Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 459 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
СТЕРВЯТНИК
вершенно чистый) тап-таҙа; 2) (совершенно трезвый) ап-айныҡ; 3) (безупречный в моральном отношении) күңеле саф, рухы таҙа
СТЕКЛЯННИЦА ж (бабочка) быяла күбәләге
СТЕКЛЯННЫЙ, -ая, -ое 1. быяла; стеклянная посуда быяла һауыт-һаба 2. (застеклённый ) быялалы, быяла ҡуйылған; стеклянная дверь быялалы ишек 3. быяла кеүек; стеклянный блеск быяла кеүек ялтыр 4. перен. (безжизненный, неподвижный ) туң, мәғәнәһеҙ, быяла кеүек; стеклянные глаза быяла кеүек күҙҙәр ♦ держать под стеклянным колпаком; под стеклянным колпаком (жить, находиться) см. колпак
СТЕКЛЯРУС м быяла мунсаҡ (оҙонса)
СТЕКЛЯШКА ж; разг. быяла киҫәге, быяланан биҙәү әйберҙәре
СТЕКОЛЬНЫЙ, -ая, -ое быяла ...ы; стекольный завод быяла заводы; стекольная промышленность быяла сәнәғәте
СТЕКОЛЬЩИК м быяласы (быяла ҡуйыусы) стЕла ж стела (һәйкәл итеп ҡуйылган яҙыулы йәки һцрәтле таҡтаташ)
СТЕЛИТЬ несов.; разг. см. стлать СТЕЛИТЬСЯ несов.; разг. см. стлаться СТЕЛЛАЖ м стеллаж, кәштә СТЕЛЬКА ж олтораҡ
СТЕЛЬНАЯ быуаҙ (һыйыр малына, филгә һ. б. ҡарата)
СТЕМНЕТЬ сов., безл. ҡараңғы төшөү, ҡараңғыланыу
СТЕНА ж 1. стена, диуар; бревенчатая стена бүрәнә стена; крепостная стена ҡәлғә стенаһы 2. перен. кәртә, ҡаршылыҡ; между ними выросла стена улар араһында ҡаршылыҡ тыуҙы 3. перен . (тесный ряд, сплошная масса) стеналай (стена кеүек) тороу (килеү, барыу); народ стоял стеной халыҡ стена кеүек торҙо ♦ стена в стену; стена об стену: 1) яҡында, эргәлә; 2) күршелә, күрше бүлмәлә (квартирала); встать стеной берҙәм (бер төптән) тороу; прижать к стене; припереть к стене ҡыҫымға алыу; лезть на стену см. лезть; в четырёх стенах сидеть (жить) өйҙән сыҡмай ултырыу, гел өйҙә булыу; как об стену горох см. горох; как за каменной стеной (быть, находиться) бик тыныс ҡына (йәшәү, булыу), ышаныслы (арҡалана алырлыҡ) хәлдә (булыу); хоть головой об стену бейся башыңды ташҡа бәрһәң дә (цтәй алмаҫлыҡ эш, ауыр хәл тураһында)
СТЕНАТЬ несов. иңрәү, һыҡрау
СТЕНГАЗЕТА ж (стенная газета) стена гәзите
СТЕНД м стенд (1. кцргәҙмәлә экспонаттар ҡуйыла торган ҡоролма 2. тех. заводта машиналарҙы йыйнау һәм һынау урыны)
стЕнка ж 1. уменьш. от стена 2. (боковая сторона полого предмета) сит, ҡыр, яҡ; стенки кастрюли кәстрүл сите 3. анат. көп; стенки желудка ашҡаҙандың көбө 4. (комплект мебе
459
ли, сконструированный для размещения вдоль стены квартиры) стенка ♦ гимнастическая стенка; (шведская) стенка спорт. гимнастик стенка
СТЕННОЙ, -ая, -ое 1. стена ...ы; стенные часы стена сәғәте 2. (выполненный на стене) стенаға төшөрөлгән, стеналағы, стена ...ы; стенная роспись стенаға төшөрөлгән рәсем
СТЕНОБИТНЫЙ, -ая, -ое ист. стена вата (емерә) торған; стенобитное орудие стена вата торған ҡорал
СТЕНОВОЙ, -ая, -ое спец. стена ҡороу өсөн; стеновой кирпич стена ҡороу өсөн кирбес
СТЕНОГРАММА ж стенограмма (телмәрҙе айырым билдәләр менән яҙыу)
СТЕНОГРАФ м стенограф (стенография ысулы менән яҙыусы)
