Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 292 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
РАССЕИВАТЬ
РАССЕИВАТЬ несов. см. рассеять
РАССЕИВАТЬСЯ несов. 1. см. рассеяться 2. страд. от рассеивать
РАССЕКАТЬ несов. см. рассечь
РАССЕКАТЬСЯ несов. 1. см. рассечься 2. страд. от рассекать
РАССЕКРЕТИТЬ сов. 1. что (сделать известным что-л. секретное) серҙе асыу, йәшерен булмау 2. кого-что; разг. йәшерен эштән алыу, йәшерен эштән бушатыу; рассекретить агента агентты йәшерен эштән алыу
РАССЕКРЕЧИВАТЬ несов. см. рассекретить
РАССЕКРЕЧИВАТЬСЯ несов. страд. от рассекречивать
РАССЕЛЕНИЕ с см. расселить — расселять, расселиться — расселяться; расселение животных хайуандарҙы айырыу
РАССЕЛИНА ж ер (тау, ҡая) ярығы (ҡыуышлығы); ключ бьёт из расселины горы шишмә тау ярығынан сыға
РАССЕЛИТЬ сов. кого-что 1. (разместить, поселив где-л.) күсереп ултыртыу, айырыу, (таратып) урынлаштырыу; расселить по квартирам фатирҙарға урынлаштырыу 2. (поселить отдельно живущих в одном месте) айырым (тарау итеп) ултыртыу (урынлаштырыу); расселить соседей күршеләрҙе айырым урынлаштырыу
РАССЕЛИТЬСЯ сов. 1. урынлашыу, килеп (күсеп) ултырыу; расселиться по реке йылға буйлап урынлашыу 2. (поселиться порознь) айырым-айырым урынлашыу, таралып ултырыу
РАССЕЛЯТЬ несов. см. расселить
РАССЕЛЯТЬСЯ несов. 1. см. расселиться 2. страд. от расселять
РАССЕРДИТЬ сов. кого-что асыуландырыу, асыуын килтереү (ҡабартыу)
РАССЕРДИТЬСЯ сов. на кого-что и без доп. асыуланыу, асыу килеү (ҡабарыу)
РАССЕРЧАТЬ сов.; прост. см. рассердиться
РАССЕСТЬСЯ I сов. 1. ултырышыу, урынлашыу; дети расселись по местам балалар урындарына ултырыштылар 2. разг., неодобр. йәйелеп (иркенләп) ултырыу; рассесться на диване диванда йәйелеп ултырыу
РАССЕСТЬСЯ II сов. (оседая, дать трещины ) баҫылып ярылыу (сатнау); стена расселась стена баҫылып ярылды
РАССЕЧЬ сов. 1. кого-что ҡырҡыу, ярыу, телеү, тураҡлау; рассечь узел төйөндө ҡырҡыу; рассечь полено түмәр ярыу; рассечь тушу түшкәне тураҡлау 2. что (поранить) ҡырҡып (телеп, ярып) ебәреү, ҡырҡыу, телеү, ярыу; рассечь губу иренде телеү 3. перен. ярып үтеү; теплоход рассёк волны теплоход тулҡындарҙы ярып үтте 4. воен. бүлеү, уртаға айырыу; рассечь фронт фронтты уртаға айырыу
РАССЕЧЬСЯ сов. айырылыу (сэс, еп тураһында )
РАССЕЯННОСТЬ ж 1. хәтерһеҙлек, оно-тоусанлыҡ; рассеянность ученика уҡыусының хәтерһеҙлеге 2. тарҡаулыҡ; рассеянность поселений ауылдарҙың тарҡаулығы
РАССЕЯННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от рассеять 2. прил. тарау, тарҡау, таралып (һибелеп) ултырған; рассеянное на большом пространстве население ҙур арауыҡҡа таралып ултырған халыҡ 3. прил. тоноҡ, таралған, һибелгән, сәселгән; рассеянный свет тоноҡ яҡтылыҡ; рассеянная энергия таралған энергия 4. прил. хәтерһеҙ, онотоусан, тарҡау, иғтибарһыҙ; рассеянный человек хәтерһеҙ кеше; рассеянный взгляд иғтибарһыҙ ҡараш 5. прил. (праздный) эшһеҙ, буш, ғәмһеҙ; рассеянная жизнь ғәмһеҙ тормош
