Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 197 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ПРОВИНЦИАЛ
рять ныҡлап тикшереү 2. һынау, һынап (тикшереп) ҡарау, тикшереү; проверить знания белем тикшереп ҡарау
ПРОВЕРИТЬСЯ сов .; разг. 1. (пройти проверку ) тикшерелеү, ҡаралыу, күренеү; провериться у врача табипҡа күренеү 2. (исемлектән) тикшереү, үҙеңде ҡарау (эҙләү); провериться в списке избирателей һайлаусылар исемлегенән үҙеңде ҡарау
ПРОВЕРКА ж см. проверить — проверять, провериться — проверяться; проверка документа документ тикшереү; выборочная проверка һайланма тикшереү
ПРОВЕРНУТЬ сов. что 1. (просверлить) тишеү, быраулап тишеү, тишек тишеү 2. разг. (измельчить) үткәреү, турап (ваҡлап) сығарыу 3. перен., прост. (быстро сделать) тиҙ генә эшләп алыу (ташлау), тиҙ генә -ып/-еп алыу (ташлау); провернуть дело эште тиҙ генә эшләп ташлау
ПРОВЕРОЧНЫЙ, -ая, -ое тикшереү ...ы, һынау ...ы; проверочный диктант һынау диктанты; проверочная комиссия тикшереү комиссияһы
ПРОВЕРТЕТЬ сов.; разг. (быраулап) тишеү, тишек тишеү
ПРОВЕРТЕТЬСЯ сов. әйләнеү, әйләнеп тороу; колесо провертелось несколько минут ҡуласа бер нисә минут әйләнде
ПРОВЁРТЫВАТЬ несов. см. провернуть 1, 2
ПРОВЕРЯТЬ несов. см. проверить
ПРОВЕРЯТЬСЯ несов. 1. см. провериться 2. страд. от проверять
провес I м; торг. (недостаток в весе) (үлсәүҙәге) кәмлек (етмәү), кәм сығыу; три килограмма провеса өс килограмға кәм сығыу
провес II м (провисшее место) һалынҡы-ланыу, эйелгән (бөгөлгән) урын; провес проводов сымдарҙың һалынҡыланыуы
провЕситьI сов. что; торг. (недовесить) үлсәүҙә яңылышыу, кәм үлсәү
провЕсить ii сов. что 1. (просушить на воздухе) элеп киптереү, ҡаҡлау 2. спец. (проверить прямизну чего-л.) тигеҙләү, тигеҙлеген тикшереү (үлсәү)
ПРОВЕСИТЬСЯ I сов.; торг. (яңылыш) кәм үлсәнеү
ПРОВЕСИТЬСЯ II сов. 1. (провялиться) ҡаҡланыу, һауала кибеү 2. (провиснуть) һығылып һалыныу, һалынып (эйелеп, бөгөлөп) төшөү
ПРОВЕСТИ сов. 1. кого-что алып инеү, алып сығыу, уҙғарыу; провести гостей в комнату ҡунаҡтарҙы бүлмәгә алып инеү; провести отряд через горы отрядты тау аша алып сығыу 2. чем, по чему һыпырыу, һыпырып ебәреү (ҡуйыу); провести рукой по волосам сәсте ҡул менән һыпырыу 3. что (прочертить) һыҙыу, үткәреү, һалыу; провести линию һыҙыҡ үткәреү
4. что (проложить) үткәреү, һалыу; провести железную дорогу тимер юл һалыу; провести телефон телефон үткәреү 5. что (осуществить) уҙғарыу, үткәреү, тормошҡа ашырыу; провести опыт тәжрибә үткәреү 6. что уҙғарыу, үткәреү; весело провести праздник байрамды күңелле үткәреү 7. что (выдвинуть, добиться утверждения чего-л.) үткәреү, бойомға (тормошҡа) ашырыу, раҫлатыу; провести идею в жизнь идеяны тормошҡа ашырыу 8. что (оформить) үткәреү, уҙғарыу; провести расход по кассе сығымды касса аша уҙғарыу 9. кого; разг. (обмануть ) алдау, ултыртыу