СТЕНОГРАФИРОВАТЬ несов. что стенографиялау, стенография менән яҙыу
СТЕНОГРАФИСТ м и СТЕНОГРАФИСТКА ж стенографист
СТЕНОГРАФИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. стенография ...ы; стенографический алфавит стенография алфавиты 2. стенографик; стенографический отчёт стенографик отчёт
СТЕНОГРАФИЯ ж стенография (телмәрҙе айырым билдәләр, ҡыҫҡартмалар менән яҙыу ысулы )
СТЕНОКАРДИЯ ж; мед. йөрәк өйәнәге, стенокардия
СТЕНОПИСНЫЙ, -ая, -ое стенаға рәсем (биҙәк) төшөрөү ...ы, стена биҙәү ...ы; стенописное искусство стена биҙәү сәнғәте
стЕнопись ж стенопись (стенага рәсем төшөрөц сәнгәте)
СТЕПЕННОСТЬ ж олпатлылыҡ, һапалылыҡ
СТЕПЕННЫЙ, -ая, -ое 1. (рассудительный, серьёзный) олпатлы, һапалы; степенный человек олпат кеше 2. (свойственный такому человеку ) сабыр, тыйнаҡ; степенное поведение сабыр холоҡ
СТЕПЕНЬ ж; в разн. знач. дәрәжә; возвести в степень мат. дәрәжәгә күтәреү; учёная степень ғилми дәрәжә; диплом третьей степени өсөнсө дәрәжәле диплом; достичь высоких степеней юғары дәрәжәләргә ирешеү ♦ степени сравнения грам. сағыштырыу дәрәжәләре; ни в какой (малейшей) степени бөтөнләй, бөтөнләйгә
СТЕПНОЙ, -ая, -ое дала ...ы, далалағы; степная растительность дала үҫемлектәре; степные районы дала райондары
СТЕПНЯК м 1. дала кешеһе, далала йәшәүсе 2. (лошадь, разводимая в степи) дала аты 3. (степная птица) дала ҡошо
СТЕПЬ ж 1. геогр. дала; ковыльная степь ҡылғанлы дала 2. уст. (пустыня) сүл
СТЕРВЕНЕТЬ несов.; разг. ярһыу, ҡотороноу, сығырҙан сығыу, ныҡ асыу килеү
СТЕРВЯТНИК м үләкһә бөркөтө, ҡарағош
вершенно чистый) тап-таҙа; 2) (совершенно трезвый) ап-айныҡ; 3) (безупречный в моральном отношении) күңеле саф, рухы таҙа
СТЕКЛЯННИЦА ж (бабочка) быяла күбәләге
СТЕКЛЯННЫЙ, -ая, -ое 1. быяла; стеклянная посуда быяла һауыт-һаба 2. (застеклённый ) быялалы, быяла ҡуйылған; стеклянная дверь быялалы ишек 3. быяла кеүек; стеклянный блеск быяла кеүек ялтыр 4. перен. (безжизненный, неподвижный ) туң, мәғәнәһеҙ, быяла кеүек; стеклянные глаза быяла кеүек күҙҙәр ♦ держать под стеклянным колпаком; под стеклянным колпаком (жить, находиться) см. колпак
СТЕКЛЯРУС м быяла мунсаҡ (оҙонса)
СТЕКЛЯШКА ж; разг. быяла киҫәге, быяланан биҙәү әйберҙәре
СТЕКОЛЬНЫЙ, -ая, -ое быяла ...ы; стекольный завод быяла заводы; стекольная промышленность быяла сәнәғәте
СТЕКОЛЬЩИК м быяласы (быяла ҡуйыусы) стЕла ж стела (һәйкәл итеп ҡуйылган яҙыулы йәки һцрәтле таҡтаташ)
СТЕЛИТЬ несов.; разг. см. стлать СТЕЛИТЬСЯ несов.; разг. см. стлаться СТЕЛЛАЖ м стеллаж, кәштә СТЕЛЬКА ж олтораҡ
СТЕЛЬНАЯ быуаҙ (һыйыр малына, филгә һ. б. ҡарата)
СТЕМНЕТЬ сов., безл. ҡараңғы төшөү, ҡараңғыланыу
