Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 665
Поиск по словарям
ЭННЫЙ
ЭМПИРИОКРИТИЦИЗМ м; филос. эмпириокритицизм (XIX б. аҙагында — ХХ б. башында фәлсәфәлә барлыҡҡа килгән субъектив-идеалистик агым, махизм)
ЭМПИРИЧЕСКИЙ, -ая, -ое эмпирик, эмпиризм ...ы; эмпирическая философия эмпирик фәлсәфә; эмпирическая литература эмпирик әҙәбиәт
ЭМПИРИЯ ж эмпирия (1. кеше тәжрибәһе, һиҙец агзалары аша алган тәьҫорат 2. тәбиги шарттарҙагы кцҙәтец)
ЭМУЛЬСИОННЫЙ, -ая, -ое эмульсия ...ы, эмульсион; эмульсионный слой эмульсия ҡатламы
ЭМУЛЬСИРОВАТЬ сов., несов. что 1. эмульсия яһау 2. (наносить эмульсию) эмульсия һөртөү
ЭМУЛЬСИРОВАТЬСЯ 1. сов., несов. эмульсияға әйләнеү 2. несов. страд. от эмульсировать
ЭМУЛЬСИЯ ж эмульсия (1. хим. цҙендә берәй матдәнец иремәгән бөрсөктәре булган шыйыҡса 2. фотоҡагыҙҙарҙа, фотопластинкалар-ҙа яҡтылыҡҡа һиҙгер ҡатлам)
ЭМФАЗА ж эмфаза (1. әҙ. телмәр, ижек та-суирлыгын көсәйтец 2. лингв. айырым өндәрҙе әйтецҙәге көсөргәнешлек)
ЭМФАТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. лит. йәнле, күтәренке, тәьҫирле, хисле, эмфатик; эмфатическая речь йәнле телмәр 2. лингв. көсөргәнешле әйтелгән, эмфатик; эмфатические звуки көсөргәнешле әйтелгән өндәр; эмфатическое ударение эмфатик баҫым
ЭМФИЗЕМА ж; мед. эмфизема (тән туҡымаһына , берәй агзага һауа йыйылыу кцренеше); подкожная эмфизема тире аҫты эмфиземаһы ♦ эмфизема лёгких үпкә эмфиземаһы (артыҡ һауа йыйылыуҙан цпкәнец кицәйеце)
ЭНДЕМИКИ мн. (ед. эндемик м); бот., зоол. эндемиктар (билдәле географик урында тарал-ган цҫемлектәр, хайуандар)
ЭНДЕМИЧЕСКИЙ, -ая, -ое спец. эндемик, ерле, урындағы (айырым урынга хас); эндемические болезни у животных хайуандарҙың эндемик ауырыуҙары
ЭНДЕМИЯ ж; спец. эндемия (айырым тәбигәт цҙенсәлектәренә һәм халыҡтыц йәшәц рә-цешенә бәйле ауырыуҙар)
ЭНДО... ҡушма һцҙҙәрҙец “эске ” мәгәнәһен ацлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., эндотермический эндотерметик
ЭНДОГАМИЯ ж; этн. эндогамия (бер ҡәбилә эсендә өйләнешец)
ЭНДОГАМНЫЙ, -ая, -ое этн. эндогамиялы, эндогам; эндогамное племя эндогам ҡәбилә
ЭНДОГЕННЫЙ, -ая, -ое в разн. знач. эндоген, эске; эндогенные причины эске сәбәптәр; эндогенные изменения почвы тупраҡтың эске үҙгәреше; эндогенные силы эске көстәр
ЭНДОКАРД м; анат. эндокард (йөрәктец эске ҡатламы)
ЭНДОКАРДИТ м; мед. эндокардит (йөрәк ауырыуы )
ЭНДОКРИННЫЙ, -ая, -ое физиол. эндокрин, эндокрин ...ы; эндокринные заболевания эндокрин ауырыуҙар ♦ эндокринные железы анат. эндокрин биҙҙәр; эндокринная система эндокрин система, эске биҙҙәр системаһы
ЭНДОКРИНОЛОГ м эндокринолог(эндокринология белгесе)
ЭНДОКРИНОЛОГИЯ ж эндокринология (эске секреция биҙҙәре тураһындагы фән)
ЭНДОСКОП м эндоскоп (прибор)
Эндшпиль м эндшпиль (шахмат уйынының тамамланыу мәле)
ЭНЕОЛИТ м; археол. энеолит (таш быуаттан бронза быуатына кцсец осоро, баҡыр быуат)
ЭНЕРГЕТИК м энергетик (энергетика белгесе ); главный энергетик баш энергетик
ЭНЕРГЕТИКА ж энергетика; развитие энергетики энергетика үҫеше
ЭНЕРГЕТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое энергетик, энергетика ...ы, энергия ...ы; энергетические ресурсы энергия ресурстары; энергетическое топливо энергетик яғыулыҡ
