Академический словарь башкирского языка. Том II. Страница 233
Поиск по словарям
БЕР ҺҮҘҘӘН
2. Бер тауыш йәки бер инструмент башҡарыу өсөн тәғәйенләнгән. □ Одноголосный {предназначенный для исполнения одним голосом или инструментом). Бер тауышлы музыкаль әҫәр.
БЕР ТАУЫШТАН (Р.: единогласно; И.: unanimously; T.: oybirliğiyle)
Бер фекерҙән. □ Единогласно. К Ғалимдар яман шештән генетик йәһәттән бөтөнләй ҡотолоп булыуын бер тауыштан раҫлай. «Башҡортостан», 22 июль 2011.
БЕР ТИГӘС I (Р.: мигом; И.: in aflash; T.: bir anda) р. диал.
Бик тиҙ. □ Мигом. Бер тигәс икебеҙгә лә етәр, тиер ине. Шунан ни, бер тигәс ҡурҡыуым, бер тигәс ғәрләнеүем булды.
БЕР ТИГӘС II (Р: во-первых; И.: firstly; T.: önce) инш. диал.
Беренсенән. □ Во-первых. ■ — Бер тигәс тә, ни яман? — Беҙҙең өсөн бей яман. Ҡобайырҙан.
БЕР ТИП ТӘ (Р: никак; И.: in no way; Т.: hiçbir şekilde) р. диал.
Бер нисек тә. □ Никак. Бер тип тә әйтә алманым.
БЕР ТИРӘ (Р: ровесник; И.: contemporary; T.: çağdaş) и. диал.
Ҡорҙаш. □ Ровесник. Икебеҙ ҙә бер тирә, 66 йәштәбеҙ.
БЕРТОЛЕТ ТОҘО (Р: бертолетова соль; И.: potassium chlorate; T.: potasyum klorat) и.
Органик матдәләр менән берлектә шартлағыс ҡатышма барлыҡҡа килтерә торған аҡ төҫтәге кристаллик матдә. □ Бертолетова соль. Бертолет тоҙон ҡушыу.
БЕР ТӨРҘӨ (Р: какой-то; И.: some; Т.: bazi) а. диал.
1. Әллә ниндәй. □ Какой-то. Бер төрҙө ҡиәфәтһеҙ кеше ул Сәлих.
2. Аҡылға еңел. □ Придурковатый. Бер төрҙө булғас бер эш эшләмәй тик ята.
БЕРТЫМ-БЕРТЫМ р. ҡар. бер аҙ. Бер-тым-бертым эшләп алыу.
БЕР ТЫН р. ҡар. бер аҙ. Бер тын күҙәтеү.
БЕР ТЫНА (Р: единожды; И.: once; Т.: bir kere) р. диал.
1. Бер тапҡыр. □ Единожды. Бер тына килеү.
2. Бер аҙ. □ Немного. Бер тына эшләп алдыҡ.
БЕР УҢАЙ (Р: заодно; И.: at the same time; aynı zamanda) р. диал.
Бер ыңғайҙа. □ Заодно. Тунап ырғыта баралар бер уңай.
БЕРҮК [боронғо төрки бирүк\ (Р: пожалуйста; И.: if you please; T.: lütfen) инш.
Ниҙер үтенгәндә ҡулланыла; зинһар. □ Пожалуйста. Берүк һуңға ҡалмағыҙ.
■ Берүк сереңде яҙма рәүештә һаҡлап, кешегә уҡытма. Һине яңылыш аңлауҙары бар йәки хатың бағышланған кешенең һин уйлағанса һәйбәт күңелле булмауы ихтимал. М. Бураҡаева.
БЕРХӘТӘР (Р: испытание; И.: test; Т.: sınav) и. миф.
һәр кемгә юғарынан һынау өсөн ебәрелгән бер ҡурҡыныс бәлә. □ Неожиданная опасность, ниспосланная свыше как испытание. Я Һәр кемдең ғүмерендә бер хәтәре бар. Экспедиция материалдарынан.
БЕРҺЕГӨН (Р: послезавтра; И.: the day after tomorrow; T.: öbürgün) р.
Иртәнән һуңғы көндө. □ Послезавтра. ■ Юлға сығыу берһегөнгә билдәләнде. М. Кәрим.
БЕРҺЕГӨНГӘ (Р: послезавтрашний; И.: the day after tomorrow; T.: öbürgün) с.
Иртәнән һуңғы көндәге. □ Послезавтрашний. Берһегөнгә осрашыу.
БЕРҺЕГӨНГӘ р. ҡар. берһегөн. ■ Һау булынһа, иртәгәгә атты ял иттереп, берһегөнгә Ҡолбаҡтыға утын төшөрөргә кәрәк. Т. Хәйбуллин.
БЕР-ҺЕР КИЛТЕРЕҮ (бер-һер килтер-) ҡ. диал. ҡар. пыран-заран килтереү.
БЕР ҺҮҘҘӘН (Р: быстро; И.: quickly; Т.: çabuk) р.
Тиҙ, еңел. □ Быстро. Бер һүҙҙән аңланы.
