Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 460
Поиск по словарям
КИПРЕЙ
роу (эш, тормош, көс-ҡецәт һ. б.); кровь кипит ашҡыныу, шашыу; (как) в котле кипеть эш менән гөж (гөр, мәж) килеү, тынғы белмәү
кипрЕй м боланут (цлэн)
КИПРЕЙНЫЙ, -ая, -ое 1. боланут ...ы; кипрейные заросли боланут әрәмәлеге 2. сущ. кипрейные мн.; бот. боланут һымаҡтар
КИПУЧИЙ, -ая, -ее 1. ҡайнап торған, күбекләнгән, ҡайнар; кипучий поток ҡайнап торған ағым 2. перен. ярһыу, гөрләп (ҡайнап) торған, дәртле, ҡыҙыу; кипучая деятельность ҡыҙыу эшмәкәрлек; кипучая натура дәртле тәбиғәт; кипучая жизнь гөрләп торған тормош
КИПЯТИЛЬНИК м (һыу) ҡайнатҡыс
КИПЯТИЛЬНЫЙ, -ая, -ое (һыу) ҡайнатыу ...ы; кипятильный бак һыу ҡайнатыу багы
КИПЯТИТЬ несов. что ҡайнатыу; кипятить воду һыу ҡайнатыу; кипятить бельё кер ҡайнатыу
КИПЯТИТЬСЯ несов. 1. ҡайнау; молоко кипятится һөт ҡайнай 2. перен., разг. ҡыҙыу, ҡыҙып (туҙып) китеү; кипятиться из-за пустяков юҡ өсөн ҡыҙып китеү 3. страд. от кипятить
КИПЯТОК м ҡайнар һыу; обдать кипятком ҡайнар һыу менән бешекләү ♦ крутой кипяток см. крутой
КИПЯЧЕНИЕ с см. кипятить
КИПЯЧЁНЫЙ, -ая, -ое ҡайнаған; кипячёное молоко ҡайнаған һөт
КИРАСА ж йәүшән (тимер кейем)
КИРАСИР м; ист. кирасир (1. йәцшән кейгән һыбайлы яугир 2. Европа илдәрендә, шул иҫәптән 1917 й. тиклем Рәсәйҙә ҡайһы бер кавалерия полк^11н^1Щ алдатты йәии офицеры )
КИРГИЗСКИЙ, -ая, -ое ҡырғыҙ ...ы; киргизский язык ҡырғыҙ теле; киргизские степи ҡырғыҙ далаһы
КИРГИЗЫ мн. ҡырғыҙҙар, ҡырғыҙ халҡы // ед. киргиз м ҡырғыҙ ир-аты; киргизка ж ҡырғыҙ ҡатын-ҡыҙы
КИРЗА и КИРЗА ж; разг. кирза (кцн урынына ҡулланылған беше туҡыма)
КИРЗОВЫЙ и КИРЗОВЫЙ, -ая, -ое кирза; кирзовые сапоги кирза итек
КИРИЛЛИЦА ж кириллица (иҫке славян аз-букаһыныц береһе)
КИРКА ж кирка, кәйлә; долбить киркой кәйлә менән соҡоу
кирпИч м кирбес; красный кирпич ҡыҙыл кирбес; обожжённый кирпич яндырылған кирбес; изготовлять кирпич кирбес һуғыу
КИРПИЧНЫЙ, -ая, -ое 1. кирбес ...ы; кирпичный завод кирбес заводы 2. кирбес, кирбестән; кирпичная стена кирбес стена 3. (о цвете ) ҡыҙыл; платье кирпичного цвета ҡыҙыл кирбес төҫөндәге күлдәк ♦ кирпичный чай таҡта сәй
кисейный, -ая, -ое кесейә, кесейәнән тегелгән; кисейный шарф кесейә шарф; кисейное платье кесейә күлдәк ♦ кисейная барышня наҙлы ҡыҙ, ҡыйпысыҡ
КИСЕЛЬ м 1. кеҫәл; клюквенный кисель мүк еләге кеҫәле 2. разг. һүлпән кеше, ығыш ♦ за семь вёрст киселя хлебать бушҡа ел ҡыуып йөрөү; седьмая вода на киселе ете ят, сыбыҡ осо
кисельный, -ая, -ое кеҫәл ...ы; кисельный напиток кеҫәл эсемлеге
кисЕт м янсыҡ; кисет с табаком тәмәкеле янсыҡ
КИСЕЯ ж кесейә (йоҡа, цтә кцренмәле туҡыма); платье из кисеи кесейә күлдәк
КИСЛИНКА: с кислинкой әскелтем; яблоко с кислинкой әскелтем алма
КИСЛИТЬ несов.; разг. әскелтем тәм биреү; вино чуть кислит шарап әҙерәк әскелтем тәм бирә
