Баш
Рус
Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 559 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
МЕРКНУТЬ
МЕНЮ с нескл. меню; меню завтрака и обеда иртәнге һәм төшкө аштарҙың менюһы
МЕНЯЛА м аҡса алмаштырыусы, аҡса алмаштырып кәсеп итеүсе
МЕНЯТЬ несов. 1. кого - что алмаштырыу; менять драгоценности на хлеб затлы нәмәләрҙе икмәккә алмаштырыу 2. что (разменивать) ваҡлау, ваҡлатыу; менять деньги аҡса ваҡлау 3. что үҙгәртеү; менять убеждения ҡараштарҙы үҙгәртеү
МЕНЯТЬСЯ несов. 1. алмаш(тыр)ыу, алышыу; меняться квартирами фатир алмаштырыу 2. алышыныу; часовые меняются через час һаҡсылар берәр сәғәттән алышына 3. алмашыныу, үҙгәреү; погода меняется һауа торошо үҙгәрә 4. страд. от менять ♦ меняться в лице төҫ үҙгәреү (ҡасыу)
мЕра ж 1. үлсәм; мера длины оҙонлоҡ үлсәме; мера веса ауырлыҡ үлсәме 2. сама; знать меру сама белеү 3. дәрәжә, ҙурлыҡ; мера вины ғәйептең ҙурлығы 4. әмәл, сара; принять меры сара күреү ♦ без меры самаһыҙ, артыҡ; в меру етерлек кенә, кәрәгенсә генә; не в меру; сверх меры; через меру саманан тыш, самаһыҙ, артыҡ; ни в коей мере бер нисек тә, һис тә, берүк; ни в коей мере не говори берүк һөйләй күрмә; по мере возможности мөмкин булғанынса, хәлдән килгәнсә; по мере сил ҡулдан килгәнсә
МЕРЁЖА ж йәтмә (балыҡ тотоу өсөн)
мерЕжка ж мережка (арҡау ептәрен һурып алып, туҡымага яһалган биҙәкле селтәр); рукава в мережках мережкалы еңдәр
мерЕть несов.; разг. (погибать) ҡырылыу; мрут как мухи себен кеүек ҡырылалар
МЕРЕЩИТЬСЯ несов.; разг. ( казаться ) булғандай булыу, тойолоу, күҙгә (күренеү) күренгәндәй булыу; в темноте мерещится свет ҡараңғыла күҙгә ут күренгәндәй була
МЕРЗАВЕЦ м и МЕРЗАВКА ж; разг. ҡәбәхәт
МЕРЗКИЙ, -ая, -ое 1. ерәнгес, ҡәбәхәт, хәшәрәт; мерзкий поступок ерәнгес ҡыланыш 2. бик хөрт, бик насар; мерзкая погода бик насар көн
МЕРЗКО 1. нареч. оятһыҙ (итеп), ерәнгес (итеп), насар, әшәке, хәшәрәт; мерзко смеяться оятһыҙ көлөү 2. в знач. сказ., безл. ауыр, насар, ҡыйын, ерәнгес, яман; на душе мерзко күңелгә ҡыйын
МЕРЗЛОТА ж туңлыҡ, туңғаҡ, ҡатҡаҡ; район вечной мерзлоты мәңге туңлыҡ районы
МЕРЗЛОТОВЕДЕНИЕ с туң ҡатламдарҙы өйрәнеү ғилеме
МЁРЗЛЫЙ, -ая, -ое 1. туңған, туң; мёрзлая земля туң ер 2. разг. туңған, өшөгән; мёрзлые овощи өшөгән йәшелсәләр
МЕРЗЛЯК м и МЕрЗЛЯЧКА ж; прост. өшөмтәл, өшөүсән
МЕРЗЛЯТИНА ми ж; прост. өшөмтәл, өшөүсән
МЁРЗНУТЬ несов. 1. туңыу; вода мёрзнет һыу туңа 2. разг. туңыу, өшөү; руки мёрзнут ҡулдар өшөй
мЕрзость ж ҡәбәхәтлек, әшәкелек, әшәке (ҡәбәхәт, ерәнгес) һүҙ; говорить мерзости әшәке һүҙҙәр әйтеү
МЕРИДИАН м; геогр. меридиан ♦ магнитный меридиан см. магнитный; небесный меридиан см. небесный
МЕРИДИАННЫЙ, -ая, -ое меридиан ...ы; меридианная плоскость меридиан яҫылығы
МЕРИДИОНАЛЬНЫЙ, -ая, -ое геогр., астр. меридиан буйынса, меридиональ; меридиональная линия меридиональ һыҙыҡ
МЕРИЛО с үлсәм, үлсәү; мерило времени ваҡыт үлсәүе
МЕРИН м алаша
МЕРИНОС м меринос (йомшаҡ нәҙек йөнлө һарыҡ тоҡомо һәм уның йөнө)
