Академический словарь башкирского языка. Том II. Страница 315
Поиск по словарям
БОЛОҠҺОТОУ
2. һөйл. ҡар. болғаҡ I. Болғауыр кеше.
БОЛҒАУЫС (Р.: кочерга; И.: poker;
T.: ocak demiri) и.
1. Мейесте болғата торған кәкре башлы тимер; тәртешкә. □ Кочерга. Ҡуҙҙы болғауыс менән бутау.
2. диал. Төрлө нәмәне болғата торған яҫы ҡалаҡ. □ Лопаточка, шпатель. Болғауыс менән болғау.
БОЛҒАШЫУ (болғаш ) ҡ. урт. ҡар. болғау I. взаимн. от болғау I. ■ Оҙатыусылар менән пароходтағылар яулыҡ болғаша. Ғ. Хәйри.
БОЛДАЛАУI (болдала) ҡ.
1. диал. ҡар. ботарлау. Итте болдалау.
2. кусм. Тәләфләү, туҙҙырыу. □ Расходовать чрезмерно. ■ Аҡсаны болдалап бөтөу.
БОЛДАЛАУ II (болдала) (Р.: делать кое-как; И.: do so-so; T: bürümeden iş görmek) ҡ. диал.
Арлы-бирле эшләү. □ Делать кое-как. Бер эште лә еренә еткереп эшләмәҫ, йөрөй инде шунда болдалап.
БОЛДОР I Iфарсы пули-дар ‘ишек алды’] и. диал. ҡар. күтәрмә II. ■ Хәйретдин бабай, өйҙә урын тапмай, болдорға сығып ултырҙы. Ф. Иҫәнғолов. Ғилман ағаһының йорто янына барып туҡтауға, ике ҙур фляга болдорҙа тора ине инде. Д. Бүләков.
БОЛДОР II (Р: подражание звуку; И.: onomatopaeic sound; T: fir) оҡш.
Өйрәк, һуйыр кеүек ҡош осоп киткәндә сыҡҡан тауышты белдергән һүҙ. □ Подражание звуку, возникающему при взлёте птиц. Болдор итеп кутәрелеу.
БОЛДОРАУ (болдора-) (Р: шумно порхать; И.: flutter; T.: gürültügle uçmak) ҡ.
Болдор (II) итеү. □ Шумно порхать.
БОЛЕРО [рус. < исп. bolero] (Р: болеро; И.: bolero; T: bolero) и.
1. Испандарҙың милли бейеүе һәм музыкаһы. □ Болеро (испанский национальный танец и музыка). Болеро бейеу.
2. Еңһеҙ кейем. □ Болеро. Болеро кейеу.
БОЛИД I [рус. < фр. bolide] (Р: болид;
И.: fireball; T: havataşı) и. астр.
Бик ҙур һәм яҡты метеор. □ Болид. Болид ҡойроғо.
БОЛИД II [рус. < фр. bolide] (Р: болид; И.: bolide; T: yarış arabası) и.
Уҙышыу автомобиле. □ Болид, гоночный автомобиль. Болидтар ярышы.
БОЛЙОУ (болйо-) (Р: грустить; И.: be blue; T: üzülmek) ҡ. диал.
Бошоноу. □ Грустить, печалиться. Бол-йоп китеу.
БОЛҠ-БОЛҠ (Р: буль-буль; И.: gurgle; T.: lıkır-lıkır) оҡш.
Тар муйынлы һауыттан тығылып-тығы-лып шыйыҡлыҡ аҡҡанда сыҡҡан тауышты белдергән һүҙ. □ Подражание звуку, возникающему при выливании жидкости из бутылки; буль-буль, бульк-бульк.
БОЛҠОЛДАУ (болҡолда ) (Р: булькать; И.: gurgle; T: lıkırdamak) ҡ.
Болҡ-болҡ итеү, болҡ-болҡ килеү.
□ Булькать. Болҡолдоғо сығыу.
БОЛЛАНЫУ (боллан-) (Р: обогатиться; И.: enrich oneself; T: zenginleşmek) ҡ. иҫк.
Нимәгәлер тейенеү, байығыу. □ Обогатиться, быть при деньгах. • Болланһац — бо-лоңдо, юлланһаң — юлыңды, уйлаһаң — уйыңды йәшер. Мәҡәл.
БОЛЛО (Р: денежный; И.: money; T: paralı) с. иҫк.
Аҡсалы. □ Денежный. Болло кеше. • Бол-ло кеше бол табыр, уллы кеше ял табыр. Мәҡәл.
БОЛОҒОУ (болоҡ-) (Р: грустить; И.: be sad; T: hüzünlenmek) ҡ. диал.
Бойоғоу, бошоноу. □ Грустить. Һағынып болоғоу.
БОЛОҠҺОТҠОС с. диал. ҡар. болоҡһоу II. Болоҡһотҡос хәл.
БОЛОҠҺОТОУ (болоҡһот ) (Р: тревожить; И.: trouble; T.: endişelendirmek) ҡ.
