Академический словарь башкирского языка. Том IV. Страница 587
Поиск по словарям
КООРДИНАЦИЯЛАУ
ция төрҙәре. Кооперация ойоштороу. М Үрә ҡарап торған сәсле, өҫтөнә ҡара толстовка кейгән егерме биштәрҙәге рус инструктор рус телендә кооперацияның әһәмиәте һәм уныц төрҙәре тураһында халыҡҡа оҙаҡ ҡына һөйләне. Ғ. Хәйри. ^Лениндың кооперация планында кемделер бөтөрөу йәки ситләтеу тураһында әйтелмәгән», — тине Искәндәр. Ә. Хәкимов. Тиҙҙән ауылда кооперация магазины асыласаҡ. 3. Биишева.
КООПЕРАЦИЯЛАУ (кооперацияла-) (Р.: кооперировать; И.: organize on cooperative lines; T.: kooperatifleştirmek) ҡ.
Кооперация нигеҙендә берләштереү. □ Кооперировать. Хужалыҡтарҙы коопера-циялау. Хеҙмәтте кооперациялау. Коопера-циялау килеме.
КООПТАЦИЯ [рус. < лат. cooptatio 1өҫ-тәмә һайлау’] (Р.: кооптация; И.: co-optation; T.: seçme) и.
Һайланма органды, өҫтәмә һайлауҙар үткәрмәйенсә, яңы ағзалар менән тулыландырыу эше. □ Кооптация. Кооптация яһау. Составты кооптация менән тулыландырыу. Кооптация нигеҙендә индереу. И Башҡарма комитет уҙ составына «легитим» булмаған яңы ағзаларҙы кооптация юлы менән булһа ла индерергә мәжбур була. «Йәшлек», 19 ноябрь 2011.
КООПТАЦИЯЛАУ (кооптацияла-) (Р: кооптировать; И.: co-opt; T.: seçmek) ҡ.
Кооптация үткәреү. □ Кооптировать. Кооптациялау юлы менән уткәреу. Яңы ағзаларҙы комитетҡа кооптациялап индереу. Королтай президиумына кооптациялау.
КООПТАЦИЯ ЯҺАУ (кооптация яһа-) (Р: кооптировать; И.: co-opt; T.: seçmek) ҡ.
Кооптация үткәреү. □ Кооптировать, произвести кооптацию. Комитетҡа яңы ағзаларҙы кооптация яһап индереу. Кооптация яһап уткәреу.
КООРДИНАТ [рус. < лат. со (п) ‘ҡуша’ + ordinatus} (Р: координата; И.: co-ordinate; T.: koordinat) и. махс.
Ниндәйҙер нөктәнең, объекттың яҫылыҡтағы йәки арауыҡтағы урынын билдәләгән дәүмәл. □ Координата. Астрономик координаттар. Географик координаттар. Коорди
наттарҙың горизонталь системаһы. Координаттар кусәре. Координаттар яҫылығы. И Генерал Шайморатов батарея командиры Сәйфулла Хәбировты саҡырып алды һәм уға утты ҡайҙа йунәлдереу өсөн тейешле координаттар бирҙе. Ф. Ихсан. Координатым куптән иҫәпләнгән һәм картаға куптән һалынған. М. Кәрим. [Милиционер:] Эҙләйбеҙ. Әллә ҡайҙа китә алмаҫ, ҡойроғона баҫырбыҙ. Уның бөтә координаттары билдәле. Д. Бүләков. Әһә, бына нисек икән? Координаттарың дөрөҫ, Интизар, дөрөҫ. Ш. Бикҡол.
КООРДИНАТОГРАФ [рус. < ингл. соог-dinatograph} (Р: координатограф; И.: coordi-natograph; T.: veri çizicisi) и. тех.
Координаталар системаһын һыҙыу яйланмаһы. □ Координатограф. Координатограф менән һыҙыу. Координатограф менән эшләу.
КООРДИНАЦИОН (Р: координационный; И.: coordinating; coordination; T.: düzenli) с.
Координацияға бәйләнешле. □ Координационный. Координацион совет. Координацион элемтә. Координацион орган. Координацион уҙәк.
КООРДИНАЦИЯ [рус. < лат. со (п) ‘ҡуша’ + ordinatio} (Р: координация; И.: coordination; T.: koordinasyon) и.
1. Төрлө эш, хәрәкәт, фекер һәм башҡа нәмәнең үҙ-ара бәйләнешкә килтерелеше, яратылышы. □ Координация. / Координационный. Пландар координацияһы. Координация бәйләнеше. Координация һаны.
2. Кеше һәм башҡа тереклек ағзаларының үҙ-ара физиология яғынан бәйләнешле хәрәкәте. □ Координация. Хәрәкәттәге координация. Координацияһы боҙолған.
КООРДИНАЦИЯЛАНЫУ (координациялан-) ҡ. төш. ҡар. координациялау. страд, от координациялау.
КООРДИНАЦИЯЛАУ (координацияла-) (Р: координировать; И.: coordinate; Т: koordine etmek, düzenlemek) ҡ.
