Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 101
Поиск по словарям
БРАК
рованные высокие ботфорты лаклы оҙон ботфорт; надеть ботфорты ботфорт кейеү
бОты мн. (ед. бот м) бутый (аяҡ кейеме); резиновые боты резина бутый; суконные боты тула бутый; детские боты балалар бутыйы; надеть боты бутый кейеү
БОЦМАН м боцман (карапта хужалыҡ эштәре алып барыусы кесе командир)
БОЦМАНСКИЙ, -ая, -ое боцман ...ы; боцманский свисток боцман һыҙғыртҡысы
БОЧАР м см. бондарь
БОЧАРНЫЙ, -ая, -ое см. бондарный
БОЧАРНЯ ж мискә ҡоршау оҫтаханаһы
БОЧЕЧНЫЙ, -ая, -ое 1. мискә ...ы, сапсаҡ ...ы; бочечный обруч мискә ҡоршауы 2. (содержимый в бочках) мискәле; бочечное пиво мискәле һыра; бочечное масло мискәле май
бОчка ж 1. мискә, сапсаҡ; деревянная бочка ағас мискә; водовозная бочка һыу ташый торған мискә; наполнить бочку водой мискәне һыу менән тултырыу; бочка керосина бер мискә кәрәсин 2. ав. бочка (югары пилотаж фигураларының береһе) ♦ бездонная бочка: 1) араҡы мискәһе, эскесе; 2) төпһөҙ мискә, убыр; как сельди в бочке шығырым тулы, энә төртөр урын юҡ
БОЧКОВЫЙ, -ая, -ое см. бочечный
БОЧОНОК м бәләкәй мискә (сапсаҡ); бочонок с водой һыулы бәләкәй мискә
БОЯЗЛИВОСТЬ ж ҡурҡаҡлыҡ, өркәклек, ҡурҡаҡ (өркәк) булыу; боязливость ребёнка баланың ҡурҡаҡлығы
БОЯЗЛИВЫЙ, -ая, -ое 1. ҡурҡаҡ, ҡурҡыу-сан, өркәк, өркөүсән; боязливый зверёк өркәк йәнлек 2. ҡыйыуһыҙ, баҙнатһыҙ; боязливый взгляд ҡыйыуһыҙ ҡараш
бОязно в знач. сказ., безл.; прост. ҡурҡыныс, ҡурҡыу; мне боязно мин ҡурҡам; ночью в лесу боязно төнөн урманда ҡурҡыныс
БОЯЗНЬ ж ҡурҡыу, өркөү, шөрләү; боязнь одиночества яңғыҙлыҡтан ҡурҡыу; боязнь старости ҡартлыҡтан ҡурҡыу
БОЯРИН м; ист. баяр
БОЯРСКИЙ, -ая, -ое; ист. баяр(ҙар) ...ы; Боярская дума Баярҙар думаһы; боярские земли баяр ерҙәре
БОЯРСТВО с собир.; ист. баярҙар; московское боярство Мәскәү баярҙары
боЯрыня ж; ист. баяр ҡатыны
БОЯРЫШНИК м энәлек, еҙәй, ҡамыраш, ду-нала; куст боярышника энәлек ҡыуағы
БОЯРЫШНИЦА ж энәлек (дунала, еҙәй) күбәләге
БОЯРЫШНЯ ж; ист. баяр ҡыҙы
БОЯТЬСЯ несов. 1. ҡурҡыу, шөрләү, өркөү; бояться волков бүренән ҡурҡыу; бояться темноты ҡараңғынан ҡурҡыу; бояться простудиться һыуыҡ тейеүҙән ҡурҡыу 2. (опасаться чего-л., беспокоиться, тревожиться) борсолоу, ты
101
нысһыҙланыу, хафаланыу; бояться за детей балалар өсөн борсолоу 3. чего (портиться от че-го-л., не переносить чего-л.) сыҙамау, түҙмәү, боҙолоу, оҡшатмау, яратмау; растения боятся темноты үҫемлектәр ҡараңғыны яратмай; фанерные изделия боятся сырости фанерҙан яһалған әйберҙәр еүешкә сыҙамай ♦ боюсь сказать (назвать) белмәйем, әйтә алмайым
БРА с нескл. бра, стена шәмдәле; хрустальное бра гәлсәр бра
БРАВАДА жя яһалма ҡыйыулыҡ, кәпәренеү, осоноу, маҡтаныу, маһайыу
БРАВИРОВАНИЕ с см. бравировать
БРАВИРОВАТЬ несов. чем и без доп. осоноу, кәпәренеү, маһайыу, ҡыйыу (шәп) булып ҡыланыу; бравировать своими успехами үҙеңдең уңыштарың менән маһайыу
