Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 614
Поиск по словарям
НАКАПЛИВАТЬ
өҫтөнән һөйләү; накапать на подругу әхирәт(ең) өҫтөнән һөйләү
НАКАПЛИВАТЬ несов. см. накопить
НАКАПЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. накопиться 2. страд. от накапливать
НАКАПЫВАТЬ I несов. см. накапать 1 НАКАПЫВАТЬ II несов. см. накопать НАКАРКАТЬ сов. что и без доп.; разг. (карканьем наслать беду) (бәләгә) ҡарҡылдау, алдан юрап бәлә килтереү
НАКАТ м 1. см. накатать 1, 4, накатить 1; накат брёвен бүрәнәләр(ҙе) тәгәрәтеү 2. воен. накат (атҡандан һуц ҡоралдың элекке хәленә ҡайтыуы) 3. (настил) түшәмә, түшәлмә (бцрә-нәләр, ҡалын таҡталар); блиндаж с двойным накатом ике ҡат бүрәнә түшәмәле блиндаж 4. что тәгәрәтеп буяу менән ҡаплау, тәгәрәтеп һырлау (ялтыратыу)
НАКАТАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от накатать 2. прил. тигеҙ, шыма, таҡыр; накатанная дорога таҡыр юл
НАКАТАТЬ сов. 1. что, чего (күп итеп) тәгәрәтеү, тәгәрәтеп килтереп ҡуйыу; накатать брёвен бүрәнәләр тәгәрәтеү 2. әүәләү, баҫыу, әүәләп яһау; накатать шариков из глины балсыҡтан әүәләп тумалаҡтар яһау; накатать несколько пар валенок бер нисә пар быйма баҫыу 3. (укатать дорогу) тигеҙләү, шымартыу, юл һалыу; накатать дорогу по лугу болон аша күп йөрөп, юл һалыу 4. спец. накат яһау, буяу менән ҡаплау (һырлау); накатать клеймо тамғаны буяу менән ҡаплау 5. что, чего; прост. тиҙ генә яҙып (һыҙғылап) ташлау; накатать письмо тиҙ генә хат яҙып ташлау
НАКАТАТЬСЯ сов.; разг. туйғансы шыуыу, шыуып туйыу (саңгыла, конькиҙа), туйғансы (ултырып) йөрөү (атҡа, машинага һ.б.); накататься на лЫжах саңғыла йөрөп туйыу; накататься на лошади атта туйғансы йөрөү
НАКАТИТЬ сов. 1. что, на что (надвинуть на что -л.) тәгәрәтеп килтереп ҡуйыу, тәгәрәтеп индереү (мендереү); накатить бочку на платформу мискәне тәгәрәтеп платформаға мендереү 2. на кого - что; разг. (надвинуться, наехать) бәрелеү, төртөлөү, һуғылыу, ҡаплап китеү; накатить в темноте на столб ҡараңғыла бағанаға төртөлөү; волна накатила на берег тулҡын ярға барып бәрелде ♦ стих накатил кәйефе килде, илһамланды
НАКАТИТЬСЯ сов. см. накатить 2
НАКАТКА I ж 1. см. накатать 3, 4; накатка дороги күп йөрөп юлды шымартыу; накат-ка бумаги ҡағыҙҙы буяу менән һырлау 2. спец. накатка (буяу менән ҡаплау, һырлау һ. б. өсөн ҡулланыла торган әйләнмәле валик, ролик, цилиндр һ. б. формаһындагы ҡуллан-ма) 3. спец. урау машинаһы (туҡымаларҙы, ҡагыҙҙы һ. б.)
