Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 252 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
РАЗВЛЕКАТЕЛЬНЫЙ
самодеятельное искусство үҙешмәкәр сәнғәт үҫеште 4. артыу; при спуске развилась большая скорость түбән төшкәндә тиҙлек ныҡ артты 5. аң (зиһен) үҫеү, төрлө яҡлап камиллашыу; ребёнок развился бала төрлө яҡлап камиллашты
РАЗВЛЕКАТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое мауыҡтырғыс, ҡыҙыҡлы, күңел аса торған; развлекательные фильмы мауыҡтырғыс фильмдар
РАЗВЛЕКАТЬ несов. см. развлечь
РАЗВЛЕКАТЬСЯ несов. 1. см. развлечься 2. страд. от развлекать
РАЗВЛЕЧЕНИЕ с 1. см. развлечь — развлечься 2. уйын-көлкө, кәйеф-сафа ҡороу, күңел асыу; массовое развлечение күмәк уйын-көлкө
РАЗВЛЕЧЬ сов. кого 1. (отвлечь) йыуатыу, әүрәтеү, иғтибарын ситкә йүнәлтеү; развлечь ребёнка баланы әүрәтеү 2. (повеселить) күңелен асыу (күтәреү), кәйефен күтәреү; развлечь весёлым рассказом күңелле хәбәр менән кәйефте күтәреү
РАЗВЛЕЧЬСЯ сов. 1. (отвлечься) йыуаныу, йыуаныс табыу, яҙылыу, әүрәү; ребёнок развлёкся игрой бала уйынға әүрәне 2. (повеселиться ) уйнау-көлөү, күңел асыу; развлечься после трудового дня эш көнөнән һуң күңел асыу
РАЗВОД м 1. см. развести — разводить 1, 2, 5; развод часовых һаҡсыларҙы (посҡа) ҡуйыу; развод моста күперҙе айырып ҡуйыу 2. воен. алмаштырыу, развод; развод караулов ҡарауыл алмаштырыу 3. айырылышыу, айырылыу (ир менән ҡатыны, ҡарата); получить развод от мужа ирҙән айырылыу
РАЗВОДИТЬ несов. см. развести
РАЗВОДИТЬСЯ несов. 1. см. развестись 2. страд. от разводить
РАЗВОДКА ж 1. см. развести — разводить 1, 2, 5, 6; разводка моста күперҙе күтәреү 2. (инструмент для разведения зубьев пилы) ҡайырғыс
РАЗВОДНОЙ, -ая, -ое 1. ҡайырғыс; разводной ключ ҡайырғыс асҡыс 2. айырыла (күтәрелә) торған; разводной мост күтәрелә торған күпер
РАЗВОДНЫЙ, -ая, -ое айырылышыу; разводное свидетельство айырылышыу таныҡлығы
РАЗВОДЫ только мн. 1. (узор) биҙәк; тарелка с разводами биҙәкле тәрилкә 2. (у саней) үрәсә; сани с разводами үрәсәле сана
РАЗВОДЬЕ с (пространство воды между льдинами) йылыу, ҡаран
РАЗВОДЯЩИЙ, -ая, -ее 1. прич. от разводить 2. в знач. сущ. разводящий м; воен. развод яһаусы, разводящий (һаҡсыларҙы постары ҡуйыусы )
РАЗВОЕВАТЬСЯ сов.; разг. дыу килеү, дау ҡуптарыу, пыр туҙыу
РАЗВОЗ м см. развезти — развозить 1; развоз грузов йөктәрҙе илтеп ҡуйыу; развоз продуктов аҙыҡ-түлек таратыу
РАЗВОЗИТЬ несов. см. развезти
РАЗВОЗИТЬСЯ I несов. страд. от развозить
РАЗВОЗИТЬСЯ II сов.; разг. ығы-зығы килеү, ҡайнашыу, шау-шыу күтәреү, ығы-зығы килә башлау, ҡайнаша башлау; дети развозились балалар ығы-зығы килә башланы
РАЗВОЗКА ж; разг. см. развезти — развозить 1
РАЗВОЗНОЙ, -ая, -ое 1. ташыу ...ы; развозная тележка йөк арбаһы 2. ташыла (йөрөтөлә) торған, ташып (йөрөтөп) таратыла торған; развозной товар йөрөтөп һатыла торған тауар
РАЗВОЗЧИК м ташыусы, таратыусы
