Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 262
Поиск по словарям
ДВОЕБОРЕЦ
ДВОЕБОРЕЦ м; спорт. ике төр спортсы, икебәйгесе
ДВОЕБОРЬЕ с; спорт. ике төр ярыш, икебәйге; лыжное двоеборье саңғы буйынса ике төр ярыш, саңғы буйынса икебәйге
ДВОЕВЛАСТИЕ с ике власлылыҡ; установление двоевластия ике власлылыҡ урынлашыу
ДВОЕДУШИЕ с; уст. ике йөҙлөлөк двоежЕнец м ике ҡатынлы кеше
ДВОЕЖЁНСТВО с ике ҡатын алыу, ике ҡатын менән тороу
ДВОЕТОЧИЕ с ике нөктә; поставить двоеточие ике нөктә ҡуйыу
ДВОЕЧНИК м и ДВОЕЧНИЦА ж; разг. икелегә (икегә) уҡыусы, өлгәшмәүсе
ДВОИТЬСЯ несов. 1. (раздваиваться) икегә бүленеү (айырылыу); дорога двоилась юл икегә айырыла ине 2. (видеться удвоенным) ике (ҡуш) булып күренеү; двоиться в глазах безл. күҙгә ҡуш булып күренеү
ДВОЙКА ж 1 1. (цифра) ике, ике һаны; написать двойку ике һанын яҙыу 2. (оценка) икеле, икеле билдәһе 3. карт. икелек 4. ике ишкәкле кәмә
ДВОЙНИК м 1. кого, чей оҡшаш кеше 2. разг. игеҙәктәрҙең һыңары 3. ҡуш; орех-двойник ҡуш сәтләүек
ДВОЙНОЙ, -ая, -ое 1. икеләтә; двойной расход икеләтә сығым 2. (из двух частей) ике ҡатлы; двойные рамы ике ҡатлы рам; двойное дно ике ҡат төп 3. (двойственный) ике йөҙлө (төрлө), ике яҡлы; двойная игра ике төрлө эш итеү, ике яҡҡа ла ярап эшләү; вести двойную политику ике яҡлы сәйәсәт алып барыу ♦ двойная бухгалтерия иҫәп операцияһын ике төрлө сағылдырған бухгалтерия
двОйня ж игеҙ, игеҙәк балалар
ДВОЙНЯШКА ж; разг. 1. игеҙәктәрҙең һәр береһе 2. см. двойчатка
ДВОЙСТВЕННОСТЬ ж 1. (противоречивость ) ике төрлөлөк, ҡаршылыҡлы булыу, ҡапма-ҡаршылыҡ; двойственность взглядов фекерҙәрҙең ҡапма-ҡаршылығы 2. (двуличность) ике төрлө (яҡлы) булыу, икеләнеү, аумаҡайланыу; двойственность действий ике төрлө эш итеү (йөрөтөү), аумаҡайланыу
ДВОЙСТВЕННЫЙ, -ая, -ое 1. (противоречивый ) ҡаршылыҡлы; двойственные взгляды ҡаршылыҡлы фекерҙәр 2. (двуличный) ике йөҙлө, ике төрлө (яҡлы), икеле-микеле, аумаҡай; двойственная политика ике яҡлы сәйәсәт
двойчАтка ж; разг. ҡуш (сэтлэцек, тубырсыҡ һ. б.)
