Рус
Баш
Академический словарь башкирского языка. Том X. Страница 604
Поиск по словарям
ВАЙДА
ВАЙДА [нем. Waid] (Р.: вайда; И.: woad; T.: çivitotu) и. бот. ҡар. тәкә һаҡалы.
Ҡатмарлы сәскәлеләр ғаиләһенә ҡараған ҡыҫҡа ғына шау япраҡлы, һары суҡ сәскәле үҫемлек. □ Вайда (лат. Isatis). Вайда үҫемлеге. Вайда тамыры. Вайда үҫемлеген киптереү.
ВАҠСЫРЛАН (Р.: подмаренник; И.: bedstraw; T.: yoğurt otu) и. диал. ҡар. бөрмәкәй II.
Һәр быуынынан уратып сыҡҡан ваҡ япраҡлы, аҡ, ал, һары өйкөм сәскәле, йөнтәҫ ҡуш орлоҡло болон үләне. □ Подмаренник (лат. Galium). Ваҡсырлан - күп йыллыҡ үлән. Ваҡсырлан сәскәһе. Дауа өсөн ваҡсыр-ландың тамыры ҡулланыла.
ВАҠ ТАЛ (Р.: ива корзиночная; И.: osier willow; T.: sepetçi söğütü) и. диал. ҡар. мурҙа талы.
Мурҙа үрә торған тал. □ Ива корзиночная (лат. Salix viminalis). Ваҡ тал япрағы. Ваҡ тал ҡырҡыу. Ваҡ талдан кәрзин үреү.
ВАРЕНИК (варенигы) [рус.] и. ҡар. эремсек билмәне. ■ [Украиндарҙа] төрлө бутҡа, борщ, вареник, клецки, .. сало, кеҫәл, узвар (емеш-еләктән һәм балдан эшләнгән компот) көндәлек милли ризыҡтар һанала. «Башҡортостан панорамаһы», № 5 (25),
2010.
ВЕЛОГОНКА [рус.] (Р.: велогонка; И.: cycle race; T.: bisiklet yarışı) и.
Шоссела велосипед ярышы. □ Велогонка. Велогонка ярышы. Велогонкала ҡатнашыу. Донъя велогонкаһы ярышы.
ВЕЛОГОНСЫ (Р.: велогонщик; И.: bicycle driver; T.: bisiklet yarışçısı) и.
Велосипедта ярышыусы. □ Велогонщик. Велогонсылар ярышы. Билдәле велогонсы. Рәсәй велогонсылары.
ВОДОЛАЗКА [рус.] (Р.: водолазка; И.: turtleneck; T.: dik yakalı kazak) и.
Тәнгә һылашып торған йоҡа свитер. □ Водолазка. Водолазка кейеү. Балалар өсөн водолазка. Ҡара водолазка.
ВОРС [нем. Borste ‘шырт’] (P.: ворс; И.: pile, nap; T.: hav) и.
Ҡайһы бер туҡымаларҙың уң яғында ҡыҫҡа, ҡуйы өбөрө. □ Ворс. Балаҫ ворсы. Оҙон ворс. Ворсты һыпырыу.
ГИРИФТАР [фарс. j^^] (Р.: одержимый; И.: possessed; T.: giriftar) с. иҫк. кит.
Ниндәйҙер хискә бирелгән, үтә мауығыу-сан. □ Одержимый; подвергшийся воздействию (какого-л. чувства)', охваченный переживанием; страдающий чем-л. Гирифтар булыу. Мөхәббәт менән гирифтар кеше.
ГИРЬЯН [фарс. cAl£] (Р.: плачущий; И.: weeping; T.: giryan) с. иҫк. кит.
Күҙ йәше түгеп илаусы. □ Плачущий, рыдающий. Гирьян әҙәм.
ГӨЛБӘҘРӘН (Р.: зверобой; И.: tutsan; T.: kantaron) и. диал. ҡар. һары мәтрүшкә.
