Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 15
Поиск по словарям
АБОРТИВНЫЙ, -ая, -ое 1. мед. абортив (ауырыу барышын, ниндәйҙер процестың цҫе-шен киҫкен цҙгәрткән); абортивное лечение дауалауҙың абортив юлы 2. биол. етлекмәгән; абортивные органы растений үҫемлектәрҙең етлекмәгән органдары
АБРАЗИВЫ мн. (ед. абразив м) абразивтар (металл, иретмә, быяла һ.б. йөҙлөгөн шымартыу , цткерләц өсөн ҡулланылган цтә ҡаты нәмә)
АБРАЗИВНЫЙ, -ая, -ое абразив; абразивный инструмент абразив ҡорал; абразивный материал абразив материал; абразивная промышленность абразив сәнәғәт
АБРАКАДАБРА ж абракадабра (мәгәнәһеҙ һцҙҙәр)
АБРИКОС м абрикос, өрөк (1. көньяҡта цҫкән емеш агасы 2. шул агастың емеше)
АБРИКОСОВЫЙ, -ая, -ое абрикос ...ы; абрикосовое варенье абрикос ҡайнатмаһы; абрикосовое дерево абрикос ағасы
АБРИКОТИН м абрикотин (өрөк ликеры)
АБРИС м абрис (контур, һыҙма, рәсемдең ҡараламаһы)
АБСЕНТЕИЗМ м; полит. абсентеизм (демо-кратияга ҡаршы һайлау хоҡугына ризаһыҙлыҡ белдереп, һайлауҙа ҡатнашыуҙан баш тартыу, шулай уҡ коллегиаль орган агзаларының системалы рәцештә ултырыштарҙа булмауы)
АБСОЛЮТ м абсолют (1. фәлсәфәлә бар тереклектең мәңге цҙгәрмәҫ башлангыс нигеҙе — рух, идея, тәңре, алла тип таныу 2. цҙенсә айырым әһәмиәтле, ҡиммәтле нәмә)
АБСОЛЮТИЗИРОВАТЬ сов., несов. что абсолютлаштырыу, абсолютҡа әйләндереү
АБСОЛЮТИЗИРОВАТЬСЯ несов. страд. от абсолютизировать
АБСОЛЮТИЗМ м; полит. абсолютизм (югары хакимлыҡтың тулыһынса бер ҡулда туп-ланган идара формаһы; сикләнмәгән монархия, самодержавие); ниспровержение абсолютизма абсолютизмды ҡолатыу
АБСОЛЮТИСТ м; полит. абсолютист (абсолютизм яҡлы кеше)
АБСОЛЮТИСТСКИЙ, -ая, -ое абсолютизм ...ы, абсолютист; абсолютистская форма власти хакимлыҡтың абсолютизм формаһы
АБСОЛЮТНО нареч. бөтөнләй, тамам, һис тә, бер ҙә; абсолютно верно бөтөнләйе менән дөрөҫ; абсолютно неправ һис тә хаҡлы түгел
АБСОЛЮТНОСТЬ ж абсолютлыҡ; абсолютность величины дәүмәл абсолютлығы
АБСОЛЮТНЫЙ, -ая, -ое 1. книжн. абсолют; абсолютная истина абсолют хәҡиҡәт 2. (совершенный , полный) тулы; абсолютный покой тулы тыныслыҡ; абсолютная тишина тулы тынлыҡ ♦ абсолютное большинство абсолют күпселек; абсолютная величина мат. абсолют дәүмәл; абсо
АБСУРДНОСТЬ
лютная монархия полит. сикләнмәгән монархия; абсолютный нуль физ. абсолют нуль; абсолютная прибавочная стоимость эк. абсолют өҫтәмә хаҡ; абсолютный слух абсолют ишетеү һәләте; абсолютная температура абсолют температура; абсолютный чемпион абсолют чемпион
АБСОРБИРОВАТЬ сов., несов. что; физ., хим. абсорбирлау, йотоу, һеңдереү, һурыу
АБСОРБИРОВАТЬСЯ 1. сов., несов.; физ., хим. абсорбирланыу, йотолоу, һеңеү, һурылыу 2. несов. страд. от абсорбировать
АБСОРБЦИОННЫЙ, -ая, -ое физ., хим. абсорбция ...ы; абсорбционный процесс абсорбция процесы; явление абсорбционное абсорбция күренеше
