Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 500 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ТИПИЧЕСКИЙ
пиклаштырыу; типизировать литературный образ әҙәби образды типиклаштырыу
ТИПЙЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. лит., иск. типик; типический образ типик образ 2. см. типичный; типичные явления типик күренештәр
ТИПИЧНОСТЬ ж типиклыҡ, типик булыу, ғәҙәти булыу
ТИПИЧНЫЙ, -ая, -ое 1. типик, үҙенә бер төрлө; типичный голос типик тауыш 2. (часто встречающийся ) типик, ғәҙәттәге; типичная ошибка типик хата; типичный случай типик хәл
ТИПОВОЙ, -ая, -ое 1. типовой, типлашты-рылған; типовой проект школы мәктәптең типовой проекты 2. (стандартный) өлгө; типовая мебель өлгө йыһаз (ҡаралты); типовые правила өлгө ҡағиҙәләр
ТИПОГРАФИЧЕСКИЙ, -ая, -ое уст. типография ...ы; типографический станок типография станогы
ТИПОГРАФИЯ ж типография, баҫмахана
ТИПОГРАФСКИЙ, -ая, -ое типография ...ы, баҫмахана ...ы
ТИПОЛОГИЧЕСКИЙ, -ая, -ое типологик; типологические различия типологик айырымлыҡтар
ТИПОЛОГИЯ ж типология (төрлө типтағы әйберҙәрҙец йәки кцренештәрҙец классификацияһы )
типУн м тилсә (ҡоштар ауырыуы: тел осона сыҡҡан кимерсәк) ♦ типун (тебе) на язык телеңә тилсә сыҡҡыры, ауыҙыңдан ел алһын (ярамаған һцҙ һөйләгән кешегә ҡарата)
типчАк м бүтәгә (цлән)
ТИР м тир; стрелять в тире тирҙа атыу
ТИРАДА ж тирада (кцтәренке тонда әйтелгән оҙон һцҙ)
ТИРАЖ I м (розыгрыш выигрышей в займе, лотерее) тираж ♦ выйти в тираж тираждан сығыу, иҫкереү
ТИРАЖ II м (количество экземпляров печатающегося издания) тираж; тираж книги китаптың тиражы
ТИРАЖИРОВАТЬ сов., несов. что 1. (размножать ) күпләп баҫтырыу 2. (устанавливать тираж) тиражын ҡуйыу
ТИРАН м 1. ист. тиран (Боронғо Греция-лағы һәм XII—XVI бб. Италиялағы хаким) 2. (жестокий правитель) тиран, залим (көслөк менән хакимлыҡты алған кеше) 3. перен. залим, ҡаты бәғерле, яуыз кеше
ТИРАНИТЬ несов. кого - что йәберләү, яфалау, ғазаплау; тиранить народ халыҡты йәберләү
ТИРАНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое залими, залимана; тиранический приговор залими хөкөм
ТИРАНИЯ ж 1. ист. залимлыҡ, тиранлыҡ (идара итец ысулы) 2. (жестокость, произвол) йәбер, золом, залимлыҡ 3. прям., перен. (деспотия ) иҙгенлек; тирания привычек ғәҙәт иҙгенлеге
ТИРАНСТВО с; разг. иҙгенлек, залимлыҡ, йәбер; терпеть тиранство йәбергә сыҙап тороу
ТИРАНСТВОВАТЬ несов.; разг. залимлыҡ (тиранлыҡ) итеү, иҙгенлек эшләү
тирЕ с нескл. һыҙыҡ, тире; поставить тире һыҙыҡ ҡуйыу
ТИРКУШКА ж көйөлдө (дала ҡошо)
ТИС м тис (йылы яҡтағы ылыҫлы ағас)
ТИСКАТЬ несов. 1. кого-что; разг. (сжимать) ҡыҫыу, ҡыҫҡылау 2. прост. (нажимая, запихивать куда -л.) тыҡҡылау ( ҡыҫып ); тискать вещи в чемодан әйберҙәрҙе сумаҙанға тыҡҡылау 3. что; типогр. (отпечатывать с помощью печатного пресса) (яҙыуҙы) баҫыу, баҫмаға төшөрөү
ТИСКИ мн. 1. тех. ҡыҫтырғыс; зажать деталь в тиски деталде ҡыҫтырғысҡа ҡыҫтырыу 2. воен. (охват с двух сторон) ҡыҫым; взять врага в тиски дошманды ҡыҫымға алыу 3. чего; перен. ҡыҫыу, иҙеү; вырваться из тисков нужды ҡытлыҡ иҙеүенән ҡотолоу