РАССЕЯТЬ сов. что 1. сәсеү, һибеү, сәсеп (һибеп) сығыу; рассеять семена орлоҡ сәсеү 2. кого; обычно в ф. кратк. прич. таратып (тарҡау, тарау) урынлаштырыу; сёла рассеяны ауылдар тарау урынлаштырылған 3. таратыу, һибеү, сәсеү; рассеять лучи нурҙар таратыу 4. кого (ҡыуып) таратыу (ебәреү), таратып ебәреү; рассеять неприятельскую кавалерию дошмандың атлы ғәскәрен ҡыуып ебәреү 5. перен . таратыу, юҡҡа сығарыу, бөтөрөү, оноттороу; рассеять ложные слухи ялған хәбәрҙәрҙе юҡҡа сығарыу
РАССЕЯТЬСЯ сов. 1. таралыу, таралып урынлашыу, йәйелеү; рассеяться по всему полю бөтә ялан буйлап таралыу 2. таралыу (томан, төтөн тураһында); дым рассеялся төтөн таралды 3. (разбежаться) төрлө яҡҡа ҡасыу, таралып ҡасыу, һибелеү; колонна неприятеля рассеялась дошман колоннаһы таралып ҡасты 4. перен. (развеяться) юҡҡа сығыу, юҡ булыу, юғалыу, бөтөү; напряжение рассеялось көсөргәнеш юҡҡа сыҡты 5. перен. (развлечься) уй-фекерҙән арынып (бушанып) тороу, онотолоп (йыуанып) алыу, күңел асыу; рассеяться после занятий уҡыуҙан һуң күңел асыу
РАССКАЗ м 1. см. рассказать — рассказывать; прервать рассказ һүҙҙе бүлеү; рассказ очевидца күргән кешенең һөйләүе 2. хикәйә; сборник рассказов хикәйәләр йыйынтығы; рассказы С.Агиша С.Агиш хикәйәләре
РАССКАЗАТЬ сов. что, о ком-чём һөйләү, һөйләп биреү, хикәйәләү, хикәйә итеү; рассказать сказку әкиәт һөйләү
РАССКАЗИК м бәләкәй (уймаҡ) хикәйә
РАССКАЗЧИК м и РАССКАЗЧИЦА ж 1. хикәйәсе, һөйләүсе; рассказчик сказок әкиәт һөйләүсе 2. оҫта (яҡшы) һөйләүсе
РАССКАЗЫВАТЬ несов. см. рассказать
РАССКАЗЫВАТЬСЯ несов. 1. обычно безл. һөйләнеү, тасуирланыу 2. страд. от рассказывать
РАССКАКАТЬСЯ сов.; разг. 1. (сильно разогнаться на скаку) шәп саба башлау (сабыу)
292
РАССЕИВАТЬ несов. см. рассеять
РАССЕИВАТЬСЯ несов. 1. см. рассеяться 2. страд. от рассеивать
РАССЕКАТЬ несов. см. рассечь
РАССЕКАТЬСЯ несов. 1. см. рассечься 2. страд. от рассекать
РАССЕКРЕТИТЬ сов. 1. что (сделать известным что-л. секретное) серҙе асыу, йәшерен булмау 2. кого-что; разг. йәшерен эштән алыу, йәшерен эштән бушатыу; рассекретить агента агентты йәшерен эштән алыу
РАССЕКРЕЧИВАТЬ несов. см. рассекретить
РАССЕКРЕЧИВАТЬСЯ несов. страд. от рассекречивать
РАССЕЛЕНИЕ с см. расселить — расселять, расселиться — расселяться; расселение животных хайуандарҙы айырыу
РАССЕЛИНА ж ер (тау, ҡая) ярығы (ҡыуышлығы); ключ бьёт из расселины горы шишмә тау ярығынан сыға
РАССЕЛИТЬ сов. кого-что 1. (разместить, поселив где-л.) күсереп ултыртыу, айырыу, (таратып) урынлаштырыу; расселить по квартирам фатирҙарға урынлаштырыу 2. (поселить отдельно живущих в одном месте) айырым (тарау итеп) ултыртыу (урынлаштырыу); расселить соседей күршеләрҙе айырым урынлаштырыу
РАССЕЛИТЬСЯ сов. 1. урынлашыу, килеп (күсеп) ултырыу; расселиться по реке йылға буйлап урынлашыу 2. (поселиться порознь) айырым-айырым урынлашыу, таралып ултырыу
РАССЕЛЯТЬ несов. см. расселить
РАССЕЛЯТЬСЯ несов. 1. см. расселиться 2. страд. от расселять
РАССЕРДИТЬ сов. кого-что асыуландырыу, асыуын килтереү (ҡабартыу)
РАССЕРДИТЬСЯ сов. на кого-что и без доп. асыуланыу, асыу килеү (ҡабарыу)
РАССЕРЧАТЬ сов.; прост. см. рассердиться
