Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 286 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
РАСПИХНУТЬ
РАСПИХНУТЬ сов. см. распихать
РАСПЛАВИТЬ сов. что иретеү; расплавить свинец ҡурғаш иретеү
РАСПЛАВИТЬСЯ сов. иреү; олово расплавится на огне аҡ ҡурғаш утта ирей
РАСПЛАВКА ж; спец. см. расплавить — расплавлять, расплавиться — расплавляться; расплавка металла металл иретеү
РАСПЛАВЛЯТЬ несов. см. расплавить
РАСПЛАВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. расплавиться 2. страд. от расплавлять
РАСПЛАКАТЬСЯ сов. (ҡапыл) илап ебәреү, бик ныҡ илай башлау; расплакаться от досады ғәрлектән илап ебәреү
РАСПЛАНИРОВАТЬ и РАСПЛАНИРОВАТЬ сов. что 1. планлаштырыу, планлаштырып сығыу; распланировать работу на месяц бер айға эште планлаштырып сығыу 2. (разместить , распределить по плану) план буйынса урынлаштырыу, план буйынса билдәләү, план төҙөү; распланировать сад баҡсаның планын төҙөү
РАСПЛАНИРОВКА ж см. распланировать — распланировывать 2; распланировка помещений завода завод биналарын план буйынса урынлаштырыу; распланировка парка парктың планын төҙөү
РАСПЛАНИРОВЫВАТЬ несов. см. распланировать
РАСПЛАСТАТЬ сов. 1. что; спец. телгеләү, ярғылау, буйға киҫеү (ярыу); распластать рыбу балыҡты буйға ярғылау 2. что сүкеп (ҡыҫып) киңәйтеү (йәйеү), ялпайтыу; распластать железо тимерҙе сүкеп йәйеү 3. кого-что (ергә) лыпын һалыу (ятҡырыу); распластать противника на земле дошманды ергә лыпын һалыу 4. что йәйеү, киреү; распластать крылья ҡанаттарҙы киреү
РАСПЛАСТАТЬСЯ сов. лыпын (йәйелеп, һуҙылып) ятыу, ергә ятыу, ҡолау; распластаться на земле ергә һуҙылып ятыу
РАСПЛАСТЫВАТЬ несов. см. распластать
РАСПЛАСТЫВАТЬСЯ несов. 1. см. распластаться 2. страд. от распластывать
РАСПЛАТА ж 1. см. расплатиться — расплачиваться 1, 2; расплата за убыток зыянды түләү 2. перен. яза биреү, үс алыу; наступил час расплаты үс алыу сәғәте етте; расплата за преступление эшләгән енәйәт өсөн яза
РАСПЛАТИТЬСЯ сов. 1. с кем и без доп. тулыһынса түләү, түләп бөтөрөү; расплатиться с долгами бурыстарҙы тулыһынса түләп бөтөрөү 2. перен., разг. иҫәпләшеү, үс алыу (ҡайтарыу); расплатиться с изменниками һатлыҡ йәндәр менән иҫәпләшеү 3. за что; перен. (понести наказание ) яза алыу, язаға дусар булыу, яуап биреү; мальчик расплатился за шалость малай шаянлығы өсөн язаһын алды
РАСПЛАЧИВАТЬСЯ несов. см. расплатиться
РАСПЛЕСКАТЬ сов. что сайпылдырыу, сай-пылтыу; расплескать воду из ведра күнәктәге һыуҙы сайпылдырыу
РАСПЛЕСКАТЬСЯ сов. 1. сайпылыу, сайпылып түгелеү; вода расплескалась һыу сайпылып түгелде 2. разг. (начать плескаться всё сильнее ) һыу һибешә башлау, һыу сәсрәтешеү
РАСПЛЁСКИВАТЬ несов. см. расплескать, расплеснуть
РАСПЛЁСКИВАТЬСЯ несов. см. расплескаться 1; 2. страд. от расплёскивать
РАСПЛЕСНУТЬ сов. см. расплескать
РАСПЛЕСНУТЬСЯ сов. см. расплескаться
РАСПЛЕСТИ сов. что һүтеү, тағатыу; расплести косу сәсте тағатыу; расплести верёвку бауҙы һүтеү
