Академический словарь башкирского языка. Том III. Страница 206
Поиск по словарям
ГӨМБӘСЕ
Гөмбә менән ҡапланыу. □ Покрываться грибами (о местности). Ямғыр яуып үткәндән һуң, туғайҙар гөмбәләнгән.
ГӨМБӘСЕ (Р.: грибник; И.: mushroomer, habitual gatherer of mushrooms; T.: mantarcı) и. диал.
Гөмбә йыйыусы. □ Грибник.
ГӨМБӘСКӘ (Р.: кочковатая местность; И.: hummocky, tussocky terrain; T.: tümsekli toprak) и. диал.
Тигеҙһеҙ ер. □ Кочковатая местность.
ГӨМП (Р: подражание звуку; И.: onomatopoeic word; T: güm) оҡш.
Эсе буш нәмәгә һуҡҡанда яңғырап сыҡҡан тауышты белдергән һүҙ. □ Подражание звуку, вызванному ударом тяжёлого предмета о полый мягкий предмет. Гөмп итеу. Гөмп килеу.
ГӨМП-ГӨМП (Р: подражание повторяющимся глухим звукам; И.: thud, thud; T: güm güm) оҡш.
Ҡабат-ҡабат гөмп иткән тауышты белдергән һүҙ. □ Подражание повторяющимся звукам, вызванным глухими ударами тяжёлого предмета о полый мягкий предмет. Гөмп-гөмп ҡилтереу. Гөмп-гөмп һуғыу.
ГӨМП-ГӨМП ИТЕҮ (гөмп-гөмп ит-) (Р: издавать глухие звуки; И.: boom repeatedly; T: güm güm etmek) ҡ.
Гөмпөлдәү, бер-бер артлы тоноҡ тауыштар сығарыу. □ Издавать глухие звуки. Гөмп-гөмп итеп төшөп китеу. Гөмп-гөмп итеп һуғыу.
ГӨМП-ГӨМП КИЛЕҮ (гөмп-гөмп кил-) (Р: издавать глухие звуки; И.: boom repeatedly; T: güm güm etmek) ҡ.
Гөмп-гөмп тигән тауыш сығарыу. □ Издавать глухие звуки. Һуҡҡанда гөмп-гөмп килә.
ГӨМП ИТЕҮ (гөмп ит-) (Р: издавать глухой звук; И.: boom repeatedly; thud; T: güm güm etmek) ҡ.
Гөмп тигән тауыш сығарыу, гөмпөлдәү. □ Издавать глухой звук. Нимәлер гөмп иткәнгә уяныу. Гөмп итеп ҡалыу.
ГӨМПӨЛДӘТЕҮ (гөмпөлдәт-) (Р: глухо ударять; И.: strike (with a dull sound); T: boğuk boğuk vurmak) ҡ.
Гөмп-гөмп тигән тауыш сығартыу. □ Глухо ударять. Гөмпөлдәтеп һуғыу.
ГӨМПӨЛДӘҮ (гөмпөлдә-) (Р: издавать глухой звук; И.: produce a dull sound; T: boğuk ses çıkarmak) ҡ.
Гөмп-гөмп тигән тауыш сығарыу. □ Издавать глухой звук. Гөмпөлдәп тороу.
ГӨМПӨЛДӘШЕҮ (гөмпөлдәш-) ҡ. урт. ҡар. гөмпөлдәү, взаимн. от гөмпөлдәү. Гөмпөлдәшеп тороу. Гөмпөлдәшеп ҡуйыу.
ГӨМП ТӘ ГӨМП (Р: подражание повторяющимся глухим звукам; И.: onomatopoeic word; T: güm güm) оҡш.
Гөмпөлдәгән тауышты белдергән һүҙ.
□ Подражание повторяющимся звукам, вызванным глухими ударами тяжёлого предмета о полый мягкий предмет. Гөмп тә гөмп ҡағыу. Гөмп тә гөмп бэрелеу. ■ [Зиннәт] Солтандың ҡайһы ере тура килһә, шул еренә гөмп тә гөмп бирә башланы. 3. Ураҡсин.
ГӨМП ТӘ ГӨМП КИЛЕҮ (гөмп тә гөмп кил-) (Р: издавать глухой звук; И.: boom repeatedly; thud T: güm güm etmek) ҡ.
Гөмп тә гөмп тигән тауыш сығарыу.
□ Издавать глухие звуки. Бәрелгәндә гөмп-гөмп килә.
ГӨМРАҺ [фарс. (Р: сбившийся с пути; И.: dissolute; wanton; reprobate; T.: gümrah) с. иҫк. кит.
Юлдан яҙған; аҙғын. □ Сбившийся с пути; распутный. Я Урыҫ йортонда барҙыр нигилистар, би тәртип бәлки гөмраһ хунриздар. М. Өмөтбаев.
ГӨМРАҺ БУЛЫУ (гөмраһ бул-) (Р: впадать в искушение; И.: be given to temptation; T.: günaha düşmek) ҡ.
Ҡотҡоға бирелеү, аҙыу. □ Впадать в искушение. ■ [Йосоп әйтте:] Йә ҡәрҙәштәр, быны ҡылмаң [ҡойоға һалмағыҙ], шайтан һуҙенә гөмраһ булып. Халыҡ ижадынан.
ГӨНАҺ [фарс. (Р: грех; И.: sin; evil; trespass; T.: günah) и.
