Баш
Рус
Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 635 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
НАСИЛЬНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое көсләп (ирекһеҙләп) эшләнгән (тағылған)
НАСИЛЬНО нареч. көсләп, ирекһеҙләп; насильно женить көсләп өйләндереү ♦ насильно мил не будешь һөймәгәнгә һөйкәлмә
НАСИЛЬСТВЕННО нареч. көсләп, ирекһеҙләп, теләктән тыш
НАСИЛЬСТВЕННЫЙ, -ая, -ое көсләп тағылған (эшләнгән), мәжбүри, ирекһеҙ; насильственные меры мәжбүри саралар ♦ насильственная смерть үлтерелеү, үҙ үлеме менән үлмәү
НАСКАБЛИВАТЬ несов. см. наскоблить
НАСКАЗАТЬ сов. что; разг. 1. һөйләп (әйтеп) ташлау; насказать массу новостей бик күп яңы хәбәрҙәр һөйләп ташлау 2. на кого ошаҡлау, яла яғыу
НАСКАКАТЬ сов. 1. на кого - что сабып (саптырып) килеп бәрелеү; наскакать на забор сабып килеп ҡоймаға бәрелеү 2. сабып килеп йыйылыу; наскакать со всех сторон төрлө яҡтан сабып килеп йыйылыу
НАСКАКИВАТЬ несов. см. наскочить и наскакать 1
НАСКАЛЬНЫЙ, -ая, -ое ҡаяға төшөрөлгән (яһалған, яҙылған); наскальные рисунки ҡаяға төшөрөлгән һүрәттәр
НАСКАНДАЛИТЬ сов.; разг. ғауға (шау-шыу) ҡуптарыу, тауышланыу, тауыш сығарыу (күтәреү); наскандалить на собрании йыйылышта ғауға ҡуптарыу
НАСКВОЗЬ нареч. 1. үтәнән-үтә, үтәләй; пробить доску насквозь таҡтаны үтәләй тишеү 2. перен.; разг. үтәнән-үтә(гә), баштан-аяҡ, тулыһынса, бөтөнләй; насквозь лживое обещание бөтөнләй ялған вәғәҙә ♦ видеть (знать) насквозь кого - что үтәнән-үтә күреү, бик яҡшы белеү
НАСКОБЛИТЬ сов. 1. что ҡырыу, ҡырып (әҙерләп) ҡуйыу; наскоблить тарелку моркови бер тәрилкә кишер ҡырып ҡуйыу 2. что; разг. ҡырып таҙартыу (йыуыу); наскоблить пол иҙәнде ҡырып йыуыу
НАСКОК м; разг. 1. см. наскочить 2 — 4; 2. (налёт) ырғыу, һөжүм, һөжүм итеү, өҫтөнә ташланыу; кавалерийские наскоки кавалерия һөжүмдәре 3. перен. (грубый выпад против кого -л.) тупаҫ (рәүештә) бәйләнеү (ташланыу), урынһыҙға бәйләнеү 4. в знач. нареч. наскоком, наскоками уйлап-нитеп тормайынса, уйламайынса, әҙерлекһеҙ, ҡабалан, ашыҡ-бошоҡ; работа велась наскоками эш әҙерлекһеҙ алып барылды ♦ с наскоками (наскоку): 1) (с разгона) сабып (йүгереп) барғанда, туҡтамайынса, туҡтамаҫтан, бик етеҙ, бик шәп; 2) уйламайынса, уйлап-нитеп тормайынса, әҙерлекһеҙ
НАСКОЛЬКО нареч. күпмегә, ни тиклем, ни хәтле, ни ҡәҙәре, ни саҡлы, ни дәрәжәлә, -ын-са/-енсә; насколько мне известно миңә билдәле булыуынса
НАСЛЕДСТВЕННОСТЬ
НАСКОРО нареч.; разг. тиҙ генә, йәһәт кенә, тиҙ-тиҙ генә, ашығыс ҡына, ашыҡ-бошоҡ, ҡабалан; наскоро поесть ашыҡ-бошоҡ ҡапҡылап алыу
НАСКОЧИТЬ сов. на кого - что 1. (натолкнуться ) килеп бәрелеү (һуғылыу, төкөү, ҡағылыу); наскочить на столб бағанаға килеп төкөү 2. перен. көтмәгәндә осрау, осратыу, тап булыу (гәҙәттә, кццелһеҙ, теләмәгән нәмәгә); наскочить на неприятную сцену көтмәгәндә күңелһеҙ бер күренешкә тап булыу 3. (напасть) өҫтөнә ырғыу, ташланыу, (көтмәгәндә) һөжүм итеү 4. перен., разг. бәйләнеү, (тупаҫ һцҙҙәр менән) ташланыу; наскочить с упрёками үпкә һүҙҙәре менән ташланыу