ПРОвЕтРИВаНиЕ с см. проветривать, проветриваться; проветривание комнаты бүлмәне елләтеү
ПРОВЕТРИВАТЬ несов. см. проветрить
ПРОВЕТРИВАТЬСЯ несов. 1. см. проветриться 2. страд. от проветривать
ПРОВЕТРИТЬ сов. что 1. елләтеү, елләтеп алыу, һауаны алмаштырыу; проветрить зал залды елләтеү 2. перен. донъя күрһәтеп килеү, күңелен асыу
ПРОВЕТРИТЬСЯ сов. 1. елләү, һауа алмашыныу; комната проветрилась бүлмә елләне 2. (побыть на свежем воздухе) саф һауала йөрөп килеү, һауа алмаштырып килеү 3. перен., разг. (развлечься) донъя күреп (күңел асып) килеү
ПРОВЕШИВАТЬ I несов. см. провесить I ПРОВЕШИВАТЬ II несов. см. провесить II ПРОВЕШИВАТЬСЯ I несов. 1. см. провеситься I; 2. страд. от провешивать I
ПРОВЕШИВАТЬСЯ II несов. 1. см. провеситься II; 2. страд. от провешивать II
провЕять сов. что елгәреү, елгәреп алыу, елгәреп ҡуйыу
провеяться сов. елгәрелеү; зерно провеялось ашлыҡ елгәрелде
ПРОВИАНТ м аҙыҡ-түлек
ПРОВИДЕНИЕ с; книжн. алдан күреү; дар провидения алдан күреү һәләте
ПРОВИДЕНИЕ с; рел. тәҡдир, яҙмыш, алла ҡөҙрәте
ПРОВИДЕТЬ несов. что; книжн. (алдағыны) күҙ алдына килтереү, киләсәкте күреү (белеү)
ПРОВИДЕЦ м и ПРОВИДИЦА ж; книжн. алдан күреүсе, алдан күрә белеүсе, әүлиә
ПРОВИЗИЯ ж аҙыҡ, ашамлыҡ, аҙыҡ-түлек
ПРОВИЗОР м провизор (квалификациялы дарыухана хеҙмәткәре)
ПРОВИНИТЬСЯ сов. в чём, чем хата (яңылышлыҡ) эшләү, яҙыҡлыҡ ҡылыу
ПРОВИННОСТЬ ж; разг. ғәйеп, яҙыҡлыҡ, хата
ПРОВИНЦИАЛ м и ПРОВИНЦИАЛКА ж провинция кешеһе, төпкөлдә йәшәүсе (цҙәктән ситтә йәшәцсе)
197
рять ныҡлап тикшереү 2. һынау, һынап (тикшереп) ҡарау, тикшереү; проверить знания белем тикшереп ҡарау
ПРОВЕРИТЬСЯ сов .; разг. 1. (пройти проверку ) тикшерелеү, ҡаралыу, күренеү; провериться у врача табипҡа күренеү 2. (исемлектән) тикшереү, үҙеңде ҡарау (эҙләү); провериться в списке избирателей һайлаусылар исемлегенән үҙеңде ҡарау
ПРОВЕРКА ж см. проверить — проверять, провериться — проверяться; проверка документа документ тикшереү; выборочная проверка һайланма тикшереү
ПРОВЕРНУТЬ сов. что 1. (просверлить) тишеү, быраулап тишеү, тишек тишеү 2. разг. (измельчить) үткәреү, турап (ваҡлап) сығарыу 3. перен., прост. (быстро сделать) тиҙ генә эшләп алыу (ташлау), тиҙ генә -ып/-еп алыу (ташлау); провернуть дело эште тиҙ генә эшләп ташлау
ПРОВЕРОЧНЫЙ, -ая, -ое тикшереү ...ы, һынау ...ы; проверочный диктант һынау диктанты; проверочная комиссия тикшереү комиссияһы
ПРОВЕРТЕТЬ сов.; разг. (быраулап) тишеү, тишек тишеү
ПРОВЕРТЕТЬСЯ сов. әйләнеү, әйләнеп тороу; колесо провертелось несколько минут ҡуласа бер нисә минут әйләнде
ПРОВЁРТЫВАТЬ несов. см. провернуть 1, 2
ПРОВЕРЯТЬ несов. см. проверить
ПРОВЕРЯТЬСЯ несов. 1. см. провериться 2. страд. от проверять
провес I м; торг. (недостаток в весе) (үлсәүҙәге) кәмлек (етмәү), кәм сығыу; три килограмма провеса өс килограмға кәм сығыу