СТЕНА ж 1. стена, диуар; бревенчатая стена бүрәнә стена; крепостная стена ҡәлғә стенаһы 2. перен. кәртә, ҡаршылыҡ; между ними выросла стена улар араһында ҡаршылыҡ тыуҙы 3. перен . (тесный ряд, сплошная масса) стеналай (стена кеүек) тороу (килеү, барыу); народ стоял стеной халыҡ стена кеүек торҙо ♦ стена в стену; стена об стену: 1) яҡында, эргәлә; 2) күршелә, күрше бүлмәлә (квартирала); встать стеной берҙәм (бер төптән) тороу; прижать к стене; припереть к стене ҡыҫымға алыу; лезть на стену см. лезть; в четырёх стенах сидеть (жить) өйҙән сыҡмай ултырыу, гел өйҙә булыу; как об стену горох см. горох; как за каменной стеной (быть, находиться) бик тыныс ҡына (йәшәү, булыу), ышаныслы (арҡалана алырлыҡ) хәлдә (булыу); хоть головой об стену бейся башыңды ташҡа бәрһәң дә (цтәй алмаҫлыҡ эш, ауыр хәл тураһында)
СТЕНАТЬ несов. иңрәү, һыҡрау
СТЕНГАЗЕТА ж (стенная газета) стена гәзите
СТЕНД м стенд (1. кцргәҙмәлә экспонаттар ҡуйыла торган ҡоролма 2. тех. заводта машиналарҙы йыйнау һәм һынау урыны)
стЕнка ж 1. уменьш. от стена 2. (боковая сторона полого предмета) сит, ҡыр, яҡ; стенки кастрюли кәстрүл сите 3. анат. көп; стенки желудка ашҡаҙандың көбө 4. (комплект мебе
459
ли, сконструированный для размещения вдоль стены квартиры) стенка ♦ гимнастическая стенка; (шведская) стенка спорт. гимнастик стенка
СТЕННОЙ, -ая, -ое 1. стена ...ы; стенные часы стена сәғәте 2. (выполненный на стене) стенаға төшөрөлгән, стеналағы, стена ...ы; стенная роспись стенаға төшөрөлгән рәсем
СТЕНОБИТНЫЙ, -ая, -ое ист. стена вата (емерә) торған; стенобитное орудие стена вата торған ҡорал
СТЕНОВОЙ, -ая, -ое спец. стена ҡороу өсөн; стеновой кирпич стена ҡороу өсөн кирбес
СТЕНОГРАММА ж стенограмма (телмәрҙе айырым билдәләр менән яҙыу)
СТЕНОГРАФ м стенограф (стенография ысулы менән яҙыусы)
СТЕНОГРАФИРОВАТЬ несов. что стенографиялау, стенография менән яҙыу
СТЕНОГРАФИСТ м и СТЕНОГРАФИСТКА ж стенографист
СТЕНОГРАФИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. стенография ...ы; стенографический алфавит стенография алфавиты 2. стенографик; стенографический отчёт стенографик отчёт
СТЕНОГРАФИЯ ж стенография (телмәрҙе айырым билдәләр, ҡыҫҡартмалар менән яҙыу ысулы )
СТЕНОКАРДИЯ ж; мед. йөрәк өйәнәге, стенокардия
СТЕНОПИСНЫЙ, -ая, -ое стенаға рәсем (биҙәк) төшөрөү ...ы, стена биҙәү ...ы; стенописное искусство стена биҙәү сәнғәте
стЕнопись ж стенопись (стенага рәсем төшөрөц сәнгәте)
СТЕПЕННОСТЬ ж олпатлылыҡ, һапалылыҡ
СТЕПЕННЫЙ, -ая, -ое 1. (рассудительный, серьёзный) олпатлы, һапалы; степенный человек олпат кеше 2. (свойственный такому человеку ) сабыр, тыйнаҡ; степенное поведение сабыр холоҡ
СТЕПЕНЬ ж; в разн. знач. дәрәжә; возвести в степень мат. дәрәжәгә күтәреү; учёная степень ғилми дәрәжә; диплом третьей степени өсөнсө дәрәжәле диплом; достичь высоких степеней юғары дәрәжәләргә ирешеү ♦ степени сравнения грам. сағыштырыу дәрәжәләре; ни в какой (малейшей) степени бөтөнләй, бөтөнләйгә
СТЕПНОЙ, -ая, -ое дала ...ы, далалағы; степная растительность дала үҫемлектәре; степные районы дала райондары
СТЕПНЯК м 1. дала кешеһе, далала йәшәүсе 2. (лошадь, разводимая в степи) дала аты 3. (степная птица) дала ҡошо
СТЕПЬ ж 1. геогр. дала; ковыльная степь ҡылғанлы дала 2. уст. (пустыня) сүл
СТЕРВЕНЕТЬ несов.; разг. ярһыу, ҡотороноу, сығырҙан сығыу, ныҡ асыу килеү
СТЕРВЯТНИК м үләкһә бөркөтө, ҡарағош