Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 184
Поиск по словарям
ПРИСВИСТНУТЬ
ПРИСВИСТНУТЬ сов. һыҙғырыу, һыҙғырып ҡуйыу
ПРИСВИСТЫВАТЬ несов. 1. (посвистывать ) һыҙғырыныу, һыҙғырғылау 2. (говорить, дышать с присвистом) шыйылдап (шыйлап) һөйләшеү (тын алыу)
ПРИСВОЕНИЕ с см. присвоить; присвоение чужого имущества кеше мөлкәтен үҙләштереү; присвоение почётного звания хөрмәтле (маҡтаулы) исем биреү
ПРИСВОИТЬ сов. 1. кого-что (завладеть чужим ) үҙләштереү, үҙенеке итеү; присваивать чужую мысль кеше фекерен үҙләштереү; присваивать находку табышты үҙләштереү 2. что, кому-чему исем (дәрәжә) биреү; присвоить звание народного артиста халыҡ артисы исеме биреү
ПрИсЕДАнИе с см. приседать
ПРИСЕДАТЬ несов. 1. см. присесть 1;
2. (подгибать колени при ходьбе) атлағанда сүгәләп китеү
присемЯнник м; бот. орлоҡ ҡолаҡсыны
ПРИСЕСТ: за один присест; в один присест разг. бер ултырыуҙа, бер юлы
присесть сов. 1. (опуститься) сүгәләү, сүкәйеү; присесть на корточки сүгәләп ултырыу 2. (сесть) ултырып алыу, (аҙ ғына ваҡытҡа) ултырыу; присесть на стул ултырғысҡа ултырыу
ПРИСКАЗКА ж; фольк. әкиәт башы (әкиәттең инеш өлөшө)
ПРИСКАКАТЬ сов. 1. (приехать на лошади вскачь) саптырып килеү, саптырып (сабып) килеп етеү (атта); прискакать верхом һыбай сабып килеп етеү 2. (припрыгать) һикергеләп килеп етеү, һикерәнләп (ырғанлап) килеү 3. разг. (быстро прибыть) бик тиҙ килеү, сабып (елеп) килеп етеү
ПРИСКОРБИЕ с; уст. үкенес, ҡайғы, әсенеү ♦ к (глубокому) прискорбию үкенескә ҡаршы; с (глубоким) прискорбием тәрән ҡайғы менән
ПРИСКОРБНЫЙ, -ая, -ое ҡайғылы, үкенесле, хәсрәтле; прискорбное событие ҡайғылы ваҡиға; прискорбная судьба үкенесле яҙмыш
ПРИСКУЧИТЬ сов.; разг. ялҡытыу, туйҙырып бөтөү; жизнь в городе прискучила ҡалалағы тормош ялҡытты
ПРИСЛАТЬ сов. кого-что, чего ебәреү, ебәреп (тороу) ҡуйыу, һалыу; прислать деньги аҡса һалыу; прислать подарок бүләк ебәреү
ПРИСЛОВЬЕ с; разг. мәҙәк әйтем, тапҡыр һүҙ
ПРИСЛОНИТЬ сов. кого-что, к чему һөйәү, терәтеү, һөйәп ҡуйыу, терәтеп ҡуйыу, һөйкәү, терәү, терәп ҡуйыу; прислонить к забору ҡоймаға һөйәү; прислонить к стогу кәбәнгә һөйкәү
ПРИСЛОНИТЬСЯ сов. һөйәлеү, терәлеү, һөйәлеп тороу; прислониться спиной арҡа менән һөйәнеү
ПРИСЛОНЯТЬ несов. см. прислонить
ПРИСЛОНЯТЬСЯ несов. 1. см. прислониться 2. страд. от прислонять
ПРИСЛУГА ж 1. (служанка) аҫрау, хеҙмәтсе ҡатын; заботливая прислуга хәстәрле хеҙмәтсе ҡатын 2. собир.; уст. (слуги) хеҙмәтселәр, ялсылар 3. собир.; воен. команда, расчёт; пулемётная прислуга пулемёт расчёты
ПРИСЛУЖИВАТЬ несов. 1. кому хеҙмәтсе булып тороу, йомош-юлға йөрөү 2. разг. (оказывать услуги) булышлыҡ итеү, ярҙам күрһәтеү (итеү)
ПРИСЛУЖИВАТЬСЯ несов. ярамһаҡланыу, ҡуштанланыу, ярарға тырышыу, ялағайланыу
ПРИСЛУЖНИК м и ПРИСЛУЖНИЦА ж 1. уст. (слуга) хеҙмәтсе, аҫрау; держать прислужника хеҙмәтсе тотоу 2. разг. ҡуштан, ялағай