РАСПЛЕСТИСЬ сов. һүтелеү, тағатылыу, һүтелеп (тағатылып) китеү; косы расплелись сәс толомдары тағатылған
РАСПЛЕТАТЬ несов. см. расплести
РАСПЛЕТАТЬСЯ несов. 1. см. расплестись 2. страд. от расплетать
РАСПЛОД м; спец. үрсем; расплод пчёл бал ҡорто үрсеме; оставить на расплод үрсемгә ҡалдырыу
РАСПЛОДИТЬ сов. кого-что 1. (размножить , развести в большом количестве) үрсетеү; расплодить скотину мал үрсетеү 2. разг. (произвести на свет многочисленное потомство ) үрсетеү, донъяға килтереү, ишәйтеү; расплодить семейство ғаилә ишәйтеү
РАСПЛОДИТЬСЯ сов. үрсеү, ишәйеү, күбәйеп (артып) китеү; кролики расплодились йорт ҡуяндары күбәйеп китте
РАСПЛЫВАТЬСЯ несов. см. расплыться
РАСПЛЫВЧАТОСТЬ ж тоноҡлоҡ, һүрәнке-лек, бөләңгертлек, асыҡ булмау, аңлайышһыҙ-лыҡ, бәйләнешһеҙлек; расплывчатость очертаний һыҙатланыштың тоноҡлоғо; расплывчатость мысли фекерҙең асыҡ булмауы
РАСПЛЫВЧАТЫЙ, -ая, -ое 1. тоноҡ, һүрәнке, бөләңгерт; расплывчатый огонь костра усаҡтың һүрәнке уты; расплывчатые очертания гор тауҙарҙың тоноҡ һыҙатланышы 2. перен. (недостаточно точно выраженный) тарҡау, аңлайышһыҙ, бәйләнешһеҙ; расплывчатые представления бәйләнешһеҙ күҙаллауҙар; расплывчатый ответ аңлайышһыҙ яуап
РАСПЛЫВШИЙСЯ, -аяся, -ееся 1. прич. от расплыться 2. прил.; разг. (артыҡ) йәйелгән, ҡалынайған, йыуан, һимеҙ, лырҡыш; расплывшаяся женщина артыҡ йыуан ҡатын
РАСПЛЫТЬСЯ сов. 1. (растечься) йәйелеү, йәйелеп китеү; чернила расплылись по бумаге ҡара ҡағыҙға йәйелде 2. (распространиться — о дыме, тумане и т.п.) таралыу, йәйелеү, таралып китеү; табачный дым расплылся по комна
286
РАСПИХНУТЬ сов. см. распихать
РАСПЛАВИТЬ сов. что иретеү; расплавить свинец ҡурғаш иретеү
РАСПЛАВИТЬСЯ сов. иреү; олово расплавится на огне аҡ ҡурғаш утта ирей
РАСПЛАВКА ж; спец. см. расплавить — расплавлять, расплавиться — расплавляться; расплавка металла металл иретеү
РАСПЛАВЛЯТЬ несов. см. расплавить
РАСПЛАВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. расплавиться 2. страд. от расплавлять
РАСПЛАКАТЬСЯ сов. (ҡапыл) илап ебәреү, бик ныҡ илай башлау; расплакаться от досады ғәрлектән илап ебәреү
РАСПЛАНИРОВАТЬ и РАСПЛАНИРОВАТЬ сов. что 1. планлаштырыу, планлаштырып сығыу; распланировать работу на месяц бер айға эште планлаштырып сығыу 2. (разместить , распределить по плану) план буйынса урынлаштырыу, план буйынса билдәләү, план төҙөү; распланировать сад баҡсаның планын төҙөү
РАСПЛАНИРОВКА ж см. распланировать — распланировывать 2; распланировка помещений завода завод биналарын план буйынса урынлаштырыу; распланировка парка парктың планын төҙөү
РАСПЛАНИРОВЫВАТЬ несов. см. распланировать
РАСПЛАСТАТЬ сов. 1. что; спец. телгеләү, ярғылау, буйға киҫеү (ярыу); распластать рыбу балыҡты буйға ярғылау 2. что сүкеп (ҡыҫып) киңәйтеү (йәйеү), ялпайтыу; распластать железо тимерҙе сүкеп йәйеү 3. кого-что (ергә) лыпын һалыу (ятҡырыу); распластать противника на земле дошманды ергә лыпын һалыу 4. что йәйеү, киреү; распластать крылья ҡанаттарҙы киреү
