Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 172
Поиск по словарям
ПРИЗНАННЫЙ
ПРИЗНАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от признать 2. прил. танылған; признанный учёный танылған ғалим
ПРИЗНАТЕЛЬНОСТЬ ж ҡәҙерен белеү, рәхмәт (әйтеү, белдереү); в знак признательности рәхмәт йөҙөнән
ПРИЗНАТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое рәхмәт белдергән, ҡәнәғәт, рәхмәтле; признательный взгляд рәхмәт белдергән ҡараш; очень признателен разг. (һеҙгә) ҙур рәхмәт
ПРИЗНАТЬ сов. 1. что таныу, иҡрар итеү (ҡылыу); признать новое государство яңы дәүләтте таныу; признать права хоҡуғын таныу; признать свою ошибку үҙ хатаңды иҡрар итеү 2. кого-что таныу, тип табыу, иҫәпләү, тартыу; признать работу законченной эште тамамланған тип табыу 3. кого - что; прост. (узнать) таныу; признать его по голосу уны тауышынан таныу
ПРИЗНАТЬСЯ сов. 1. в чём таныу, иҡрар итеү, тип табыу; подсудимые признались юр. ғәйепләнеүселәр үҙ ғәйептәрен иҡрар итте; признаться в своих ошибках үҙ хатаңды таныу 2. әйтеп (һөйләп) биреү, сисеп һалыу; признаться в любви үҙенең һөйөүен әйтеп биреү, мөхәббәт белдереү 3. неопр. признаться и в 1 л. ед. ч. буд. вр. признаюсь в знач. вводн. сл. дөрөҫөн (асыҡтан-асыҡ) әйткәндә; признаться, это мне непонятно асыҡтан-асыҡ әйткәндә, миңә был аңлашылмай
ПРИЗОВОЙ, -ая, -ое призлы, бүләкле, бүләк ...ы; призовое место бүләкле урын; призовой фонд бүләк фонды
ПРИЗОР м; уст., разг. (обычно в род. п. и с предлогом “ без ”) ҡарауһыҙ, күҙәтеүһеҙ, бағыуһыҙ; дети без призора ҡарауһыҙ балалар
ПРИЗРАК м 1. шәүлә, кәүҙәләнеш, (һынланып) күҙгә күренеү; призраки прошлого үткәндең шәүләһе 2. (привидение) өрәк
ПРИЗРАЧНЫЙ, -ая, -ое 1. (воображаемый) хыялда ғына булған, хыялдағы; призрачные надежды хыялдағы өмөттәр 2. (неясный) томанлы, тоноҡ, күренер-күренмәҫ; призрачный свет күренер-күренмәҫ яҡтылыҡ шәүләһе 3. өрәк, күҙгә генә күренгән; призрачное видение өрәк күренеү
призрЕние с см. призреть; остаться без призрения ҡарауһыҙ ҡалыу
призрЕть сов. кого; уст. тәрбиәгә алыу, бағыу, ҡарау; призреть сироту етемде тәрбиәгә алыу
ПРИЗЫВ м 1. см. призвать — призывать; призыв в армию армияға алыу; призыв к молитве рел. аҙан әйтеү 2. (просьба, мольба) ялбарыу, һорау, үтенеү; призыв о помощи ярҙам һорау 3. (лозунг) саҡырыу, оран, өндәү; призыв партии партия өндәүе 4. собир.; воен. (призванные ) призыв, хәрби хеҙмәткә алынғандар; весенний призыв яҙын хәрби хеҙмәткә алынғандар
ПРИЗЫВАТЬ несов. см. призвать
ПРИЗЫВНИК м; воен. призывник, саҡыраҡ (гәскәри хеҙмәткә саҡырылыусы кеше)
ПРИЗЫВНОЙ, -ая, -ое саҡырыу ...ы, призыв „.ы, хәрби хеҙмәткә алыу „.ы; призывной пункт призыв пункты; призывная комиссия саҡырыу комиссияһы
ПРИЗЫВНЫЙ, -ая, -ое саҡырыу ...ы, ялбарыу ...ы, үтенеү; призывное слово өндәү һүҙе
ПРИИСК м прииск (алтын һ. б. ҡаҙылдыҡтар сыгарыла торган урын); золотые прииски алтын приискылары
ПРИИСКАТЬ сов. кого-что; разг. эҙләп табыу, табып алыу; приискать себе квартиру үҙеңә фатир эҙләп табыу
ПРИИСКИВАТЬ несов. см. приискать
ПРИИСКОВЫЙ, -ая, -ое прииск ...ы; приисковая контора прииск контораһы