ПРИСЛУШАТЬСЯ сов. к кому-чему и без. доп. 1. тыңлап тороу, ҡолаҡ һалыу; прислушаться к шороху ҡыштырлаған тауышҡа ҡолаҡ һалыу 2. иғтибар итеү, иғтибарға алыу, ҡолаҡ һалыу; прислушаться к голосу народа халыҡ һүҙен иғтибарға алыу; не прислушаться к советам кәңәшкә ҡолаҡ һалмау 3. разг. (привыкнув к звукам, не замечать их) эйәләшеп (күнегеп) бөтөү, күнегеү; прислушаться к шуму улицы урамдағы шау-шыуға күнегеп бөтөү
ПРИСЛУШИВАТЬСЯ несов. см. прислушаться 1, 2
ПРИСМАТРИВАТЬ несов. см. присмотреть; присматривать себе работу үҙеңә эш эҙләү; присматривать комнату бүлмә ҡараштырыу
ПРИСМАТРИВАТЬСЯ несов. 1. см. присмотреться 2. страд. от присматривать
присмиреть сов. 1. (стать смирным) тынысланыу, йыуашланыу, тыйнаҡланыу; дети присмирели балалар тынысланды 2. (примолкнуть ) тынып ҡалыу, тыныу, баҫылыу
ПРИСМОТР м см. присмотреть — присматривать 1; быть под присмотром күҙәтеү аҫтында булыу; оставить без присмотра ҡарауһыҙ ҡалдырыу
присмотреть сов. 1. за кем-чем ҡарау, бағыу, бағауыллау, ҡарап тороу, ҡараштырыу, күҙәтеү, күҙ-ҡолаҡ булыу; присмотреть за детьми балаларҙы ҡарау; присмотреть за домом йортто ҡарап тороу 2. кого-что; разг. (подыскать , наметить) ҡарап ҡуйыу, эҙләү, һайлау, күҙләү; присмотреть невесту ҡыҙ күҙләү
ПРИСМОТРЕТЬСЯ сов. к кому-чему и без доп. 1. (внимательно всмотреться) текәлеп ҡарау, ентекләп (ныҡлап) ҡарау 2. (наблюдая, понять) иғтибар менән күҙәтеү, аңлау 3. (привыкнуть , освоиться) танышыу, ҡарап өйрәнеү, өйрәнеп бөтөү; присмотреться к делу эш менән танышыу; присмотреться в темноте ҡараңғыға күҙ өйрәнеү
ПРИСНИТЬСЯ сов. см. сниться
184
ПРИСВИСТНУТЬ сов. һыҙғырыу, һыҙғырып ҡуйыу
ПРИСВИСТЫВАТЬ несов. 1. (посвистывать ) һыҙғырыныу, һыҙғырғылау 2. (говорить, дышать с присвистом) шыйылдап (шыйлап) һөйләшеү (тын алыу)
ПРИСВОЕНИЕ с см. присвоить; присвоение чужого имущества кеше мөлкәтен үҙләштереү; присвоение почётного звания хөрмәтле (маҡтаулы) исем биреү
ПРИСВОИТЬ сов. 1. кого-что (завладеть чужим ) үҙләштереү, үҙенеке итеү; присваивать чужую мысль кеше фекерен үҙләштереү; присваивать находку табышты үҙләштереү 2. что, кому-чему исем (дәрәжә) биреү; присвоить звание народного артиста халыҡ артисы исеме биреү
ПрИсЕДАнИе с см. приседать
ПРИСЕДАТЬ несов. 1. см. присесть 1;
2. (подгибать колени при ходьбе) атлағанда сүгәләп китеү
присемЯнник м; бот. орлоҡ ҡолаҡсыны
ПРИСЕСТ: за один присест; в один присест разг. бер ултырыуҙа, бер юлы
присесть сов. 1. (опуститься) сүгәләү, сүкәйеү; присесть на корточки сүгәләп ултырыу 2. (сесть) ултырып алыу, (аҙ ғына ваҡытҡа) ултырыу; присесть на стул ултырғысҡа ултырыу
ПРИСКАЗКА ж; фольк. әкиәт башы (әкиәттең инеш өлөшө)
ПРИСКАКАТЬ сов. 1. (приехать на лошади вскачь) саптырып килеү, саптырып (сабып) килеп етеү (атта); прискакать верхом һыбай сабып килеп етеү 2. (припрыгать) һикергеләп килеп етеү, һикерәнләп (ырғанлап) килеү 3. разг. (быстро прибыть) бик тиҙ килеү, сабып (елеп) килеп етеү
ПРИСКОРБИЕ с; уст. үкенес, ҡайғы, әсенеү ♦ к (глубокому) прискорбию үкенескә ҡаршы; с (глубоким) прискорбием тәрән ҡайғы менән
