Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 323
Поиск по словарям
РЕШИТЬСЯ
РЕЦИДИВ м ҡабатланыу, рецидив; рецидив болезни ауырыу ҡабатланыу; рецидив преступления енәйәт ҡабатланыу
РЕЦИДИВИСТ м и РЕЦИДИВИСТКА ж рецидивист; опасный рецидивист үтә ҡурҡыныс рецидивист
РЕЧЕВОЙ, -ая, -ое һөйләү ...ы, телмәр ...ы; речевое богатство телмәр байлығы; речевые навыки һөйләү күнекмәләре
РЕЧЕНИЕ с тапҡыр һүҙ, әйтелгән һүҙ
РЕЧИВОСТЬ ж телдәрлек, һүҙсәнлек, һүҙгә әүәҫлек
РЕЧИСТЫЙ, -ая, -ое 1. разг. (красноречивый ) оҫта телле, һүҙгә оҫта; речистая девушка оҫта телле ҡыҙ 2. (любящий поговорить) һүҙсән, телдәр, һөйләнсек
РЕЧИТАТИВ м; муз. речитатив, көйләп һөйләү
РЕЧИТАТИВНЫЙ, -ая, -ое муз. речитатив ...ы, көйләп һөйләү ...ы; речитативная часть речитатив өлөшө
рЕчка ж бәләкәй йылға, инеш, шишмә, ҡаран; загородить речку инеште кәртәләү
РЕЧНИК м йылғасы; работать речником йылғасы булып эшләү
РЕЧНОЙ, -ая, -ое в разн. знач. йылға ...ы; речной песок йылға ҡомо; речная рыба йылға балығы; речной транспорт йылға транспорты
РЕЧУШКА ж; разг., уменьш. -ласк. от река, речка; мелкая речушка һай ғына йылғасыҡ
РЕЧЬ ж 1. һөйләү, телмәр, һүҙ; беглая речь тиҙ һөйләү; жестовая речь ым менән һөйләү; органы речи телмәр ағзалары; развитие речи телмәр үҫтереү 2. тел; устная речь һөйләү теле; книжная речь китап теле 3. һүҙ, һөйләшеү, әңгәмә; об этом не было и речи был турала һүҙ булғаны ла юҡ; пустые речи буш һүҙҙәр 4. телмәр; юбилейная речь юбилей телмәре; речь прокурора прокурор телмәре ♦ косвенная речь см. косвенный; прямая речь см. прямой; части речи см. часть; вести речь см. вести
РЕШАТЬ несов. см. решить
РЕШАТЬСЯ несов. 1. см. решиться 2. страд. от решать
РЕШАЮЩИЙ, -ая, -ее 1. прич. от решать 2. прил. төп, мөһим, хәл иткес; решающая сила төп көс; решающая минута хәл иткес минут; решающий участок производства етештереүҙең мөһим тармағы
РЕШЕНИЕ с 1. см. решить; решение задачи мәсьәлә сисеү 2. ҡарар, нәтижә; прийти к решению ҡарарға килеү 3. (постановление) ҡарар, хөкөм; решение суда суд хөкөмө; решение собрания йыйылыш ҡарары 4. сиселеш, яуап; решение задачи мәсьәләнең яуабы
РЕШЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от решить 2. прил. хәл ителгән, сиселгән, ҡарарға киленгән; решённое дело хәл ителгән эш
РЕШЕТИНА ж рәшәткә таҡтаһы решЕтить несов. что; спец. (прибивать решетник) рәшәткәләү, кәртәләү
РЕШЕТИТЬ несов. что; разг. (дырявить) тишкеләп (селтәрләп) бөтөрөү
РЕШЁТКА ж 1. рәшәткә; садовая решётка баҡса рәшәткәһе 2. (ажурное плетение) селтәр ♦ за решётку сесть (посадить) төрмәгә ултырыу (ултыртыу); за решёткой (сидеть, оказаться и т.п.) төрмәлә ултырыу
РЕШЕТНИК I м собир.; спец. аралыҡ һайғауы (таҡта, брус һ. б.)