МЕРИНОСОВЫЙ, -ая, -ое 1. меринос ...ы; мериносовая шерсть меринос йөнө 2. мериностан); мериносовый платок меринос яулыҡ; мериносовая ткань меринос туҡыма
МЕРИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое спец. үлсәү ...ы; мерительный прибор үлсәү приборы
МЕРИТЬ и разг. МЕРЯТЬ несов. 1. кого-что үлсәү; мерить участок участканы үлсәү; мерить температуру температураны үлсәү 2. үлсәп (кейеп) ҡарау; мерить костЮм костюм(ды) кейеп ҡарау ♦ мерить на свой аршин үҙ аршының менән үлсәү; мерить глазами (взглядом, взором) кого баштан-аяҡ ҡарап сығыу
МЕРИТЬСЯ и разг. МЕРЯТЬСЯ несов. 1. с кем-чем үлсәшеү, һынашыу; мериться силами көс һынашыу 2. страд. от мерить
мЕрка ж; прям., перен. үлсәм, үлсәү; сшить по мерке үлсәү буйынса тегеү; подходить ко всем с одной меркой бөтә кешене бер үлсәм менән үлсәү
МЕРКАНТИЛИЗМ м меркантилизм (1. иҡт. XV—XVIII бб. сауҙа буржуазияһының иҡтисади сәйәсәте һәм шул туралагы тәглимәт 2. кцсм., кит. иҫәп-хисапта ваҡсыллыҡ, цҙ файҙаң өсөн генә тырышыу); атмосфера меркантилизма меркантилизм атмосфераһы
МЕРКАНТИЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. меркантилизм ...ы; меркантильная система меркантилизм системаһы 2. перен. иҫәпсел, ваҡсыл, үҙ файҙаһын ҡайғыртҡан; меркантильные интересы үҙ файҙаһын ҡайғыртҡан мәнфәғәттәр
мЕрклый, -ая, -ое разг. тоноҡ; мерклый свет лампы лампаның тоноҡ яҡтыһы
мЕркнуть несов.; прям., перен. тоноҡланыу, кәмеү; звёзды меркнут йондоҙҙар тоноҡлана; меркнет ясность ума аҡылдың аңлау кимәле кәмей
559
МЕНЮ с нескл. меню; меню завтрака и обеда иртәнге һәм төшкө аштарҙың менюһы
МЕНЯЛА м аҡса алмаштырыусы, аҡса алмаштырып кәсеп итеүсе
МЕНЯТЬ несов. 1. кого - что алмаштырыу; менять драгоценности на хлеб затлы нәмәләрҙе икмәккә алмаштырыу 2. что (разменивать) ваҡлау, ваҡлатыу; менять деньги аҡса ваҡлау 3. что үҙгәртеү; менять убеждения ҡараштарҙы үҙгәртеү
МЕНЯТЬСЯ несов. 1. алмаш(тыр)ыу, алышыу; меняться квартирами фатир алмаштырыу 2. алышыныу; часовые меняются через час һаҡсылар берәр сәғәттән алышына 3. алмашыныу, үҙгәреү; погода меняется һауа торошо үҙгәрә 4. страд. от менять ♦ меняться в лице төҫ үҙгәреү (ҡасыу)
мЕра ж 1. үлсәм; мера длины оҙонлоҡ үлсәме; мера веса ауырлыҡ үлсәме 2. сама; знать меру сама белеү 3. дәрәжә, ҙурлыҡ; мера вины ғәйептең ҙурлығы 4. әмәл, сара; принять меры сара күреү ♦ без меры самаһыҙ, артыҡ; в меру етерлек кенә, кәрәгенсә генә; не в меру; сверх меры; через меру саманан тыш, самаһыҙ, артыҡ; ни в коей мере бер нисек тә, һис тә, берүк; ни в коей мере не говори берүк һөйләй күрмә; по мере возможности мөмкин булғанынса, хәлдән килгәнсә; по мере сил ҡулдан килгәнсә
МЕРЁЖА ж йәтмә (балыҡ тотоу өсөн)
мерЕжка ж мережка (арҡау ептәрен һурып алып, туҡымага яһалган биҙәкле селтәр); рукава в мережках мережкалы еңдәр
мерЕть несов.; разг. (погибать) ҡырылыу; мрут как мухи себен кеүек ҡырылалар
