Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 461
Поиск по словарям
КЛАПАН
рада йөҙөм тәлгәше; кисточка для бритья ҡырыныу бумалаһы
КИСТЬ ж 1. ҡул, ҡул суғы; боль в кисти левой руки һул ҡул суғындағы ауыртыу 2. бумала; малярная кисть буяу бумалаһы 3. суҡ, сәсәк; шаль с кистями сәсәкле шәл 4. тәлгәш; кисть рябины миләш тәлгәше 5. перен. буяу менән төшөрөү, буяу; это можно передать не словом, а кистью быны һүҙ менән түгел, тик буяу менән төшөрөп күрһәтергә була
КИТ м 1. кит 2. перен., разг. оло белгес (фигура), ҙур кеше ♦ гренландский кит гренландия киты
КИТАЕВЕДЕНИЕ с Ҡытай тураһындағы фән, синология
КИТАИСТ м Ҡытайҙы өйрәнеүсе (телен, мәҙәниәтен һ. б.)
КИТАИСТИКА ж см. китаеведение
КИТАЙКА I ж ҡытат (кцберәк кцк төҫтәге тығыҙ туҡыма)
КИТАЙКА II ж ваҡ алма (емеше һәм ағасы) китайский, -ая, -ое 1. ҡытай ...ы, Ҡытай ...ы; китайский фарфор ҡытай фарфоры 2. ҡытай ...ы (ботаникала һәм зоологияла ҡайһы бер төшөнсәләрҙең аныҡлаусы өлөшө); китайская роза ҡытай розаһы; китайский орех ҡытай сәтләүеге; китайский гусь ҡытай ҡаҙы ♦ китайская грамота аңлашылмай торған яҙыу; китайские церемонии саманан тыш ихти-рамлыҡ
китайцы мн. ҡытайҙар, ҡытай халҡы // ед. китаец м ҡытай ир-аты; китаянка ж ҡытай ҡатын-ҡыҙы
КИТЕЛЬ м китель; военный китель хәрби китель
КИТОБОЙ м кит аулаусы
КИТОБОЙНЫЙ, -ая, -ое кит аулау ...ы; китобойный промысел кит аулау кәсебе
КИТОВЫЙ, -ая, -ое кит ...ы; китовый жир кит майы; китовый ус кит мыйығы
КИТОЛОВ м см. китобой
КИТОЛОВНЫЙ, -ая, -ое см. китобойный
КИЧИТЬСЯ несов. маһайыу, ҡупрайыу, ҡуҡрайыу, кәпрәйеү, һауаланыу
КИЧЛИВЫЙ, -ая, -ое ҡупыҡ, ҡупым, һауалы, маһайыусан; кичливый человек ҡупым кеше кишЕть несов. 1. мыжғыу, мыжғып тороу, ҡыжмырлау; муравьи кишат в муравейнике иләүҙә ҡырмыҫҡалар мыжғып тора 2. лыҡа тулыу, тулып ятыу; озеро кишит рыбой күлдә балыҡтар тулып ята
кишЕчник м; анат. эсәктәр
КИШЕЧНЫЙ, -ая, -ое эсәк ...ы; кишечные заболевания эсәк ауырыуҙары
КИШКА ж 1. анат. эсәк; прямая кишка күтән, тура эсәк, йыуан эсәк; двенадцатиперстная кишка бөйән; заворот кишок эсәк сы-уалыуы 2. разг. эсәк, шланг; пожарная кишка 461
янғын шлангыһы ♦ кишка тонка у кого тиреһе йоҡа, ҡулынан (эш) килерлек түгел
КИШЛАК м ҡышлаҡ (цзбәктәрҙә, тажиктарҙа ауыл)
КИШЛАЧНЫЙ, -ая, -ое ҡышлаҡ ...ы; кишлачная школа ҡышлаҡ мәктәбе
КИШМИШ м кишмиш (һөйәкһеҙ йөҙөм)
КИШМЯ: кишмя кишеть мыжғып (ҡайнап) тороу
