Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 219 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ПРОСЛУЖИТЬ
ПРОСИНЬ ж күкһел төҫ, күкшеллек; белый с просинью күкһел аҡ төҫ
ПРОСИТЕЛЬ м и ПРОСИТЕЛЬНИЦА ж; уст. һораусы, үтенеүсе
ПРОСИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое ялыныулы, үтенесле; просительный взгляд үтенесле ҡараш
ПРОСИТЬ несов. 1. кого-что, чего, с союзом “чтобы” и с неопр. һорау, үтенеү; просить помощи ярҙам һорау; просить пить эсергә һорау; просить разрешения рөхсәт һорау 2. кого-что, за кого-что и без доп. (хлопотать) үтенеү, юллау, һорау; просить за друга дуҫ өсөн үтенеү 3. кого-что и без доп. (приглашать, звать) саҡырыу; просить гостей к столу ҡунаҡтарҙы өҫтәл янына саҡырыу 4. что и без доп.; разг. (хаҡ) һорау; просить дорого ҡиммәт һорау 5. уст. (собирать милостыню) һораныу, хәйерселәү, хәйер һорау ♦ прошу (вас) рәхим итегеҙ; прошу покорно түбәнселек менән үтенәм; милости просим см. милость; просить руки һоратыу (кейәцгә сыгырга тәҡдим итец)
ПРОСИТЬСЯ несов.; разг. 1. һорау, рөхсәт һорау; проситься спать йоҡларға рөхсәт һорау 2. (о принятии, зачислении) алыуҙы һорау; проситься на работу эшкә алыуҙы һорау 3. перен. -ғы/-ге килеп тороу, тип тороу; виды Урала просятся на полотно Урал күренештәрен һүрәткә төшөргө килеп тора
ПРОСИЯТЬ сов. 1. балҡыу, балҡып китеү, нур һибеү (сәсеү); солнце просияло ҡояш балҡып китте 2. перен. (стать радостным) йөҙ асылып (балҡып, яҡтырып) китеү
ПРОСКАКАТЬ сов. 1. (о всаднике) сабып үтеп (уҙып) китеү; (о животном) саптырып уҙыу; проскакать по улице урамдан сабып үтеп китеү 2. (пробежать скачками) һикереп (ырғып) барыу, үтеү; проскакать на одной ноге һыңар аяҡта һикереп үтеү
ПРОСКАКИВАТЬ несов. 1. см. проскочить 2. см. проскакать
ПРОСКАЛЬЗЫВАТЬ несов. см. проскользнуть
ПРОСКВОЗИТЬ сов. кого; безл. (продуть) ел бәреү (тейеү), ел һуғыу
ПРОСКЛОНЯТЬ сов. см. склонять 2; просклонять существительное исемде килеш менән үҙгәртеү
ПРОСКОБЛИТЬ сов. что ҡырып (ышҡып) тишеү, тишеп сығарыу
ПРОСКОЛЬЗНУТЬ сов. 1. (незаметно пробраться ) һиҙҙермәй генә (шыпырт ҡына) үтеп (инеп) китеү 2. перен. (промелькнуть) сағылыу, сағылып китеү, һиҙелеп (беленеп) ҡалыу; в его взгляде проскользнула ирония уның ҡарашында мыҫҡыллау һиҙелеп ҡалды
ПРОСКОЧИТЬ сов. 1. (быстро пройти, миновать , проехать) елеп (ялт итеп) үтеп китеү 2. (проникнуть, пробраться) тиҙ үтеү, (үтеп)
инеү (кереү); проскочить в комнату бүлмәгә үтеп инеү 3. (проскользнуть) төшөү, төшөп китеү; иголка проскочила в щель энә ярыҡҡа төшөп китте 4. перен., разг. (попасть куда-л.) эләгеү, инеп (эләгеп) китеү; проскочить в институт институтҡа эләгеү 5. перен., разг. (появиться где - л. по упущению) китеү, ебәрелеү; в корректуре проскочили опечатки корректурала хаталар киткән
ПРОСКРИПЕТЬ сов. 1. (издать скрип) шығырлау, шағыр-шоғор килеү 2. разг. (проговорить скрипучим голосом) ыңғырашып һөйләшеү проскучать сов. эс бошоу, бойоғоп (эсе бошоп, күңелһеҙ) йөрөү (кцпмелер ваҡыт); проскучать весь вечер кис буйы бойоғоп йөрөү
