танау
ОРЛИЦА ж инә бөркөт, инә ҡарағош орнамент м орнамент, биҙәк
ОРНАМЕНТАЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. иск. орнамент, орнаменталь, биҙәкле; орнамен-
764
ореОл м 1. (светлый круг вокруг светящейся точки) ореол, яҡтылыҡ ҡаймаһы 2. чего, какой; перен. дан, хөрмәт, солғаныш; ореол таинственности серлелек солғанышы 3. фото. яҡтылыҡ
орЕх м 1. сәтләүек; кедровые орехи эрбет сәтләүеге 2. (древесина орехового дерева) сәтләүек ағасы ♦ досталось на орехи кому эләкте, кәрәген бирҙеләр; разделать под орех кого тетмәһен тетеү, пыр туҙҙырыу
орЕховка ж (птица) кедр (эрбет) турғайы
ОРЕХОВЫЙ, -ая, -ое 1. сәтләүек ...ы, сәтләүекле; ореховое дерево сәтләүек ағасы; ореховый торт сәтләүекле торт 2. сәтләүек ағасынан эшләнгән (яһалған); ореховая мебель сәтләүек ағасынан яһалған йорт йыһазы
ОРЕШЕК м; уменьш. от орех 1 ♦ твёрдый (трудный, крепкий) орешек: 1) үҙ һүҙле кеше; 2) ауыр мәсьәлә
ОРЕШНИК м сәтләүеклек
ОРИГИНАЛ м 1. төп нөсхә, оригинал; оригинал статьи мәҡәләнең төп нөсхәһе 2. разг. (странный человек) сәйер, үҙенсәлекле
ОРИГИНАЛЬНИЧАТЬ несов.; разг. башҡаларға оҡшамаҫҡа маташыу (тырышыу), үҙенсә ҡыланыу
ОРИГИНАЛЬНОСТЬ ж 1. оригиналлек, күсереп алынмағанлыҡ 2. үҙенсәлеклек 3. үҙенә генә хаслыҡ, үҙенсә булғанлыҡ, башҡаларға оҡшамаған
оригинальный, -ая, -ое 1. (подлинный) күсереп алынмаған, төп, оригиналь; оригинальные экземпляры төп даналар 2. (самобытный) үҙенсәлекле; оригинальный мыслитель үҙенсәлекле фекер йөрөтөүсе 3. (своеобразный) үҙенә генә хас, үҙенсә, оригиналь, ғәҙәти булмаған
ОРИЕНТАЛИЗМ м ориентализм (1. Көнсығышты өйрәнец, Көнсығыш һәм уныц мәҙәниәте менән мауығыу 2. Көнсығышҡа хас булыу )
ОРИЕНТАЛИСТ м ориенталист, Көнсығыш белгесе
ОРИЕНТАЛИСТИКА ж ориенталистика (Көнсығыштың тарихын, иҡтисадын, телен, сәнғәтен һ. б. өйрәнец фәне)
ОРИЕНТАЛЬНЫЙ, -ая, -ое көнсығыш ...ы, ориенталь; ориентальный стиль көнсығыш стиле ориентация ж 1. (определение местонахождения ) үҙең торған урынды билдәләү (юҫыҡлау) 2. перен. (умение разобраться в чём-л.) таныш булыу, хәбәрҙар булыу, белеү 3. перен. (направленность деятельности) йүнәлеш алыу, иҫәп тотоу
ориентир м ориентир; выбрать ориентир ориентир һайлау
ОРИЕНТИРОВАНИЕ с см. ориентировать 1 — 3, ориентироваться 1—3; ориентирование на местности торған урынды билдәләү
ОРИЕНТИРОВАТЬ сов., несов. кого-что 1. йүнәлдереү, йүнәлеш биреү, ориентирлау; ориентировать на местности урында йүнәлеш биреү 2. в чём; перен. (помочь разобраться) төшөндөрөү, аңлатыу, йүнәлеш биреү; ориентировать в вопросах политики сәйәсәт мәсьәләләрен аңлатыу 3. на кого-что; перен. (поставить определённую цель) йүнәлтеү, маҡсат ҡуйыу, күрһәтеү; ориентировать на использование местных ресурсов урындағы ресурстарҙы файҙаланыуға маҡсат ҡуйыу
ОРИЕНТИРОВАТЬСЯ 1. сов., несов. йүнәлеш ала белеү, ориентирлашыу, ориентация алыу, юл таба алыу; ориентироваться в городе ҡалала юл таба алыу 2. сов., несов. в чём; перен . төшөнөү, төшөнөп алыу, аңлау; ориентироваться в сложном материале ҡатмарлы материалды аңлау; ориентироваться в новой обстановке яңы шарттарҙы төшөнөп алыу 3. сов., несов. на кого-что; перен. йүнәлеш тотоу, йүнәлеш алыу, иҫәп тотоу, күҙҙә тотоу; ориентироваться на читателей уҡыусыларға иҫәп тотоу 4. несов. страд. от ориентировать 1, 3
ОРИЕНТИРОВКА ж 1. см. ориентировать 1—3, ориентироваться 1—3; способы ориентировки в лесу урманда юлды таба белеү саралары 2. перен. айышына төшөнә алыу, аңлай белеү
ОРИЕНТИРОВОЧНЫЙ, -ая, -ое 1. ориентир ...ы, йүнәлеш алыу ...ы; ориентировочный пункт ориентир пункты 2. (предварительный, приблизительный) яҡынса, сама менән; ориентировочные сроки яҡынса сроктар
оркЕстр м 1. оркестр; симфонический оркестр симфоник оркестр; духовой оркестр тынлы оркестр 2. (место для музыкантов) музыканттар урыны (сәхнә алдында)
ОРКЕСТРАНТ м и ОРКЕСТРАНТКА ж оркестрҙа уйнаусы
ОРКЕСТРОВАТЬ сов., несов. что; муз. оркестрға һалыу, оркестрлау; оркестровать песню йырҙы оркестрға һалыу
ОРКЕСТРОВКА ж см. оркестровать
ОРКЕСТРОВЫЙ, -ая, -ое 1. оркестр ...ы; оркестровая партия оркестр партияһы 2. оркестр өсөн яҙылған; оркестровая музыка оркестр өсөн яҙылған музыка
ОРЛАН м диңгеҙ бөркөтө
ОРЛЁНОК м бөркөт балаһы, бала бөркөт
орлИный, -ая, -ое 1. бөркөт ...ы; орлиное гнездо бөркөт ояһы 2. перен. ҡыйыу, батыр, ғәйрәтле, үткер; орлиный взгляд ҡыйыу ҡараш ♦ орлиный нос көмрө танау
ОРЛИЦА ж инә бөркөт, инә ҡарағош орнамент м орнамент, биҙәк
ОРНАМЕНТАЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. иск. орнамент, орнаменталь, биҙәкле; орнамен-
764