БРАВИССИМО межд. см. браво
БРАВО межд. афарин, йәшә, шәп (оҫта башҡарыусы артистарҙы маҡтау һцҙе)
БРАВУРНОСТЬ ж дәрт, күңел күтәренкелеге, күтәренке кәйеф
БРАВУРНЫЙ, -ая, -ое 1. дәртләндерә торған, дәртле, йәнле, күңелде (кәйефте) күтәрә торған, күтәренке; бравурный марш дәртле марш 2. (юғары) оҫталыҡ талап иткән, ҡатмарлы; бравурная ария оҫталыҡ талап иткән ария
брАвый, -ая, -ое ғәййәр, (күрер күҙгә) егеттәр һымаҡ, булдыҡлы, йылғыр; бравый молодец ғәййәр егет; бравый солдат йылғыр һалдат
БРАГА ж бал (балдан йәки шәкәрҙән әсе-телгән иҫерткес эсемлек); медовая брага бал балы; сварить брагу бал ҡойоу
БРАДОБРЕЙ м; уст. сәс алыусы, парикмахер
БРАЖКА ж; ласк. от брага
БРАЖНИК м; уст. эскесе, иҫерекбаш, сәрхуш
БРАЖНИЧАТЬ несов.; уст. эскелеккә (эскегә) һалышыу, эсеп йөрөү, эсеү
БРАЖНИЧЕСТВО с; уст. эске мәжлестәре, эскелек
БРАЗДА ж; трад.-поэт. бураҙна
БРАЗДЫ мн. нескл.; книжн., уст. ауыҙлыҡ, йүгән ♦ бразды правления высок. идара итеү, власть башында тороу
БРАЗИЛЬСКИЙ, -ая, -ое бразил ...ы, Бразилия ...ы; бразильский кофе Бразилия ҡәһүәһе
БРАЗИЛЬЦЫ мн. бразилиялылар, бразил халҡы // ед. бразилец м бразил ир-аты; бразильянка ж бразил ҡатын-ҡыҙы
БРАК I м никах, өйләнешеү; вступить в брак никахҡа инеү, өйләнеү (о мужчине); тормошҡа (иргә) сығыу (о женщине); состоять в браке никахта тороу; расторгнуть брак айырылышыу; свидетельство о браке никах тураһында таныҡлыҡ, никах ҡағыҙы
рованные высокие ботфорты лаклы оҙон ботфорт; надеть ботфорты ботфорт кейеү
бОты мн. (ед. бот м) бутый (аяҡ кейеме); резиновые боты резина бутый; суконные боты тула бутый; детские боты балалар бутыйы; надеть боты бутый кейеү
БОЦМАН м боцман (карапта хужалыҡ эштәре алып барыусы кесе командир)
БОЦМАНСКИЙ, -ая, -ое боцман ...ы; боцманский свисток боцман һыҙғыртҡысы
БОЧАР м см. бондарь
БОЧАРНЫЙ, -ая, -ое см. бондарный
БОЧАРНЯ ж мискә ҡоршау оҫтаханаһы
БОЧЕЧНЫЙ, -ая, -ое 1. мискә ...ы, сапсаҡ ...ы; бочечный обруч мискә ҡоршауы 2. (содержимый в бочках) мискәле; бочечное пиво мискәле һыра; бочечное масло мискәле май
бОчка ж 1. мискә, сапсаҡ; деревянная бочка ағас мискә; водовозная бочка һыу ташый торған мискә; наполнить бочку водой мискәне һыу менән тултырыу; бочка керосина бер мискә кәрәсин 2. ав. бочка (югары пилотаж фигураларының береһе) ♦ бездонная бочка: 1) араҡы мискәһе, эскесе; 2) төпһөҙ мискә, убыр; как сельди в бочке шығырым тулы, энә төртөр урын юҡ
БОЧКОВЫЙ, -ая, -ое см. бочечный
БОЧОНОК м бәләкәй мискә (сапсаҡ); бочонок с водой һыулы бәләкәй мискә
БОЯЗЛИВОСТЬ ж ҡурҡаҡлыҡ, өркәклек, ҡурҡаҡ (өркәк) булыу; боязливость ребёнка баланың ҡурҡаҡлығы
БОЯЗЛИВЫЙ, -ая, -ое 1. ҡурҡаҡ, ҡурҡыу-сан, өркәк, өркөүсән; боязливый зверёк өркәк йәнлек 2. ҡыйыуһыҙ, баҙнатһыҙ; боязливый взгляд ҡыйыуһыҙ ҡараш