АБСОРБЦИЯ ж; физ., хим. абсорбция, йотоу, йотолоу, һеңдереү, һеңеү, һеңдерелеү, һурыу, һурылыу; абсорбция звука тауыш йотоло-уы; абсорбция света яҡтылыҡ йотолоуы; явление абсорбции абсорбция күренеше
АБСТРАГИРОВАНИЕ с см. абстрагировать и абстрагироваться
АБСТРАГИРОВАТЬ сов., несов. что абстрактлаштырыу; абстрагировать понятия төшөнсәләрҙе абстрактлаштырыу
АБСТРАГИРОВАТЬСЯ 1. сов., несов. от чего абстрактлашыу; уметь абстрагироваться абстрактлаша алыу (белеү) 2. несов. страд. от абстрагировать
АБСТРАКТНО нареч. абстракт; мыслить абстрактно абстракт фекерләү
АБСТРАКТНОСТЬ ж абстрактлыҡ; абстрактность понятий төшөнсәләрҙең абстрактлығы
АБСТРАКТНЫЙ, -ая, -ое абстракт; абстрактное мышление абстракт фекер йөрөтөү; абстрактные понятия абстракт төшөнсәләр ♦ абстрактное искусство абстракт сәнғәт
АБСТРАКЦИОНИЗМ м абстракционизм (XX б. сәнгәтендә ысынбарлыҡты унан алыҫ торган формалар һәм төҫлө таптар рәцешендә һцрәтләцсе цтә формалистик агым)
АБСТРАКЦИОНИСТ м абстракционист (абстракционизм агымына эйәрецсе)
АБСТРАКЦИОНИСТСКИЙ, -ая, -ое абст-ракцион(истик); абстракционистская картина абстракционистик һүрәт
АБСТРАКЦИЯ ж; филос. абстракция (1. предметты уның цҙенсәлектәренән йәки бәйләнештәренән айырып һцрәтләц 2. конкрет булмаган төшөнсә); научная абстракция ғилми абстракция
АБСУРД м абсурд, мәғәнәһеҙлек, мәғәнәһеҙ һүҙ (эш, ҡылыҡ), аҡылға һыймаҫ нәмә; довести до абсурда мәғәнәһеҙлеккә еткереү
АБСУРДНОСТЬ ж абсурдлыҡ, мәғәнәһеҙлек; абсурдность его рассуждений фекер йөрөтөүе-нең мәғәнәһеҙлеге
15
АБРАЗИВЫ мн. (ед. абразив м) абразивтар (металл, иретмә, быяла һ.б. йөҙлөгөн шымартыу , цткерләц өсөн ҡулланылган цтә ҡаты нәмә)
АБРАЗИВНЫЙ, -ая, -ое абразив; абразивный инструмент абразив ҡорал; абразивный материал абразив материал; абразивная промышленность абразив сәнәғәт
АБРАКАДАБРА ж абракадабра (мәгәнәһеҙ һцҙҙәр)
АБРИКОС м абрикос, өрөк (1. көньяҡта цҫкән емеш агасы 2. шул агастың емеше)
АБРИКОСОВЫЙ, -ая, -ое абрикос ...ы; абрикосовое варенье абрикос ҡайнатмаһы; абрикосовое дерево абрикос ағасы
АБРИКОТИН м абрикотин (өрөк ликеры)
АБРИС м абрис (контур, һыҙма, рәсемдең ҡараламаһы)
АБСЕНТЕИЗМ м; полит. абсентеизм (демо-кратияга ҡаршы һайлау хоҡугына ризаһыҙлыҡ белдереп, һайлауҙа ҡатнашыуҙан баш тартыу, шулай уҡ коллегиаль орган агзаларының системалы рәцештә ултырыштарҙа булмауы)
АБСОЛЮТ м абсолют (1. фәлсәфәлә бар тереклектең мәңге цҙгәрмәҫ башлангыс нигеҙе — рух, идея, тәңре, алла тип таныу 2. цҙенсә айырым әһәмиәтле, ҡиммәтле нәмә)
АБСОЛЮТИЗИРОВАТЬ сов., несов. что абсолютлаштырыу, абсолютҡа әйләндереү
АБСОЛЮТИЗИРОВАТЬСЯ несов. страд. от абсолютизировать
АБСОЛЮТИЗМ м; полит. абсолютизм (югары хакимлыҡтың тулыһынса бер ҡулда туп-ланган идара формаһы; сикләнмәгән монархия, самодержавие); ниспровержение абсолютизма абсолютизмды ҡолатыу
