Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 672 бит

НЕНАЛАЖЕННЫЙ
НЕНАЛАЖЕННЫЙ, -ая, -ое юлға һалынмаған, насар ойошторолған; неналаженный быт насар ойошторолған көнкүреш
НЕНАМЕРЕННЫЙ, -ая, -ое см. непреднамеренный
НЕНАМНОГО нареч.; разг. аҙ ғына, бик аҙға ғына; ненамного отставать от других башҡаларҙан аҙ ғына артҡа ҡалыу
НЕНАПАДЕНИЕ с һөжүм итмәү; договор о ненападении һөжүм итмәү тураһында килешеү
НЕНАРОКОМ нареч.; разг. яңылыш, яңылышлыҡ менән, осраҡлы рәүештә, юрый (үс итеп) түгел; ненароком разбить чашку яңылыш сынаяҡты ватыу
НЕНАРОЧНО нареч.; разг. см. ненароком
НЕНАРУШИМОСТЬ ж боҙолмаҫ(лыҡ) (ҡаҡшамаҫ) булыу; ненарушимость клятвы анттың боҙолмаҫ булыуы
НЕНАРУШИМЫЙ, -ая, -ое 1. үҙгәртелмәҫ, боҙолмаҫ, ҡаҡшамаҫ; ненарушимое обещание боҙолмаҫ вәғәҙә 2. боҙолмай торған, тулы; ненарушимая тишина тулы тынлыҡ
НЕНАСТНЫЙ, -ая, -ое ямғырлы, йонсоу; ненастный день йонсоу көн
НЕНАСТОЯЩИЙ, -ая, -ее 1. яһалма; ненастоЯщий зуб яһалма теш 2. ялған, ысын булмаған; ненастоЯщая дружба ялған дуҫлыҡ
НЕНАСТЬЕ с йонсоу (ебеткәк, епшек, ямғырлы) көн, ынйыҡ; осеннее ненастье көҙгө йонсоу көн(дәр)
НЕНАСЫТНОСТЬ ж ҡомһоҙлоҡ, туймаҫ булыу, туймаҫ тамаҡ булыу
НЕНАСЫТНЫЙ, -ая, -ое ҡомһоҙ, туймаҫ, һис тә ҡәнәғәтләнмәҫ, ҡәнәғәтһеҙ; ненасытный зверь һис тә ҡәнәғәтләнмәҫ йыртҡыс хайуан
НЕНАТУРАЛЬНЫЙ, -ая, -ое яһалма, ысын (тәбиғи) булмаған; ненатуральный жемчуг яһалма ынйы
НЕНЕЦКИЙ, -ая, -ое ненец ...ы; ненецкий язык ненец теле
НЕНОРМАЛЬНОСТЬ ж 1. (отклонение от нормы) нормаль булмау (булмағанлыҡ, түгеллек), аҡылға зәғифлек, аҡылдан яҙғанлыҡ; психическая ненормальность психик яҡтан нормаль булмау 2. нормаль булмаған хәл (күренеш); ненормальности в жизни тормоштағы нормаль булмаған күренештәр
НЕНОШЕНЫЙ, -ая, -ое разг. кейелмәгән, яңы; неношеное платье кейелмәгән күлдәк
НЕНУЖНЫЙ, -ая, -ое кәрәкһеҙ, кәрәкмәгән, кәрәк булмаған, артыҡ; ненужная трата денег кәрәкһеҙгә аҡса туҙҙырыу
нЕнцы мн. ненецтар, ненец халҡы // ед. ненец м ненец ир-аты; ненка ж ненец ҡатын-ҡыҙы
НЕОБДУМАННО нареч. уйламайынса, уйлап-нитеп тормайынса, уйлап еткермәйенсә; ска-
672
зать об этом необдуманно был турала уйлап еткермәйенсә әйтеү
НЕОБДУМАННОСТЬ ж уйлан(ыл)маған-лыҡ, уйлап еткер(ел)мәгәнлек, уйлап ет-кер(ел)мәгән булыу; необдуманность решения ҡарарҙың уйлап еткерелмәгән булыуы
НЕОБДУМАННЫЙ, -ая, -ое уйланылмаған, уйламай ҡылынған, уйлап еткер(ел)мәгән; необдуманный поступок уйламай ҡылынған ҡылыҡ
НЕОБЕСПЕЧЕННОСТЬ ж 1. тәьмин ителмәгән булыу (ителмәгәнлек); необеспеченность стройматериалами төҙөлөш материалдары менән тәьмин ителмәгәнлек 2. етешһеҙлек, мохтажлыҡ; необеспеченность деньгами аҡсаға мохтажлыҡ
НЕОБЕСПЕЧЕННЫЙ, -ая, -ое 1. тәьмин ителмәгән; необеспеченный работой участок эш менән тәьмин ителмәгән участка 2. етешһеҙ, ярлы, мохтаж; необеспеченные люди ярлы кешеләр
НЕОБЖИТОЙ и НЕОБЖИТЫЙ, -ая, -ое кеше йәшәмәгән (тормаған); необжитая квартира кеше йәшәмәгән фатир
НЕОБИТАЕМЫЙ, -ая, -ое кеше йәшәмәй торған, кешеһеҙ, кеше аяғы баҫмаған; необитаемый остров кеше аяғы баҫмаған утрау
НЕОБОЗРИМОСТЬ ж киңлек, иге-сиге булмау, икһеҙ-сикһеҙлек, осһоҙ-ҡырыйһыҙ булыу, күҙ күреме етмәҫлек; необозримость моря диңгеҙҙең икһеҙ-сикһеҙлеге
НЕОБОЗРИМЫЙ, -ая, -ое икһеҙ-сикһеҙ, иге-сиге булмаған, күҙ күреме еткеһеҙ; необозримые поля иге-сиге булмаған яландар
НЕОБОСНОВАННОСТЬ ж нигеҙһеҙлек, нигеҙләнмәгән булыу; необоснованность выводов һығымталарҙың нигеҙләнмәгән булыуы
НЕОБОСНОВАННЫЙ, -ая, -ое нигеҙһеҙ, нигеҙләнмәгән; необоснованное обвинение нигеҙләнмәгән ғәйепләү
НЕОБРАБОТАННОСТЬ ж эшкәртелмәгәнлек, эшкәртелмәгән булыу; необработанность кожи тиренең эшкәртелмәгәнлеге
НЕОБРАБОТАННЫЙ, -ая, -ое эшкәртелмәгән; необработанные земли эшкәртелмәгән ерҙәр
НЕОБРАЗОВАННОСТЬ ж белемһеҙлек, наҙанлыҡ, белемһеҙ (уҡымаған, наҙан) булыу
НЕОБРАЗОВАННЫЙ, -ая, -ое белемһеҙ, уҡымаған, наҙан; необразованные люди наҙан кешеләр
НЕОБРАТИМОСТЬ ж ҡотолғоһоҙлоҡ, ҡотолғоһоҙ булыу, ҡабатланмай торған; необратимость разлуки айырылышыуҙың ҡотолғоһоҙ булыуы
НЕОБРАТИМЫЙ, -ая, -ое ҡотолғоһоҙ, кире ҡайтмаҫ, ҡабатланмаҫ; необратимый процесс ҡотолғоһоҙ процесс