Ваҡ һары сәскәле күп йыллыҡ үлән. □ Зверобой (лат. Hypericum). Гөлбәҙрән киптереү. Гөлбәҙрән - күп ауырыуҙарға дауа. Гөлбәҙрәнде июль урталарында йыйыу мотлаҡ.
ГӨЛНӘФИС (Р.: мальва; И.: hollyhock; mallow; T.: ebegümeci) и. бот.
Күкһел көрән йәки алһыу төҫтәге эре сәскәле, бейек һабаҡлы дарыу үләне; тырнаҡ гөл. □ Мальва, просвирник (лат. Malva). Гөлнәфис сәскәһе. Гөлнәфис - баллы үҫемлек.
ГӨЛӘБ [фарс. ч-^ ] (Р.: розовая вода; И.: rosewater; T.: gülsuyu) и. иҫк. кит.
Хуш еҫле гөл һыуы. □ Розовая вода, душистая вода. Гөләб менән йыуыныу. Гөләб еҫе. Гөләб бөркөү.
ГӨРК [фарс. ] (Р.: волк; И.: wolf; Т.: kurt) и. иҫк. кит.
Эт нәҫеленән булған ҡырағай йәнлек; бүре. □ Волк. Гөрк өйөрө. Ата гөрк.
ГӨСТАХ [фарс. ctu2] (Р.: дерзкий; И.: impudent, insolent; T.: küstah) с. иҫк. кит.
Әҙәпһеҙ, оятһыҙ, әрһеҙ. □ Дерзкий, наглый, нахальный. Гостах әҙәм. Гостах егет, әҙәп-әхлаҡты белмәй.
ГӨФТАР [фарс. ji^] (Р.: речь; И.: talk, conversation; T.: güftar) и. иҫк. кит.
Һөйләгән хәбәр, әңгәмә. □ Речь, разговор, беседа. Гөфтар ҡороу. Оҙон гөфтар.
ГҮЙӘНДӘ [фарс. öûLj^] (Р.: рассказчик; И.: teller; T.: güyende) и. иҫк. кит.
604
ВАЙДА [нем. Waid] (Р.: вайда; И.: woad; T.: çivitotu) и. бот. ҡар. тәкә һаҡалы.
Ҡатмарлы сәскәлеләр ғаиләһенә ҡараған ҡыҫҡа ғына шау япраҡлы, һары суҡ сәскәле үҫемлек. □ Вайда (лат. Isatis). Вайда үҫемлеге. Вайда тамыры. Вайда үҫемлеген киптереү.
ВАҠСЫРЛАН (Р.: подмаренник; И.: bedstraw; T.: yoğurt otu) и. диал. ҡар. бөрмәкәй II.
Һәр быуынынан уратып сыҡҡан ваҡ япраҡлы, аҡ, ал, һары өйкөм сәскәле, йөнтәҫ ҡуш орлоҡло болон үләне. □ Подмаренник (лат. Galium). Ваҡсырлан - күп йыллыҡ үлән. Ваҡсырлан сәскәһе. Дауа өсөн ваҡсыр-ландың тамыры ҡулланыла.
ВАҠ ТАЛ (Р.: ива корзиночная; И.: osier willow; T.: sepetçi söğütü) и. диал. ҡар. мурҙа талы.
Мурҙа үрә торған тал. □ Ива корзиночная (лат. Salix viminalis). Ваҡ тал япрағы. Ваҡ тал ҡырҡыу. Ваҡ талдан кәрзин үреү.
ВАРЕНИК (варенигы) [рус.] и. ҡар. эремсек билмәне. ■ [Украиндарҙа] төрлө бутҡа, борщ, вареник, клецки, .. сало, кеҫәл, узвар (емеш-еләктән һәм балдан эшләнгән компот) көндәлек милли ризыҡтар һанала. «Башҡортостан панорамаһы», № 5 (25),
2010.
ВЕЛОГОНКА [рус.] (Р.: велогонка; И.: cycle race; T.: bisiklet yarışı) и.