РЕШЕТНИК II м (тот, кто изготовляет решёта) иләксе, иләк оҫтаһы
РЕШЁТНЫЙ, -ая, -ое иләк ...ы; решётный обод иләк тирәсе
РЕШЕТО с иләк; решето из лыка йүкә иләк ♦ голова как решето серек баш; чудеса в решете ғәжәп нәмә, иҫ киткес мәрәкә; носить решетом воду см. вода
РЕШЁТЧАТЫЙ и РЕШЕТЧАТЫЙ, -ая, -ое 1. рәшәткә; решётчатый забор рәшәткә ҡойма 2. (загороженный решёткой) рәшәткәле, селтәрле; решётчатое окно рәшәткәле тәҙрә
РЕШИМОСТЬ ж тәүәккәллек; проявить решимость тәүәккәллек күрһәтеү
РЕШИТЕЛЬНО нареч. 1. тәүәккәл, ҡыйыу, батыр; решительно браться за дело эшкә тәүәккәл тотоноу 2. (совсем, совершенно) -ла/-лә, һис, бөтөнләй, тулыһынса; я решительно ничего не понимаю мин бөтөнләй бер нәмә лә аңламайым 3. (без исключения) -ла/-лә, ҡәтғи, ҡәтғи рәүештә; в этом участвуют решительно все бында ҡәтғи рәүештә бөтәһе лә ҡатнаша
РЕШИТЕЛЬНОСТЬ ж 1. тәүәккәллек, ҡыйыулыҡ, баҙнатлыҡ; проявить решительность тәүәккәллек күрһәтеү 2. ҡәтғилек, киҫкенлек; решительность голоса тауыштың ҡәтғилеге
РЕШИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. тәүәккәл, ҡыйыу; решительный человек тәүәккәл кеше 2. (крайний) ҡәтғи, киҫкен; решительные меры ҡәтғи саралар 3. (решающий) хәл иткес, мөһим; решительные события мөһим ваҡиғалар; решительный шаг хәл иткес аҙым
РЕШИТЬ сов. 1. с неопр. -ырға/-ергә булыу, ҡарар итеү (ҡылыу); я решил остаться дома мин өйҙә ҡалырға булдым 2. что и с неопр. ҡарар итеү (сығарыу); суд решил дело в его пользу эш буйынса суд уның файҙаһына ҡарар сығарҙы; решить созвать собрание йыйылыш йыйырға ҡарар итеү 3. что (найти разрешение чему-л.) хәл итеү; решить вопрос мәсьәләне хәл итеү 4. что (найти ответ) сығарыу, сисеү, яуабын табыу; решить задачу мәсьәлә сисеү; решить кроссворд кроссворд сисеү ♦ решено и подписано хәл ителгән
РЕШИТЬСЯ сов. 1. на что и с неопр. -ырға/-ергә, -ға/-гә булыу, ҡарарға килеү,
323
11*
РЕЦИДИВ м ҡабатланыу, рецидив; рецидив болезни ауырыу ҡабатланыу; рецидив преступления енәйәт ҡабатланыу
РЕЦИДИВИСТ м и РЕЦИДИВИСТКА ж рецидивист; опасный рецидивист үтә ҡурҡыныс рецидивист
РЕЧЕВОЙ, -ая, -ое һөйләү ...ы, телмәр ...ы; речевое богатство телмәр байлығы; речевые навыки һөйләү күнекмәләре
РЕЧЕНИЕ с тапҡыр һүҙ, әйтелгән һүҙ
РЕЧИВОСТЬ ж телдәрлек, һүҙсәнлек, һүҙгә әүәҫлек
РЕЧИСТЫЙ, -ая, -ое 1. разг. (красноречивый ) оҫта телле, һүҙгә оҫта; речистая девушка оҫта телле ҡыҙ 2. (любящий поговорить) һүҙсән, телдәр, һөйләнсек
РЕЧИТАТИВ м; муз. речитатив, көйләп һөйләү
РЕЧИТАТИВНЫЙ, -ая, -ое муз. речитатив ...ы, көйләп һөйләү ...ы; речитативная часть речитатив өлөшө
рЕчка ж бәләкәй йылға, инеш, шишмә, ҡаран; загородить речку инеште кәртәләү
РЕЧНИК м йылғасы; работать речником йылғасы булып эшләү
РЕЧНОЙ, -ая, -ое в разн. знач. йылға ...ы; речной песок йылға ҡомо; речная рыба йылға балығы; речной транспорт йылға транспорты
РЕЧУШКА ж; разг., уменьш. -ласк. от река, речка; мелкая речушка һай ғына йылғасыҡ
РЕЧЬ ж 1. һөйләү, телмәр, һүҙ; беглая речь тиҙ һөйләү; жестовая речь ым менән һөйләү; органы речи телмәр ағзалары; развитие речи телмәр үҫтереү 2. тел; устная речь һөйләү теле; книжная речь китап теле 3. һүҙ, һөйләшеү, әңгәмә; об этом не было и речи был турала һүҙ булғаны ла юҡ; пустые речи буш һүҙҙәр 4. телмәр; юбилейная речь юбилей телмәре; речь прокурора прокурор телмәре ♦ косвенная речь см. косвенный; прямая речь см. прямой; части речи см. часть; вести речь см. вести