ТИСНЕНИЕ с 1. (действие) баҫып биҙәкләү, баҫып төшөрөү (соҡорлап йәки ҡалҡытып) 2. (тиснёный узор) баҫып төшөрөлгән биҙәк
ТИСНЁНЫЙ, -ая, -ое биҙәге баҫып төшөрөлгән, баҫып яҙылған; тиснёный переплёт биҙәге баҫып төшөрөлгән китап тышы
ТИСНУТЬ сов. 1. см. тискать 1; 2. см. тискать 2, 3
ТИТАН м; в разн. знач. титан; титан науки фән титаны; добывать титан хим. титан табыу; налить воду в титан титанға һыу ҡойоу
ТИТАНИТ м титанит (цтә кцренмәле йәшел аҫыл таш)
ТИТАНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое бөйөк, хайран ҙур, ғәжәп бөйөк
ТИТАНОВЫЙ, -ая, -ое титан ...ы, титанлы; титановые руды титанлы мәғдәндәр
ТИТР м 1. титр (кинофильм кадрындағы ац-латма яҙыуҙар) 2. хим. иҙелмә концентраты
тИтул м 1. титул (феодал һәм буржуаз йәмғиәттә маҡтаулы, биләмәле исем); титул графа граф титулы 2. исем, титул; титул чемпиона чемпион исеме 3. полигр. (заглавие и первая страница книги) титул; оформить титул титул биҙәү
ТИТУЛОВАТЬ сов., несов. кого исемләү, ти-туллау
ТИТУЛЬНЫЙ, -ая, -ое полигр. титул ...ы; титульный лист титул бите ♦ титульные списки эк. титул исемлеге
ТИФ м тиф, ҡара һарҡау; брюшной тиф ҡорһаҡ тифы; возвратный тиф ҡайтмалы тиф; сыпной тиф сабыртмалы тиф
ТИФЛОПЕДАГОГИКА ж тифлопедагогика (дефектологияныц һуҡыр һәм ярым һуҡыр балаларҙы уҡытыу бцлеге)
ТИФОЗНЫЙ, -ая, -ое 1. тиф ...ы; тифозная эпидемия тиф эпидемияһы 2. тифлы, тиф менән; тифозный больной тиф менән ауырыусы
500
пиклаштырыу; типизировать литературный образ әҙәби образды типиклаштырыу
ТИПЙЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. лит., иск. типик; типический образ типик образ 2. см. типичный; типичные явления типик күренештәр
ТИПИЧНОСТЬ ж типиклыҡ, типик булыу, ғәҙәти булыу
ТИПИЧНЫЙ, -ая, -ое 1. типик, үҙенә бер төрлө; типичный голос типик тауыш 2. (часто встречающийся ) типик, ғәҙәттәге; типичная ошибка типик хата; типичный случай типик хәл
ТИПОВОЙ, -ая, -ое 1. типовой, типлашты-рылған; типовой проект школы мәктәптең типовой проекты 2. (стандартный) өлгө; типовая мебель өлгө йыһаз (ҡаралты); типовые правила өлгө ҡағиҙәләр
ТИПОГРАФИЧЕСКИЙ, -ая, -ое уст. типография ...ы; типографический станок типография станогы
ТИПОГРАФИЯ ж типография, баҫмахана
ТИПОГРАФСКИЙ, -ая, -ое типография ...ы, баҫмахана ...ы
ТИПОЛОГИЧЕСКИЙ, -ая, -ое типологик; типологические различия типологик айырымлыҡтар
ТИПОЛОГИЯ ж типология (төрлө типтағы әйберҙәрҙец йәки кцренештәрҙец классификацияһы )
типУн м тилсә (ҡоштар ауырыуы: тел осона сыҡҡан кимерсәк) ♦ типун (тебе) на язык телеңә тилсә сыҡҡыры, ауыҙыңдан ел алһын (ярамаған һцҙ һөйләгән кешегә ҡарата)
типчАк м бүтәгә (цлән)
ТИР м тир; стрелять в тире тирҙа атыу
ТИРАДА ж тирада (кцтәренке тонда әйтелгән оҙон һцҙ)
ТИРАЖ I м (розыгрыш выигрышей в займе, лотерее) тираж ♦ выйти в тираж тираждан сығыу, иҫкереү