КИЯНКА ж ағас сүкеш
КЛАВЕСИН м; муз. клавесин (ҡыллы-баҫ-маҡлы боронғо музыка ҡоралы)
КЛАВИАТУРА ж баҫмаҡтар, клавиатура; клавиатура рояля рояль баҫмаҡтары; клавиатура пишущей машинки яҙыу машинкаһы баҫмаҡтары
КЛАВИШ м и КЛАВИША ж баҫмаҡ, клавиш; клавиши аккордеона аккордеон баҫмаҡтары клавишный, -ая, -ое баҫмаҡлы, клавишлы; клавишный инструмент баҫмаҡлы (музыка) ҡорал(ы)
КЛАД м 1. хазина; найти клад хазина табыу 2. о ком-чём-л.; разг. хазина, табыш; жена — сущий клад ҡатын — ысын табыш
КЛАДБИЩЕ и уст. КЛАДБИЩЕ с зыярат, ҡәберлек
КЛАДБИЩЕНСКИЙ, -ая, -ое зыярат ...ы; кладбищенский сторож зыярат ҡарауылсыһы
КЛАДЕЗЬ м 1. трад.-поэт. ҡоҙоҡ, ҡойо 2. чего-л.; перен., высок. сығанаҡ, шишмә; кладезь знаний белем сығанағы ♦ кладезь премудрости (о ком-л.) аҡыл эйәһе
КЛАДКА ж 1. см. класть; производить кладку стены стена (диуар) һалыу 2. ҡоролма; разобрать часть кладки ҡоролманың бер өлөшөн һүтеү 3. өйөм; кладка дров утын өйөмө
КЛАДОВАЯ ж келәт, кладовой
КЛАДОВЩИК м и КЛАДОВЩИЦА ж келәттә эшләгән кеше, кладовщик (келәт хужаһы )
КЛАДЬ ж собир. йөк; камера хранения ручной клади ҡул йөгө һаҡлау камераһы; тяжёлая кладь ауыр йөк
КЛАКСОН и КЛАКСОН м клаксон (автомобиль , мотоцикл, трактор сигналы яйланмаһы )
КЛАН м клан (бер ырыу халҡы йәки һайланма социаль төркөм)
КЛАНЯТЬСЯ несов. 1. кому-чему баш эйеү (иҫәнләшеү); кланяться знакомому таныш менән баш эйеп иҫәнләшеү 2. кому-чему (передавать привет) сәләм әйтеү (тапшырыу); кланяйтесь ему от меня уға минән сәләм әйтегеҙ 3. кому, перед кем; перен. (униженно просить) инәлеү, ялбарыу; он ни перед кем не кланялся ул бер кем алдында ла инәлмәне
КЛАПАН м 1. тех. клапан; предохранительный клапан һаҡлағыс клапан 2. анат. ҡапҡас; сердечный клапан йөрәк ҡапҡасы 3. портн.
рада йөҙөм тәлгәше; кисточка для бритья ҡырыныу бумалаһы
КИСТЬ ж 1. ҡул, ҡул суғы; боль в кисти левой руки һул ҡул суғындағы ауыртыу 2. бумала; малярная кисть буяу бумалаһы 3. суҡ, сәсәк; шаль с кистями сәсәкле шәл 4. тәлгәш; кисть рябины миләш тәлгәше 5. перен. буяу менән төшөрөү, буяу; это можно передать не словом, а кистью быны һүҙ менән түгел, тик буяу менән төшөрөп күрһәтергә була
КИТ м 1. кит 2. перен., разг. оло белгес (фигура), ҙур кеше ♦ гренландский кит гренландия киты
КИТАЕВЕДЕНИЕ с Ҡытай тураһындағы фән, синология
КИТАИСТ м Ҡытайҙы өйрәнеүсе (телен, мәҙәниәтен һ. б.)