206
Гөмбә менән ҡапланыу. □ Покрываться грибами (о местности). Ямғыр яуып үткәндән һуң, туғайҙар гөмбәләнгән.
ГӨМБӘСЕ (Р.: грибник; И.: mushroomer, habitual gatherer of mushrooms; T.: mantarcı) и. диал.
Гөмбә йыйыусы. □ Грибник.
ГӨМБӘСКӘ (Р.: кочковатая местность; И.: hummocky, tussocky terrain; T.: tümsekli toprak) и. диал.
Тигеҙһеҙ ер. □ Кочковатая местность.
ГӨМП (Р: подражание звуку; И.: onomatopoeic word; T: güm) оҡш.
Эсе буш нәмәгә һуҡҡанда яңғырап сыҡҡан тауышты белдергән һүҙ. □ Подражание звуку, вызванному ударом тяжёлого предмета о полый мягкий предмет. Гөмп итеу. Гөмп килеу.
ГӨМП-ГӨМП (Р: подражание повторяющимся глухим звукам; И.: thud, thud; T: güm güm) оҡш.
Ҡабат-ҡабат гөмп иткән тауышты белдергән һүҙ. □ Подражание повторяющимся звукам, вызванным глухими ударами тяжёлого предмета о полый мягкий предмет. Гөмп-гөмп ҡилтереу. Гөмп-гөмп һуғыу.
ГӨМП-ГӨМП ИТЕҮ (гөмп-гөмп ит-) (Р: издавать глухие звуки; И.: boom repeatedly; T: güm güm etmek) ҡ.
Гөмпөлдәү, бер-бер артлы тоноҡ тауыштар сығарыу. □ Издавать глухие звуки. Гөмп-гөмп итеп төшөп китеу. Гөмп-гөмп итеп һуғыу.
ГӨМП-ГӨМП КИЛЕҮ (гөмп-гөмп кил-) (Р: издавать глухие звуки; И.: boom repeatedly; T: güm güm etmek) ҡ.
Гөмп-гөмп тигән тауыш сығарыу. □ Издавать глухие звуки. Һуҡҡанда гөмп-гөмп килә.
ГӨМП ИТЕҮ (гөмп ит-) (Р: издавать глухой звук; И.: boom repeatedly; thud; T: güm güm etmek) ҡ.
Гөмп тигән тауыш сығарыу, гөмпөлдәү. □ Издавать глухой звук. Нимәлер гөмп иткәнгә уяныу. Гөмп итеп ҡалыу.
ГӨМПӨЛДӘТЕҮ (гөмпөлдәт-) (Р: глухо ударять; И.: strike (with a dull sound); T: boğuk boğuk vurmak) ҡ.
Гөмп-гөмп тигән тауыш сығартыу. □ Глухо ударять. Гөмпөлдәтеп һуғыу.
ГӨМПӨЛДӘҮ (гөмпөлдә-) (Р: издавать глухой звук; И.: produce a dull sound; T: boğuk ses çıkarmak) ҡ.
Гөмп-гөмп тигән тауыш сығарыу. □ Издавать глухой звук. Гөмпөлдәп тороу.
ГӨМПӨЛДӘШЕҮ (гөмпөлдәш-) ҡ. урт. ҡар. гөмпөлдәү, взаимн. от гөмпөлдәү. Гөмпөлдәшеп тороу. Гөмпөлдәшеп ҡуйыу.
ГӨМП ТӘ ГӨМП (Р: подражание повторяющимся глухим звукам; И.: onomatopoeic word; T: güm güm) оҡш.
Гөмпөлдәгән тауышты белдергән һүҙ.
□ Подражание повторяющимся звукам, вызванным глухими ударами тяжёлого предмета о полый мягкий предмет. Гөмп тә гөмп ҡағыу. Гөмп тә гөмп бэрелеу. ■ [Зиннәт] Солтандың ҡайһы ере тура килһә, шул еренә гөмп тә гөмп бирә башланы. 3. Ураҡсин.
ГӨМП ТӘ ГӨМП КИЛЕҮ (гөмп тә гөмп кил-) (Р: издавать глухой звук; И.: boom repeatedly; thud T: güm güm etmek) ҡ.
Гөмп тә гөмп тигән тауыш сығарыу.
□ Издавать глухие звуки. Бәрелгәндә гөмп-гөмп килә.
ГӨМРАҺ [фарс. (Р: сбившийся с пути; И.: dissolute; wanton; reprobate; T.: gümrah) с. иҫк. кит.
Юлдан яҙған; аҙғын. □ Сбившийся с пути; распутный. Я Урыҫ йортонда барҙыр нигилистар, би тәртип бәлки гөмраһ хунриздар. М. Өмөтбаев.
ГӨМРАҺ БУЛЫУ (гөмраһ бул-) (Р: впадать в искушение; И.: be given to temptation; T.: günaha düşmek) ҡ.
Ҡотҡоға бирелеү, аҙыу. □ Впадать в искушение. ■ [Йосоп әйтте:] Йә ҡәрҙәштәр, быны ҡылмаң [ҡойоға һалмағыҙ], шайтан һуҙенә гөмраһ булып. Халыҡ ижадынан.
ГӨНАҺ [фарс. (Р: грех; И.: sin; evil; trespass; T.: günah) и.
206