Шоссела велосипед ярышы. □ Велогонка. Велогонка ярышы. Велогонкала ҡатнашыу. Донъя велогонкаһы ярышы.
ВЕЛОГОНСЫ (Р.: велогонщик; И.: bicycle driver; T.: bisiklet yarışçısı) и.
Велосипедта ярышыусы. □ Велогонщик. Велогонсылар ярышы. Билдәле велогонсы. Рәсәй велогонсылары.
ВОДОЛАЗКА [рус.] (Р.: водолазка; И.: turtleneck; T.: dik yakalı kazak) и.
Тәнгә һылашып торған йоҡа свитер. □ Водолазка. Водолазка кейеү. Балалар өсөн водолазка. Ҡара водолазка.
ВОРС [нем. Borste ‘шырт’] (P.: ворс; И.: pile, nap; T.: hav) и.
Ҡайһы бер туҡымаларҙың уң яғында ҡыҫҡа, ҡуйы өбөрө. □ Ворс. Балаҫ ворсы. Оҙон ворс. Ворсты һыпырыу.
ГИРИФТАР [фарс. j^^] (Р.: одержимый; И.: possessed; T.: giriftar) с. иҫк. кит.
Ниндәйҙер хискә бирелгән, үтә мауығыу-сан. □ Одержимый; подвергшийся воздействию (какого-л. чувства)', охваченный переживанием; страдающий чем-л. Гирифтар булыу. Мөхәббәт менән гирифтар кеше.
ГИРЬЯН [фарс. cAl£] (Р.: плачущий; И.: weeping; T.: giryan) с. иҫк. кит.
Күҙ йәше түгеп илаусы. □ Плачущий, рыдающий. Гирьян әҙәм.
ГӨЛБӘҘРӘН (Р.: зверобой; И.: tutsan; T.: kantaron) и. диал. ҡар. һары мәтрүшкә.
Ваҡ һары сәскәле күп йыллыҡ үлән. □ Зверобой (лат. Hypericum). Гөлбәҙрән киптереү. Гөлбәҙрән - күп ауырыуҙарға дауа. Гөлбәҙрәнде июль урталарында йыйыу мотлаҡ.
ГӨЛНӘФИС (Р.: мальва; И.: hollyhock; mallow; T.: ebegümeci) и. бот.
Күкһел көрән йәки алһыу төҫтәге эре сәскәле, бейек һабаҡлы дарыу үләне; тырнаҡ гөл. □ Мальва, просвирник (лат. Malva). Гөлнәфис сәскәһе. Гөлнәфис - баллы үҫемлек.
ГӨЛӘБ [фарс. ч-^ ] (Р.: розовая вода; И.: rosewater; T.: gülsuyu) и. иҫк. кит.
Хуш еҫле гөл һыуы. □ Розовая вода, душистая вода. Гөләб менән йыуыныу. Гөләб еҫе. Гөләб бөркөү.
ГӨРК [фарс. ] (Р.: волк; И.: wolf; Т.: kurt) и. иҫк. кит.
Эт нәҫеленән булған ҡырағай йәнлек; бүре. □ Волк. Гөрк өйөрө. Ата гөрк.
ГӨСТАХ [фарс. ctu2] (Р.: дерзкий; И.: impudent, insolent; T.: küstah) с. иҫк. кит.
Әҙәпһеҙ, оятһыҙ, әрһеҙ. □ Дерзкий, наглый, нахальный. Гостах әҙәм. Гостах егет, әҙәп-әхлаҡты белмәй.
ГӨФТАР [фарс. ji^] (Р.: речь; И.: talk, conversation; T.: güftar) и. иҫк. кит.
Һөйләгән хәбәр, әңгәмә. □ Речь, разговор, беседа. Гөфтар ҡороу. Оҙон гөфтар.
ГҮЙӘНДӘ [фарс. öûLj^] (Р.: рассказчик; И.: teller; T.: güyende) и. иҫк. кит.
604