Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 605
Поиск по словарям
НАДЗЕМНЫЙ
НАДВЯЗКА ж 1. см. надвязать 2. разг. бәйләп оҙонайтыла (өҫтәлә) торған (өҫтәлгән, оҙонайтылған) өлөш (киҫәк); надвязка на чулках ойоҡтағы өҫтәп бәйләнгән өлөш(тәр)
НАДВЯЗЫВАТЬ несов. см. надвязать
НАДВЯЗЫВАТЬСЯ несов. страд. от надвязывать
НАДГОРТАННИК м; анат. боғаҙ (ҡурылдай) япҡысы, боғаҙ (ҡурылдай) өҫтөндәге кимерсәк
НАДГОРТАННЫЙ, -ая, -ое боғаҙ (ҡурылдай) өҫтө ...ы, боғаҙ (ҡурылдай) өҫтөндәге; надгортанная часть речевого аппарата һөйләү аппаратының боғаҙ өҫтөндәге өлөшө
НАДГРОБИЕ с ҡәбер ташы, ҡәбер өҫтөнә ҡуйылған һәйкәл; каменное надгробие ҡәбер өҫтөнә ҡуйылған таш һәйкәл
НАДГРОБНЫЙ, -ая, -ое 1. (могильный) ҡәбер өҫтөнә ҡуйылған ...ы, ҡәбер ташына яһалған (яҙылған); надгробная плита ҡәбер ташы, ҡәбер өҫтөнә ҡуйылған таш; надгробные рисунки ҡәбер ташына яһалған һүрәттәр; надгробная надпись ҡәбер ташына яҙылған һүҙҙәр 2. (погребальный) мәйет күмгәндә әйтелә (үтәлә) торған (һцҙ, йолалар); надгробное слово мәйет күмгәндә әйтелә торған һүҙҙәр
НАДГРЫЗАТЬ несов. см. надгрызть
НАДГРЫЗТЬ сов. кимереп (тешләп) алыу; надгрызть грушу армытты тешләп алыу
НАДДАВАТЬ несов. см. наддать
НАДДАТЬ сов.; разг. өҫтәү, арттырыу, өҫтәй (арттыра) биреү (төшөү), көсәйтеү; наддать цену хаҡты арттырыу; наддать жару эҫе өҫтәү
НАДЕБОШИРИТЬ сов.; разг. ғауға (янъял, тауыш) ҡуптарыу
НАДЕВАТЬ несов. см. надеть
НАДЕВАТЬСЯ несов. 1. см. надеться 2. страд. от надевать
НАДЕЖДА ж ышаныс, өмөт; последняя надежда һуңғы өмөт ♦ в надежде на что нимәгә булһа ла ышанып (ышаныс менән); возлагать надежду (надежды) на кого - что өмөт итеү, өмөт бағлау; вселять надежду в кого - что өмөтләндереү, өмөт уятыу; оправдать надежды ышанысын аҡлау; питать надежду (надежды) өмөтләнеү, ышаныу, өмөтләнеп (ышанып) тороу; подаёт надежды өмөтләндерә, ышаныс уята; потерять надежду өмөт өҙөү, ышаныс(ты) юғалтыу
НАДЁЖНОСТЬ ж ышаныслылыҡ, ышаныслы булыу; надёжность игроков уйынсыларҙың ышаныслы булыуы
НАДЁЖНЫЙ, -ая, -ое ышаныслы, өмөтлө; надёжный друг ышаныслы дуҫ; надёжный путь өмөтлө юл
НАДЕЛ м 1. см. наделить; надел земельных участков ер участкалары бүлеү 2. ист. бүлеп бирелгән (бирелә торған) ер, бүлем, надел; земельный надел ер бүлеме
НАДЕЛАТЬ сов. что, чего 1. (сделать в каком - л. количестве) эшләү, яһау (бер ни тиклем ); наделать игрушек уйынсыҡтар яһау 2. (сделать что -л. нежелательное) тыуҙырыу, сығарыу, эшләп ташлау; наделать глупостей ахмаҡлыҡ эшләп ташлау; наделать шуму шау-шыу сығарыу
НАДЕЛИТЬ сов. кого - что, чем 1. бүлеп биреү, өлөш сығарыу; наделить землёй ер бүлеп биреү 2. перен. (одарить чем-л.) биреү, тағыу; природа наделила его хорошим голосом тәбиғәт уға тауыш биргән; наделить прозвищем кого - л. ҡушамат тағыу
НАДЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое бүлеп бирелә торған (бирелгән); надельная земля бүлеп бирелә торған ер
НАДЕЛЯТЬ несов. см. наделить
НАДЕЛЯТЬСЯ несов. страд. от наделять