КИТАИСТИКА ж см. китаеведение
КИТАЙКА I ж ҡытат (кцберәк кцк төҫтәге тығыҙ туҡыма)
КИТАЙКА II ж ваҡ алма (емеше һәм ағасы) китайский, -ая, -ое 1. ҡытай ...ы, Ҡытай ...ы; китайский фарфор ҡытай фарфоры 2. ҡытай ...ы (ботаникала һәм зоологияла ҡайһы бер төшөнсәләрҙең аныҡлаусы өлөшө); китайская роза ҡытай розаһы; китайский орех ҡытай сәтләүеге; китайский гусь ҡытай ҡаҙы ♦ китайская грамота аңлашылмай торған яҙыу; китайские церемонии саманан тыш ихти-рамлыҡ
китайцы мн. ҡытайҙар, ҡытай халҡы // ед. китаец м ҡытай ир-аты; китаянка ж ҡытай ҡатын-ҡыҙы
КИТЕЛЬ м китель; военный китель хәрби китель
КИТОБОЙ м кит аулаусы
КИТОБОЙНЫЙ, -ая, -ое кит аулау ...ы; китобойный промысел кит аулау кәсебе
КИТОВЫЙ, -ая, -ое кит ...ы; китовый жир кит майы; китовый ус кит мыйығы
КИТОЛОВ м см. китобой
КИТОЛОВНЫЙ, -ая, -ое см. китобойный
КИЧИТЬСЯ несов. маһайыу, ҡупрайыу, ҡуҡрайыу, кәпрәйеү, һауаланыу
КИЧЛИВЫЙ, -ая, -ое ҡупыҡ, ҡупым, һауалы, маһайыусан; кичливый человек ҡупым кеше кишЕть несов. 1. мыжғыу, мыжғып тороу, ҡыжмырлау; муравьи кишат в муравейнике иләүҙә ҡырмыҫҡалар мыжғып тора 2. лыҡа тулыу, тулып ятыу; озеро кишит рыбой күлдә балыҡтар тулып ята
кишЕчник м; анат. эсәктәр
КИШЕЧНЫЙ, -ая, -ое эсәк ...ы; кишечные заболевания эсәк ауырыуҙары
КИШКА ж 1. анат. эсәк; прямая кишка күтән, тура эсәк, йыуан эсәк; двенадцатиперстная кишка бөйән; заворот кишок эсәк сы-уалыуы 2. разг. эсәк, шланг; пожарная кишка 461
янғын шлангыһы ♦ кишка тонка у кого тиреһе йоҡа, ҡулынан (эш) килерлек түгел
КИШЛАК м ҡышлаҡ (цзбәктәрҙә, тажиктарҙа ауыл)
КИШЛАЧНЫЙ, -ая, -ое ҡышлаҡ ...ы; кишлачная школа ҡышлаҡ мәктәбе
КИШМИШ м кишмиш (һөйәкһеҙ йөҙөм)
КИШМЯ: кишмя кишеть мыжғып (ҡайнап) тороу
КИЯНКА ж ағас сүкеш
КЛАВЕСИН м; муз. клавесин (ҡыллы-баҫ-маҡлы боронғо музыка ҡоралы)
КЛАВИАТУРА ж баҫмаҡтар, клавиатура; клавиатура рояля рояль баҫмаҡтары; клавиатура пишущей машинки яҙыу машинкаһы баҫмаҡтары
КЛАВИШ м и КЛАВИША ж баҫмаҡ, клавиш; клавиши аккордеона аккордеон баҫмаҡтары клавишный, -ая, -ое баҫмаҡлы, клавишлы; клавишный инструмент баҫмаҡлы (музыка) ҡорал(ы)
КЛАД м 1. хазина; найти клад хазина табыу 2. о ком-чём-л.; разг. хазина, табыш; жена — сущий клад ҡатын — ысын табыш
КЛАДБИЩЕ и уст. КЛАДБИЩЕ с зыярат, ҡәберлек
КЛАДБИЩЕНСКИЙ, -ая, -ое зыярат ...ы; кладбищенский сторож зыярат ҡарауылсыһы
КЛАДЕЗЬ м 1. трад.-поэт. ҡоҙоҡ, ҡойо 2. чего-л.; перен., высок. сығанаҡ, шишмә; кладезь знаний белем сығанағы ♦ кладезь премудрости (о ком-л.) аҡыл эйәһе
КЛАДКА ж 1. см. класть; производить кладку стены стена (диуар) һалыу 2. ҡоролма; разобрать часть кладки ҡоролманың бер өлөшөн һүтеү 3. өйөм; кладка дров утын өйөмө
КЛАДОВАЯ ж келәт, кладовой
КЛАДОВЩИК м и КЛАДОВЩИЦА ж келәттә эшләгән кеше, кладовщик (келәт хужаһы )
КЛАДЬ ж собир. йөк; камера хранения ручной клади ҡул йөгө һаҡлау камераһы; тяжёлая кладь ауыр йөк
КЛАКСОН и КЛАКСОН м клаксон (автомобиль , мотоцикл, трактор сигналы яйланмаһы )
КЛАН м клан (бер ырыу халҡы йәки һайланма социаль төркөм)
КЛАНЯТЬСЯ несов. 1. кому-чему баш эйеү (иҫәнләшеү); кланяться знакомому таныш менән баш эйеп иҫәнләшеү 2. кому-чему (передавать привет) сәләм әйтеү (тапшырыу); кланяйтесь ему от меня уға минән сәләм әйтегеҙ 3. кому, перед кем; перен. (униженно просить) инәлеү, ялбарыу; он ни перед кем не кланялся ул бер кем алдында ла инәлмәне
КЛАПАН м 1. тех. клапан; предохранительный клапан һаҡлағыс клапан 2. анат. ҡапҡас; сердечный клапан йөрәк ҡапҡасы 3. портн.