Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 199 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ПРОГНОЗ
ПРОВОЛОЧНИК м ҡаты ҡорт (ҡоротҡос бөжәк )
ПРОВОЛОЧНЫЙ, -ая, -ое сым ...ы, тимерсыбыҡ ...ы; проволочное производство сым етештереү; проволочная изгородь сым кәртә
ПРОВОЛОЧЬ сов. һөйрәкләп (һөйрәтеп, һөйрәп) алып барыу
ПРОВОРАЧИВАТЬСЯ несов.; тех. боролоу, боролоп тороу (бер урында)
ПРОВОРНО нареч. йылдам, етеҙ, сос, шәп; шагать проворно йылдам атлау
ПРОВОРНОСТЬ ж етеҙлек, йылғырлыҡ, сослоҡ, йылдамлыҡ, осҡорлоҡ; проявить проворность в деле эштә йылғырлыҡ күрһәтеү
ПРОВОРНЫЙ, -ая, -ое етеҙ, йылғыр, сос, осҡор, йылдам, шәп; быть проворным етеҙ булыу; проворный человек йылғыр кеше
ПРОВОРОВАТЬСЯ сов.; разг. урлай торғас тотолоу, урлашып эләгеү
ПРОВОРОНИТЬ сов. кого-что; прост. һемәйеп ҡалыу, аңшайып ҡалыу
ПРОВОРСТВО с сослоҡ, етеҙлек, өлгөрлөк, йылғырлыҡ; проявлять проворство сослоҡ күрһәтеү
ПРОВОРЧАТЬ сов. 1. что ырылдап ҡуйыу, мығырлау; он что-то проворчал ул нимәлер мығырлап ҡуйҙы 2. что и без доп.; разг. (в течение какого -л. времени) һуҡраныу, мығырлау; она проворчала целый день ул көн буйы һуҡранды
ПРОВОЦИРОВАТЬ сов., несов. 1. кого-что (подстрекнуть на действия) юрый ҡотортоу, ҡотҡо таратыу 2. что; мед. уятыу, ҡуҙғытыу 3. что (умышленно вызвать событие) ҡотҡо һалыу
ПРОВОЩИТЬ сов. что балауыҙлау, балауыҙ һөртөү
ПРОВЯЛИВАТЬ несов. см. провялить
ПРОВЯЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. провялиться 2. страд. от провяливать
ПРОВЯЛИТЬ сов. что ҡаҡлау, киптереү; провялить мясо ит ҡаҡлау
ПРОВЯЛИТЬСЯ сов. ҡаҡланыу, һауала (елгә) кибеү
ПРОГАДАТЬ сов.; разг. (ошибиться в расчётах ) яңылышыу, отолоу, иҫәпләгәнсә барып сыҡмау
ПРОГАДЫВАТЬ несов. см. прогадать
ПРОГАЛИНА ж; разг. 1. (в лесу) аҡлан, урмандағы асыҡлыҡ (ялан) 2. (промежуток между чем - л.) ара, аралыҡ
ПРОГИБ м 1. см. прогнуть — прогибать, прогнуться — прогибаться; прогиб потолка түшәмдең һығылып төшөүе 2. (место) бөгөм, бөгөлгән (һығылған) урын
ПРОГИБАТЬ несов. см. прогнуть
ПРОГИБАТЬСЯ несов. 1. см. прогнуться 2. страд. от прогибать
ПРОГЛАДИТЬ сов. 1. что (разгладить) үтекләү, үтекләп сығыу (бөтөү) 2. что и без доп. (некоторое время) үтекләп алыу (тороу)
ПРОГЛАДИТЬСЯ сов. үтекләнеү
ПРОГЛАЖИВАТЬ несов. см. прогладить 1
ПРОГЛАЖИВАТЬСЯ несов. 1. см. прогладиться 2. страд. от проглаживать
ПРОГЛАТЫВАТЬ несов. см. проглотить
ПРОГЛОТИТЬ сов. 1. кого-что йотоп ебәреү, йотоу; проглотить мясо итте йотоп ебәреү 2. что; перен., разг. белдермәү, һиҙҙермәү, йотоу, йомоу; проглотить обиду үпкәне белдермәү 3. что; перен., разг. (сказать невнятно) йотоу, йотоп һөйләү 4. что; перен., разг. һыу кеүек эсеү, бер тынала (бик шәп) уҡыу; я проглотила эту книгу за день был китапты бер тынала уҡып сыҡтым ♦ проглотить язык телде йотоу, өндәшмәү, һөйләшмәү; язык проглотишь телеңде йоторһоң, бик тәмле; как (словно, будто) аршин проглотил см. аршин