НАКАТКА II ж см. накатить 1; накатка бочек на телегу мискәләрҙе арбаға тәгәрәтеп мендереү
НАКАТНИК м 1. спец. өрлөк, түшәмлек (бцрәнәләр, ҡалын таҡталар) 2. хәрби. накатник (атҡандан һуң элекке хәленә ҡайтарыу ҡорамалы); пружинный накатник пружиналы накатник
НАКАТНЫЙ, -ая, -ое спец. 1. түшәлгән (ҡалын таҡталар); накатный пол (таҡта) түшәлгән иҙән 2. урау ...ы; накатная машина урау машинаһы
НАКАТОМ нареч. әйләндереп, тәгәрәтеп; грузить бочки накатом мискәләрҙе тәгәрәтеп тейәү
НАКАТЫВАТЬ I несов. см. накатать 1—4
НАКАТЫВАТЬ II несов. см. накатить
НАКАТЫВАТЬСЯ I несов. страд. от накатывать I
НАКАТЫВАТЬСЯ II несов. 1. см. накатиться 2. страд. от накатывать II
НАКАЧАТЬ сов. 1. что, чего һурҙырыу, һурҙырып сығарыу (насос менән); накачать воды из колодца ҡойонан һыу һурҙырыу 2. что өрҙөрөп тултырыу (насос менән); накачать баллон баллонды өрҙөрөп тултырыу ♦ не было печали, (так) черти накачали ауыртмаған башҡа тимер таяҡ
НАКАЧАТЬСЯ сов.; разг. туйғансы (танһыҡ ҡанғансы) бәүелеү, бәүелеп туйыу; дети вдоволь накачались балалар туйғансы бәүелде
НАКАЧИВАТЬ несов. см. накачать
НАКАЧИВАТЬСЯ несов. страд. от накачивать
НАКАЧКА ж 1. см. накачать — накачивать; накачка воды һыу һурҙырыу; накачка шины шинды өрҙөрөп тултырыу 2. перен., прост. өгөт-нәсихәт, шелтә; получить накачку шелтә алыу
НАКАШИВАТЬ несов. см. накосить
НАКВАСИТЬ сов. что, чего әсетеү, әсетеп ҡуйыу, тоҙлау, тоҙлап ҡуйыу; наквасить капусты кәбеҫтә тоҙлау
НАКИДАТЬ сов. что, чего (күп итеп) ташлау, ырғытыу, атыу, атып бәреү, ташлап (ырғытып) тултырыу; накидать на пол бумаги иҙәнгә күп итеп ҡағыҙ ташлау; накидать в мешок картошки тоҡҡа картуф тултырыу
НАКИДКА ж 1. накидка (еңһеҙ өҫ кейеме); меховая накидка мех накидка 2. (покрывало) япма, мендәр ябыуы; кружевная накидка селтәр япма 3. (прибавка) өҫтәмә, өҫтәү (гәҙәттә, хаҡҡа); накидка на цену хаҡҡа өҫтәмә (түләү)
НАКИДНОЙ, -ая, -ое 1. иңбашҡа (яурынға) һала торған; накидной плащ иңбашҡа һала торған плащ 2. разг. өҫтәмә ...ы, өҫтәү ...ы; накидной процент өҫтәмә процент; накидная цена өҫтәү хаҡы
614
өҫтөнән һөйләү; накапать на подругу әхирәт(ең) өҫтөнән һөйләү
НАКАПЛИВАТЬ несов. см. накопить
НАКАПЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. накопиться 2. страд. от накапливать
НАКАПЫВАТЬ I несов. см. накапать 1 НАКАПЫВАТЬ II несов. см. накопать НАКАРКАТЬ сов. что и без доп.; разг. (карканьем наслать беду) (бәләгә) ҡарҡылдау, алдан юрап бәлә килтереү
НАКАТ м 1. см. накатать 1, 4, накатить 1; накат брёвен бүрәнәләр(ҙе) тәгәрәтеү 2. воен. накат (атҡандан һуц ҡоралдың элекке хәленә ҡайтыуы) 3. (настил) түшәмә, түшәлмә (бцрә-нәләр, ҡалын таҡталар); блиндаж с двойным накатом ике ҡат бүрәнә түшәмәле блиндаж 4. что тәгәрәтеп буяу менән ҡаплау, тәгәрәтеп һырлау (ялтыратыу)
НАКАТАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от накатать 2. прил. тигеҙ, шыма, таҡыр; накатанная дорога таҡыр юл
НАКАТАТЬ сов. 1. что, чего (күп итеп) тәгәрәтеү, тәгәрәтеп килтереп ҡуйыу; накатать брёвен бүрәнәләр тәгәрәтеү 2. әүәләү, баҫыу, әүәләп яһау; накатать шариков из глины балсыҡтан әүәләп тумалаҡтар яһау; накатать несколько пар валенок бер нисә пар быйма баҫыу 3. (укатать дорогу) тигеҙләү, шымартыу, юл һалыу; накатать дорогу по лугу болон аша күп йөрөп, юл һалыу 4. спец. накат яһау, буяу менән ҡаплау (һырлау); накатать клеймо тамғаны буяу менән ҡаплау 5. что, чего; прост. тиҙ генә яҙып (һыҙғылап) ташлау; накатать письмо тиҙ генә хат яҙып ташлау
НАКАТАТЬСЯ сов.; разг. туйғансы шыуыу, шыуып туйыу (саңгыла, конькиҙа), туйғансы (ултырып) йөрөү (атҡа, машинага һ.б.); накататься на лЫжах саңғыла йөрөп туйыу; накататься на лошади атта туйғансы йөрөү
НАКАТИТЬ сов. 1. что, на что (надвинуть на что -л.) тәгәрәтеп килтереп ҡуйыу, тәгәрәтеп индереү (мендереү); накатить бочку на платформу мискәне тәгәрәтеп платформаға мендереү 2. на кого - что; разг. (надвинуться, наехать) бәрелеү, төртөлөү, һуғылыу, ҡаплап китеү; накатить в темноте на столб ҡараңғыла бағанаға төртөлөү; волна накатила на берег тулҡын ярға барып бәрелде ♦ стих накатил кәйефе килде, илһамланды
НАКАТИТЬСЯ сов. см. накатить 2
НАКАТКА I ж 1. см. накатать 3, 4; накатка дороги күп йөрөп юлды шымартыу; накат-ка бумаги ҡағыҙҙы буяу менән һырлау 2. спец. накатка (буяу менән ҡаплау, һырлау һ. б. өсөн ҡулланыла торган әйләнмәле валик, ролик, цилиндр һ. б. формаһындагы ҡуллан-ма) 3. спец. урау машинаһы (туҡымаларҙы, ҡагыҙҙы һ. б.)