АБСОЛЮТИСТ м; полит. абсолютист (абсолютизм яҡлы кеше)
АБСОЛЮТИСТСКИЙ, -ая, -ое абсолютизм ...ы, абсолютист; абсолютистская форма власти хакимлыҡтың абсолютизм формаһы
АБСОЛЮТНО нареч. бөтөнләй, тамам, һис тә, бер ҙә; абсолютно верно бөтөнләйе менән дөрөҫ; абсолютно неправ һис тә хаҡлы түгел
АБСОЛЮТНОСТЬ ж абсолютлыҡ; абсолютность величины дәүмәл абсолютлығы
АБСОЛЮТНЫЙ, -ая, -ое 1. книжн. абсолют; абсолютная истина абсолют хәҡиҡәт 2. (совершенный , полный) тулы; абсолютный покой тулы тыныслыҡ; абсолютная тишина тулы тынлыҡ ♦ абсолютное большинство абсолют күпселек; абсолютная величина мат. абсолют дәүмәл; абсо
АБСУРДНОСТЬ
лютная монархия полит. сикләнмәгән монархия; абсолютный нуль физ. абсолют нуль; абсолютная прибавочная стоимость эк. абсолют өҫтәмә хаҡ; абсолютный слух абсолют ишетеү һәләте; абсолютная температура абсолют температура; абсолютный чемпион абсолют чемпион
АБСОРБИРОВАТЬ сов., несов. что; физ., хим. абсорбирлау, йотоу, һеңдереү, һурыу
АБСОРБИРОВАТЬСЯ 1. сов., несов.; физ., хим. абсорбирланыу, йотолоу, һеңеү, һурылыу 2. несов. страд. от абсорбировать
АБСОРБЦИОННЫЙ, -ая, -ое физ., хим. абсорбция ...ы; абсорбционный процесс абсорбция процесы; явление абсорбционное абсорбция күренеше
АБСОРБЦИЯ ж; физ., хим. абсорбция, йотоу, йотолоу, һеңдереү, һеңеү, һеңдерелеү, һурыу, һурылыу; абсорбция звука тауыш йотоло-уы; абсорбция света яҡтылыҡ йотолоуы; явление абсорбции абсорбция күренеше
АБСТРАГИРОВАНИЕ с см. абстрагировать и абстрагироваться
АБСТРАГИРОВАТЬ сов., несов. что абстрактлаштырыу; абстрагировать понятия төшөнсәләрҙе абстрактлаштырыу
АБСТРАГИРОВАТЬСЯ 1. сов., несов. от чего абстрактлашыу; уметь абстрагироваться абстрактлаша алыу (белеү) 2. несов. страд. от абстрагировать
АБСТРАКТНО нареч. абстракт; мыслить абстрактно абстракт фекерләү
АБСТРАКТНОСТЬ ж абстрактлыҡ; абстрактность понятий төшөнсәләрҙең абстрактлығы
АБСТРАКТНЫЙ, -ая, -ое абстракт; абстрактное мышление абстракт фекер йөрөтөү; абстрактные понятия абстракт төшөнсәләр ♦ абстрактное искусство абстракт сәнғәт
АБСТРАКЦИОНИЗМ м абстракционизм (XX б. сәнгәтендә ысынбарлыҡты унан алыҫ торган формалар һәм төҫлө таптар рәцешендә һцрәтләцсе цтә формалистик агым)
АБСТРАКЦИОНИСТ м абстракционист (абстракционизм агымына эйәрецсе)
АБСТРАКЦИОНИСТСКИЙ, -ая, -ое абст-ракцион(истик); абстракционистская картина абстракционистик һүрәт
АБСТРАКЦИЯ ж; филос. абстракция (1. предметты уның цҙенсәлектәренән йәки бәйләнештәренән айырып һцрәтләц 2. конкрет булмаган төшөнсә); научная абстракция ғилми абстракция
АБСУРД м абсурд, мәғәнәһеҙлек, мәғәнәһеҙ һүҙ (эш, ҡылыҡ), аҡылға һыймаҫ нәмә; довести до абсурда мәғәнәһеҙлеккә еткереү
АБСУРДНОСТЬ ж абсурдлыҡ, мәғәнәһеҙлек; абсурдность его рассуждений фекер йөрөтөүе-нең мәғәнәһеҙлеге
15