проглядеть сов. 1. кого - что; разг. (пропустить ) күрмәү, күрмәй (белмәй) ҡалыу; проглядеть опечатку хәреф хатаһын күрмәй ҡалыу 2. что; разг. (бегло просмотреть) күҙ йүгертеп сығыу, күҙҙән кисереү, ҡараштырыу, ҡараштырып сығыу; проглядеть газеты гәзиттәрҙе ҡараштырыу 3. (рассматривать некоторое время ) ҡарап тороу, оҙаҡ ҡарау ♦ проглядеть (все) глаза см. глаз
ПРОГЛЯДЫВАТЬ I несов. см. проглядеть 2 ПРОГЛЯДЫВАТЬ II несов. см. проглянуть ПРОГЛЯНУТЬ сов. 1. разг., уст. күҙен асып ҡарау, күҙен асыу 2. (показаться) күренеү, күренеп китеү, күҙгә салыныу; (о чувстве) һиҙелеү; проглянула луна ай күренде; во взгляде проглянула тревога ҡарашында шомланыу һиҙелде
ПРОГНАТЬ сов. 1. кого-что ҡыуыу, ҡыуып ебәреү; прогнать плоты һал ҡыуыу 2. кого ҡыуып сығарыу (ебәреү), ҡыуыу; прогнать из дому өйҙән ҡыуып сығарыу; прогнать с работы эштән ҡыуып сығарыу; прогнать собаку этте ҡыуып ебәреү 3. что, через что үткәреү, аша (буйлап) алып сығыу; прогнать стадо через деревню көтөүҙе ауыл аша алып сығыу 4. что; перен., разг. (избавиться от чего-л.) ҡыуыу, таратыу, ҡотолоу; прогнать скуку күңелһеҙлектән ҡотолоу
ПРОГНЕВАТЬ сов. кого; уст. асыуландырыу, асыуын килтереү
ПРОГНЕВАТЬСЯ сов.; уст. см. гневаться ПРОГНЕВИТЬ сов. см. прогневать ПРОГНИВАТЬ несов. см. прогнить
ПРОГНИТЬ сов. сереп бөтөү, үтәнән-үтәгә (тотош) сереү
ПРОГНОЗ м алдан әйтеү, алдан әйтеп ҡуйыу; прогноз погоды һауа торошон алдан әйтеү; прогноз болезни мед. ауырыуҙың барышын алдан билдәләү
199
ПРОВОЛОЧНИК м ҡаты ҡорт (ҡоротҡос бөжәк )
ПРОВОЛОЧНЫЙ, -ая, -ое сым ...ы, тимерсыбыҡ ...ы; проволочное производство сым етештереү; проволочная изгородь сым кәртә
ПРОВОЛОЧЬ сов. һөйрәкләп (һөйрәтеп, һөйрәп) алып барыу
ПРОВОРАЧИВАТЬСЯ несов.; тех. боролоу, боролоп тороу (бер урында)
ПРОВОРНО нареч. йылдам, етеҙ, сос, шәп; шагать проворно йылдам атлау
ПРОВОРНОСТЬ ж етеҙлек, йылғырлыҡ, сослоҡ, йылдамлыҡ, осҡорлоҡ; проявить проворность в деле эштә йылғырлыҡ күрһәтеү
ПРОВОРНЫЙ, -ая, -ое етеҙ, йылғыр, сос, осҡор, йылдам, шәп; быть проворным етеҙ булыу; проворный человек йылғыр кеше
ПРОВОРОВАТЬСЯ сов.; разг. урлай торғас тотолоу, урлашып эләгеү
ПРОВОРОНИТЬ сов. кого-что; прост. һемәйеп ҡалыу, аңшайып ҡалыу
ПРОВОРСТВО с сослоҡ, етеҙлек, өлгөрлөк, йылғырлыҡ; проявлять проворство сослоҡ күрһәтеү
ПРОВОРЧАТЬ сов. 1. что ырылдап ҡуйыу, мығырлау; он что-то проворчал ул нимәлер мығырлап ҡуйҙы 2. что и без доп.; разг. (в течение какого -л. времени) һуҡраныу, мығырлау; она проворчала целый день ул көн буйы һуҡранды
ПРОВОЦИРОВАТЬ сов., несов. 1. кого-что (подстрекнуть на действия) юрый ҡотортоу, ҡотҡо таратыу 2. что; мед. уятыу, ҡуҙғытыу 3. что (умышленно вызвать событие) ҡотҡо һалыу
ПРОВОЩИТЬ сов. что балауыҙлау, балауыҙ һөртөү
ПРОВЯЛИВАТЬ несов. см. провялить
ПРОВЯЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. провялиться 2. страд. от провяливать