МЕРЕЩИТЬСЯ несов.; разг. ( казаться ) булғандай булыу, тойолоу, күҙгә (күренеү) күренгәндәй булыу; в темноте мерещится свет ҡараңғыла күҙгә ут күренгәндәй була
МЕРЗАВЕЦ м и МЕРЗАВКА ж; разг. ҡәбәхәт
МЕРЗКИЙ, -ая, -ое 1. ерәнгес, ҡәбәхәт, хәшәрәт; мерзкий поступок ерәнгес ҡыланыш 2. бик хөрт, бик насар; мерзкая погода бик насар көн
МЕРЗКО 1. нареч. оятһыҙ (итеп), ерәнгес (итеп), насар, әшәке, хәшәрәт; мерзко смеяться оятһыҙ көлөү 2. в знач. сказ., безл. ауыр, насар, ҡыйын, ерәнгес, яман; на душе мерзко күңелгә ҡыйын
МЕРЗЛОТА ж туңлыҡ, туңғаҡ, ҡатҡаҡ; район вечной мерзлоты мәңге туңлыҡ районы
МЕРЗЛОТОВЕДЕНИЕ с туң ҡатламдарҙы өйрәнеү ғилеме
МЁРЗЛЫЙ, -ая, -ое 1. туңған, туң; мёрзлая земля туң ер 2. разг. туңған, өшөгән; мёрзлые овощи өшөгән йәшелсәләр
МЕРЗЛЯК м и МЕрЗЛЯЧКА ж; прост. өшөмтәл, өшөүсән
МЕРЗЛЯТИНА ми ж; прост. өшөмтәл, өшөүсән
МЁРЗНУТЬ несов. 1. туңыу; вода мёрзнет һыу туңа 2. разг. туңыу, өшөү; руки мёрзнут ҡулдар өшөй
мЕрзость ж ҡәбәхәтлек, әшәкелек, әшәке (ҡәбәхәт, ерәнгес) һүҙ; говорить мерзости әшәке һүҙҙәр әйтеү
МЕРИДИАН м; геогр. меридиан ♦ магнитный меридиан см. магнитный; небесный меридиан см. небесный
МЕРИДИАННЫЙ, -ая, -ое меридиан ...ы; меридианная плоскость меридиан яҫылығы
МЕРИДИОНАЛЬНЫЙ, -ая, -ое геогр., астр. меридиан буйынса, меридиональ; меридиональная линия меридиональ һыҙыҡ
МЕРИЛО с үлсәм, үлсәү; мерило времени ваҡыт үлсәүе
МЕРИН м алаша
МЕРИНОС м меринос (йомшаҡ нәҙек йөнлө һарыҡ тоҡомо һәм уның йөнө)
МЕРИНОСОВЫЙ, -ая, -ое 1. меринос ...ы; мериносовая шерсть меринос йөнө 2. мериностан); мериносовый платок меринос яулыҡ; мериносовая ткань меринос туҡыма
МЕРИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое спец. үлсәү ...ы; мерительный прибор үлсәү приборы
МЕРИТЬ и разг. МЕРЯТЬ несов. 1. кого-что үлсәү; мерить участок участканы үлсәү; мерить температуру температураны үлсәү 2. үлсәп (кейеп) ҡарау; мерить костЮм костюм(ды) кейеп ҡарау ♦ мерить на свой аршин үҙ аршының менән үлсәү; мерить глазами (взглядом, взором) кого баштан-аяҡ ҡарап сығыу
МЕРИТЬСЯ и разг. МЕРЯТЬСЯ несов. 1. с кем-чем үлсәшеү, һынашыу; мериться силами көс һынашыу 2. страд. от мерить
мЕрка ж; прям., перен. үлсәм, үлсәү; сшить по мерке үлсәү буйынса тегеү; подходить ко всем с одной меркой бөтә кешене бер үлсәм менән үлсәү
МЕРКАНТИЛИЗМ м меркантилизм (1. иҡт. XV—XVIII бб. сауҙа буржуазияһының иҡтисади сәйәсәте һәм шул туралагы тәглимәт 2. кцсм., кит. иҫәп-хисапта ваҡсыллыҡ, цҙ файҙаң өсөн генә тырышыу); атмосфера меркантилизма меркантилизм атмосфераһы
МЕРКАНТИЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. меркантилизм ...ы; меркантильная система меркантилизм системаһы 2. перен. иҫәпсел, ваҡсыл, үҙ файҙаһын ҡайғыртҡан; меркантильные интересы үҙ файҙаһын ҡайғыртҡан мәнфәғәттәр
мЕрклый, -ая, -ое разг. тоноҡ; мерклый свет лампы лампаның тоноҡ яҡтыһы
мЕркнуть несов.; прям., перен. тоноҡланыу, кәмеү; звёзды меркнут йондоҙҙар тоноҡлана; меркнет ясность ума аҡылдың аңлау кимәле кәмей
559