Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 284 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
РАСПАКОВАТЬСЯ
РАСПАКОВАТЬСЯ сов. 1. (үҙ әйберҙәрен) сисеп (асып, тағатып) бөтөрөү, сисеү, асыу, тағатыу; мы распаковались әйберҙәребеҙҙе тағатып бөтөрҙөк 2. сиселеү, асылыу, сиселеп (асылып) китеү; книги распаковались китап төргәге сиселеп китте
РАСПАКОВЫВАТЬ несов. см. распаковать
РАСПАКОВЫВАТЬСЯ несов. 1. см. распаковаться 2. страд. от распаковывать
РАСПАЛИТЬ сов.; разг. 1. что ҡабыҙыу, тоҡандырыу; распалить костёр усаҡ тоҡандырыу 2. что бик ныҡ ҡыҙҙырыу (эҫетеү, яндырыу); солнце распалило камни ҡояш таштарҙы бик ныҡ ҡыҙҙырҙы 3. кого-что; перен. ҡыҙҙырыу, ярһытыу, ҡуҙғытыу; распалить гневом асыу менән ярһытыу 4. перен. ҡабыҙыу, тоҡандырыу; распалить фантазию хыялды тоҡандырыу
РАСПАЛИТЬСЯ сов.; разг. 1. ныҡ ҡыҙыу (эҫеү); печь распалилась мейес ныҡ ҡыҙған 2. перен. ҡыҙып (ярһып) китеү, тоҡанып (ҡабынып) китеү; распалиться гневом асыуланып ҡыҙып китеү
РАСПАЛУБИТЬ сов. что; тех. ҡоршауын алыу (бетон һалтанда)
РАСПАЛЯТЬ несов. см. распалить
РАСПАЛЯТЬСЯ несов. 1. см. распалиться 2. страд. от распалять
РАСПАРИВАТЬ несов. см. распарить
РАСПАРИВАТЬСЯ несов. 1. см. распариться 2. страд. от распаривать
РАСПАРИТЬ сов. 1. что бешекләү, йомшартыу (быуга тотоп); распарить веник миндек бешекләү 2. кого-что; разг. йылытыу, сабынып йомшартыу (эҫе мунсала, һыуҙа) 3. кого-что; разг. тирләтеү, тиргә батырыу, әлһерәтеү, ныҡ ҡыҙҙырып тирләтеү; солнце распарило ҡояш ныҡ ҡыҙҙырып тирләтте
РАСПАРИТЬСЯ сов. 1. бешекләнеү, йомшарыу (быуҙа, ҡайнар һыуҙа); веник распарился миндек бешекләнде 2. разг. тирләү, шыбыр тиргә батыу, ҡара тиргә батыу (төшөү); распариться в бане мунсала тирләү; распариться от жары эҫелектән шыбыр тиргә батыу
РАСПАРКА ж; спец. см. распарить — распаривать 1, распариться — распариваться; распарка кожи тире бешекләү; распарка дерева ағасты быуға тотоп йомшартыу
РАСПАРЫВАТЬ несов. см. распороть
РАСПАРЫВАТЬСЯ несов. 1. см. распороться 2. страд. от распарывать
РАСПАСТЬСЯ сов. 1. таралыу, емерелеү, ишелеү, таралып (емерелеп, ишелеп) төшөү; камень распался таш ишелеп төштө; цепь распалась сылбыр таралып төштө 2. (разложиться на составные части) тарҡалыу, айырылыу, бүленеү; молекула распалась на атомы молекула атомдарға тарҡалды 3. перен. тарҡалыу; кружок распался түңәрәк тарҡалды 4. перен. (разладиться) боҙо
лоу, бүленеү, өҙөлөү; беседа распалась әңгәмә өҙөлдө; дружба распалась дуҫлыҡ боҙолдо
РАСПАХАТЬ сов. что һөрөү, һөрөп сығыу; распахать сад баҡсаны һөрөү
РАСПАХИВАТЬ I несов. см. распахать
РАСПАХИВАТЬ II несов. см. распахнуть
РАСПАХИВАТЬСЯ I несов. страд. от распахивать I
РАСПАХИВАТЬСЯ II несов. 1. см. распахнуться 2. страд. от распахивать II
РАСПАХНУТЬ сов. что 1. шар асыу, асып ебәреү (ҡуйыу); распахнуть дверь ишекте шар асыу; распахнуть ворота ҡапҡаны шар асып ҡуйыу 2. (откинуть полы одежды) асып ебәреү, ысҡындырып ебәреү; распахнул сюртук сюртуктың иҙеүен асып ебәрҙе