бОязно в знач. сказ., безл.; прост. ҡурҡыныс, ҡурҡыу; мне боязно мин ҡурҡам; ночью в лесу боязно төнөн урманда ҡурҡыныс
БОЯЗНЬ ж ҡурҡыу, өркөү, шөрләү; боязнь одиночества яңғыҙлыҡтан ҡурҡыу; боязнь старости ҡартлыҡтан ҡурҡыу
БОЯРИН м; ист. баяр
БОЯРСКИЙ, -ая, -ое; ист. баяр(ҙар) ...ы; Боярская дума Баярҙар думаһы; боярские земли баяр ерҙәре
БОЯРСТВО с собир.; ист. баярҙар; московское боярство Мәскәү баярҙары
боЯрыня ж; ист. баяр ҡатыны
БОЯРЫШНИК м энәлек, еҙәй, ҡамыраш, ду-нала; куст боярышника энәлек ҡыуағы
БОЯРЫШНИЦА ж энәлек (дунала, еҙәй) күбәләге
БОЯРЫШНЯ ж; ист. баяр ҡыҙы
БОЯТЬСЯ несов. 1. ҡурҡыу, шөрләү, өркөү; бояться волков бүренән ҡурҡыу; бояться темноты ҡараңғынан ҡурҡыу; бояться простудиться һыуыҡ тейеүҙән ҡурҡыу 2. (опасаться чего-л., беспокоиться, тревожиться) борсолоу, ты
101
нысһыҙланыу, хафаланыу; бояться за детей балалар өсөн борсолоу 3. чего (портиться от че-го-л., не переносить чего-л.) сыҙамау, түҙмәү, боҙолоу, оҡшатмау, яратмау; растения боятся темноты үҫемлектәр ҡараңғыны яратмай; фанерные изделия боятся сырости фанерҙан яһалған әйберҙәр еүешкә сыҙамай ♦ боюсь сказать (назвать) белмәйем, әйтә алмайым
БРА с нескл. бра, стена шәмдәле; хрустальное бра гәлсәр бра
БРАВАДА жя яһалма ҡыйыулыҡ, кәпәренеү, осоноу, маҡтаныу, маһайыу
БРАВИРОВАНИЕ с см. бравировать
БРАВИРОВАТЬ несов. чем и без доп. осоноу, кәпәренеү, маһайыу, ҡыйыу (шәп) булып ҡыланыу; бравировать своими успехами үҙеңдең уңыштарың менән маһайыу
БРАВИССИМО межд. см. браво
БРАВО межд. афарин, йәшә, шәп (оҫта башҡарыусы артистарҙы маҡтау һцҙе)
БРАВУРНОСТЬ ж дәрт, күңел күтәренкелеге, күтәренке кәйеф
БРАВУРНЫЙ, -ая, -ое 1. дәртләндерә торған, дәртле, йәнле, күңелде (кәйефте) күтәрә торған, күтәренке; бравурный марш дәртле марш 2. (юғары) оҫталыҡ талап иткән, ҡатмарлы; бравурная ария оҫталыҡ талап иткән ария
брАвый, -ая, -ое ғәййәр, (күрер күҙгә) егеттәр һымаҡ, булдыҡлы, йылғыр; бравый молодец ғәййәр егет; бравый солдат йылғыр һалдат
БРАГА ж бал (балдан йәки шәкәрҙән әсе-телгән иҫерткес эсемлек); медовая брага бал балы; сварить брагу бал ҡойоу
БРАДОБРЕЙ м; уст. сәс алыусы, парикмахер
БРАЖКА ж; ласк. от брага
БРАЖНИК м; уст. эскесе, иҫерекбаш, сәрхуш
БРАЖНИЧАТЬ несов.; уст. эскелеккә (эскегә) һалышыу, эсеп йөрөү, эсеү
БРАЖНИЧЕСТВО с; уст. эске мәжлестәре, эскелек
БРАЗДА ж; трад.-поэт. бураҙна
БРАЗДЫ мн. нескл.; книжн., уст. ауыҙлыҡ, йүгән ♦ бразды правления высок. идара итеү, власть башында тороу
БРАЗИЛЬСКИЙ, -ая, -ое бразил ...ы, Бразилия ...ы; бразильский кофе Бразилия ҡәһүәһе
БРАЗИЛЬЦЫ мн. бразилиялылар, бразил халҡы // ед. бразилец м бразил ир-аты; бразильянка ж бразил ҡатын-ҡыҙы
БРАК I м никах, өйләнешеү; вступить в брак никахҡа инеү, өйләнеү (о мужчине); тормошҡа (иргә) сығыу (о женщине); состоять в браке никахта тороу; расторгнуть брак айырылышыу; свидетельство о браке никах тураһында таныҡлыҡ, никах ҡағыҙы