РЕШАТЬ несов. см. решить
РЕШАТЬСЯ несов. 1. см. решиться 2. страд. от решать
РЕШАЮЩИЙ, -ая, -ее 1. прич. от решать 2. прил. төп, мөһим, хәл иткес; решающая сила төп көс; решающая минута хәл иткес минут; решающий участок производства етештереүҙең мөһим тармағы
РЕШЕНИЕ с 1. см. решить; решение задачи мәсьәлә сисеү 2. ҡарар, нәтижә; прийти к решению ҡарарға килеү 3. (постановление) ҡарар, хөкөм; решение суда суд хөкөмө; решение собрания йыйылыш ҡарары 4. сиселеш, яуап; решение задачи мәсьәләнең яуабы
РЕШЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от решить 2. прил. хәл ителгән, сиселгән, ҡарарға киленгән; решённое дело хәл ителгән эш
РЕШЕТИНА ж рәшәткә таҡтаһы решЕтить несов. что; спец. (прибивать решетник) рәшәткәләү, кәртәләү
РЕШЕТИТЬ несов. что; разг. (дырявить) тишкеләп (селтәрләп) бөтөрөү
РЕШЁТКА ж 1. рәшәткә; садовая решётка баҡса рәшәткәһе 2. (ажурное плетение) селтәр ♦ за решётку сесть (посадить) төрмәгә ултырыу (ултыртыу); за решёткой (сидеть, оказаться и т.п.) төрмәлә ултырыу
РЕШЕТНИК I м собир.; спец. аралыҡ һайғауы (таҡта, брус һ. б.)
РЕШЕТНИК II м (тот, кто изготовляет решёта) иләксе, иләк оҫтаһы
РЕШЁТНЫЙ, -ая, -ое иләк ...ы; решётный обод иләк тирәсе
РЕШЕТО с иләк; решето из лыка йүкә иләк ♦ голова как решето серек баш; чудеса в решете ғәжәп нәмә, иҫ киткес мәрәкә; носить решетом воду см. вода
РЕШЁТЧАТЫЙ и РЕШЕТЧАТЫЙ, -ая, -ое 1. рәшәткә; решётчатый забор рәшәткә ҡойма 2. (загороженный решёткой) рәшәткәле, селтәрле; решётчатое окно рәшәткәле тәҙрә
РЕШИМОСТЬ ж тәүәккәллек; проявить решимость тәүәккәллек күрһәтеү
РЕШИТЕЛЬНО нареч. 1. тәүәккәл, ҡыйыу, батыр; решительно браться за дело эшкә тәүәккәл тотоноу 2. (совсем, совершенно) -ла/-лә, һис, бөтөнләй, тулыһынса; я решительно ничего не понимаю мин бөтөнләй бер нәмә лә аңламайым 3. (без исключения) -ла/-лә, ҡәтғи, ҡәтғи рәүештә; в этом участвуют решительно все бында ҡәтғи рәүештә бөтәһе лә ҡатнаша
РЕШИТЕЛЬНОСТЬ ж 1. тәүәккәллек, ҡыйыулыҡ, баҙнатлыҡ; проявить решительность тәүәккәллек күрһәтеү 2. ҡәтғилек, киҫкенлек; решительность голоса тауыштың ҡәтғилеге
РЕШИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. тәүәккәл, ҡыйыу; решительный человек тәүәккәл кеше 2. (крайний) ҡәтғи, киҫкен; решительные меры ҡәтғи саралар 3. (решающий) хәл иткес, мөһим; решительные события мөһим ваҡиғалар; решительный шаг хәл иткес аҙым
РЕШИТЬ сов. 1. с неопр. -ырға/-ергә булыу, ҡарар итеү (ҡылыу); я решил остаться дома мин өйҙә ҡалырға булдым 2. что и с неопр. ҡарар итеү (сығарыу); суд решил дело в его пользу эш буйынса суд уның файҙаһына ҡарар сығарҙы; решить созвать собрание йыйылыш йыйырға ҡарар итеү 3. что (найти разрешение чему-л.) хәл итеү; решить вопрос мәсьәләне хәл итеү 4. что (найти ответ) сығарыу, сисеү, яуабын табыу; решить задачу мәсьәлә сисеү; решить кроссворд кроссворд сисеү ♦ решено и подписано хәл ителгән
РЕШИТЬСЯ сов. 1. на что и с неопр. -ырға/-ергә, -ға/-гә булыу, ҡарарға килеү,
323
11*