Ниндәйҙер эш-хәрәкәттәрҙе, күренештәрҙе үҙ-ара килештереү, яраштырыу. □ Координировать. // Координирование. Хеҙмәт
587
ция төрҙәре. Кооперация ойоштороу. М Үрә ҡарап торған сәсле, өҫтөнә ҡара толстовка кейгән егерме биштәрҙәге рус инструктор рус телендә кооперацияның әһәмиәте һәм уныц төрҙәре тураһында халыҡҡа оҙаҡ ҡына һөйләне. Ғ. Хәйри. ^Лениндың кооперация планында кемделер бөтөрөу йәки ситләтеу тураһында әйтелмәгән», — тине Искәндәр. Ә. Хәкимов. Тиҙҙән ауылда кооперация магазины асыласаҡ. 3. Биишева.
КООПЕРАЦИЯЛАУ (кооперацияла-) (Р.: кооперировать; И.: organize on cooperative lines; T.: kooperatifleştirmek) ҡ.
Кооперация нигеҙендә берләштереү. □ Кооперировать. Хужалыҡтарҙы коопера-циялау. Хеҙмәтте кооперациялау. Коопера-циялау килеме.
КООПТАЦИЯ [рус. < лат. cooptatio 1өҫ-тәмә һайлау’] (Р.: кооптация; И.: co-optation; T.: seçme) и.
Һайланма органды, өҫтәмә һайлауҙар үткәрмәйенсә, яңы ағзалар менән тулыландырыу эше. □ Кооптация. Кооптация яһау. Составты кооптация менән тулыландырыу. Кооптация нигеҙендә индереу. И Башҡарма комитет уҙ составына «легитим» булмаған яңы ағзаларҙы кооптация юлы менән булһа ла индерергә мәжбур була. «Йәшлек», 19 ноябрь 2011.
КООПТАЦИЯЛАУ (кооптацияла-) (Р: кооптировать; И.: co-opt; T.: seçmek) ҡ.
Кооптация үткәреү. □ Кооптировать. Кооптациялау юлы менән уткәреу. Яңы ағзаларҙы комитетҡа кооптациялап индереу. Королтай президиумына кооптациялау.
КООПТАЦИЯ ЯҺАУ (кооптация яһа-) (Р: кооптировать; И.: co-opt; T.: seçmek) ҡ.
Кооптация үткәреү. □ Кооптировать, произвести кооптацию. Комитетҡа яңы ағзаларҙы кооптация яһап индереу. Кооптация яһап уткәреу.
КООРДИНАТ [рус. < лат. со (п) ‘ҡуша’ + ordinatus} (Р: координата; И.: co-ordinate; T.: koordinat) и. махс.
Ниндәйҙер нөктәнең, объекттың яҫылыҡтағы йәки арауыҡтағы урынын билдәләгән дәүмәл. □ Координата. Астрономик координаттар. Географик координаттар. Коорди
наттарҙың горизонталь системаһы. Координаттар кусәре. Координаттар яҫылығы. И Генерал Шайморатов батарея командиры Сәйфулла Хәбировты саҡырып алды һәм уға утты ҡайҙа йунәлдереу өсөн тейешле координаттар бирҙе. Ф. Ихсан. Координатым куптән иҫәпләнгән һәм картаға куптән һалынған. М. Кәрим. [Милиционер:] Эҙләйбеҙ. Әллә ҡайҙа китә алмаҫ, ҡойроғона баҫырбыҙ. Уның бөтә координаттары билдәле. Д. Бүләков. Әһә, бына нисек икән? Координаттарың дөрөҫ, Интизар, дөрөҫ. Ш. Бикҡол.
КООРДИНАТОГРАФ [рус. < ингл. соог-dinatograph} (Р: координатограф; И.: coordi-natograph; T.: veri çizicisi) и. тех.
Координаталар системаһын һыҙыу яйланмаһы. □ Координатограф. Координатограф менән һыҙыу. Координатограф менән эшләу.
КООРДИНАЦИОН (Р: координационный; И.: coordinating; coordination; T.: düzenli) с.
Координацияға бәйләнешле. □ Координационный. Координацион совет. Координацион элемтә. Координацион орган. Координацион уҙәк.
КООРДИНАЦИЯ [рус. < лат. со (п) ‘ҡуша’ + ordinatio} (Р: координация; И.: coordination; T.: koordinasyon) и.
1. Төрлө эш, хәрәкәт, фекер һәм башҡа нәмәнең үҙ-ара бәйләнешкә килтерелеше, яратылышы. □ Координация. / Координационный. Пландар координацияһы. Координация бәйләнеше. Координация һаны.
2. Кеше һәм башҡа тереклек ағзаларының үҙ-ара физиология яғынан бәйләнешле хәрәкәте. □ Координация. Хәрәкәттәге координация. Координацияһы боҙолған.
КООРДИНАЦИЯЛАНЫУ (координациялан-) ҡ. төш. ҡар. координациялау. страд, от координациялау.
КООРДИНАЦИЯЛАУ (координацияла-) (Р: координировать; И.: coordinate; Т: koordine etmek, düzenlemek) ҡ.
Ниндәйҙер эш-хәрәкәттәрҙе, күренештәрҙе үҙ-ара килештереү, яраштырыу. □ Координировать. // Координирование. Хеҙмәт
587