РАЗВОЛНОВАТЬ сов. кого-что; разг. тулҡынландырыу, тынғыһыҙлау, тынысһыҙландырыу, борсоу; разволновать неожиданным известием көтөлмәгән хәбәр менән тулҡынландырыу
РАЗВОЛНОВАТЬСЯ сов. тынысһыҙланыу, тынғыһыҙланыу, тулҡынланыу, борсола башлау; разволноваться перед встречей осрашыу алдынан тулҡынланыу
РАЗВОРАЧИВАТЬ несов. см. разворотить, развернуть
РАЗВОРАЧИВАТЬСЯ несов. 1. см. развернуться, развёртываться 2. страд. от разворачивать
РАЗВОРОВАТЬ сов. кого-что; разг. урлап бөтөрөү, урлап ташып бөтөрөү; разворовать имущество мөлкәтте урлап бөтөрөү
РАЗВОРОВЫВАТЬ несов. см. разворовать
РАЗВОРОВЫВАТЬСЯ несов. страд. от разворовывать
РАЗВОРОТ м 1. см. развернуть — развёртывать 2, 5, развернуться — развёртываться 4, 5; разворот полевых работ баҫыу эштәрен йәйелдереп ебәреү 2. (поворот) боролош, боролма; разворот дороги юл боролмаһы 3. эске яғы; разворот обложки тышлыҡтың эске яғы
РАЗВОРОТИТЬ сов. что; разг. 1. аҡтарыу, ҡутарыу, әйләндереп (таратып) ташлау; разворотить груду камней таш өйөмөн ҡутарып ташлау 2. (разрушить) емереү, емереп ташлау, ҡутарыу; разворотить мостовую урам ташын аҡтарып ташлау
РАЗВОРОШИТЬ сов. что; разг. таратып (ҡутарып, аҡтарып, әйләндереп) ташлау; разворошить сено бесәнде таратып ташлау
РАЗВОРЧАТЬСЯ сов.; разг. мыжый (һуҡрана, һөйләнә, мығырлай) башлау; старик разворчался ҡарт һуҡрана башланы
РАЗВРАТ м 1. зина, зинасылыҡ, фәхешлек, уйнаш, фәхеш, юлдан яҙыу, аҙғынлыҡ; предаваться разврату фәхеш юлына баҫыу 2. (испорченность нравов) әхлаҡһыҙлыҡ, боҙоҡлоҡ, аҙ
252
самодеятельное искусство үҙешмәкәр сәнғәт үҫеште 4. артыу; при спуске развилась большая скорость түбән төшкәндә тиҙлек ныҡ артты 5. аң (зиһен) үҫеү, төрлө яҡлап камиллашыу; ребёнок развился бала төрлө яҡлап камиллашты
РАЗВЛЕКАТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое мауыҡтырғыс, ҡыҙыҡлы, күңел аса торған; развлекательные фильмы мауыҡтырғыс фильмдар
РАЗВЛЕКАТЬ несов. см. развлечь
РАЗВЛЕКАТЬСЯ несов. 1. см. развлечься 2. страд. от развлекать
РАЗВЛЕЧЕНИЕ с 1. см. развлечь — развлечься 2. уйын-көлкө, кәйеф-сафа ҡороу, күңел асыу; массовое развлечение күмәк уйын-көлкө
РАЗВЛЕЧЬ сов. кого 1. (отвлечь) йыуатыу, әүрәтеү, иғтибарын ситкә йүнәлтеү; развлечь ребёнка баланы әүрәтеү 2. (повеселить) күңелен асыу (күтәреү), кәйефен күтәреү; развлечь весёлым рассказом күңелле хәбәр менән кәйефте күтәреү
РАЗВЛЕЧЬСЯ сов. 1. (отвлечься) йыуаныу, йыуаныс табыу, яҙылыу, әүрәү; ребёнок развлёкся игрой бала уйынға әүрәне 2. (повеселиться ) уйнау-көлөү, күңел асыу; развлечься после трудового дня эш көнөнән һуң күңел асыу
РАЗВОД м 1. см. развести — разводить 1, 2, 5; развод часовых һаҡсыларҙы (посҡа) ҡуйыу; развод моста күперҙе айырып ҡуйыу 2. воен. алмаштырыу, развод; развод караулов ҡарауыл алмаштырыу 3. айырылышыу, айырылыу (ир менән ҡатыны, ҡарата); получить развод от мужа ирҙән айырылыу
РАЗВОДИТЬ несов. см. развести