провес II м (провисшее место) һалынҡы-ланыу, эйелгән (бөгөлгән) урын; провес проводов сымдарҙың һалынҡыланыуы
провЕситьI сов. что; торг. (недовесить) үлсәүҙә яңылышыу, кәм үлсәү
провЕсить ii сов. что 1. (просушить на воздухе) элеп киптереү, ҡаҡлау 2. спец. (проверить прямизну чего-л.) тигеҙләү, тигеҙлеген тикшереү (үлсәү)
ПРОВЕСИТЬСЯ I сов.; торг. (яңылыш) кәм үлсәнеү
ПРОВЕСИТЬСЯ II сов. 1. (провялиться) ҡаҡланыу, һауала кибеү 2. (провиснуть) һығылып һалыныу, һалынып (эйелеп, бөгөлөп) төшөү
ПРОВЕСТИ сов. 1. кого-что алып инеү, алып сығыу, уҙғарыу; провести гостей в комнату ҡунаҡтарҙы бүлмәгә алып инеү; провести отряд через горы отрядты тау аша алып сығыу 2. чем, по чему һыпырыу, һыпырып ебәреү (ҡуйыу); провести рукой по волосам сәсте ҡул менән һыпырыу 3. что (прочертить) һыҙыу, үткәреү, һалыу; провести линию һыҙыҡ үткәреү
4. что (проложить) үткәреү, һалыу; провести железную дорогу тимер юл һалыу; провести телефон телефон үткәреү 5. что (осуществить) уҙғарыу, үткәреү, тормошҡа ашырыу; провести опыт тәжрибә үткәреү 6. что уҙғарыу, үткәреү; весело провести праздник байрамды күңелле үткәреү 7. что (выдвинуть, добиться утверждения чего-л.) үткәреү, бойомға (тормошҡа) ашырыу, раҫлатыу; провести идею в жизнь идеяны тормошҡа ашырыу 8. что (оформить) үткәреү, уҙғарыу; провести расход по кассе сығымды касса аша уҙғарыу 9. кого; разг. (обмануть ) алдау, ултыртыу
ПРОвЕтРИВаНиЕ с см. проветривать, проветриваться; проветривание комнаты бүлмәне елләтеү
ПРОВЕТРИВАТЬ несов. см. проветрить
ПРОВЕТРИВАТЬСЯ несов. 1. см. проветриться 2. страд. от проветривать
ПРОВЕТРИТЬ сов. что 1. елләтеү, елләтеп алыу, һауаны алмаштырыу; проветрить зал залды елләтеү 2. перен. донъя күрһәтеп килеү, күңелен асыу
ПРОВЕТРИТЬСЯ сов. 1. елләү, һауа алмашыныу; комната проветрилась бүлмә елләне 2. (побыть на свежем воздухе) саф һауала йөрөп килеү, һауа алмаштырып килеү 3. перен., разг. (развлечься) донъя күреп (күңел асып) килеү
ПРОВЕШИВАТЬ I несов. см. провесить I ПРОВЕШИВАТЬ II несов. см. провесить II ПРОВЕШИВАТЬСЯ I несов. 1. см. провеситься I; 2. страд. от провешивать I
ПРОВЕШИВАТЬСЯ II несов. 1. см. провеситься II; 2. страд. от провешивать II
провЕять сов. что елгәреү, елгәреп алыу, елгәреп ҡуйыу
провеяться сов. елгәрелеү; зерно провеялось ашлыҡ елгәрелде
ПРОВИАНТ м аҙыҡ-түлек
ПРОВИДЕНИЕ с; книжн. алдан күреү; дар провидения алдан күреү һәләте
ПРОВИДЕНИЕ с; рел. тәҡдир, яҙмыш, алла ҡөҙрәте
ПРОВИДЕТЬ несов. что; книжн. (алдағыны) күҙ алдына килтереү, киләсәкте күреү (белеү)
ПРОВИДЕЦ м и ПРОВИДИЦА ж; книжн. алдан күреүсе, алдан күрә белеүсе, әүлиә
ПРОВИЗИЯ ж аҙыҡ, ашамлыҡ, аҙыҡ-түлек
ПРОВИЗОР м провизор (квалификациялы дарыухана хеҙмәткәре)
ПРОВИНИТЬСЯ сов. в чём, чем хата (яңылышлыҡ) эшләү, яҙыҡлыҡ ҡылыу
ПРОВИННОСТЬ ж; разг. ғәйеп, яҙыҡлыҡ, хата
ПРОВИНЦИАЛ м и ПРОВИНЦИАЛКА ж провинция кешеһе, төпкөлдә йәшәүсе (цҙәктән ситтә йәшәцсе)
197