ПРОСЛАБИТЬ сов. кого; безл. эс йомшау, эс китеү; ребёнка прослабило баланың эсе йомшаны
ПРОСЛАВИТЬ сов. кого-что 1. данлау, данлыҡлау, данын күтәреү; прославить полк подвигами полкты батырлыҡтар менән данлау 2. (восхвалить) дан йырлау, маҡтау; прославить женщину ҡатын-ҡыҙға дан йырлау 3. разг. (ославить) данын сығарыу (һатыу), яманатын һатыу
ПРОСЛАВИТЬСЯ сов. чем и без доп. 1. дан ҡаҙаныу, шөһрәт алыу; прославиться делами эш менән дан ҡаҙаныу 2. дан таралыу (сығыу), яманат сығыу; прославиться жестокостью аяуһыҙ булып даны сығыу
ПРОСЛАВЛЕННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от прославить 2. прил. данлы, данлыҡлы, дан ҡаҙанған, мәшһүр; прославленный артист данлыҡлы артист
ПРОСЛАВЛЯТЬ несов. см. прославить
ПРОСЛАВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. про-
славиться 2. страд. от прославлять ПРОСЛАИВАТЬ несов. см. прослоить ПРОСЛЕДИТЬ сов. 1. кого-что (выследить) һағалап тотоу, күҙәтеп эләктереү, эҙенә төшөү 2. что (изучить последовательно) күҙәтеп барыу (тороу), эҙмә-эҙлекле өйрәнеү 3. за чем күҙәтеү; проследить за исполнением решения ҡарарҙың үтәлешен күҙәтеү
ПРОСЛЕДОВАТЬ сов. йүнәлеү, барыу, китеү, үтеп китеү, китеп барыу; проследовал поезд поезд үтеп китте
ПРОСЛЕЖИВАТЬ несов. см. проследить
ПРОСЛЕЗИТЬСЯ сов. күҙгә йәш килеү, күҙҙәр йәшләнеү
ПРОСЛОИТЬ сов. что, чем ҡатлау, ҡат-ҡат итеп һалыу
ПРОСЛОЙКА ж 1. см. прослоить — прослаивать 2. (слой) ҡатлам, ҡат; прослойка крема в пирожном пирожныйҙағы крем ҡатламы 3. (социальная группа) ҡатлам; рабочая прослойка эшселәр ҡатламы
ПРОСЛУЖИТЬ сов. 1. хеҙмәт итеү (кцпмелер ваҡыт); прослужить десять лет ун йыл
219
ПРОСИНЬ ж күкһел төҫ, күкшеллек; белый с просинью күкһел аҡ төҫ
ПРОСИТЕЛЬ м и ПРОСИТЕЛЬНИЦА ж; уст. һораусы, үтенеүсе
ПРОСИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое ялыныулы, үтенесле; просительный взгляд үтенесле ҡараш
ПРОСИТЬ несов. 1. кого-что, чего, с союзом “чтобы” и с неопр. һорау, үтенеү; просить помощи ярҙам һорау; просить пить эсергә һорау; просить разрешения рөхсәт һорау 2. кого-что, за кого-что и без доп. (хлопотать) үтенеү, юллау, һорау; просить за друга дуҫ өсөн үтенеү 3. кого-что и без доп. (приглашать, звать) саҡырыу; просить гостей к столу ҡунаҡтарҙы өҫтәл янына саҡырыу 4. что и без доп.; разг. (хаҡ) һорау; просить дорого ҡиммәт һорау 5. уст. (собирать милостыню) һораныу, хәйерселәү, хәйер һорау ♦ прошу (вас) рәхим итегеҙ; прошу покорно түбәнселек менән үтенәм; милости просим см. милость; просить руки һоратыу (кейәцгә сыгырга тәҡдим итец)
ПРОСИТЬСЯ несов.; разг. 1. һорау, рөхсәт һорау; проситься спать йоҡларға рөхсәт һорау 2. (о принятии, зачислении) алыуҙы һорау; проситься на работу эшкә алыуҙы һорау 3. перен. -ғы/-ге килеп тороу, тип тороу; виды Урала просятся на полотно Урал күренештәрен һүрәткә төшөргө килеп тора
ПРОСИЯТЬ сов. 1. балҡыу, балҡып китеү, нур һибеү (сәсеү); солнце просияло ҡояш балҡып китте 2. перен. (стать радостным) йөҙ асылып (балҡып, яҡтырып) китеү
ПРОСКАКАТЬ сов. 1. (о всаднике) сабып үтеп (уҙып) китеү; (о животном) саптырып уҙыу; проскакать по улице урамдан сабып үтеп китеү 2. (пробежать скачками) һикереп (ырғып) барыу, үтеү; проскакать на одной ноге һыңар аяҡта һикереп үтеү