РАЗВОДИТЬСЯ несов. 1. см. развестись 2. страд. от разводить
РАЗВОДКА ж 1. см. развести — разводить 1, 2, 5, 6; разводка моста күперҙе күтәреү 2. (инструмент для разведения зубьев пилы) ҡайырғыс
РАЗВОДНОЙ, -ая, -ое 1. ҡайырғыс; разводной ключ ҡайырғыс асҡыс 2. айырыла (күтәрелә) торған; разводной мост күтәрелә торған күпер
РАЗВОДНЫЙ, -ая, -ое айырылышыу; разводное свидетельство айырылышыу таныҡлығы
РАЗВОДЫ только мн. 1. (узор) биҙәк; тарелка с разводами биҙәкле тәрилкә 2. (у саней) үрәсә; сани с разводами үрәсәле сана
РАЗВОДЬЕ с (пространство воды между льдинами) йылыу, ҡаран
РАЗВОДЯЩИЙ, -ая, -ее 1. прич. от разводить 2. в знач. сущ. разводящий м; воен. развод яһаусы, разводящий (һаҡсыларҙы постары ҡуйыусы )
РАЗВОЕВАТЬСЯ сов.; разг. дыу килеү, дау ҡуптарыу, пыр туҙыу
РАЗВОЗ м см. развезти — развозить 1; развоз грузов йөктәрҙе илтеп ҡуйыу; развоз продуктов аҙыҡ-түлек таратыу
РАЗВОЗИТЬ несов. см. развезти
РАЗВОЗИТЬСЯ I несов. страд. от развозить
РАЗВОЗИТЬСЯ II сов.; разг. ығы-зығы килеү, ҡайнашыу, шау-шыу күтәреү, ығы-зығы килә башлау, ҡайнаша башлау; дети развозились балалар ығы-зығы килә башланы
РАЗВОЗКА ж; разг. см. развезти — развозить 1
РАЗВОЗНОЙ, -ая, -ое 1. ташыу ...ы; развозная тележка йөк арбаһы 2. ташыла (йөрөтөлә) торған, ташып (йөрөтөп) таратыла торған; развозной товар йөрөтөп һатыла торған тауар
РАЗВОЗЧИК м ташыусы, таратыусы
РАЗВОЛНОВАТЬ сов. кого-что; разг. тулҡынландырыу, тынғыһыҙлау, тынысһыҙландырыу, борсоу; разволновать неожиданным известием көтөлмәгән хәбәр менән тулҡынландырыу
РАЗВОЛНОВАТЬСЯ сов. тынысһыҙланыу, тынғыһыҙланыу, тулҡынланыу, борсола башлау; разволноваться перед встречей осрашыу алдынан тулҡынланыу
РАЗВОРАЧИВАТЬ несов. см. разворотить, развернуть
РАЗВОРАЧИВАТЬСЯ несов. 1. см. развернуться, развёртываться 2. страд. от разворачивать
РАЗВОРОВАТЬ сов. кого-что; разг. урлап бөтөрөү, урлап ташып бөтөрөү; разворовать имущество мөлкәтте урлап бөтөрөү
РАЗВОРОВЫВАТЬ несов. см. разворовать
РАЗВОРОВЫВАТЬСЯ несов. страд. от разворовывать
РАЗВОРОТ м 1. см. развернуть — развёртывать 2, 5, развернуться — развёртываться 4, 5; разворот полевых работ баҫыу эштәрен йәйелдереп ебәреү 2. (поворот) боролош, боролма; разворот дороги юл боролмаһы 3. эске яғы; разворот обложки тышлыҡтың эске яғы
РАЗВОРОТИТЬ сов. что; разг. 1. аҡтарыу, ҡутарыу, әйләндереп (таратып) ташлау; разворотить груду камней таш өйөмөн ҡутарып ташлау 2. (разрушить) емереү, емереп ташлау, ҡутарыу; разворотить мостовую урам ташын аҡтарып ташлау
РАЗВОРОШИТЬ сов. что; разг. таратып (ҡутарып, аҡтарып, әйләндереп) ташлау; разворошить сено бесәнде таратып ташлау
РАЗВОРЧАТЬСЯ сов.; разг. мыжый (һуҡрана, һөйләнә, мығырлай) башлау; старик разворчался ҡарт һуҡрана башланы
РАЗВРАТ м 1. зина, зинасылыҡ, фәхешлек, уйнаш, фәхеш, юлдан яҙыу, аҙғынлыҡ; предаваться разврату фәхеш юлына баҫыу 2. (испорченность нравов) әхлаҡһыҙлыҡ, боҙоҡлоҡ, аҙ
252