Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 352 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
САХАРОЗА
САХАРОЗА ж; спец. сахароза (татлы цҫем-лектәрҙән — шәкәр ҡамышы, шәкәр сөгөлдөрө һ. б. — алынған шәкәр)
САХАРОНОС м татлы (шәкәр бирә торған) үҫемлектәр
САХАРОНОСНЫЙ, -ая, -ое татлы, шәкәр бирә торған; сахароносные растения шәкәр бирә торған үҫемлектәр
САЧОК м сүмес ау, йәтмә (балыҡ тотоу өсөн)
СБАВИТЬ сов. 1. что, чего и без доп. кәметеү, төшөрөү; сбавить цену хаҡын төшөрөү 2. (уменьшить силу чего-л.) кәметеү, әкренәйтеү; сбавить скорость тиҙлекте кәметеү; сбавить в весе ауырлыҡты кәметеү; сбавить голос тауышты әкренәйтеү
СБАВИТЬСЯ сов.; разг. кәмеү; удой сбавился һауым кәмене
СБАВЛЯТЬ несов. см. сбавить
СБАВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. сбавиться 2. страд. от сбавлять
СБАГРИВАТЬ несов. см. сбагрить
СБАГРИТЬ сов.; прост. ҡотолоу
СБАЛАНСИРОВАТЬ сов. 1. тигеҙлек һаҡлау, тигеҙләнеү 2. что; бухг. баланс сығарыу, баланс яһау
СБЕГАТЬ сов.; разг. йүгереп барып килеү (ҡайтыу); сбегать за хлебом икмәккә йүгереп барып килеү
СБЕГАТЬ несов. 1. см. сбежать 2. ҡыялатып төшөп тороу (урынлашыу), һалынып төшөп (эленеп) тороу
СБЕГАТЬСЯ несов. 1. см. сбежаться 2. (о дорогах , речках и т.п.) бергә ҡушылыу (йыйылыу)
СБЕЖАТЬ сов. 1. (бегом спуститься вниз) йүгереп төшөү; сбежать по крутому берегу текә ярҙан йүгереп төшөү 2. (стечь — о жидкости) ағып төшөү; вода сбежала в канаву һыу канауға ағып төштө 3. (сойти, растаяв, — о снеге) иреп бөтөү; снег сбежал с полей баҫыуҙарҙа ҡар иреп бөттө 4. (сойти, слиняв, — о краске) уңып бөтөү 5. (исчезнуть — о румянце, улыбке и т.п.) төҫө ҡасыу 6. (убежать) ҡасыу, һыпыртыу, ҡасып (ташлап) китеү; сбежать с уроков дәрестән ҡасып китеү 7. разг. ташыу, ташып түгелеү; молоко сбежало һөт ташты
СБЕЖАТЬСЯ сов. йүгерешеп килеп етеү (йыйылыу); на крик сбежались дети тауышҡа балалар йүгерешеп килеп етте
СБЕРЕГАТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое һаҡлыҡ ...ы; сберегательная касса һаҡлыҡ кассаһы; сберегательная книжка һаҡлыҡ кенәгәһе
СБЕРЕГАТЬ несов. см. сберечь
СБЕРЕГАТЬСЯ несов. 1. см. сберечься 2. страд. от сберегать
СБЕРЕЖЕНИЕ с 1. см. сберечь — сберегать; отдать деньги на сбережение аҡсаны һаҡларға биреү 2. обычно мн. сбережения һаҡлыҡҡа йыйылған аҡса, йыйған аҡса
СБЕРЕЧЬ сов. 1. кого-что һаҡлау, һаҡлап алып ҡалыу; сберечь здоровье һаулыҡты һаҡлау; сберечь ребёнка от простуды баланы һыуыҡ тейеүҙән һаҡлап алып ҡалыу; сберечь яблони от мороза алманы өшөүҙән һаҡлау 2. что (сохранить неизрасходованным) һаҡлыҡҡа йыйыу, йыйыу, һаҡлап тотоу; сберечь небольшую сумму денег бер аҙ аҡса йыйыу
СБЕРЕЧЬСЯ сов. һаҡланыу, һаҡланып ҡалыу, янға ҡалыу; сбереглись фронтовые письма фронт хаттары һаҡланып ҡалған
СБЕРКАССА ж (сберегательная касса) һаҡлыҡ кассаһы
СБЕРКНИЖКА ж (сберегательная книжка) һаҡлыҡ кенәгәһе
СБЕСИТЬСЯ сов.; прост. енләнеү, ҡотороноу
СБИВАЛЬНЫЙ, -ая, -ое туҡый (бешә, бутай) торған, туҡығыс, бутағыс; сбивальная машина туҡығыс машина
СБИВАТЬ несов. см. сбить