ДВОР I м 1. ишек алды, ихата; въехать во двор ишек алдына инеү 2. йорт, хужалыҡ; село в двести дворов ике йөҙ хужалыҡтан торған ауыл 3. ҡура; колхозный двор колхоз ҡураһы;
скотный двор мал ҡураһы ♦ гостиный двор сауҙа йорто, каруанһарай; монетный двор аҡса һуғыу йорто; ко двору (быть, прийтись) уңыу, килешеү, тура килеү; на дворе урамда, тышта
ДВОР II м һарай, һарай даирәһе; царский двор батша һарайы даирәһе; быть при дворе һарай даирәһендә булыу
ДВОРЕЦ м һарай; Дворец культуры Мәҙәниәт һарайы; Дворец съездов Съездар һарайы
ДВОРЕЦКИЙ м баш лакей, дворецкий (байҙар йортонда баш хеҙмәтсе)
ДВОРНИК м дворник (1. урам һеперецсе 2. автомашиналарҙың алгы быялаһын таҙарта торган ҡулайлама)
двОрня ж собир.; уст. баяр йортондағы хеҙмәтселәр
ДВОРНЯГА и ДВОРНЯЖКА ж; разг. йорт эте (нәҫелһеҙ эт)
ДВОРОВЫЙ, -ая, -ое 1. йорт ...ы; дворовые постройки йорт ҡаралтылары 2. уст. хеҙмәтсе (баяр йортонда); дворовые люди хеҙмәтсе кешеләр
ДВОРЦОВЫЙ, -ая, -ое һарай ...ы; дворцовая площадь һарай (алды) майҙаны
ДВОРЯНИН м и ДВОРЯНКА ж дворян
ДВОРЯНСКИЙ, -ая, -ое дворяндар ...ы; дворянское сословие дворяндар ҡатламы
ДВОРЯНСТВО с 1. (сословие и звание) дво-рянлыҡ 2. собир. дворяндар
ДВОЮРОДНЫЙ, -ая, -ое ике туған; двоюродный брат (старший) ике туған ағай; двоюродный брат (младший) ике туған эне; двоюродная сестра (старшая) ике туған апай; двоюродная сестра (младшая) ике туған һеңле
ДВОЯКИЙ, -ая, -ое ике төрлө (яҡлы, яҡлап); двоякое значение ике төрлө мәғәнә; двоякая польза ике яҡлап файҙа
ДВОЯКО нареч. ике төрлө, ике юл менән; задачу можно решить двояко мәсьәләне ике төрлө сисеп була; его слова можно понять двояко уның һүҙҙәрен ике төрлө аңларға була
ДВОЯКОВОГНУТЫЙ, -ая, -ое ике яғы ла батынҡы (эскә ҡарай бөгөлгән); двояковогнутое стекло ике яғы ла батынҡы быяла
ДВОЯКОВЫПУКЛЫЙ, -ая, -ое ике яғы ҡабарынҡы (тышҡа ҡабартып бөгөлгән); двояковыпуклая жесть ике яғы ҡабарынҡы ҡалай
ДВОЯКОДЫШАЩИЕ мн.; зоол. ике төрлө һулаусылар (айголаҡ һәм цпкә менән тын алыусы балыҡтар төрө)
ДВУ... и ДВУХ... урыҫ телендәге ҡушма һцҙҙәрҙең “ике” мәгәнәһен аңлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., двугорбый ике үркәсле
ДВУБОРТНЫЙ, -ая, -ое ике яҡ ҡаптырмалы; двубортное пальто ике яҡ ҡаптырмалы пальто
262
ДВОЕБОРЕЦ м; спорт. ике төр спортсы, икебәйгесе
ДВОЕБОРЬЕ с; спорт. ике төр ярыш, икебәйге; лыжное двоеборье саңғы буйынса ике төр ярыш, саңғы буйынса икебәйге
ДВОЕВЛАСТИЕ с ике власлылыҡ; установление двоевластия ике власлылыҡ урынлашыу
ДВОЕДУШИЕ с; уст. ике йөҙлөлөк двоежЕнец м ике ҡатынлы кеше
ДВОЕЖЁНСТВО с ике ҡатын алыу, ике ҡатын менән тороу
ДВОЕТОЧИЕ с ике нөктә; поставить двоеточие ике нөктә ҡуйыу
ДВОЕЧНИК м и ДВОЕЧНИЦА ж; разг. икелегә (икегә) уҡыусы, өлгәшмәүсе
ДВОИТЬСЯ несов. 1. (раздваиваться) икегә бүленеү (айырылыу); дорога двоилась юл икегә айырыла ине 2. (видеться удвоенным) ике (ҡуш) булып күренеү; двоиться в глазах безл. күҙгә ҡуш булып күренеү
ДВОЙКА ж 1 1. (цифра) ике, ике һаны; написать двойку ике һанын яҙыу 2. (оценка) икеле, икеле билдәһе 3. карт. икелек 4. ике ишкәкле кәмә
ДВОЙНИК м 1. кого, чей оҡшаш кеше 2. разг. игеҙәктәрҙең һыңары 3. ҡуш; орех-двойник ҡуш сәтләүек
ДВОЙНОЙ, -ая, -ое 1. икеләтә; двойной расход икеләтә сығым 2. (из двух частей) ике ҡатлы; двойные рамы ике ҡатлы рам; двойное дно ике ҡат төп 3. (двойственный) ике йөҙлө (төрлө), ике яҡлы; двойная игра ике төрлө эш итеү, ике яҡҡа ла ярап эшләү; вести двойную политику ике яҡлы сәйәсәт алып барыу ♦ двойная бухгалтерия иҫәп операцияһын ике төрлө сағылдырған бухгалтерия
двОйня ж игеҙ, игеҙәк балалар
ДВОЙНЯШКА ж; разг. 1. игеҙәктәрҙең һәр береһе 2. см. двойчатка
ДВОЙСТВЕННОСТЬ ж 1. (противоречивость ) ике төрлөлөк, ҡаршылыҡлы булыу, ҡапма-ҡаршылыҡ; двойственность взглядов фекерҙәрҙең ҡапма-ҡаршылығы 2. (двуличность) ике төрлө (яҡлы) булыу, икеләнеү, аумаҡайланыу; двойственность действий ике төрлө эш итеү (йөрөтөү), аумаҡайланыу
ДВОЙСТВЕННЫЙ, -ая, -ое 1. (противоречивый ) ҡаршылыҡлы; двойственные взгляды ҡаршылыҡлы фекерҙәр 2. (двуличный) ике йөҙлө, ике төрлө (яҡлы), икеле-микеле, аумаҡай; двойственная политика ике яҡлы сәйәсәт
двойчАтка ж; разг. ҡуш (сэтлэцек, тубырсыҡ һ. б.)