НАДЁРГАТЬ сов. что, чего 1. (бер ни ҡәҙәр) йолҡоу, йолҡоп алыу; надёргать много льна күп итеп етен йолҡоу 2. перен., разг. унан-бынан (белер-белмәҫ) йолҡоп (сүпләп) алыу; надёргать цитат цитаталарҙы унан-бынан сүпләп алыу
НАДЁРГИВАТЬ I несов. см. надёргать
НАДЁРГИВАТЬ II несов. см. надёрнуть
НАДЁРГИВАТЬСЯ I несов. страд. от надёргивать I
НАДЁРГИВАТЬСЯ II несов. страд. от надёргивать II
НАДЕРЗИТЬ сов. кому; разг. ҡаты (тупаҫ, насар) һүҙҙәр әйтеп ташлау; надерзить от возмущения асыуҙан ҡаты һүҙҙәр әйтеп ташлау
НАДЁРНУТЬ сов. что; разг. (етеҙ генә) тартып ябыу (кейеү); надёрнуть на себя одеяло одеялды үҙеңә тартып ябыу; надёрнуть сапоги итекте етеҙ генә кейеү
надЕть сов. что 1. кейеү, кейҙереү; надеть пальто пальто кейеү; надеть очки күҙлек кейеү; надеть чехол на диван диванға чехол кейҙереү 2. (прикрепить) тағыу, ҡаҙау, эләктереү; надеть серёжки алҡа тағыу; надеть червяка на крючок ҡармаҡҡа селәүсен эләктереү ♦ надеть (на себя) маску битлек кейеү, ике йөҙлөләнеү; надеть (себе) хомут на шею ауырлыҡты үҙ елкәңә алыу, үҙ елкәңә ҡамыт кейҙереү
НАДЕТЬСЯ сов.; разг. кейелеү; сапоги легко наделись итек еңел кейелде
НАДЕЯТЬСЯ несов. 1. на что (рассчитывать ) ышаныу, өмөт итеү, өмөтләнеү; надеяться на покровительство старших ололарҙың яҡла-уына ышаныу 2. на кого - что (полагаться) ышаныу, таяныу; надеяться на друга дуҫыңа ышаныу ♦ как на каменную гору надеяться ныҡ ышаныу
НАДЗЕМНЫЙ, -ая, -ое ер өҫтөндәге, ер өҫтө ...ы; надземная часть растений үҫемлектәрҙең ер өҫтөндәге өлөшө
605
НАДВЯЗКА ж 1. см. надвязать 2. разг. бәйләп оҙонайтыла (өҫтәлә) торған (өҫтәлгән, оҙонайтылған) өлөш (киҫәк); надвязка на чулках ойоҡтағы өҫтәп бәйләнгән өлөш(тәр)
НАДВЯЗЫВАТЬ несов. см. надвязать
НАДВЯЗЫВАТЬСЯ несов. страд. от надвязывать
НАДГОРТАННИК м; анат. боғаҙ (ҡурылдай) япҡысы, боғаҙ (ҡурылдай) өҫтөндәге кимерсәк
НАДГОРТАННЫЙ, -ая, -ое боғаҙ (ҡурылдай) өҫтө ...ы, боғаҙ (ҡурылдай) өҫтөндәге; надгортанная часть речевого аппарата һөйләү аппаратының боғаҙ өҫтөндәге өлөшө
НАДГРОБИЕ с ҡәбер ташы, ҡәбер өҫтөнә ҡуйылған һәйкәл; каменное надгробие ҡәбер өҫтөнә ҡуйылған таш һәйкәл
НАДГРОБНЫЙ, -ая, -ое 1. (могильный) ҡәбер өҫтөнә ҡуйылған ...ы, ҡәбер ташына яһалған (яҙылған); надгробная плита ҡәбер ташы, ҡәбер өҫтөнә ҡуйылған таш; надгробные рисунки ҡәбер ташына яһалған һүрәттәр; надгробная надпись ҡәбер ташына яҙылған һүҙҙәр 2. (погребальный) мәйет күмгәндә әйтелә (үтәлә) торған (һцҙ, йолалар); надгробное слово мәйет күмгәндә әйтелә торған һүҙҙәр
НАДГРЫЗАТЬ несов. см. надгрызть
НАДГРЫЗТЬ сов. кимереп (тешләп) алыу; надгрызть грушу армытты тешләп алыу
НАДДАВАТЬ несов. см. наддать
НАДДАТЬ сов.; разг. өҫтәү, арттырыу, өҫтәй (арттыра) биреү (төшөү), көсәйтеү; наддать цену хаҡты арттырыу; наддать жару эҫе өҫтәү
НАДЕБОШИРИТЬ сов.; разг. ғауға (янъял, тауыш) ҡуптарыу
НАДЕВАТЬ несов. см. надеть
НАДЕВАТЬСЯ несов. 1. см. надеться 2. страд. от надевать