НАСЛАЖДЕНИЕ с ләззәт, хозурлыҡ, рәхәтлек, хозур, рәхәт; с наслаждением слушать мелодию ләззәт менән көй тыңлау
НАСЛАИВАТЬ несов. см. наслоить
НАСЛАИВАТЬСЯ несов. 1. см. наслоиться 2. страд. от наслаивать
НАСЛАСТИТЬ сов.; разг. татлау, шәрбәтләү; насластить чай сәйҙе шәрбәтләү
НАСЛАТЬ сов. 1. что, кого - чего (күп итеп) ебәреү; наслать подарков күп итеп бүләктәр ебәреү 2. сихырлау; наслать болезнь сихырлап ауырытыу
НАСЛЕДИЕ с мираҫ; творческое наследие писателя яҙыусының ижади мираҫы
НАСЛЕДИТЬ сов. чем и без доп.; разг. (бысраҡ) эҙ ҡалдырыу, (тапап) бысратыу; наследить на полу иҙәнде бысратыу
НАСЛЕДНИК м 1. вариҫ, мираҫ алыусы; законный наследник законлы вариҫ 2. перен. (преемник ) дауам итеүсе; наследники революционных традиций революцион традицияларҙы дауам итеүселәр ♦ наследник престола тәхеткә ултырырға тейешле кеше (вариҫ)
НАСЛЕДНИЦА ж вариҫ ҡатын-ҡыҙ
НАСЛЕДНЫЙ, -ая, -ое мираҫ алыусы, тәхеткә ултырырға тейешле; наследный князь тәхеткә ултырырға тейешле кенәз
НАСЛЕДОВАНИЕ с 1. см. наследовать 2. юр. вариҫлыҡ; претендовать на право наследования вариҫлыҡ хоҡуғына дәғүә итеү
НАСЛЕДОВАТЬ сов., несов. что 1. мираҫ итеп алыу; наследовать имение от отца атай донъяһын мираҫ итеп алыу 2. нәҫелдән (тоҡомдан, заттан) килеү (алыу, булыу); черты характера он наследовал от отца холоҡ үҙенсәлектәрен ул атаһынан алған 3. кому вариҫ булыу
НАСЛЕДОВАТЬСЯ несов. страд. от наследовать 1, 2
НАСЛЕДОДАТЕЛЬ м; юр. мираҫ (итеп) биреүсе (тапшырыусы)
НАСЛЕДСТВЕННОСТЬ ж нәҫел(лек), тоҡом (зат) һаҡлау, нәҫелдән нәҫелгә күсеү,
635
НАСИЛЬНО нареч. көсләп, ирекһеҙләп; насильно женить көсләп өйләндереү ♦ насильно мил не будешь һөймәгәнгә һөйкәлмә
НАСИЛЬСТВЕННО нареч. көсләп, ирекһеҙләп, теләктән тыш
НАСИЛЬСТВЕННЫЙ, -ая, -ое көсләп тағылған (эшләнгән), мәжбүри, ирекһеҙ; насильственные меры мәжбүри саралар ♦ насильственная смерть үлтерелеү, үҙ үлеме менән үлмәү
НАСКАБЛИВАТЬ несов. см. наскоблить
НАСКАЗАТЬ сов. что; разг. 1. һөйләп (әйтеп) ташлау; насказать массу новостей бик күп яңы хәбәрҙәр һөйләп ташлау 2. на кого ошаҡлау, яла яғыу
НАСКАКАТЬ сов. 1. на кого - что сабып (саптырып) килеп бәрелеү; наскакать на забор сабып килеп ҡоймаға бәрелеү 2. сабып килеп йыйылыу; наскакать со всех сторон төрлө яҡтан сабып килеп йыйылыу
НАСКАКИВАТЬ несов. см. наскочить и наскакать 1
НАСКАЛЬНЫЙ, -ая, -ое ҡаяға төшөрөлгән (яһалған, яҙылған); наскальные рисунки ҡаяға төшөрөлгән һүрәттәр
НАСКАНДАЛИТЬ сов.; разг. ғауға (шау-шыу) ҡуптарыу, тауышланыу, тауыш сығарыу (күтәреү); наскандалить на собрании йыйылышта ғауға ҡуптарыу
НАСКВОЗЬ нареч. 1. үтәнән-үтә, үтәләй; пробить доску насквозь таҡтаны үтәләй тишеү 2. перен.; разг. үтәнән-үтә(гә), баштан-аяҡ, тулыһынса, бөтөнләй; насквозь лживое обещание бөтөнләй ялған вәғәҙә ♦ видеть (знать) насквозь кого - что үтәнән-үтә күреү, бик яҡшы белеү
НАСКОБЛИТЬ сов. 1. что ҡырыу, ҡырып (әҙерләп) ҡуйыу; наскоблить тарелку моркови бер тәрилкә кишер ҡырып ҡуйыу 2. что; разг. ҡырып таҙартыу (йыуыу); наскоблить пол иҙәнде ҡырып йыуыу