ДВОР I м 1. ишек алды, ихата; въехать во двор ишек алдына инеү 2. йорт, хужалыҡ; село в двести дворов ике йөҙ хужалыҡтан торған ауыл 3. ҡура; колхозный двор колхоз ҡураһы;
скотный двор мал ҡураһы ♦ гостиный двор сауҙа йорто, каруанһарай; монетный двор аҡса һуғыу йорто; ко двору (быть, прийтись) уңыу, килешеү, тура килеү; на дворе урамда, тышта
ДВОР II м һарай, һарай даирәһе; царский двор батша һарайы даирәһе; быть при дворе һарай даирәһендә булыу
ДВОРЕЦ м һарай; Дворец культуры Мәҙәниәт һарайы; Дворец съездов Съездар һарайы
ДВОРЕЦКИЙ м баш лакей, дворецкий (байҙар йортонда баш хеҙмәтсе)
ДВОРНИК м дворник (1. урам һеперецсе 2. автомашиналарҙың алгы быялаһын таҙарта торган ҡулайлама)
двОрня ж собир.; уст. баяр йортондағы хеҙмәтселәр
ДВОРНЯГА и ДВОРНЯЖКА ж; разг. йорт эте (нәҫелһеҙ эт)
ДВОРОВЫЙ, -ая, -ое 1. йорт ...ы; дворовые постройки йорт ҡаралтылары 2. уст. хеҙмәтсе (баяр йортонда); дворовые люди хеҙмәтсе кешеләр
ДВОРЦОВЫЙ, -ая, -ое һарай ...ы; дворцовая площадь һарай (алды) майҙаны
ДВОРЯНИН м и ДВОРЯНКА ж дворян
ДВОРЯНСКИЙ, -ая, -ое дворяндар ...ы; дворянское сословие дворяндар ҡатламы
ДВОРЯНСТВО с 1. (сословие и звание) дво-рянлыҡ 2. собир. дворяндар
ДВОЮРОДНЫЙ, -ая, -ое ике туған; двоюродный брат (старший) ике туған ағай; двоюродный брат (младший) ике туған эне; двоюродная сестра (старшая) ике туған апай; двоюродная сестра (младшая) ике туған һеңле
ДВОЯКИЙ, -ая, -ое ике төрлө (яҡлы, яҡлап); двоякое значение ике төрлө мәғәнә; двоякая польза ике яҡлап файҙа
ДВОЯКО нареч. ике төрлө, ике юл менән; задачу можно решить двояко мәсьәләне ике төрлө сисеп була; его слова можно понять двояко уның һүҙҙәрен ике төрлө аңларға була
ДВОЯКОВОГНУТЫЙ, -ая, -ое ике яғы ла батынҡы (эскә ҡарай бөгөлгән); двояковогнутое стекло ике яғы ла батынҡы быяла
ДВОЯКОВЫПУКЛЫЙ, -ая, -ое ике яғы ҡабарынҡы (тышҡа ҡабартып бөгөлгән); двояковыпуклая жесть ике яғы ҡабарынҡы ҡалай
ДВОЯКОДЫШАЩИЕ мн.; зоол. ике төрлө һулаусылар (айголаҡ һәм цпкә менән тын алыусы балыҡтар төрө)
ДВУ... и ДВУХ... урыҫ телендәге ҡушма һцҙҙәрҙең “ике” мәгәнәһен аңлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., двугорбый ике үркәсле
ДВУБОРТНЫЙ, -ая, -ое ике яҡ ҡаптырмалы; двубортное пальто ике яҡ ҡаптырмалы пальто
262