Рус
Баш
Академический словарь башкирского языка. Том IV. Страница 361
Поиск по словарям
КАМЗУЛ
2. Төрмәлә бер кешелек бүлмә. □ Камера (в тюрьме). ■ Ҡараҡтарҙың һәр береһе айырым камерала тотола ине. Ғ. Әмири. Хәмзә, уҙенә язаның ауыр буласағын алдан уҡ белгәнгә курә, судты көтөп тормай, бер ҡап-ҡараңғы төндә, төн уртаһында, фонары менән камераға инеусе төрмәсене һуғып йыға ла ҡасыу яғын ҡарай. Ғ. Хәйри.
3. махс. Ниндәйҙер машина, ҡорамал, эске ағзалар эсендәге ябыҡ ҡыуыш арауыҡ.
□ Камера (закрытое пространство внутри какого-л. прибора, аппарата, органа). Фотоаппарат камераһы. Йөрәк камераһы. Куҙ камераһы. Шлюз камераһы. Газ камераһы.
4. Шина, туп кеүек нәмәләрҙең һауа тултырыу өсөн резинанан эшләнгән эске ҡаты.
□ Камера (внутренняя резиновая оболочка шины, мяча и т. п., наполняемая воздухом). Камераға һауа тултырыу. Тишек камера.
5. Фото йәки кино аппараты. □ Камера (кино-, фотоаппарат). ■ Көнэлгәре аҡса һалышҡайнылар: һыу аҫтында киноға төшөрә торған ҡиммәтле камера һайланылар. Й. Солтанов.
КАМЕРА II [рус. <лат. camera ‘бүлмә’] (Р.: камерный; И.: chamber; T: oda (müziği) с. муз.
Музыкант-солистар, бер нисә башҡарыусынан торған ансамблдәр башҡарыу өсөн билдәләнгән. □ Камерный. Камера ансамбле. Камера әҫәре.
КАМЕРАЛАШ (Р.: сокамерник; И.: cell mate; T.: hücre arkadaşı) и.
Камерала бергә ултырыусы. □ Сокамерник. Камералаш менән аралашыу.
КАМЕРАЛЫ (Р: камерный; И.: chamber; T: bölümlü) с.
Камераһы булған. □ Камерный. Ҡоштарҙың йөрәге дурт камералы була. Камералы мейес.
КАМЕРАЛЬ [рус. камерный} (Р: камерный; И.: Chamber; T: oda) с. махс.
Лабораторияла, кабинетта эшкәртелә торған. □ Камеральный. Камераль эштәр. Камераль тикшеренеуҙәр.
КАМЕРА МУЗЫКАҺЫ (Р: камерная музыка; И.: chamber music; T: oda müziği) и муз.
Яңғыҙ һәм ансамбль менән башҡарылған музыка әҫәре. □ Камерная музыка.
КАМЕРГЕР [рус.< нем. Kammerherr] (Р: камергер; И.: Chamberlain; T: teşrifatçı, kâhya) и. тар.
1. Батша һарайында хеҙмәт итеүсенең камер-юнкерҙан юғары дәрәжәһе. □ Камергер (придворное звание).
2. Шул дәрәжәгә эйә кеше. □ Камергер (лицо, носящее такое звание).
КАМЕРДИНЕР [рус. < нем. Каттег-diener} (Р: камердинер; И.: Valet; T: erkek oda hizmetçisi) и.
Рәсәйҙә 1917 йылға тиклем дворяндарҙың шәхси ир хеҙмәтсеһе. □ Камердинер. Камердинер булып хеҙмәт итеу.
КАМЕРИСТКА [рус.] (Р: камеристка; И.: gentlewoman; T: hanımefendi) и.
Дворяндар йорттарында хужа ҡатыны бүлмәһендә хеҙмәт итеүсе аҫрау. □ Камеристка.
КАМЕРТОН [рус. < нем. Kammerton] (Р: камертон; И.: tuning fork; T.: akort çatalı) и. муз.
Билдәле бер юғарылыҡта тауыш биреүсе ҡорал (музыка ҡоралдарын көйләгәндә, медицина ҡорамалдарында ҡулланыла). □ Камертон. Медицина камертоны. Ҡурайҙы камертон менән көйләп яһау.
КАМЕР-ЮНКЕР [рус.< нем. Каттег-junKer] (Р: камер-юнкер; И.: kamerûnker; Т.: kahya) и.
1. Батша һарайында һәм ҡайһы бер монархиялы дәүләттәрҙә камергерҙан түбәнерәк дәрәжә. □ Камер-юнкер (придворное звание).
2. Шул дәрәжәләге кеше. □ Камер-юнкер (лицо, носящее такое звание).
КАМЕЯ [рус. < фр. сатее] (Р: камея; И.: cameo; T.: işlemeli akik) и.
1. Өҫтө сығынҡы һүрәттәр менән биҙәкләнгән аҫыл таш йәки ҡабырсаҡ. □ Камея (камень).
2. Шул таш менән эшләнгән биҙәүес.
□ Камея (брошь). Камея һатып алыу. Камея эшләу уҙенсәлектәре.