РАСПЛАСТАТЬСЯ сов. лыпын (йәйелеп, һуҙылып) ятыу, ергә ятыу, ҡолау; распластаться на земле ергә һуҙылып ятыу
РАСПЛАСТЫВАТЬ несов. см. распластать
РАСПЛАСТЫВАТЬСЯ несов. 1. см. распластаться 2. страд. от распластывать
РАСПЛАТА ж 1. см. расплатиться — расплачиваться 1, 2; расплата за убыток зыянды түләү 2. перен. яза биреү, үс алыу; наступил час расплаты үс алыу сәғәте етте; расплата за преступление эшләгән енәйәт өсөн яза
РАСПЛАТИТЬСЯ сов. 1. с кем и без доп. тулыһынса түләү, түләп бөтөрөү; расплатиться с долгами бурыстарҙы тулыһынса түләп бөтөрөү 2. перен., разг. иҫәпләшеү, үс алыу (ҡайтарыу); расплатиться с изменниками һатлыҡ йәндәр менән иҫәпләшеү 3. за что; перен. (понести наказание ) яза алыу, язаға дусар булыу, яуап биреү; мальчик расплатился за шалость малай шаянлығы өсөн язаһын алды
РАСПЛАЧИВАТЬСЯ несов. см. расплатиться
РАСПЛЕСКАТЬ сов. что сайпылдырыу, сай-пылтыу; расплескать воду из ведра күнәктәге һыуҙы сайпылдырыу
РАСПЛЕСКАТЬСЯ сов. 1. сайпылыу, сайпылып түгелеү; вода расплескалась һыу сайпылып түгелде 2. разг. (начать плескаться всё сильнее ) һыу һибешә башлау, һыу сәсрәтешеү
РАСПЛЁСКИВАТЬ несов. см. расплескать, расплеснуть
РАСПЛЁСКИВАТЬСЯ несов. см. расплескаться 1; 2. страд. от расплёскивать
РАСПЛЕСНУТЬ сов. см. расплескать
РАСПЛЕСНУТЬСЯ сов. см. расплескаться
РАСПЛЕСТИ сов. что һүтеү, тағатыу; расплести косу сәсте тағатыу; расплести верёвку бауҙы һүтеү
РАСПЛЕСТИСЬ сов. һүтелеү, тағатылыу, һүтелеп (тағатылып) китеү; косы расплелись сәс толомдары тағатылған
РАСПЛЕТАТЬ несов. см. расплести
РАСПЛЕТАТЬСЯ несов. 1. см. расплестись 2. страд. от расплетать
РАСПЛОД м; спец. үрсем; расплод пчёл бал ҡорто үрсеме; оставить на расплод үрсемгә ҡалдырыу
РАСПЛОДИТЬ сов. кого-что 1. (размножить , развести в большом количестве) үрсетеү; расплодить скотину мал үрсетеү 2. разг. (произвести на свет многочисленное потомство ) үрсетеү, донъяға килтереү, ишәйтеү; расплодить семейство ғаилә ишәйтеү
РАСПЛОДИТЬСЯ сов. үрсеү, ишәйеү, күбәйеп (артып) китеү; кролики расплодились йорт ҡуяндары күбәйеп китте
РАСПЛЫВАТЬСЯ несов. см. расплыться
РАСПЛЫВЧАТОСТЬ ж тоноҡлоҡ, һүрәнке-лек, бөләңгертлек, асыҡ булмау, аңлайышһыҙ-лыҡ, бәйләнешһеҙлек; расплывчатость очертаний һыҙатланыштың тоноҡлоғо; расплывчатость мысли фекерҙең асыҡ булмауы
РАСПЛЫВЧАТЫЙ, -ая, -ое 1. тоноҡ, һүрәнке, бөләңгерт; расплывчатый огонь костра усаҡтың һүрәнке уты; расплывчатые очертания гор тауҙарҙың тоноҡ һыҙатланышы 2. перен. (недостаточно точно выраженный) тарҡау, аңлайышһыҙ, бәйләнешһеҙ; расплывчатые представления бәйләнешһеҙ күҙаллауҙар; расплывчатый ответ аңлайышһыҙ яуап
РАСПЛЫВШИЙСЯ, -аяся, -ееся 1. прич. от расплыться 2. прил.; разг. (артыҡ) йәйелгән, ҡалынайған, йыуан, һимеҙ, лырҡыш; расплывшаяся женщина артыҡ йыуан ҡатын
РАСПЛЫТЬСЯ сов. 1. (растечься) йәйелеү, йәйелеп китеү; чернила расплылись по бумаге ҡара ҡағыҙға йәйелде 2. (распространиться — о дыме, тумане и т.п.) таралыу, йәйелеү, таралып китеү; табачный дым расплылся по комна
286