КИСЛИЦА ж ҡымыҙлыҡ
КИСЛОРОД м кислород (химик элемент, газ)
КИСЛОРОДНЫЙ, -ая, -ое кислород ...ы, кислородлы; кислородное соединение кислород берләшмәһе; кислородная среда кислородлы даирә (уратым) ♦ кислородное голодание; кислородная недостаточность мед. организмға кислород етешмәү; кислородная подушка кислородлы мендәр
КИСЛО-СЛАДКИЙ, -ая, -ое әскелтем-сөскөлтөм; кисло-сладкий привкус әскелтем-сөскөлтөм тәм
КИСЛОТА ж; хим. кислота; серная кислота көкөрт кислотаһы
КИСЛОТНОСТЬ ж кислоталылыҡ; повышенная кислотность артыҡ кислоталылыҡ
КИСЛОТНЫЙ, -ая, -ое кислоталы; кислотные соединения кислоталы берләшмәләр
КИСЛЫЙ, -ая, -ое 1. әсе; кислое яблоко әсе алма 2. әсегән; кислое тесто әсегән ҡамыр; кислая капуста әсегән кәбеҫтә; кислый суп әсегән аш 3. перен., разг. һытыҡ, төшөнкө; кислое лицо һытыҡ йөҙ 4. хим. кислоталы; кислый раствор кислоталы иретмә
КИСЛЯТИНА ж; разг. 1. әсе нәмә 2. перен. һүлпән кеше
КИСНУТЬ несов. 1. әсеү; молоко киснет һөт әсей 2. перен., разг. бойоғоу, төшөнкөлөккә бирелеү
КИСТА ж; мед. киста, һыулы шеш
КИСТЕВОЙ, -ая, -ое спец. 1. ҡул суғы ...ы; кистевой сустав ҡул суғы быуыны 2. спорт. ҡул (суғы) менән; кистевой удар ҡул суғы менән һуғыу; кистевой бросок ҡул суғы менән ырғытыу
кистЕнь м; уст. киҫтән, суҡмар (боронго ҡорал); хватить кистенём киҫтән менән тондороу
КИСТОЧКА ж; уменьш. от кисть 2 — 4; пояс с кисточками сәсәкле билбау; кисточка виног-
460
роу (эш, тормош, көс-ҡецәт һ. б.); кровь кипит ашҡыныу, шашыу; (как) в котле кипеть эш менән гөж (гөр, мәж) килеү, тынғы белмәү
кипрЕй м боланут (цлэн)
КИПРЕЙНЫЙ, -ая, -ое 1. боланут ...ы; кипрейные заросли боланут әрәмәлеге 2. сущ. кипрейные мн.; бот. боланут һымаҡтар
КИПУЧИЙ, -ая, -ее 1. ҡайнап торған, күбекләнгән, ҡайнар; кипучий поток ҡайнап торған ағым 2. перен. ярһыу, гөрләп (ҡайнап) торған, дәртле, ҡыҙыу; кипучая деятельность ҡыҙыу эшмәкәрлек; кипучая натура дәртле тәбиғәт; кипучая жизнь гөрләп торған тормош
КИПЯТИЛЬНИК м (һыу) ҡайнатҡыс
КИПЯТИЛЬНЫЙ, -ая, -ое (һыу) ҡайнатыу ...ы; кипятильный бак һыу ҡайнатыу багы
КИПЯТИТЬ несов. что ҡайнатыу; кипятить воду һыу ҡайнатыу; кипятить бельё кер ҡайнатыу
КИПЯТИТЬСЯ несов. 1. ҡайнау; молоко кипятится һөт ҡайнай 2. перен., разг. ҡыҙыу, ҡыҙып (туҙып) китеү; кипятиться из-за пустяков юҡ өсөн ҡыҙып китеү 3. страд. от кипятить
КИПЯТОК м ҡайнар һыу; обдать кипятком ҡайнар һыу менән бешекләү ♦ крутой кипяток см. крутой
КИПЯЧЕНИЕ с см. кипятить
КИПЯЧЁНЫЙ, -ая, -ое ҡайнаған; кипячёное молоко ҡайнаған һөт
КИРАСА ж йәүшән (тимер кейем)
КИРАСИР м; ист. кирасир (1. йәцшән кейгән һыбайлы яугир 2. Европа илдәрендә, шул иҫәптән 1917 й. тиклем Рәсәйҙә ҡайһы бер кавалерия полк^11н^1Щ алдатты йәии офицеры )
КИРГИЗСКИЙ, -ая, -ое ҡырғыҙ ...ы; киргизский язык ҡырғыҙ теле; киргизские степи ҡырғыҙ далаһы