КАМЗУЛ [рус. < фр. camisole] (Р: камзол; И.: camisole; T.: ceket) и.
361
2. Төрмәлә бер кешелек бүлмә. □ Камера (в тюрьме). ■ Ҡараҡтарҙың һәр береһе айырым камерала тотола ине. Ғ. Әмири. Хәмзә, уҙенә язаның ауыр буласағын алдан уҡ белгәнгә курә, судты көтөп тормай, бер ҡап-ҡараңғы төндә, төн уртаһында, фонары менән камераға инеусе төрмәсене һуғып йыға ла ҡасыу яғын ҡарай. Ғ. Хәйри.
3. махс. Ниндәйҙер машина, ҡорамал, эске ағзалар эсендәге ябыҡ ҡыуыш арауыҡ.
□ Камера (закрытое пространство внутри какого-л. прибора, аппарата, органа). Фотоаппарат камераһы. Йөрәк камераһы. Куҙ камераһы. Шлюз камераһы. Газ камераһы.
4. Шина, туп кеүек нәмәләрҙең һауа тултырыу өсөн резинанан эшләнгән эске ҡаты.
□ Камера (внутренняя резиновая оболочка шины, мяча и т. п., наполняемая воздухом). Камераға һауа тултырыу. Тишек камера.
5. Фото йәки кино аппараты. □ Камера (кино-, фотоаппарат). ■ Көнэлгәре аҡса һалышҡайнылар: һыу аҫтында киноға төшөрә торған ҡиммәтле камера һайланылар. Й. Солтанов.
КАМЕРА II [рус. <лат. camera ‘бүлмә’] (Р.: камерный; И.: chamber; T: oda (müziği) с. муз.
Музыкант-солистар, бер нисә башҡарыусынан торған ансамблдәр башҡарыу өсөн билдәләнгән. □ Камерный. Камера ансамбле. Камера әҫәре.
КАМЕРАЛАШ (Р.: сокамерник; И.: cell mate; T.: hücre arkadaşı) и.
Камерала бергә ултырыусы. □ Сокамерник. Камералаш менән аралашыу.
КАМЕРАЛЫ (Р: камерный; И.: chamber; T: bölümlü) с.
Камераһы булған. □ Камерный. Ҡоштарҙың йөрәге дурт камералы була. Камералы мейес.
КАМЕРАЛЬ [рус. камерный} (Р: камерный; И.: Chamber; T: oda) с. махс.
Лабораторияла, кабинетта эшкәртелә торған. □ Камеральный. Камераль эштәр. Камераль тикшеренеуҙәр.
КАМЕРА МУЗЫКАҺЫ (Р: камерная музыка; И.: chamber music; T: oda müziği) и муз.
Яңғыҙ һәм ансамбль менән башҡарылған музыка әҫәре. □ Камерная музыка.
КАМЕРГЕР [рус.< нем. Kammerherr] (Р: камергер; И.: Chamberlain; T: teşrifatçı, kâhya) и. тар.
1. Батша һарайында хеҙмәт итеүсенең камер-юнкерҙан юғары дәрәжәһе. □ Камергер (придворное звание).
2. Шул дәрәжәгә эйә кеше. □ Камергер (лицо, носящее такое звание).
КАМЕРДИНЕР [рус. < нем. Каттег-diener} (Р: камердинер; И.: Valet; T: erkek oda hizmetçisi) и.
Рәсәйҙә 1917 йылға тиклем дворяндарҙың шәхси ир хеҙмәтсеһе. □ Камердинер. Камердинер булып хеҙмәт итеу.
КАМЕРИСТКА [рус.] (Р: камеристка; И.: gentlewoman; T: hanımefendi) и.
Дворяндар йорттарында хужа ҡатыны бүлмәһендә хеҙмәт итеүсе аҫрау. □ Камеристка.
КАМЕРТОН [рус. < нем. Kammerton] (Р: камертон; И.: tuning fork; T.: akort çatalı) и. муз.
Билдәле бер юғарылыҡта тауыш биреүсе ҡорал (музыка ҡоралдарын көйләгәндә, медицина ҡорамалдарында ҡулланыла). □ Камертон. Медицина камертоны. Ҡурайҙы камертон менән көйләп яһау.
КАМЕР-ЮНКЕР [рус.< нем. Каттег-junKer] (Р: камер-юнкер; И.: kamerûnker; Т.: kahya) и.
1. Батша һарайында һәм ҡайһы бер монархиялы дәүләттәрҙә камергерҙан түбәнерәк дәрәжә. □ Камер-юнкер (придворное звание).
2. Шул дәрәжәләге кеше. □ Камер-юнкер (лицо, носящее такое звание).
КАМЕЯ [рус. < фр. сатее] (Р: камея; И.: cameo; T.: işlemeli akik) и.
1. Өҫтө сығынҡы һүрәттәр менән биҙәкләнгән аҫыл таш йәки ҡабырсаҡ. □ Камея (камень).
2. Шул таш менән эшләнгән биҙәүес.
□ Камея (брошь). Камея һатып алыу. Камея эшләу уҙенсәлектәре.
КАМЗУЛ [рус. < фр. camisole] (Р: камзол; И.: camisole; T.: ceket) и.
361