РАСПАХНУТЬСЯ сов. 1. шар асылыу (асылып китеү); окно распахнулось тәҙрә шар асылып китте 2. киң асылыу, асылып китеү; распахнулся пиджак пинжәк асылып китте
РАСПАШНОЙ I, -ая, -ое һөрөлгән, һөрөлә торған, һөрөүгә тәғәйенләнгән; распашная земля һөрөүгә тәғәйенләнгән ер
РАСПАШНОЙ II, -ая, -ое 1. елбәгәй, төймәһеҙ; распашная кофта төймәһеҙ кофта; распашная шуба елбәгәй тун 2. спец. ике яҡҡа асылмалы, ике яҡҡа асыла торған; распашные ворота ике яҡҡа асылмалы ҡапҡа ♦ распашное весло ике ҡалаҡлы ишкәк
РАСПАШОНКА ж; разг. бәпес күлдәге
РАСПАЯТЬ сов. что иретеү; распаять самовар самауырҙы иретеү
РАСПАЯТЬСЯ сов. иреү, иреп сығыу, ысҡыныу (йәбештергән еренән); чайник распаялся сәйнүк иреп сыҡҡан
распЕв м һуҙып (көйләп) әйтеү (һөйләү); говорить с распевом һуҙып һөйләү
РАСПЕВАТЬ несов. 1. см. распеть 2. что и без доп.; разг. йырлап йөрөү, көйләү, йырлау, һайрау; распевать песни йырҙар йырлау
РАСПЕВАТЬСЯ несов. 1. см. распеться 2;
2. страд. от распевать
РАСПЕКАТЬ несов. см. распечь
РАСПЕЛЕНАТЬ сов. кого биләүҙән алыу, биләүен сисеү; распеленать ребёнка баланың биләүен сисеү
РАСПЕЛЕНАТЬСЯ сов. биләүе сиселеү, биләүҙән алыныу; малыш распеленался сабый биләүҙән сиселгән
РАСПЕЛЁНЫВАТЬ несов. см. распеленать
РАСПЕРЕТЬ сов. 1. разг. тибеү, эстән этеп ярыу; льдом распёрло бочку боҙ мискәне типкән 2. прост., груб. (об ожирении, появившемся у кого-л.) артыҡ йыуанайыу, йәйелеү
РАСПЕТУШИТЬСЯ сов.; разг. әтәсләнеү, ҡыҙып китеү
РАСПЕТЬ сов. что 1. муз. йырлау, йырлап сығыу (ҡарау); распеть дуэт икәүләп йырлау;
284
РАСПАКОВАТЬСЯ сов. 1. (үҙ әйберҙәрен) сисеп (асып, тағатып) бөтөрөү, сисеү, асыу, тағатыу; мы распаковались әйберҙәребеҙҙе тағатып бөтөрҙөк 2. сиселеү, асылыу, сиселеп (асылып) китеү; книги распаковались китап төргәге сиселеп китте
РАСПАКОВЫВАТЬ несов. см. распаковать
РАСПАКОВЫВАТЬСЯ несов. 1. см. распаковаться 2. страд. от распаковывать
РАСПАЛИТЬ сов.; разг. 1. что ҡабыҙыу, тоҡандырыу; распалить костёр усаҡ тоҡандырыу 2. что бик ныҡ ҡыҙҙырыу (эҫетеү, яндырыу); солнце распалило камни ҡояш таштарҙы бик ныҡ ҡыҙҙырҙы 3. кого-что; перен. ҡыҙҙырыу, ярһытыу, ҡуҙғытыу; распалить гневом асыу менән ярһытыу 4. перен. ҡабыҙыу, тоҡандырыу; распалить фантазию хыялды тоҡандырыу
РАСПАЛИТЬСЯ сов.; разг. 1. ныҡ ҡыҙыу (эҫеү); печь распалилась мейес ныҡ ҡыҙған 2. перен. ҡыҙып (ярһып) китеү, тоҡанып (ҡабынып) китеү; распалиться гневом асыуланып ҡыҙып китеү
РАСПАЛУБИТЬ сов. что; тех. ҡоршауын алыу (бетон һалтанда)
РАСПАЛЯТЬ несов. см. распалить
РАСПАЛЯТЬСЯ несов. 1. см. распалиться 2. страд. от распалять
РАСПАРИВАТЬ несов. см. распарить
РАСПАРИВАТЬСЯ несов. 1. см. распариться 2. страд. от распаривать
РАСПАРИТЬ сов. 1. что бешекләү, йомшартыу (быуга тотоп); распарить веник миндек бешекләү 2. кого-что; разг. йылытыу, сабынып йомшартыу (эҫе мунсала, һыуҙа) 3. кого-что; разг. тирләтеү, тиргә батырыу, әлһерәтеү, ныҡ ҡыҙҙырып тирләтеү; солнце распарило ҡояш ныҡ ҡыҙҙырып тирләтте