СБИВАТЬСЯ несов. 1. см. сбиться 2. страд. от сбивать
СБИВЧИВОСТЬ ж буталсыҡлыҡ, сыуал-сыҡлыҡ
СБИВЧИВЫЙ, -ая, -ое буталсыҡ, сыуалсыҡ; сбивчивый ответ буталсыҡ яуап
СБИТЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от сбить 2. прил. тупаҫланған, үтмәҫләнеп бөткән; сбитое лезвие ножа үтмәҫләнеп бөткән бысаҡ йөҙө 3. прил.; разг. салшайып (ашалып) бөткән, ҡыйыш баҫылған; сбитые каблуки салшайып бөткән үксә 4. прил. туҡып күбекләндерелгән, ҡабартылған, күпертелгән; сбитые сливки туҡып күбекләндерелгән ҡаймаҡ 5. прил. (сильно спутанный) ойошҡан, кейеҙләнгән, сейәлгән; сбитая грива ойошҡан ял
СБИТЬ сов. 1. кого-что һуғып (бәреп) сығарыу, ҡағып (һуғып, бәреп) төшөрөү; сбить яблоко с яблони алманы ағасынан һуғып төшөрөү 2. кого-что бәреп йығыу, ҡолата һуғыу, һуғып ҡолатыу; сбить кегли кеглиҙы ҡолата һуғыу 3. кого-что атып (бәреп) төшөрөү; сбить вражеский самолёт дошман самолётын бәреп төшөрөү 4. кого-что (с боем оттеснить) бәреп (ҡыуып) сығарыу; сбить заслон противника дошман ҡапламаһын бәреп сығарыу 5. что (притупить) үтмәҫләү, үтмәҫләндереү, тупаҫландырыу (тупарлау), йөҙөн ҡайтарыу; сбить лезвие топора балтаны үтмәҫләү 6. разг. үксә-табанды салшайтыу (ҡыйшайтыу), салшайта баҫыу; сбить сапоги итекте салшайта баҫыу 7. разг. һыҙыртыу, өйкәү (тәнгә ҡарата); сбить пятку үксәне өйкәү 8. кого-что ; прям., перен. боҙоу, бутау, юлдан яҙҙырыу; сбить планы планды боҙоу 9. что төшөрөү, кәметеү; сбить температуру температураны төшөрөү 10. что әтмәләү, ҡороштороу, арлы-бирле ҡороу; сбить ящик из досок таҡталарҙан йәшник әтмәләү 11. что бешеү, яҙыу, туҡыу; сбить
352
САХАРОЗА ж; спец. сахароза (татлы цҫем-лектәрҙән — шәкәр ҡамышы, шәкәр сөгөлдөрө һ. б. — алынған шәкәр)
САХАРОНОС м татлы (шәкәр бирә торған) үҫемлектәр
САХАРОНОСНЫЙ, -ая, -ое татлы, шәкәр бирә торған; сахароносные растения шәкәр бирә торған үҫемлектәр
САЧОК м сүмес ау, йәтмә (балыҡ тотоу өсөн)
СБАВИТЬ сов. 1. что, чего и без доп. кәметеү, төшөрөү; сбавить цену хаҡын төшөрөү 2. (уменьшить силу чего-л.) кәметеү, әкренәйтеү; сбавить скорость тиҙлекте кәметеү; сбавить в весе ауырлыҡты кәметеү; сбавить голос тауышты әкренәйтеү
СБАВИТЬСЯ сов.; разг. кәмеү; удой сбавился һауым кәмене
СБАВЛЯТЬ несов. см. сбавить
СБАВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. сбавиться 2. страд. от сбавлять
СБАГРИВАТЬ несов. см. сбагрить
СБАГРИТЬ сов.; прост. ҡотолоу
СБАЛАНСИРОВАТЬ сов. 1. тигеҙлек һаҡлау, тигеҙләнеү 2. что; бухг. баланс сығарыу, баланс яһау
СБЕГАТЬ сов.; разг. йүгереп барып килеү (ҡайтыу); сбегать за хлебом икмәккә йүгереп барып килеү
СБЕГАТЬ несов. 1. см. сбежать 2. ҡыялатып төшөп тороу (урынлашыу), һалынып төшөп (эленеп) тороу
СБЕГАТЬСЯ несов. 1. см. сбежаться 2. (о дорогах , речках и т.п.) бергә ҡушылыу (йыйылыу)
СБЕЖАТЬ сов. 1. (бегом спуститься вниз) йүгереп төшөү; сбежать по крутому берегу текә ярҙан йүгереп төшөү 2. (стечь — о жидкости) ағып төшөү; вода сбежала в канаву һыу канауға ағып төштө 3. (сойти, растаяв, — о снеге) иреп бөтөү; снег сбежал с полей баҫыуҙарҙа ҡар иреп бөттө 4. (сойти, слиняв, — о краске) уңып бөтөү 5. (исчезнуть — о румянце, улыбке и т.п.) төҫө ҡасыу 6. (убежать) ҡасыу, һыпыртыу, ҡасып (ташлап) китеү; сбежать с уроков дәрестән ҡасып китеү 7. разг. ташыу, ташып түгелеү; молоко сбежало һөт ташты