ЭНЕРГИЧНОСТЬ ж 1. дәртлелек, ғәйрәт, етеҙлек, эшлеклелек; исключительная энергичность һирәк була торған ғәйрәт 2. ҡәтғилек, киҫкенлек; энергичность решения ҡарарҙың ҡәтғилеге
ЭНЕРГИЧНЫЙ, -ая, -ое 1. әүҙем, дәртле, ғәйрәтле, ғәййәр, көслө, етеҙ, энергиялы; энергичный человек дәртле кеше; энергичное движение етеҙ хәрәкәт; энергичная походка ғәйрәтле баҫып йөрөү 2. (решительный) ҡәтғи, киҫкен, көслө; энергичный протест киҫкен ҡаршылыҡ; энергичные меры ҡәтғи саралар
ЭНЕРГИЯ ж 1. физ., тех. энергия, ҡеүәт, көс; тепловая энергия йылылыҡ энергияһы; энергия потока ағым ҡеүәте; затрата энергии көс сарыф итеү 2. (решительность, настойчивость) ныҡышмалылыҡ, дәрт, ғәйрәт; взяться за дело с энергией эшкә дәрт менән тотоноу
ЭНЕРГО... ҡушма һцҙҙәрҙец “ энергия ”, “ энергетик ” мәгәнәләрен ацлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., энергобаланс энергетик баланс; энергоснабжение энергия менән тәьмин итеү
ЭНЕРГОЁМКИЙ, -ая, -ое күп энергия талап итеүсе; энергоёмкие отрасли промышленности сә-нәғәттең күп энергия талап итеүсе тармаҡтары
ЭНЕРГОСИСТЕМА ж энергия системаһы
ЭНЕЦКИЙ, -ая, -ое эн ...ы; энецкий язык эн теле
ЭНКЛИТИКА ж; лингв. энклитика (баҫымы булмаган һцҙ)
ЭНКЛИТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое лингв. энклитик ...ы; энклитические частицы энклитик киҫәксәләр
Энный, -ая, -ое 1. ниндәйҙер бер, билдәһеҙ; энное число ниндәйҙер бер һан; энная величина ниндәйҙер бер дәүмәл 2. разг. (бик) күп, сикһеҙ; повторить энное количество раз күп тапҡыр ҡабатлау
665
ЭМПИРИОКРИТИЦИЗМ м; филос. эмпириокритицизм (XIX б. аҙагында — ХХ б. башында фәлсәфәлә барлыҡҡа килгән субъектив-идеалистик агым, махизм)
ЭМПИРИЧЕСКИЙ, -ая, -ое эмпирик, эмпиризм ...ы; эмпирическая философия эмпирик фәлсәфә; эмпирическая литература эмпирик әҙәбиәт
ЭМПИРИЯ ж эмпирия (1. кеше тәжрибәһе, һиҙец агзалары аша алган тәьҫорат 2. тәбиги шарттарҙагы кцҙәтец)
ЭМУЛЬСИОННЫЙ, -ая, -ое эмульсия ...ы, эмульсион; эмульсионный слой эмульсия ҡатламы
ЭМУЛЬСИРОВАТЬ сов., несов. что 1. эмульсия яһау 2. (наносить эмульсию) эмульсия һөртөү
ЭМУЛЬСИРОВАТЬСЯ 1. сов., несов. эмульсияға әйләнеү 2. несов. страд. от эмульсировать
ЭМУЛЬСИЯ ж эмульсия (1. хим. цҙендә берәй матдәнец иремәгән бөрсөктәре булган шыйыҡса 2. фотоҡагыҙҙарҙа, фотопластинкалар-ҙа яҡтылыҡҡа һиҙгер ҡатлам)
ЭМФАЗА ж эмфаза (1. әҙ. телмәр, ижек та-суирлыгын көсәйтец 2. лингв. айырым өндәрҙе әйтецҙәге көсөргәнешлек)
ЭМФАТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. лит. йәнле, күтәренке, тәьҫирле, хисле, эмфатик; эмфатическая речь йәнле телмәр 2. лингв. көсөргәнешле әйтелгән, эмфатик; эмфатические звуки көсөргәнешле әйтелгән өндәр; эмфатическое ударение эмфатик баҫым
ЭМФИЗЕМА ж; мед. эмфизема (тән туҡымаһына , берәй агзага һауа йыйылыу кцренеше); подкожная эмфизема тире аҫты эмфиземаһы ♦ эмфизема лёгких үпкә эмфиземаһы (артыҡ һауа йыйылыуҙан цпкәнец кицәйеце)
ЭНДЕМИКИ мн. (ед. эндемик м); бот., зоол. эндемиктар (билдәле географик урында тарал-ган цҫемлектәр, хайуандар)