ПРОСКАКИВАТЬ несов. 1. см. проскочить 2. см. проскакать
ПРОСКАЛЬЗЫВАТЬ несов. см. проскользнуть
ПРОСКВОЗИТЬ сов. кого; безл. (продуть) ел бәреү (тейеү), ел һуғыу
ПРОСКЛОНЯТЬ сов. см. склонять 2; просклонять существительное исемде килеш менән үҙгәртеү
ПРОСКОБЛИТЬ сов. что ҡырып (ышҡып) тишеү, тишеп сығарыу
ПРОСКОЛЬЗНУТЬ сов. 1. (незаметно пробраться ) һиҙҙермәй генә (шыпырт ҡына) үтеп (инеп) китеү 2. перен. (промелькнуть) сағылыу, сағылып китеү, һиҙелеп (беленеп) ҡалыу; в его взгляде проскользнула ирония уның ҡарашында мыҫҡыллау һиҙелеп ҡалды
ПРОСКОЧИТЬ сов. 1. (быстро пройти, миновать , проехать) елеп (ялт итеп) үтеп китеү 2. (проникнуть, пробраться) тиҙ үтеү, (үтеп)
инеү (кереү); проскочить в комнату бүлмәгә үтеп инеү 3. (проскользнуть) төшөү, төшөп китеү; иголка проскочила в щель энә ярыҡҡа төшөп китте 4. перен., разг. (попасть куда-л.) эләгеү, инеп (эләгеп) китеү; проскочить в институт институтҡа эләгеү 5. перен., разг. (появиться где - л. по упущению) китеү, ебәрелеү; в корректуре проскочили опечатки корректурала хаталар киткән
ПРОСКРИПЕТЬ сов. 1. (издать скрип) шығырлау, шағыр-шоғор килеү 2. разг. (проговорить скрипучим голосом) ыңғырашып һөйләшеү проскучать сов. эс бошоу, бойоғоп (эсе бошоп, күңелһеҙ) йөрөү (кцпмелер ваҡыт); проскучать весь вечер кис буйы бойоғоп йөрөү
ПРОСЛАБИТЬ сов. кого; безл. эс йомшау, эс китеү; ребёнка прослабило баланың эсе йомшаны
ПРОСЛАВИТЬ сов. кого-что 1. данлау, данлыҡлау, данын күтәреү; прославить полк подвигами полкты батырлыҡтар менән данлау 2. (восхвалить) дан йырлау, маҡтау; прославить женщину ҡатын-ҡыҙға дан йырлау 3. разг. (ославить) данын сығарыу (һатыу), яманатын һатыу
ПРОСЛАВИТЬСЯ сов. чем и без доп. 1. дан ҡаҙаныу, шөһрәт алыу; прославиться делами эш менән дан ҡаҙаныу 2. дан таралыу (сығыу), яманат сығыу; прославиться жестокостью аяуһыҙ булып даны сығыу
ПРОСЛАВЛЕННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от прославить 2. прил. данлы, данлыҡлы, дан ҡаҙанған, мәшһүр; прославленный артист данлыҡлы артист
ПРОСЛАВЛЯТЬ несов. см. прославить
ПРОСЛАВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. про-
славиться 2. страд. от прославлять ПРОСЛАИВАТЬ несов. см. прослоить ПРОСЛЕДИТЬ сов. 1. кого-что (выследить) һағалап тотоу, күҙәтеп эләктереү, эҙенә төшөү 2. что (изучить последовательно) күҙәтеп барыу (тороу), эҙмә-эҙлекле өйрәнеү 3. за чем күҙәтеү; проследить за исполнением решения ҡарарҙың үтәлешен күҙәтеү
ПРОСЛЕДОВАТЬ сов. йүнәлеү, барыу, китеү, үтеп китеү, китеп барыу; проследовал поезд поезд үтеп китте
ПРОСЛЕЖИВАТЬ несов. см. проследить
ПРОСЛЕЗИТЬСЯ сов. күҙгә йәш килеү, күҙҙәр йәшләнеү
ПРОСЛОИТЬ сов. что, чем ҡатлау, ҡат-ҡат итеп һалыу
ПРОСЛОЙКА ж 1. см. прослоить — прослаивать 2. (слой) ҡатлам, ҡат; прослойка крема в пирожном пирожныйҙағы крем ҡатламы 3. (социальная группа) ҡатлам; рабочая прослойка эшселәр ҡатламы
ПРОСЛУЖИТЬ сов. 1. хеҙмәт итеү (кцпмелер ваҡыт); прослужить десять лет ун йыл
219