СБЕЖАТЬСЯ сов. йүгерешеп килеп етеү (йыйылыу); на крик сбежались дети тауышҡа балалар йүгерешеп килеп етте
СБЕРЕГАТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое һаҡлыҡ ...ы; сберегательная касса һаҡлыҡ кассаһы; сберегательная книжка һаҡлыҡ кенәгәһе
СБЕРЕГАТЬ несов. см. сберечь
СБЕРЕГАТЬСЯ несов. 1. см. сберечься 2. страд. от сберегать
СБЕРЕЖЕНИЕ с 1. см. сберечь — сберегать; отдать деньги на сбережение аҡсаны һаҡларға биреү 2. обычно мн. сбережения һаҡлыҡҡа йыйылған аҡса, йыйған аҡса
СБЕРЕЧЬ сов. 1. кого-что һаҡлау, һаҡлап алып ҡалыу; сберечь здоровье һаулыҡты һаҡлау; сберечь ребёнка от простуды баланы һыуыҡ тейеүҙән һаҡлап алып ҡалыу; сберечь яблони от мороза алманы өшөүҙән һаҡлау 2. что (сохранить неизрасходованным) һаҡлыҡҡа йыйыу, йыйыу, һаҡлап тотоу; сберечь небольшую сумму денег бер аҙ аҡса йыйыу
СБЕРЕЧЬСЯ сов. һаҡланыу, һаҡланып ҡалыу, янға ҡалыу; сбереглись фронтовые письма фронт хаттары һаҡланып ҡалған
СБЕРКАССА ж (сберегательная касса) һаҡлыҡ кассаһы
СБЕРКНИЖКА ж (сберегательная книжка) һаҡлыҡ кенәгәһе
СБЕСИТЬСЯ сов.; прост. енләнеү, ҡотороноу
СБИВАЛЬНЫЙ, -ая, -ое туҡый (бешә, бутай) торған, туҡығыс, бутағыс; сбивальная машина туҡығыс машина
СБИВАТЬ несов. см. сбить
СБИВАТЬСЯ несов. 1. см. сбиться 2. страд. от сбивать
СБИВЧИВОСТЬ ж буталсыҡлыҡ, сыуал-сыҡлыҡ
СБИВЧИВЫЙ, -ая, -ое буталсыҡ, сыуалсыҡ; сбивчивый ответ буталсыҡ яуап
СБИТЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от сбить 2. прил. тупаҫланған, үтмәҫләнеп бөткән; сбитое лезвие ножа үтмәҫләнеп бөткән бысаҡ йөҙө 3. прил.; разг. салшайып (ашалып) бөткән, ҡыйыш баҫылған; сбитые каблуки салшайып бөткән үксә 4. прил. туҡып күбекләндерелгән, ҡабартылған, күпертелгән; сбитые сливки туҡып күбекләндерелгән ҡаймаҡ 5. прил. (сильно спутанный) ойошҡан, кейеҙләнгән, сейәлгән; сбитая грива ойошҡан ял
СБИТЬ сов. 1. кого-что һуғып (бәреп) сығарыу, ҡағып (һуғып, бәреп) төшөрөү; сбить яблоко с яблони алманы ағасынан һуғып төшөрөү 2. кого-что бәреп йығыу, ҡолата һуғыу, һуғып ҡолатыу; сбить кегли кеглиҙы ҡолата һуғыу 3. кого-что атып (бәреп) төшөрөү; сбить вражеский самолёт дошман самолётын бәреп төшөрөү 4. кого-что (с боем оттеснить) бәреп (ҡыуып) сығарыу; сбить заслон противника дошман ҡапламаһын бәреп сығарыу 5. что (притупить) үтмәҫләү, үтмәҫләндереү, тупаҫландырыу (тупарлау), йөҙөн ҡайтарыу; сбить лезвие топора балтаны үтмәҫләү 6. разг. үксә-табанды салшайтыу (ҡыйшайтыу), салшайта баҫыу; сбить сапоги итекте салшайта баҫыу 7. разг. һыҙыртыу, өйкәү (тәнгә ҡарата); сбить пятку үксәне өйкәү 8. кого-что ; прям., перен. боҙоу, бутау, юлдан яҙҙырыу; сбить планы планды боҙоу 9. что төшөрөү, кәметеү; сбить температуру температураны төшөрөү 10. что әтмәләү, ҡороштороу, арлы-бирле ҡороу; сбить ящик из досок таҡталарҙан йәшник әтмәләү 11. что бешеү, яҙыу, туҡыу; сбить
352