ЭНДЕМИЧЕСКИЙ, -ая, -ое спец. эндемик, ерле, урындағы (айырым урынга хас); эндемические болезни у животных хайуандарҙың эндемик ауырыуҙары
ЭНДЕМИЯ ж; спец. эндемия (айырым тәбигәт цҙенсәлектәренә һәм халыҡтыц йәшәц рә-цешенә бәйле ауырыуҙар)
ЭНДО... ҡушма һцҙҙәрҙец “эске ” мәгәнәһен ацлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., эндотермический эндотерметик
ЭНДОГАМИЯ ж; этн. эндогамия (бер ҡәбилә эсендә өйләнешец)
ЭНДОГАМНЫЙ, -ая, -ое этн. эндогамиялы, эндогам; эндогамное племя эндогам ҡәбилә
ЭНДОГЕННЫЙ, -ая, -ое в разн. знач. эндоген, эске; эндогенные причины эске сәбәптәр; эндогенные изменения почвы тупраҡтың эске үҙгәреше; эндогенные силы эске көстәр
ЭНДОКАРД м; анат. эндокард (йөрәктец эске ҡатламы)
ЭНДОКАРДИТ м; мед. эндокардит (йөрәк ауырыуы )
ЭНДОКРИННЫЙ, -ая, -ое физиол. эндокрин, эндокрин ...ы; эндокринные заболевания эндокрин ауырыуҙар ♦ эндокринные железы анат. эндокрин биҙҙәр; эндокринная система эндокрин система, эске биҙҙәр системаһы
ЭНДОКРИНОЛОГ м эндокринолог(эндокринология белгесе)
ЭНДОКРИНОЛОГИЯ ж эндокринология (эске секреция биҙҙәре тураһындагы фән)
ЭНДОСКОП м эндоскоп (прибор)
Эндшпиль м эндшпиль (шахмат уйынының тамамланыу мәле)
ЭНЕОЛИТ м; археол. энеолит (таш быуаттан бронза быуатына кцсец осоро, баҡыр быуат)
ЭНЕРГЕТИК м энергетик (энергетика белгесе ); главный энергетик баш энергетик
ЭНЕРГЕТИКА ж энергетика; развитие энергетики энергетика үҫеше
ЭНЕРГЕТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое энергетик, энергетика ...ы, энергия ...ы; энергетические ресурсы энергия ресурстары; энергетическое топливо энергетик яғыулыҡ
ЭНЕРГИЧНОСТЬ ж 1. дәртлелек, ғәйрәт, етеҙлек, эшлеклелек; исключительная энергичность һирәк була торған ғәйрәт 2. ҡәтғилек, киҫкенлек; энергичность решения ҡарарҙың ҡәтғилеге
ЭНЕРГИЧНЫЙ, -ая, -ое 1. әүҙем, дәртле, ғәйрәтле, ғәййәр, көслө, етеҙ, энергиялы; энергичный человек дәртле кеше; энергичное движение етеҙ хәрәкәт; энергичная походка ғәйрәтле баҫып йөрөү 2. (решительный) ҡәтғи, киҫкен, көслө; энергичный протест киҫкен ҡаршылыҡ; энергичные меры ҡәтғи саралар
ЭНЕРГИЯ ж 1. физ., тех. энергия, ҡеүәт, көс; тепловая энергия йылылыҡ энергияһы; энергия потока ағым ҡеүәте; затрата энергии көс сарыф итеү 2. (решительность, настойчивость) ныҡышмалылыҡ, дәрт, ғәйрәт; взяться за дело с энергией эшкә дәрт менән тотоноу
ЭНЕРГО... ҡушма һцҙҙәрҙец “ энергия ”, “ энергетик ” мәгәнәләрен ацлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., энергобаланс энергетик баланс; энергоснабжение энергия менән тәьмин итеү
ЭНЕРГОЁМКИЙ, -ая, -ое күп энергия талап итеүсе; энергоёмкие отрасли промышленности сә-нәғәттең күп энергия талап итеүсе тармаҡтары
ЭНЕРГОСИСТЕМА ж энергия системаһы
ЭНЕЦКИЙ, -ая, -ое эн ...ы; энецкий язык эн теле
ЭНКЛИТИКА ж; лингв. энклитика (баҫымы булмаган һцҙ)
ЭНКЛИТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое лингв. энклитик ...ы; энклитические частицы энклитик киҫәксәләр
Энный, -ая, -ое 1. ниндәйҙер бер, билдәһеҙ; энное число ниндәйҙер бер һан; энная величина ниндәйҙер бер дәүмәл 2. разг. (бик) күп, сикһеҙ; повторить энное количество раз күп тапҡыр ҡабатлау
665