ПРИСКОРБНЫЙ, -ая, -ое ҡайғылы, үкенесле, хәсрәтле; прискорбное событие ҡайғылы ваҡиға; прискорбная судьба үкенесле яҙмыш
ПРИСКУЧИТЬ сов.; разг. ялҡытыу, туйҙырып бөтөү; жизнь в городе прискучила ҡалалағы тормош ялҡытты
ПРИСЛАТЬ сов. кого-что, чего ебәреү, ебәреп (тороу) ҡуйыу, һалыу; прислать деньги аҡса һалыу; прислать подарок бүләк ебәреү
ПРИСЛОВЬЕ с; разг. мәҙәк әйтем, тапҡыр һүҙ
ПРИСЛОНИТЬ сов. кого-что, к чему һөйәү, терәтеү, һөйәп ҡуйыу, терәтеп ҡуйыу, һөйкәү, терәү, терәп ҡуйыу; прислонить к забору ҡоймаға һөйәү; прислонить к стогу кәбәнгә һөйкәү
ПРИСЛОНИТЬСЯ сов. һөйәлеү, терәлеү, һөйәлеп тороу; прислониться спиной арҡа менән һөйәнеү
ПРИСЛОНЯТЬ несов. см. прислонить
ПРИСЛОНЯТЬСЯ несов. 1. см. прислониться 2. страд. от прислонять
ПРИСЛУГА ж 1. (служанка) аҫрау, хеҙмәтсе ҡатын; заботливая прислуга хәстәрле хеҙмәтсе ҡатын 2. собир.; уст. (слуги) хеҙмәтселәр, ялсылар 3. собир.; воен. команда, расчёт; пулемётная прислуга пулемёт расчёты
ПРИСЛУЖИВАТЬ несов. 1. кому хеҙмәтсе булып тороу, йомош-юлға йөрөү 2. разг. (оказывать услуги) булышлыҡ итеү, ярҙам күрһәтеү (итеү)
ПРИСЛУЖИВАТЬСЯ несов. ярамһаҡланыу, ҡуштанланыу, ярарға тырышыу, ялағайланыу
ПРИСЛУЖНИК м и ПРИСЛУЖНИЦА ж 1. уст. (слуга) хеҙмәтсе, аҫрау; держать прислужника хеҙмәтсе тотоу 2. разг. ҡуштан, ялағай
ПРИСЛУШАТЬСЯ сов. к кому-чему и без. доп. 1. тыңлап тороу, ҡолаҡ һалыу; прислушаться к шороху ҡыштырлаған тауышҡа ҡолаҡ һалыу 2. иғтибар итеү, иғтибарға алыу, ҡолаҡ һалыу; прислушаться к голосу народа халыҡ һүҙен иғтибарға алыу; не прислушаться к советам кәңәшкә ҡолаҡ һалмау 3. разг. (привыкнув к звукам, не замечать их) эйәләшеп (күнегеп) бөтөү, күнегеү; прислушаться к шуму улицы урамдағы шау-шыуға күнегеп бөтөү
ПРИСЛУШИВАТЬСЯ несов. см. прислушаться 1, 2
ПРИСМАТРИВАТЬ несов. см. присмотреть; присматривать себе работу үҙеңә эш эҙләү; присматривать комнату бүлмә ҡараштырыу
ПРИСМАТРИВАТЬСЯ несов. 1. см. присмотреться 2. страд. от присматривать
присмиреть сов. 1. (стать смирным) тынысланыу, йыуашланыу, тыйнаҡланыу; дети присмирели балалар тынысланды 2. (примолкнуть ) тынып ҡалыу, тыныу, баҫылыу
ПРИСМОТР м см. присмотреть — присматривать 1; быть под присмотром күҙәтеү аҫтында булыу; оставить без присмотра ҡарауһыҙ ҡалдырыу
присмотреть сов. 1. за кем-чем ҡарау, бағыу, бағауыллау, ҡарап тороу, ҡараштырыу, күҙәтеү, күҙ-ҡолаҡ булыу; присмотреть за детьми балаларҙы ҡарау; присмотреть за домом йортто ҡарап тороу 2. кого-что; разг. (подыскать , наметить) ҡарап ҡуйыу, эҙләү, һайлау, күҙләү; присмотреть невесту ҡыҙ күҙләү
ПРИСМОТРЕТЬСЯ сов. к кому-чему и без доп. 1. (внимательно всмотреться) текәлеп ҡарау, ентекләп (ныҡлап) ҡарау 2. (наблюдая, понять) иғтибар менән күҙәтеү, аңлау 3. (привыкнуть , освоиться) танышыу, ҡарап өйрәнеү, өйрәнеп бөтөү; присмотреться к делу эш менән танышыу; присмотреться в темноте ҡараңғыға күҙ өйрәнеү
ПРИСНИТЬСЯ сов. см. сниться
184