Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 780 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ОТДАТЬ
ОТДАТЬ сов. 1. кого-что ҡайтарыу, кире (ҡайтарып) биреү; отдать книги в библиотеку китаптарҙы китапханаға ҡайтарып биреү (тапшырыу); отдать долг бурысты ҡайтарыу 2. кого-что биреү, тапшырыу; отдать визитную карточку визит карточкаһын тапшырыу; отдать землю в аренду ерҙе ҡуртымға биреү 3. перен. сарыф итеү, тотоноу, биреү, бағышлау; отдать силы на воспитание детей көстө балалар тәрбиәләүгә бағышлау 4. что, кому биреү, ҡалдырыу; отдать город неприятелю ҡаланы дошманға ҡалдырыу 5. кого, кому, за кого (выдать замуж) кейәүгә биреү 6. кого-что; разг. (продать) биреү, һатыу, һатып ебәреү; отдать товар дёшево тауарҙы арзанға һатыу 7. что биреү; отдать приказ бойороҡ биреү 8. без доп. (об оружии) һуғыу, тибеү, бәреү, ҡаҡлыҡтырыу; ружьё отдало в плечо мылтыҡ иңбашҡа һуҡты 9. без доп. безл. (отозваться болью) ауыртыу, бәреү, ауыртып китеү; отдало в спину арҡа ауыртып китте; отдало в голову ауыртыу башҡа бәрҙе 10. что; мор. (отвязать ) сисеү, сисеп ебәреү, ысҡындырыу, төшөрөү, һалыу, ташлау; отдать концы бауҙы сисеү (теплоход бәйләгән бауҙы); отдать якорь якорь ташлау 11. без доп.; прост. ситкә китеү, артҡа (сиктереү) сигеү; отдать машину назад машинаны артҡа сиктереү ♦ отдать должное кому-чему баһалап еткереү; отдать последний долг һуңғы мәртәбә хушлашыу (ерләцҙә ҡатнашыу); отдать богу душу уст. үлеү, гүр эйәһе булыу; отдать под суд кого судҡа биреү
ОТДАТЬСЯ сов. 1. кому-чему, на что бирелеү, буйһоноу; отдаться в распоряжение чьё-л. кемдецдер бойороғона буйһоноу; отдаться воспоминаниям иҫтәлектәргә бирелеү 2. кому-чему (посвятить себя) бирелеү, бағышлау; отдаться общественной жизни йәмәғәт эшенә бирелеү 3. кому (о женщине) бирелеү, енси мөнәсәбәткә инеү 4. (о звуке) яңғырау, яңғырап китеү, ишетелеү; голос отдался в глухом лесу тын урманда тауыш яңғырап китте 5. в ком-чём (вызвать какое-л. ответное чувство) сағылыу, сағылыш табыу
ОТДАЧА ж 1. см. отдать 1—9; 2. спорт. (ответный удар) кире һуғыу (бәреү) 3. воен. (при выстреле) тибеү, бәреү, ҡаҡлығыу 4. уст. (коэффициент полезного действия) файҙалы эш коэффициенты 5. перен. (яҡшы, ҙур) һөҙөмтәләр, һөҙөмтәле; работать с полной отдачей ҙур һөҙөмтәләр менән эшләү, яҡшы (һөҙөмтәле) эшләү
ОТДВИЖНОЙ, -ая, -ое шыуҙырма, шыуҙырмалы; отдвижной засов шыуҙырмалы бик
ОТДЕЖУРИТЬ сов. 1. что (промежуток времени) дежурҙа булыу (тороу), дежур итеү; отдежурить ночь төндә дежурҙа булыу 2. (окончить дежурство) дежур итеп бөтөү, дежурлыҡты тамамлау
ОТДЕЛ м; в разн. знач. бүлек; отдел сатиры и юмора сатира һәм юмор бүлеге; отдел снабжения тәьмин итеү бүлеге; отдел кадров кадрҙар бүлеге
ОТДЕЛАТЬ сов. 1. что (придать законченный вид) эшен бөтөрөү (теүәлләү), еренә еткереү; отделать повесть повестың эшен бөтөрөү 2. что (подновить, ремонтируя) яңыртыу, ремонтлау; отделать дом өйҙө яңыртыу 3. что, чем (украсить ) матурлау, биҙәкләү; отделать платье кружевами күлдәкте селтәр менән биҙәкләү 4. что; прост. (испачкать, испортить) бысратыу, боҙоу, эштән сығарыу 5. кого; прост. (выругать, избить) әрләү, туҡмау, кәрәген биреү
ОТДЕЛАТЬСЯ сов.; разг. 1. от кого-чего ҡотолоу; отделаться от занятий дәрестәрҙән ҡотолоу 2. чем сикләнеү; отделаться обещанием вәғәҙә менән сикләнеү 3. чем ҡотолоу; дёшево отделаться еңел ҡотолоу