ПРОВЯЛИТЬ сов. что ҡаҡлау, киптереү; провялить мясо ит ҡаҡлау
ПРОВЯЛИТЬСЯ сов. ҡаҡланыу, һауала (елгә) кибеү
ПРОГАДАТЬ сов.; разг. (ошибиться в расчётах ) яңылышыу, отолоу, иҫәпләгәнсә барып сыҡмау
ПРОГАДЫВАТЬ несов. см. прогадать
ПРОГАЛИНА ж; разг. 1. (в лесу) аҡлан, урмандағы асыҡлыҡ (ялан) 2. (промежуток между чем - л.) ара, аралыҡ
ПРОГИБ м 1. см. прогнуть — прогибать, прогнуться — прогибаться; прогиб потолка түшәмдең һығылып төшөүе 2. (место) бөгөм, бөгөлгән (һығылған) урын
ПРОГИБАТЬ несов. см. прогнуть
ПРОГИБАТЬСЯ несов. 1. см. прогнуться 2. страд. от прогибать
ПРОГЛАДИТЬ сов. 1. что (разгладить) үтекләү, үтекләп сығыу (бөтөү) 2. что и без доп. (некоторое время) үтекләп алыу (тороу)
ПРОГЛАДИТЬСЯ сов. үтекләнеү
ПРОГЛАЖИВАТЬ несов. см. прогладить 1
ПРОГЛАЖИВАТЬСЯ несов. 1. см. прогладиться 2. страд. от проглаживать
ПРОГЛАТЫВАТЬ несов. см. проглотить
ПРОГЛОТИТЬ сов. 1. кого-что йотоп ебәреү, йотоу; проглотить мясо итте йотоп ебәреү 2. что; перен., разг. белдермәү, һиҙҙермәү, йотоу, йомоу; проглотить обиду үпкәне белдермәү 3. что; перен., разг. (сказать невнятно) йотоу, йотоп һөйләү 4. что; перен., разг. һыу кеүек эсеү, бер тынала (бик шәп) уҡыу; я проглотила эту книгу за день был китапты бер тынала уҡып сыҡтым ♦ проглотить язык телде йотоу, өндәшмәү, һөйләшмәү; язык проглотишь телеңде йоторһоң, бик тәмле; как (словно, будто) аршин проглотил см. аршин
проглядеть сов. 1. кого - что; разг. (пропустить ) күрмәү, күрмәй (белмәй) ҡалыу; проглядеть опечатку хәреф хатаһын күрмәй ҡалыу 2. что; разг. (бегло просмотреть) күҙ йүгертеп сығыу, күҙҙән кисереү, ҡараштырыу, ҡараштырып сығыу; проглядеть газеты гәзиттәрҙе ҡараштырыу 3. (рассматривать некоторое время ) ҡарап тороу, оҙаҡ ҡарау ♦ проглядеть (все) глаза см. глаз
ПРОГЛЯДЫВАТЬ I несов. см. проглядеть 2 ПРОГЛЯДЫВАТЬ II несов. см. проглянуть ПРОГЛЯНУТЬ сов. 1. разг., уст. күҙен асып ҡарау, күҙен асыу 2. (показаться) күренеү, күренеп китеү, күҙгә салыныу; (о чувстве) һиҙелеү; проглянула луна ай күренде; во взгляде проглянула тревога ҡарашында шомланыу һиҙелде
ПРОГНАТЬ сов. 1. кого-что ҡыуыу, ҡыуып ебәреү; прогнать плоты һал ҡыуыу 2. кого ҡыуып сығарыу (ебәреү), ҡыуыу; прогнать из дому өйҙән ҡыуып сығарыу; прогнать с работы эштән ҡыуып сығарыу; прогнать собаку этте ҡыуып ебәреү 3. что, через что үткәреү, аша (буйлап) алып сығыу; прогнать стадо через деревню көтөүҙе ауыл аша алып сығыу 4. что; перен., разг. (избавиться от чего-л.) ҡыуыу, таратыу, ҡотолоу; прогнать скуку күңелһеҙлектән ҡотолоу
ПРОГНЕВАТЬ сов. кого; уст. асыуландырыу, асыуын килтереү
ПРОГНЕВАТЬСЯ сов.; уст. см. гневаться ПРОГНЕВИТЬ сов. см. прогневать ПРОГНИВАТЬ несов. см. прогнить
ПРОГНИТЬ сов. сереп бөтөү, үтәнән-үтәгә (тотош) сереү
ПРОГНОЗ м алдан әйтеү, алдан әйтеп ҡуйыу; прогноз погоды һауа торошон алдан әйтеү; прогноз болезни мед. ауырыуҙың барышын алдан билдәләү
199