■ Аҡыллы кешеләр менән һөйләшеүҙәре
233
2. Бер тауыш йәки бер инструмент башҡарыу өсөн тәғәйенләнгән. □ Одноголосный {предназначенный для исполнения одним голосом или инструментом). Бер тауышлы музыкаль әҫәр.
БЕР ТАУЫШТАН (Р.: единогласно; И.: unanimously; T.: oybirliğiyle)
Бер фекерҙән. □ Единогласно. К Ғалимдар яман шештән генетик йәһәттән бөтөнләй ҡотолоп булыуын бер тауыштан раҫлай. «Башҡортостан», 22 июль 2011.
БЕР ТИГӘС I (Р.: мигом; И.: in aflash; T.: bir anda) р. диал.
Бик тиҙ. □ Мигом. Бер тигәс икебеҙгә лә етәр, тиер ине. Шунан ни, бер тигәс ҡурҡыуым, бер тигәс ғәрләнеүем булды.
БЕР ТИГӘС II (Р: во-первых; И.: firstly; T.: önce) инш. диал.
Беренсенән. □ Во-первых. ■ — Бер тигәс тә, ни яман? — Беҙҙең өсөн бей яман. Ҡобайырҙан.
БЕР ТИП ТӘ (Р: никак; И.: in no way; Т.: hiçbir şekilde) р. диал.
Бер нисек тә. □ Никак. Бер тип тә әйтә алманым.
БЕР ТИРӘ (Р: ровесник; И.: contemporary; T.: çağdaş) и. диал.
Ҡорҙаш. □ Ровесник. Икебеҙ ҙә бер тирә, 66 йәштәбеҙ.
БЕРТОЛЕТ ТОҘО (Р: бертолетова соль; И.: potassium chlorate; T.: potasyum klorat) и.
Органик матдәләр менән берлектә шартлағыс ҡатышма барлыҡҡа килтерә торған аҡ төҫтәге кристаллик матдә. □ Бертолетова соль. Бертолет тоҙон ҡушыу.
БЕР ТӨРҘӨ (Р: какой-то; И.: some; Т.: bazi) а. диал.
1. Әллә ниндәй. □ Какой-то. Бер төрҙө ҡиәфәтһеҙ кеше ул Сәлих.
2. Аҡылға еңел. □ Придурковатый. Бер төрҙө булғас бер эш эшләмәй тик ята.
БЕРТЫМ-БЕРТЫМ р. ҡар. бер аҙ. Бер-тым-бертым эшләп алыу.
БЕР ТЫН р. ҡар. бер аҙ. Бер тын күҙәтеү.
БЕР ТЫНА (Р: единожды; И.: once; Т.: bir kere) р. диал.
1. Бер тапҡыр. □ Единожды. Бер тына килеү.
2. Бер аҙ. □ Немного. Бер тына эшләп алдыҡ.
БЕР УҢАЙ (Р: заодно; И.: at the same time; aynı zamanda) р. диал.
Бер ыңғайҙа. □ Заодно. Тунап ырғыта баралар бер уңай.
БЕРҮК [боронғо төрки бирүк\ (Р: пожалуйста; И.: if you please; T.: lütfen) инш.
Ниҙер үтенгәндә ҡулланыла; зинһар. □ Пожалуйста. Берүк һуңға ҡалмағыҙ.
■ Берүк сереңде яҙма рәүештә һаҡлап, кешегә уҡытма. Һине яңылыш аңлауҙары бар йәки хатың бағышланған кешенең һин уйлағанса һәйбәт күңелле булмауы ихтимал. М. Бураҡаева.
БЕРХӘТӘР (Р: испытание; И.: test; Т.: sınav) и. миф.
һәр кемгә юғарынан һынау өсөн ебәрелгән бер ҡурҡыныс бәлә. □ Неожиданная опасность, ниспосланная свыше как испытание. Я Һәр кемдең ғүмерендә бер хәтәре бар. Экспедиция материалдарынан.
БЕРҺЕГӨН (Р: послезавтра; И.: the day after tomorrow; T.: öbürgün) р.
Иртәнән һуңғы көндө. □ Послезавтра. ■ Юлға сығыу берһегөнгә билдәләнде. М. Кәрим.
БЕРҺЕГӨНГӘ (Р: послезавтрашний; И.: the day after tomorrow; T.: öbürgün) с.
Иртәнән һуңғы көндәге. □ Послезавтрашний. Берһегөнгә осрашыу.
БЕРҺЕГӨНГӘ р. ҡар. берһегөн. ■ Һау булынһа, иртәгәгә атты ял иттереп, берһегөнгә Ҡолбаҡтыға утын төшөрөргә кәрәк. Т. Хәйбуллин.
БЕР-ҺЕР КИЛТЕРЕҮ (бер-һер килтер-) ҡ. диал. ҡар. пыран-заран килтереү.
БЕР ҺҮҘҘӘН (Р: быстро; И.: quickly; Т.: çabuk) р.
Тиҙ, еңел. □ Быстро. Бер һүҙҙән аңланы.
■ Аҡыллы кешеләр менән һөйләшеүҙәре
233