НАКАТКА II ж см. накатить 1; накатка бочек на телегу мискәләрҙе арбаға тәгәрәтеп мендереү
НАКАТНИК м 1. спец. өрлөк, түшәмлек (бцрәнәләр, ҡалын таҡталар) 2. хәрби. накатник (атҡандан һуң элекке хәленә ҡайтарыу ҡорамалы); пружинный накатник пружиналы накатник
НАКАТНЫЙ, -ая, -ое спец. 1. түшәлгән (ҡалын таҡталар); накатный пол (таҡта) түшәлгән иҙән 2. урау ...ы; накатная машина урау машинаһы
НАКАТОМ нареч. әйләндереп, тәгәрәтеп; грузить бочки накатом мискәләрҙе тәгәрәтеп тейәү
НАКАТЫВАТЬ I несов. см. накатать 1—4
НАКАТЫВАТЬ II несов. см. накатить
НАКАТЫВАТЬСЯ I несов. страд. от накатывать I
НАКАТЫВАТЬСЯ II несов. 1. см. накатиться 2. страд. от накатывать II
НАКАЧАТЬ сов. 1. что, чего һурҙырыу, һурҙырып сығарыу (насос менән); накачать воды из колодца ҡойонан һыу һурҙырыу 2. что өрҙөрөп тултырыу (насос менән); накачать баллон баллонды өрҙөрөп тултырыу ♦ не было печали, (так) черти накачали ауыртмаған башҡа тимер таяҡ
НАКАЧАТЬСЯ сов.; разг. туйғансы (танһыҡ ҡанғансы) бәүелеү, бәүелеп туйыу; дети вдоволь накачались балалар туйғансы бәүелде
НАКАЧИВАТЬ несов. см. накачать
НАКАЧИВАТЬСЯ несов. страд. от накачивать
НАКАЧКА ж 1. см. накачать — накачивать; накачка воды һыу һурҙырыу; накачка шины шинды өрҙөрөп тултырыу 2. перен., прост. өгөт-нәсихәт, шелтә; получить накачку шелтә алыу
НАКАШИВАТЬ несов. см. накосить
НАКВАСИТЬ сов. что, чего әсетеү, әсетеп ҡуйыу, тоҙлау, тоҙлап ҡуйыу; наквасить капусты кәбеҫтә тоҙлау
НАКИДАТЬ сов. что, чего (күп итеп) ташлау, ырғытыу, атыу, атып бәреү, ташлап (ырғытып) тултырыу; накидать на пол бумаги иҙәнгә күп итеп ҡағыҙ ташлау; накидать в мешок картошки тоҡҡа картуф тултырыу
НАКИДКА ж 1. накидка (еңһеҙ өҫ кейеме); меховая накидка мех накидка 2. (покрывало) япма, мендәр ябыуы; кружевная накидка селтәр япма 3. (прибавка) өҫтәмә, өҫтәү (гәҙәттә, хаҡҡа); накидка на цену хаҡҡа өҫтәмә (түләү)
НАКИДНОЙ, -ая, -ое 1. иңбашҡа (яурынға) һала торған; накидной плащ иңбашҡа һала торған плащ 2. разг. өҫтәмә ...ы, өҫтәү ...ы; накидной процент өҫтәмә процент; накидная цена өҫтәү хаҡы
614