ОТДЕЛЕНИЕ с 1. см. отделить, отделиться — отделяться 2. обычно мн. отделения бүлендек; гнойные отделения эренле бүлендек 3. (обособленная часть помещения, вместилища ) бүлмә, бүлкәт; отделение вагона вагондың бүлмәһе; отделения ящика йәшниктең бүлкәттәре 4. (часть учреждения) бүлек, бүлексә; хирургическое отделение больницы хәстәхананың хирургия бүлеге; отделение совхоза совхоздың бүлексәһе 5. (часть концерта, вечера) бүлек 6. воен. (воинское подразделение) бүлек, отделение; стрелковое отделение уҡсылар отделениеһы; командир отделения бүлек командиры
ОТДЕЛИМЫЙ, -ая, -ое бүленмәле, бүленә торған
ОТДЕЛИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое бүлеү ...ы, бүлә торған; отделительная линия бүлеү һыҙығы
ОТДЕЛИТЬ сов. 1. что айырыу, бүлеү, айырып (бүлеп, һыҙырып) алыу; отделить кору от ствола ағас ҡайырыһын олононан айырып алыу 2. что (распознать, отличить) айырыу, айыра белеү, таныу, таный белеү; отделить правду от лжи дөрөҫлөктө ялғандан айыра белеү 3. кого-что (отграничить, обособить) айырыу, бүлеү, айырып (бүлеп) ҡуйыу, сикләү, уратыу; отделить сад забором баҡсаны ҡойма менән уратыу 4. что (выделить) бүлеү, бүлеп биреү; отделить садовый участок баҡса участкаһы бүлеп биреү 5. кого; уст. башҡа сығарыу; отделить сына улды башҡа сығарыу
ОТДЕЛИТЬСЯ сов. от кого-чего 1. айырылыу, айырылып сығыу, бүленеү, аҡтарылыу, аҡтарылып сығыу, ҡубыу, ҡубып сығыу; кора отделилась от ствола ҡабыҡ олондан ҡупҡан; отделиться от толпы халыҡ төркөмөнән айырылып сығыу 2. уст. (обособиться) айырылыу, бүленеү, башҡа сығыу
ОТДЕЛКА ж 1. см. отделать 1—3, отделывать 2. (то, что служит украшением) биҙәү,
780
ОТДАТЬ сов. 1. кого-что ҡайтарыу, кире (ҡайтарып) биреү; отдать книги в библиотеку китаптарҙы китапханаға ҡайтарып биреү (тапшырыу); отдать долг бурысты ҡайтарыу 2. кого-что биреү, тапшырыу; отдать визитную карточку визит карточкаһын тапшырыу; отдать землю в аренду ерҙе ҡуртымға биреү 3. перен. сарыф итеү, тотоноу, биреү, бағышлау; отдать силы на воспитание детей көстө балалар тәрбиәләүгә бағышлау 4. что, кому биреү, ҡалдырыу; отдать город неприятелю ҡаланы дошманға ҡалдырыу 5. кого, кому, за кого (выдать замуж) кейәүгә биреү 6. кого-что; разг. (продать) биреү, һатыу, һатып ебәреү; отдать товар дёшево тауарҙы арзанға һатыу 7. что биреү; отдать приказ бойороҡ биреү 8. без доп. (об оружии) һуғыу, тибеү, бәреү, ҡаҡлыҡтырыу; ружьё отдало в плечо мылтыҡ иңбашҡа һуҡты 9. без доп. безл. (отозваться болью) ауыртыу, бәреү, ауыртып китеү; отдало в спину арҡа ауыртып китте; отдало в голову ауыртыу башҡа бәрҙе 10. что; мор. (отвязать ) сисеү, сисеп ебәреү, ысҡындырыу, төшөрөү, һалыу, ташлау; отдать концы бауҙы сисеү (теплоход бәйләгән бауҙы); отдать якорь якорь ташлау 11. без доп.; прост. ситкә китеү, артҡа (сиктереү) сигеү; отдать машину назад машинаны артҡа сиктереү ♦ отдать должное кому-чему баһалап еткереү; отдать последний долг һуңғы мәртәбә хушлашыу (ерләцҙә ҡатнашыу); отдать богу душу уст. үлеү, гүр эйәһе булыу; отдать под суд кого судҡа биреү