НАДЕЖДА ж ышаныс, өмөт; последняя надежда һуңғы өмөт ♦ в надежде на что нимәгә булһа ла ышанып (ышаныс менән); возлагать надежду (надежды) на кого - что өмөт итеү, өмөт бағлау; вселять надежду в кого - что өмөтләндереү, өмөт уятыу; оправдать надежды ышанысын аҡлау; питать надежду (надежды) өмөтләнеү, ышаныу, өмөтләнеп (ышанып) тороу; подаёт надежды өмөтләндерә, ышаныс уята; потерять надежду өмөт өҙөү, ышаныс(ты) юғалтыу
НАДЁЖНОСТЬ ж ышаныслылыҡ, ышаныслы булыу; надёжность игроков уйынсыларҙың ышаныслы булыуы
НАДЁЖНЫЙ, -ая, -ое ышаныслы, өмөтлө; надёжный друг ышаныслы дуҫ; надёжный путь өмөтлө юл
НАДЕЛ м 1. см. наделить; надел земельных участков ер участкалары бүлеү 2. ист. бүлеп бирелгән (бирелә торған) ер, бүлем, надел; земельный надел ер бүлеме
НАДЕЛАТЬ сов. что, чего 1. (сделать в каком - л. количестве) эшләү, яһау (бер ни тиклем ); наделать игрушек уйынсыҡтар яһау 2. (сделать что -л. нежелательное) тыуҙырыу, сығарыу, эшләп ташлау; наделать глупостей ахмаҡлыҡ эшләп ташлау; наделать шуму шау-шыу сығарыу
НАДЕЛИТЬ сов. кого - что, чем 1. бүлеп биреү, өлөш сығарыу; наделить землёй ер бүлеп биреү 2. перен. (одарить чем-л.) биреү, тағыу; природа наделила его хорошим голосом тәбиғәт уға тауыш биргән; наделить прозвищем кого - л. ҡушамат тағыу
НАДЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое бүлеп бирелә торған (бирелгән); надельная земля бүлеп бирелә торған ер
НАДЕЛЯТЬ несов. см. наделить
НАДЕЛЯТЬСЯ несов. страд. от наделять
НАДЁРГАТЬ сов. что, чего 1. (бер ни ҡәҙәр) йолҡоу, йолҡоп алыу; надёргать много льна күп итеп етен йолҡоу 2. перен., разг. унан-бынан (белер-белмәҫ) йолҡоп (сүпләп) алыу; надёргать цитат цитаталарҙы унан-бынан сүпләп алыу
НАДЁРГИВАТЬ I несов. см. надёргать
НАДЁРГИВАТЬ II несов. см. надёрнуть
НАДЁРГИВАТЬСЯ I несов. страд. от надёргивать I
НАДЁРГИВАТЬСЯ II несов. страд. от надёргивать II
НАДЕРЗИТЬ сов. кому; разг. ҡаты (тупаҫ, насар) һүҙҙәр әйтеп ташлау; надерзить от возмущения асыуҙан ҡаты һүҙҙәр әйтеп ташлау
НАДЁРНУТЬ сов. что; разг. (етеҙ генә) тартып ябыу (кейеү); надёрнуть на себя одеяло одеялды үҙеңә тартып ябыу; надёрнуть сапоги итекте етеҙ генә кейеү
надЕть сов. что 1. кейеү, кейҙереү; надеть пальто пальто кейеү; надеть очки күҙлек кейеү; надеть чехол на диван диванға чехол кейҙереү 2. (прикрепить) тағыу, ҡаҙау, эләктереү; надеть серёжки алҡа тағыу; надеть червяка на крючок ҡармаҡҡа селәүсен эләктереү ♦ надеть (на себя) маску битлек кейеү, ике йөҙлөләнеү; надеть (себе) хомут на шею ауырлыҡты үҙ елкәңә алыу, үҙ елкәңә ҡамыт кейҙереү
НАДЕТЬСЯ сов.; разг. кейелеү; сапоги легко наделись итек еңел кейелде
НАДЕЯТЬСЯ несов. 1. на что (рассчитывать ) ышаныу, өмөт итеү, өмөтләнеү; надеяться на покровительство старших ололарҙың яҡла-уына ышаныу 2. на кого - что (полагаться) ышаныу, таяныу; надеяться на друга дуҫыңа ышаныу ♦ как на каменную гору надеяться ныҡ ышаныу
НАДЗЕМНЫЙ, -ая, -ое ер өҫтөндәге, ер өҫтө ...ы; надземная часть растений үҫемлектәрҙең ер өҫтөндәге өлөшө
605