РАСПАРИТЬСЯ сов. 1. бешекләнеү, йомшарыу (быуҙа, ҡайнар һыуҙа); веник распарился миндек бешекләнде 2. разг. тирләү, шыбыр тиргә батыу, ҡара тиргә батыу (төшөү); распариться в бане мунсала тирләү; распариться от жары эҫелектән шыбыр тиргә батыу
РАСПАРКА ж; спец. см. распарить — распаривать 1, распариться — распариваться; распарка кожи тире бешекләү; распарка дерева ағасты быуға тотоп йомшартыу
РАСПАРЫВАТЬ несов. см. распороть
РАСПАРЫВАТЬСЯ несов. 1. см. распороться 2. страд. от распарывать
РАСПАСТЬСЯ сов. 1. таралыу, емерелеү, ишелеү, таралып (емерелеп, ишелеп) төшөү; камень распался таш ишелеп төштө; цепь распалась сылбыр таралып төштө 2. (разложиться на составные части) тарҡалыу, айырылыу, бүленеү; молекула распалась на атомы молекула атомдарға тарҡалды 3. перен. тарҡалыу; кружок распался түңәрәк тарҡалды 4. перен. (разладиться) боҙо
лоу, бүленеү, өҙөлөү; беседа распалась әңгәмә өҙөлдө; дружба распалась дуҫлыҡ боҙолдо
РАСПАХАТЬ сов. что һөрөү, һөрөп сығыу; распахать сад баҡсаны һөрөү
РАСПАХИВАТЬ I несов. см. распахать
РАСПАХИВАТЬ II несов. см. распахнуть
РАСПАХИВАТЬСЯ I несов. страд. от распахивать I
РАСПАХИВАТЬСЯ II несов. 1. см. распахнуться 2. страд. от распахивать II
РАСПАХНУТЬ сов. что 1. шар асыу, асып ебәреү (ҡуйыу); распахнуть дверь ишекте шар асыу; распахнуть ворота ҡапҡаны шар асып ҡуйыу 2. (откинуть полы одежды) асып ебәреү, ысҡындырып ебәреү; распахнул сюртук сюртуктың иҙеүен асып ебәрҙе
РАСПАХНУТЬСЯ сов. 1. шар асылыу (асылып китеү); окно распахнулось тәҙрә шар асылып китте 2. киң асылыу, асылып китеү; распахнулся пиджак пинжәк асылып китте
РАСПАШНОЙ I, -ая, -ое һөрөлгән, һөрөлә торған, һөрөүгә тәғәйенләнгән; распашная земля һөрөүгә тәғәйенләнгән ер
РАСПАШНОЙ II, -ая, -ое 1. елбәгәй, төймәһеҙ; распашная кофта төймәһеҙ кофта; распашная шуба елбәгәй тун 2. спец. ике яҡҡа асылмалы, ике яҡҡа асыла торған; распашные ворота ике яҡҡа асылмалы ҡапҡа ♦ распашное весло ике ҡалаҡлы ишкәк
РАСПАШОНКА ж; разг. бәпес күлдәге
РАСПАЯТЬ сов. что иретеү; распаять самовар самауырҙы иретеү
РАСПАЯТЬСЯ сов. иреү, иреп сығыу, ысҡыныу (йәбештергән еренән); чайник распаялся сәйнүк иреп сыҡҡан
распЕв м һуҙып (көйләп) әйтеү (һөйләү); говорить с распевом һуҙып һөйләү
РАСПЕВАТЬ несов. 1. см. распеть 2. что и без доп.; разг. йырлап йөрөү, көйләү, йырлау, һайрау; распевать песни йырҙар йырлау
РАСПЕВАТЬСЯ несов. 1. см. распеться 2;
2. страд. от распевать
РАСПЕКАТЬ несов. см. распечь
РАСПЕЛЕНАТЬ сов. кого биләүҙән алыу, биләүен сисеү; распеленать ребёнка баланың биләүен сисеү
РАСПЕЛЕНАТЬСЯ сов. биләүе сиселеү, биләүҙән алыныу; малыш распеленался сабый биләүҙән сиселгән
РАСПЕЛЁНЫВАТЬ несов. см. распеленать
РАСПЕРЕТЬ сов. 1. разг. тибеү, эстән этеп ярыу; льдом распёрло бочку боҙ мискәне типкән 2. прост., груб. (об ожирении, появившемся у кого-л.) артыҡ йыуанайыу, йәйелеү
РАСПЕТУШИТЬСЯ сов.; разг. әтәсләнеү, ҡыҙып китеү
РАСПЕТЬ сов. что 1. муз. йырлау, йырлап сығыу (ҡарау); распеть дуэт икәүләп йырлау;
284