НАСКОК м; разг. 1. см. наскочить 2 — 4; 2. (налёт) ырғыу, һөжүм, һөжүм итеү, өҫтөнә ташланыу; кавалерийские наскоки кавалерия һөжүмдәре 3. перен. (грубый выпад против кого -л.) тупаҫ (рәүештә) бәйләнеү (ташланыу), урынһыҙға бәйләнеү 4. в знач. нареч. наскоком, наскоками уйлап-нитеп тормайынса, уйламайынса, әҙерлекһеҙ, ҡабалан, ашыҡ-бошоҡ; работа велась наскоками эш әҙерлекһеҙ алып барылды ♦ с наскоками (наскоку): 1) (с разгона) сабып (йүгереп) барғанда, туҡтамайынса, туҡтамаҫтан, бик етеҙ, бик шәп; 2) уйламайынса, уйлап-нитеп тормайынса, әҙерлекһеҙ
НАСКОЛЬКО нареч. күпмегә, ни тиклем, ни хәтле, ни ҡәҙәре, ни саҡлы, ни дәрәжәлә, -ын-са/-енсә; насколько мне известно миңә билдәле булыуынса
НАСЛЕДСТВЕННОСТЬ
НАСКОРО нареч.; разг. тиҙ генә, йәһәт кенә, тиҙ-тиҙ генә, ашығыс ҡына, ашыҡ-бошоҡ, ҡабалан; наскоро поесть ашыҡ-бошоҡ ҡапҡылап алыу
НАСКОЧИТЬ сов. на кого - что 1. (натолкнуться ) килеп бәрелеү (һуғылыу, төкөү, ҡағылыу); наскочить на столб бағанаға килеп төкөү 2. перен. көтмәгәндә осрау, осратыу, тап булыу (гәҙәттә, кццелһеҙ, теләмәгән нәмәгә); наскочить на неприятную сцену көтмәгәндә күңелһеҙ бер күренешкә тап булыу 3. (напасть) өҫтөнә ырғыу, ташланыу, (көтмәгәндә) һөжүм итеү 4. перен., разг. бәйләнеү, (тупаҫ һцҙҙәр менән) ташланыу; наскочить с упрёками үпкә һүҙҙәре менән ташланыу
НАСЛАЖДЕНИЕ с ләззәт, хозурлыҡ, рәхәтлек, хозур, рәхәт; с наслаждением слушать мелодию ләззәт менән көй тыңлау
НАСЛАИВАТЬ несов. см. наслоить
НАСЛАИВАТЬСЯ несов. 1. см. наслоиться 2. страд. от наслаивать
НАСЛАСТИТЬ сов.; разг. татлау, шәрбәтләү; насластить чай сәйҙе шәрбәтләү
НАСЛАТЬ сов. 1. что, кого - чего (күп итеп) ебәреү; наслать подарков күп итеп бүләктәр ебәреү 2. сихырлау; наслать болезнь сихырлап ауырытыу
НАСЛЕДИЕ с мираҫ; творческое наследие писателя яҙыусының ижади мираҫы
НАСЛЕДИТЬ сов. чем и без доп.; разг. (бысраҡ) эҙ ҡалдырыу, (тапап) бысратыу; наследить на полу иҙәнде бысратыу
НАСЛЕДНИК м 1. вариҫ, мираҫ алыусы; законный наследник законлы вариҫ 2. перен. (преемник ) дауам итеүсе; наследники революционных традиций революцион традицияларҙы дауам итеүселәр ♦ наследник престола тәхеткә ултырырға тейешле кеше (вариҫ)
НАСЛЕДНИЦА ж вариҫ ҡатын-ҡыҙ
НАСЛЕДНЫЙ, -ая, -ое мираҫ алыусы, тәхеткә ултырырға тейешле; наследный князь тәхеткә ултырырға тейешле кенәз
НАСЛЕДОВАНИЕ с 1. см. наследовать 2. юр. вариҫлыҡ; претендовать на право наследования вариҫлыҡ хоҡуғына дәғүә итеү
НАСЛЕДОВАТЬ сов., несов. что 1. мираҫ итеп алыу; наследовать имение от отца атай донъяһын мираҫ итеп алыу 2. нәҫелдән (тоҡомдан, заттан) килеү (алыу, булыу); черты характера он наследовал от отца холоҡ үҙенсәлектәрен ул атаһынан алған 3. кому вариҫ булыу
НАСЛЕДОВАТЬСЯ несов. страд. от наследовать 1, 2
НАСЛЕДОДАТЕЛЬ м; юр. мираҫ (итеп) биреүсе (тапшырыусы)
НАСЛЕДСТВЕННОСТЬ ж нәҫел(лек), тоҡом (зат) һаҡлау, нәҫелдән нәҫелгә күсеү,
635