РАССЕСТЬСЯ I сов. 1. ултырышыу, урынлашыу; дети расселись по местам балалар урындарына ултырыштылар 2. разг., неодобр. йәйелеп (иркенләп) ултырыу; рассесться на диване диванда йәйелеп ултырыу
РАССЕСТЬСЯ II сов. (оседая, дать трещины ) баҫылып ярылыу (сатнау); стена расселась стена баҫылып ярылды
РАССЕЧЬ сов. 1. кого-что ҡырҡыу, ярыу, телеү, тураҡлау; рассечь узел төйөндө ҡырҡыу; рассечь полено түмәр ярыу; рассечь тушу түшкәне тураҡлау 2. что (поранить) ҡырҡып (телеп, ярып) ебәреү, ҡырҡыу, телеү, ярыу; рассечь губу иренде телеү 3. перен. ярып үтеү; теплоход рассёк волны теплоход тулҡындарҙы ярып үтте 4. воен. бүлеү, уртаға айырыу; рассечь фронт фронтты уртаға айырыу
РАССЕЧЬСЯ сов. айырылыу (сэс, еп тураһында )
РАССЕЯННОСТЬ ж 1. хәтерһеҙлек, оно-тоусанлыҡ; рассеянность ученика уҡыусының хәтерһеҙлеге 2. тарҡаулыҡ; рассеянность поселений ауылдарҙың тарҡаулығы
РАССЕЯННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от рассеять 2. прил. тарау, тарҡау, таралып (һибелеп) ултырған; рассеянное на большом пространстве население ҙур арауыҡҡа таралып ултырған халыҡ 3. прил. тоноҡ, таралған, һибелгән, сәселгән; рассеянный свет тоноҡ яҡтылыҡ; рассеянная энергия таралған энергия 4. прил. хәтерһеҙ, онотоусан, тарҡау, иғтибарһыҙ; рассеянный человек хәтерһеҙ кеше; рассеянный взгляд иғтибарһыҙ ҡараш 5. прил. (праздный) эшһеҙ, буш, ғәмһеҙ; рассеянная жизнь ғәмһеҙ тормош
РАССЕЯТЬ сов. что 1. сәсеү, һибеү, сәсеп (һибеп) сығыу; рассеять семена орлоҡ сәсеү 2. кого; обычно в ф. кратк. прич. таратып (тарҡау, тарау) урынлаштырыу; сёла рассеяны ауылдар тарау урынлаштырылған 3. таратыу, һибеү, сәсеү; рассеять лучи нурҙар таратыу 4. кого (ҡыуып) таратыу (ебәреү), таратып ебәреү; рассеять неприятельскую кавалерию дошмандың атлы ғәскәрен ҡыуып ебәреү 5. перен . таратыу, юҡҡа сығарыу, бөтөрөү, оноттороу; рассеять ложные слухи ялған хәбәрҙәрҙе юҡҡа сығарыу
РАССЕЯТЬСЯ сов. 1. таралыу, таралып урынлашыу, йәйелеү; рассеяться по всему полю бөтә ялан буйлап таралыу 2. таралыу (томан, төтөн тураһында); дым рассеялся төтөн таралды 3. (разбежаться) төрлө яҡҡа ҡасыу, таралып ҡасыу, һибелеү; колонна неприятеля рассеялась дошман колоннаһы таралып ҡасты 4. перен. (развеяться) юҡҡа сығыу, юҡ булыу, юғалыу, бөтөү; напряжение рассеялось көсөргәнеш юҡҡа сыҡты 5. перен. (развлечься) уй-фекерҙән арынып (бушанып) тороу, онотолоп (йыуанып) алыу, күңел асыу; рассеяться после занятий уҡыуҙан һуң күңел асыу
РАССКАЗ м 1. см. рассказать — рассказывать; прервать рассказ һүҙҙе бүлеү; рассказ очевидца күргән кешенең һөйләүе 2. хикәйә; сборник рассказов хикәйәләр йыйынтығы; рассказы С.Агиша С.Агиш хикәйәләре
РАССКАЗАТЬ сов. что, о ком-чём һөйләү, һөйләп биреү, хикәйәләү, хикәйә итеү; рассказать сказку әкиәт һөйләү
РАССКАЗИК м бәләкәй (уймаҡ) хикәйә
РАССКАЗЧИК м и РАССКАЗЧИЦА ж 1. хикәйәсе, һөйләүсе; рассказчик сказок әкиәт һөйләүсе 2. оҫта (яҡшы) һөйләүсе
РАССКАЗЫВАТЬ несов. см. рассказать
РАССКАЗЫВАТЬСЯ несов. 1. обычно безл. һөйләнеү, тасуирланыу 2. страд. от рассказывать
РАССКАКАТЬСЯ сов.; разг. 1. (сильно разогнаться на скаку) шәп саба башлау (сабыу)
292