прийтИ сов. 1. килеү, килеп етеү, ҡайтыу; прийти в школу мәктәпкә килеү; прийти на работу эшкә килеү; прийти домой өйгә ҡайтыу 2. (настать) килеү, килеп етеү; пришла осень көҙ килде 3. к чему килеү; прийти к заключению һығымтаға килеү; прийти к правильному решению дөрөҫ ҡарарға килеү 4. (с предлогом “в”) китеү, килеү, -ыу/-еү; прийти в движение хәрәкәткә килеү; прийти в ужас ҡурҡып китеү; прийти в волнение тулҡынланып китеү; прийти в восторг ныҡ шатланып китеү; прийти в упадок емерелеү, тарҡалыу ♦ прийти в голову башҡа килеү; прийти в себя: 1) аңға килеү, иҫкә килеү; 2) тынысланыу; прийти на память см. память; прийти к шапочному разбору см. шапочный; прийти на ум см. ум
ПРИЙТИСЬ сов. 1. (совпасть с чем-л.) тура килеү, эләгеү; третье число пришлось на вторник өсө шишәмбегә тура килде 2. разг. (подойти ) таман булыу, ярау; шапка пришлась ей по голове бүрек уның башына яраны 3. кому безл. (довестись) булыу, тура килеү; нам пришлось нелегко беҙгә еңел булманы 4. с неопр. безл. тура килеү, кәрәк булыу; приходится согласиться килешергә тура килә 5. прост. (стать в какую -л. цену) ҡиммәткә төшөү 6. в 3 л. ед. ч. буд. вр. придётся тура килә; как придётся нисек тура килә; когда придётся ҡасан тура килә ♦ прийтись по вкусу (по сердцу, по нраву, по душе) оҡшау
ПРИКАЗ м 1. бойороҡ, приказ; боевой приказ хәрби приказ; отдать приказ бойороҡ биреү 2. ист. приказ (Мәскәц дәцләте заманында идара эшенец айырым тармагын алып барыусы учреждение )
ПРИКАЗАНИЕ с бойороу, ҡушыу
ПРИКАЗАТЬ сов. кому и с неопр. бойороу, ҡушыу, һүҙ ҡушыу, бойороҡ биреү; приказать начать наступление һөжүмде башларға бойороу ♦ приказать долго жить вафат булыу, гүр эйәһе булыу
172
ПРИЗНАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от признать 2. прил. танылған; признанный учёный танылған ғалим
ПРИЗНАТЕЛЬНОСТЬ ж ҡәҙерен белеү, рәхмәт (әйтеү, белдереү); в знак признательности рәхмәт йөҙөнән
ПРИЗНАТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое рәхмәт белдергән, ҡәнәғәт, рәхмәтле; признательный взгляд рәхмәт белдергән ҡараш; очень признателен разг. (һеҙгә) ҙур рәхмәт
ПРИЗНАТЬ сов. 1. что таныу, иҡрар итеү (ҡылыу); признать новое государство яңы дәүләтте таныу; признать права хоҡуғын таныу; признать свою ошибку үҙ хатаңды иҡрар итеү 2. кого-что таныу, тип табыу, иҫәпләү, тартыу; признать работу законченной эште тамамланған тип табыу 3. кого - что; прост. (узнать) таныу; признать его по голосу уны тауышынан таныу
ПРИЗНАТЬСЯ сов. 1. в чём таныу, иҡрар итеү, тип табыу; подсудимые признались юр. ғәйепләнеүселәр үҙ ғәйептәрен иҡрар итте; признаться в своих ошибках үҙ хатаңды таныу 2. әйтеп (һөйләп) биреү, сисеп һалыу; признаться в любви үҙенең һөйөүен әйтеп биреү, мөхәббәт белдереү 3. неопр. признаться и в 1 л. ед. ч. буд. вр. признаюсь в знач. вводн. сл. дөрөҫөн (асыҡтан-асыҡ) әйткәндә; признаться, это мне непонятно асыҡтан-асыҡ әйткәндә, миңә был аңлашылмай
ПРИЗОВОЙ, -ая, -ое призлы, бүләкле, бүләк ...ы; призовое место бүләкле урын; призовой фонд бүләк фонды
ПРИЗОР м; уст., разг. (обычно в род. п. и с предлогом “ без ”) ҡарауһыҙ, күҙәтеүһеҙ, бағыуһыҙ; дети без призора ҡарауһыҙ балалар
ПРИЗРАК м 1. шәүлә, кәүҙәләнеш, (һынланып) күҙгә күренеү; призраки прошлого үткәндең шәүләһе 2. (привидение) өрәк