ТИРАЖ II м (количество экземпляров печатающегося издания) тираж; тираж книги китаптың тиражы
ТИРАЖИРОВАТЬ сов., несов. что 1. (размножать ) күпләп баҫтырыу 2. (устанавливать тираж) тиражын ҡуйыу
ТИРАН м 1. ист. тиран (Боронғо Греция-лағы һәм XII—XVI бб. Италиялағы хаким) 2. (жестокий правитель) тиран, залим (көслөк менән хакимлыҡты алған кеше) 3. перен. залим, ҡаты бәғерле, яуыз кеше
ТИРАНИТЬ несов. кого - что йәберләү, яфалау, ғазаплау; тиранить народ халыҡты йәберләү
ТИРАНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое залими, залимана; тиранический приговор залими хөкөм
ТИРАНИЯ ж 1. ист. залимлыҡ, тиранлыҡ (идара итец ысулы) 2. (жестокость, произвол) йәбер, золом, залимлыҡ 3. прям., перен. (деспотия ) иҙгенлек; тирания привычек ғәҙәт иҙгенлеге
ТИРАНСТВО с; разг. иҙгенлек, залимлыҡ, йәбер; терпеть тиранство йәбергә сыҙап тороу
ТИРАНСТВОВАТЬ несов.; разг. залимлыҡ (тиранлыҡ) итеү, иҙгенлек эшләү
тирЕ с нескл. һыҙыҡ, тире; поставить тире һыҙыҡ ҡуйыу
ТИРКУШКА ж көйөлдө (дала ҡошо)
ТИС м тис (йылы яҡтағы ылыҫлы ағас)
ТИСКАТЬ несов. 1. кого-что; разг. (сжимать) ҡыҫыу, ҡыҫҡылау 2. прост. (нажимая, запихивать куда -л.) тыҡҡылау ( ҡыҫып ); тискать вещи в чемодан әйберҙәрҙе сумаҙанға тыҡҡылау 3. что; типогр. (отпечатывать с помощью печатного пресса) (яҙыуҙы) баҫыу, баҫмаға төшөрөү
ТИСКИ мн. 1. тех. ҡыҫтырғыс; зажать деталь в тиски деталде ҡыҫтырғысҡа ҡыҫтырыу 2. воен. (охват с двух сторон) ҡыҫым; взять врага в тиски дошманды ҡыҫымға алыу 3. чего; перен. ҡыҫыу, иҙеү; вырваться из тисков нужды ҡытлыҡ иҙеүенән ҡотолоу
ТИСНЕНИЕ с 1. (действие) баҫып биҙәкләү, баҫып төшөрөү (соҡорлап йәки ҡалҡытып) 2. (тиснёный узор) баҫып төшөрөлгән биҙәк
ТИСНЁНЫЙ, -ая, -ое биҙәге баҫып төшөрөлгән, баҫып яҙылған; тиснёный переплёт биҙәге баҫып төшөрөлгән китап тышы
ТИСНУТЬ сов. 1. см. тискать 1; 2. см. тискать 2, 3
ТИТАН м; в разн. знач. титан; титан науки фән титаны; добывать титан хим. титан табыу; налить воду в титан титанға һыу ҡойоу
ТИТАНИТ м титанит (цтә кцренмәле йәшел аҫыл таш)
ТИТАНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое бөйөк, хайран ҙур, ғәжәп бөйөк
ТИТАНОВЫЙ, -ая, -ое титан ...ы, титанлы; титановые руды титанлы мәғдәндәр
ТИТР м 1. титр (кинофильм кадрындағы ац-латма яҙыуҙар) 2. хим. иҙелмә концентраты
тИтул м 1. титул (феодал һәм буржуаз йәмғиәттә маҡтаулы, биләмәле исем); титул графа граф титулы 2. исем, титул; титул чемпиона чемпион исеме 3. полигр. (заглавие и первая страница книги) титул; оформить титул титул биҙәү
ТИТУЛОВАТЬ сов., несов. кого исемләү, ти-туллау
ТИТУЛЬНЫЙ, -ая, -ое полигр. титул ...ы; титульный лист титул бите ♦ титульные списки эк. титул исемлеге
ТИФ м тиф, ҡара һарҡау; брюшной тиф ҡорһаҡ тифы; возвратный тиф ҡайтмалы тиф; сыпной тиф сабыртмалы тиф
ТИФЛОПЕДАГОГИКА ж тифлопедагогика (дефектологияныц һуҡыр һәм ярым һуҡыр балаларҙы уҡытыу бцлеге)
ТИФОЗНЫЙ, -ая, -ое 1. тиф ...ы; тифозная эпидемия тиф эпидемияһы 2. тифлы, тиф менән; тифозный больной тиф менән ауырыусы
500