ОТДАТЬСЯ сов. 1. кому-чему, на что бирелеү, буйһоноу; отдаться в распоряжение чьё-л. кемдецдер бойороғона буйһоноу; отдаться воспоминаниям иҫтәлектәргә бирелеү 2. кому-чему (посвятить себя) бирелеү, бағышлау; отдаться общественной жизни йәмәғәт эшенә бирелеү 3. кому (о женщине) бирелеү, енси мөнәсәбәткә инеү 4. (о звуке) яңғырау, яңғырап китеү, ишетелеү; голос отдался в глухом лесу тын урманда тауыш яңғырап китте 5. в ком-чём (вызвать какое-л. ответное чувство) сағылыу, сағылыш табыу
ОТДАЧА ж 1. см. отдать 1—9; 2. спорт. (ответный удар) кире һуғыу (бәреү) 3. воен. (при выстреле) тибеү, бәреү, ҡаҡлығыу 4. уст. (коэффициент полезного действия) файҙалы эш коэффициенты 5. перен. (яҡшы, ҙур) һөҙөмтәләр, һөҙөмтәле; работать с полной отдачей ҙур һөҙөмтәләр менән эшләү, яҡшы (һөҙөмтәле) эшләү
ОТДВИЖНОЙ, -ая, -ое шыуҙырма, шыуҙырмалы; отдвижной засов шыуҙырмалы бик
ОТДЕЖУРИТЬ сов. 1. что (промежуток времени) дежурҙа булыу (тороу), дежур итеү; отдежурить ночь төндә дежурҙа булыу 2. (окончить дежурство) дежур итеп бөтөү, дежурлыҡты тамамлау
ОТДЕЛ м; в разн. знач. бүлек; отдел сатиры и юмора сатира һәм юмор бүлеге; отдел снабжения тәьмин итеү бүлеге; отдел кадров кадрҙар бүлеге
ОТДЕЛАТЬ сов. 1. что (придать законченный вид) эшен бөтөрөү (теүәлләү), еренә еткереү; отделать повесть повестың эшен бөтөрөү 2. что (подновить, ремонтируя) яңыртыу, ремонтлау; отделать дом өйҙө яңыртыу 3. что, чем (украсить ) матурлау, биҙәкләү; отделать платье кружевами күлдәкте селтәр менән биҙәкләү 4. что; прост. (испачкать, испортить) бысратыу, боҙоу, эштән сығарыу 5. кого; прост. (выругать, избить) әрләү, туҡмау, кәрәген биреү
ОТДЕЛАТЬСЯ сов.; разг. 1. от кого-чего ҡотолоу; отделаться от занятий дәрестәрҙән ҡотолоу 2. чем сикләнеү; отделаться обещанием вәғәҙә менән сикләнеү 3. чем ҡотолоу; дёшево отделаться еңел ҡотолоу
ОТДЕЛЕНИЕ с 1. см. отделить, отделиться — отделяться 2. обычно мн. отделения бүлендек; гнойные отделения эренле бүлендек 3. (обособленная часть помещения, вместилища ) бүлмә, бүлкәт; отделение вагона вагондың бүлмәһе; отделения ящика йәшниктең бүлкәттәре 4. (часть учреждения) бүлек, бүлексә; хирургическое отделение больницы хәстәхананың хирургия бүлеге; отделение совхоза совхоздың бүлексәһе 5. (часть концерта, вечера) бүлек 6. воен. (воинское подразделение) бүлек, отделение; стрелковое отделение уҡсылар отделениеһы; командир отделения бүлек командиры
ОТДЕЛИМЫЙ, -ая, -ое бүленмәле, бүленә торған
ОТДЕЛИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое бүлеү ...ы, бүлә торған; отделительная линия бүлеү һыҙығы
ОТДЕЛИТЬ сов. 1. что айырыу, бүлеү, айырып (бүлеп, һыҙырып) алыу; отделить кору от ствола ағас ҡайырыһын олононан айырып алыу 2. что (распознать, отличить) айырыу, айыра белеү, таныу, таный белеү; отделить правду от лжи дөрөҫлөктө ялғандан айыра белеү 3. кого-что (отграничить, обособить) айырыу, бүлеү, айырып (бүлеп) ҡуйыу, сикләү, уратыу; отделить сад забором баҡсаны ҡойма менән уратыу 4. что (выделить) бүлеү, бүлеп биреү; отделить садовый участок баҡса участкаһы бүлеп биреү 5. кого; уст. башҡа сығарыу; отделить сына улды башҡа сығарыу
ОТДЕЛИТЬСЯ сов. от кого-чего 1. айырылыу, айырылып сығыу, бүленеү, аҡтарылыу, аҡтарылып сығыу, ҡубыу, ҡубып сығыу; кора отделилась от ствола ҡабыҡ олондан ҡупҡан; отделиться от толпы халыҡ төркөмөнән айырылып сығыу 2. уст. (обособиться) айырылыу, бүленеү, башҡа сығыу
ОТДЕЛКА ж 1. см. отделать 1—3, отделывать 2. (то, что служит украшением) биҙәү,
780