КИРГИЗЫ мн. ҡырғыҙҙар, ҡырғыҙ халҡы // ед. киргиз м ҡырғыҙ ир-аты; киргизка ж ҡырғыҙ ҡатын-ҡыҙы
КИРЗА и КИРЗА ж; разг. кирза (кцн урынына ҡулланылған беше туҡыма)
КИРЗОВЫЙ и КИРЗОВЫЙ, -ая, -ое кирза; кирзовые сапоги кирза итек
КИРИЛЛИЦА ж кириллица (иҫке славян аз-букаһыныц береһе)
КИРКА ж кирка, кәйлә; долбить киркой кәйлә менән соҡоу
кирпИч м кирбес; красный кирпич ҡыҙыл кирбес; обожжённый кирпич яндырылған кирбес; изготовлять кирпич кирбес һуғыу
КИРПИЧНЫЙ, -ая, -ое 1. кирбес ...ы; кирпичный завод кирбес заводы 2. кирбес, кирбестән; кирпичная стена кирбес стена 3. (о цвете ) ҡыҙыл; платье кирпичного цвета ҡыҙыл кирбес төҫөндәге күлдәк ♦ кирпичный чай таҡта сәй
кисейный, -ая, -ое кесейә, кесейәнән тегелгән; кисейный шарф кесейә шарф; кисейное платье кесейә күлдәк ♦ кисейная барышня наҙлы ҡыҙ, ҡыйпысыҡ
КИСЕЛЬ м 1. кеҫәл; клюквенный кисель мүк еләге кеҫәле 2. разг. һүлпән кеше, ығыш ♦ за семь вёрст киселя хлебать бушҡа ел ҡыуып йөрөү; седьмая вода на киселе ете ят, сыбыҡ осо
кисельный, -ая, -ое кеҫәл ...ы; кисельный напиток кеҫәл эсемлеге
кисЕт м янсыҡ; кисет с табаком тәмәкеле янсыҡ
КИСЕЯ ж кесейә (йоҡа, цтә кцренмәле туҡыма); платье из кисеи кесейә күлдәк
КИСЛИНКА: с кислинкой әскелтем; яблоко с кислинкой әскелтем алма
КИСЛИТЬ несов.; разг. әскелтем тәм биреү; вино чуть кислит шарап әҙерәк әскелтем тәм бирә
КИСЛИЦА ж ҡымыҙлыҡ
КИСЛОРОД м кислород (химик элемент, газ)
КИСЛОРОДНЫЙ, -ая, -ое кислород ...ы, кислородлы; кислородное соединение кислород берләшмәһе; кислородная среда кислородлы даирә (уратым) ♦ кислородное голодание; кислородная недостаточность мед. организмға кислород етешмәү; кислородная подушка кислородлы мендәр
КИСЛО-СЛАДКИЙ, -ая, -ое әскелтем-сөскөлтөм; кисло-сладкий привкус әскелтем-сөскөлтөм тәм
КИСЛОТА ж; хим. кислота; серная кислота көкөрт кислотаһы
КИСЛОТНОСТЬ ж кислоталылыҡ; повышенная кислотность артыҡ кислоталылыҡ
КИСЛОТНЫЙ, -ая, -ое кислоталы; кислотные соединения кислоталы берләшмәләр
КИСЛЫЙ, -ая, -ое 1. әсе; кислое яблоко әсе алма 2. әсегән; кислое тесто әсегән ҡамыр; кислая капуста әсегән кәбеҫтә; кислый суп әсегән аш 3. перен., разг. һытыҡ, төшөнкө; кислое лицо һытыҡ йөҙ 4. хим. кислоталы; кислый раствор кислоталы иретмә
КИСЛЯТИНА ж; разг. 1. әсе нәмә 2. перен. һүлпән кеше
КИСНУТЬ несов. 1. әсеү; молоко киснет һөт әсей 2. перен., разг. бойоғоу, төшөнкөлөккә бирелеү
КИСТА ж; мед. киста, һыулы шеш
КИСТЕВОЙ, -ая, -ое спец. 1. ҡул суғы ...ы; кистевой сустав ҡул суғы быуыны 2. спорт. ҡул (суғы) менән; кистевой удар ҡул суғы менән һуғыу; кистевой бросок ҡул суғы менән ырғытыу
кистЕнь м; уст. киҫтән, суҡмар (боронго ҡорал); хватить кистенём киҫтән менән тондороу
КИСТОЧКА ж; уменьш. от кисть 2 — 4; пояс с кисточками сәсәкле билбау; кисточка виног-
460