1. Борсоп, тыныслыҡты алыу. □ Тревожить, волновать, беспокоить. Куңелде болоҡһотоу. ■ Китер юлға тамған куҙ йәштәре
315
2. һөйл. ҡар. болғаҡ I. Болғауыр кеше.
БОЛҒАУЫС (Р.: кочерга; И.: poker;
T.: ocak demiri) и.
1. Мейесте болғата торған кәкре башлы тимер; тәртешкә. □ Кочерга. Ҡуҙҙы болғауыс менән бутау.
2. диал. Төрлө нәмәне болғата торған яҫы ҡалаҡ. □ Лопаточка, шпатель. Болғауыс менән болғау.
БОЛҒАШЫУ (болғаш ) ҡ. урт. ҡар. болғау I. взаимн. от болғау I. ■ Оҙатыусылар менән пароходтағылар яулыҡ болғаша. Ғ. Хәйри.
БОЛДАЛАУI (болдала) ҡ.
1. диал. ҡар. ботарлау. Итте болдалау.
2. кусм. Тәләфләү, туҙҙырыу. □ Расходовать чрезмерно. ■ Аҡсаны болдалап бөтөу.
БОЛДАЛАУ II (болдала) (Р.: делать кое-как; И.: do so-so; T: bürümeden iş görmek) ҡ. диал.
Арлы-бирле эшләү. □ Делать кое-как. Бер эште лә еренә еткереп эшләмәҫ, йөрөй инде шунда болдалап.
БОЛДОР I Iфарсы пули-дар ‘ишек алды’] и. диал. ҡар. күтәрмә II. ■ Хәйретдин бабай, өйҙә урын тапмай, болдорға сығып ултырҙы. Ф. Иҫәнғолов. Ғилман ағаһының йорто янына барып туҡтауға, ике ҙур фляга болдорҙа тора ине инде. Д. Бүләков.
БОЛДОР II (Р: подражание звуку; И.: onomatopaeic sound; T: fir) оҡш.
Өйрәк, һуйыр кеүек ҡош осоп киткәндә сыҡҡан тауышты белдергән һүҙ. □ Подражание звуку, возникающему при взлёте птиц. Болдор итеп кутәрелеу.
БОЛДОРАУ (болдора-) (Р: шумно порхать; И.: flutter; T.: gürültügle uçmak) ҡ.
Болдор (II) итеү. □ Шумно порхать.
БОЛЕРО [рус. < исп. bolero] (Р: болеро; И.: bolero; T: bolero) и.
1. Испандарҙың милли бейеүе һәм музыкаһы. □ Болеро (испанский национальный танец и музыка). Болеро бейеу.
2. Еңһеҙ кейем. □ Болеро. Болеро кейеу.
БОЛИД I [рус. < фр. bolide] (Р: болид;
И.: fireball; T: havataşı) и. астр.
Бик ҙур һәм яҡты метеор. □ Болид. Болид ҡойроғо.
БОЛИД II [рус. < фр. bolide] (Р: болид; И.: bolide; T: yarış arabası) и.
Уҙышыу автомобиле. □ Болид, гоночный автомобиль. Болидтар ярышы.
БОЛЙОУ (болйо-) (Р: грустить; И.: be blue; T: üzülmek) ҡ. диал.
Бошоноу. □ Грустить, печалиться. Бол-йоп китеу.
БОЛҠ-БОЛҠ (Р: буль-буль; И.: gurgle; T.: lıkır-lıkır) оҡш.
Тар муйынлы һауыттан тығылып-тығы-лып шыйыҡлыҡ аҡҡанда сыҡҡан тауышты белдергән һүҙ. □ Подражание звуку, возникающему при выливании жидкости из бутылки; буль-буль, бульк-бульк.
БОЛҠОЛДАУ (болҡолда ) (Р: булькать; И.: gurgle; T: lıkırdamak) ҡ.
Болҡ-болҡ итеү, болҡ-болҡ килеү.
□ Булькать. Болҡолдоғо сығыу.
БОЛЛАНЫУ (боллан-) (Р: обогатиться; И.: enrich oneself; T: zenginleşmek) ҡ. иҫк.
Нимәгәлер тейенеү, байығыу. □ Обогатиться, быть при деньгах. • Болланһац — бо-лоңдо, юлланһаң — юлыңды, уйлаһаң — уйыңды йәшер. Мәҡәл.
БОЛЛО (Р: денежный; И.: money; T: paralı) с. иҫк.
Аҡсалы. □ Денежный. Болло кеше. • Бол-ло кеше бол табыр, уллы кеше ял табыр. Мәҡәл.
БОЛОҒОУ (болоҡ-) (Р: грустить; И.: be sad; T: hüzünlenmek) ҡ. диал.
Бойоғоу, бошоноу. □ Грустить. Һағынып болоғоу.
БОЛОҠҺОТҠОС с. диал. ҡар. болоҡһоу II. Болоҡһотҡос хәл.
БОЛОҠҺОТОУ (болоҡһот ) (Р: тревожить; И.: trouble; T.: endişelendirmek) ҡ.
1. Борсоп, тыныслыҡты алыу. □ Тревожить, волновать, беспокоить. Куңелде болоҡһотоу. ■ Китер юлға тамған куҙ йәштәре
315