ПРИЗРАЧНЫЙ, -ая, -ое 1. (воображаемый) хыялда ғына булған, хыялдағы; призрачные надежды хыялдағы өмөттәр 2. (неясный) томанлы, тоноҡ, күренер-күренмәҫ; призрачный свет күренер-күренмәҫ яҡтылыҡ шәүләһе 3. өрәк, күҙгә генә күренгән; призрачное видение өрәк күренеү
призрЕние с см. призреть; остаться без призрения ҡарауһыҙ ҡалыу
призрЕть сов. кого; уст. тәрбиәгә алыу, бағыу, ҡарау; призреть сироту етемде тәрбиәгә алыу
ПРИЗЫВ м 1. см. призвать — призывать; призыв в армию армияға алыу; призыв к молитве рел. аҙан әйтеү 2. (просьба, мольба) ялбарыу, һорау, үтенеү; призыв о помощи ярҙам һорау 3. (лозунг) саҡырыу, оран, өндәү; призыв партии партия өндәүе 4. собир.; воен. (призванные ) призыв, хәрби хеҙмәткә алынғандар; весенний призыв яҙын хәрби хеҙмәткә алынғандар
ПРИЗЫВАТЬ несов. см. призвать
ПРИЗЫВНИК м; воен. призывник, саҡыраҡ (гәскәри хеҙмәткә саҡырылыусы кеше)
ПРИЗЫВНОЙ, -ая, -ое саҡырыу ...ы, призыв „.ы, хәрби хеҙмәткә алыу „.ы; призывной пункт призыв пункты; призывная комиссия саҡырыу комиссияһы
ПРИЗЫВНЫЙ, -ая, -ое саҡырыу ...ы, ялбарыу ...ы, үтенеү; призывное слово өндәү һүҙе
ПРИИСК м прииск (алтын һ. б. ҡаҙылдыҡтар сыгарыла торган урын); золотые прииски алтын приискылары
ПРИИСКАТЬ сов. кого-что; разг. эҙләп табыу, табып алыу; приискать себе квартиру үҙеңә фатир эҙләп табыу
ПРИИСКИВАТЬ несов. см. приискать
ПРИИСКОВЫЙ, -ая, -ое прииск ...ы; приисковая контора прииск контораһы
прийтИ сов. 1. килеү, килеп етеү, ҡайтыу; прийти в школу мәктәпкә килеү; прийти на работу эшкә килеү; прийти домой өйгә ҡайтыу 2. (настать) килеү, килеп етеү; пришла осень көҙ килде 3. к чему килеү; прийти к заключению һығымтаға килеү; прийти к правильному решению дөрөҫ ҡарарға килеү 4. (с предлогом “в”) китеү, килеү, -ыу/-еү; прийти в движение хәрәкәткә килеү; прийти в ужас ҡурҡып китеү; прийти в волнение тулҡынланып китеү; прийти в восторг ныҡ шатланып китеү; прийти в упадок емерелеү, тарҡалыу ♦ прийти в голову башҡа килеү; прийти в себя: 1) аңға килеү, иҫкә килеү; 2) тынысланыу; прийти на память см. память; прийти к шапочному разбору см. шапочный; прийти на ум см. ум
ПРИЙТИСЬ сов. 1. (совпасть с чем-л.) тура килеү, эләгеү; третье число пришлось на вторник өсө шишәмбегә тура килде 2. разг. (подойти ) таман булыу, ярау; шапка пришлась ей по голове бүрек уның башына яраны 3. кому безл. (довестись) булыу, тура килеү; нам пришлось нелегко беҙгә еңел булманы 4. с неопр. безл. тура килеү, кәрәк булыу; приходится согласиться килешергә тура килә 5. прост. (стать в какую -л. цену) ҡиммәткә төшөү 6. в 3 л. ед. ч. буд. вр. придётся тура килә; как придётся нисек тура килә; когда придётся ҡасан тура килә ♦ прийтись по вкусу (по сердцу, по нраву, по душе) оҡшау
ПРИКАЗ м 1. бойороҡ, приказ; боевой приказ хәрби приказ; отдать приказ бойороҡ биреү 2. ист. приказ (Мәскәц дәцләте заманында идара эшенец айырым тармагын алып барыусы учреждение )
ПРИКАЗАНИЕ с бойороу, ҡушыу
ПРИКАЗАТЬ сов. кому и с неопр. бойороу, ҡушыу, һүҙ ҡушыу, бойороҡ биреү; приказать начать наступление һөжүмде башларға бойороу ♦ приказать долго жить вафат булыу, гүр эйәһе булыу
172