Академический словарь башкирского языка. Том VII. Страница 146


Поиск по словарям

Башҡорт теленең академик һүҙлеге. Том VII

понт
нан [Әлмираның] атаһын эшкә Өфөгә күсерҙеләр, тора-бара кескәй пониҙар ҙа, иптәштәре лә бер-бер артлы онотолдо. Р. Байбулатов.
ПОНТ I [рус.] (Р: понт; И.: show off; brag; vaunt; T.: kibir) и. ҡар. эрелек.
Шапырыныу, тәкәбберлек. □ Понт. Понт менән һөйләшеү.
ПОНТ II [рус. < гр. Pontus] (Р: Понт; И.: Pontus; T.: Pontus) и.
Ҡара диңгеҙ тарафы арауығы. □ Понт. Понт сиктәре. Понт ҡалалары. Понтта урынлашыу.
ПОНТЁР [рус. < фр.] (Р: понтёр; И.: punt; T.: kumarcı) и.
Ҡомарлы уйындарҙа: банкыға ҡаршы аҡса ҡуйыусы уйынсы. □ Понтёр.
ПОНТОН [рус. < фр. ponton] (Р: понтон; И.: pontoon; Т.: ponton) и.
1. Һыу өҫтөндә ваҡытлыса ҡоролмалар күтәргәндә йәки күпер һалғанда нигеҙ урынына ҡулланыла торған яҫы төплө ҡулайлама. □ Понтон. / Понтонный. Понтон күпер. ■ Понтон күпер аша һирәк-мирәк иҫкереп бөткән «газик»тар, «зис»тар үтеп киткеләй. И. Абдуллин. Днепр аша һалынған понтон күперҙән кире көнсығыш ярға сыҡҡан 16-сы гвардия атлы дивизия частары бер нисә көн ял итте. Р. Өмөтбаев.
2. махс. Батҡан караптарҙы күтәртә торған эсе ҡыуыш ҡорос ҡулайлама. □ Понтон. Понтон паркы. Понтон менән күтәреү. ■ Комиссия ағзалары аяҡ үрә тыңланылар һәм, полк штурманын күрергә теләгәндәй, понтондар өҫтөндә ятҡан самолётҡа борол-долар. А. Мағазов.
ПОНЧО [рус. < исп. poncho] (Р: пончо; И.: poncho; Т.: ропҫо) и.
1. Үҙәк һәм Көньяҡ Америка индеецтары кейгән, уртаһынан баш һыйырлыҡ тишек уйылған дүрт ситле ҡалын шәлдән торған япма. □ Пончо. Пончо кейеү. Пончо тегеү. Пончо һатып алыу.
2. Шул фасондағы бәйләнгән йәки тегелгән япма. □ Пончо. Пончо тегеү. Пончо бәйләү. Пончо яңынан модала.
ПОП (побы) [рус.] (Р: поп; И.: presbyter; T.: papaz) и. дини.
Православие динендә рухани. □ Поп. / Поповский. Поп булып йөрөү. Поп ҡатыны. Поп ҡыҙы. ■ Поп был «көтөлмәгән» ҡунаҡты ҙур ҡәнәғәтләнеү менән ҡаршы алған. С. Агиш. Никольский сиркәүе побы үҙен падишаһтың иң яҡын кешеһе кеүек күрҙе.
3. Ураҡсин.
ПОП... [рус.] (Р: поп...; И.: pop...; Т.: pop...)
Ҡушма һүҙҙәрҙең «популяр, киң билдәле» мәғәнәһендәге беренсе өлөшө. □ Поп...
ПОП-ГРУППА [рус.] (Р: поп-группа; И.: pop-group; pop group; T.: pop müzik grubu) и. муз.
Поп-музыка башҡарған музыкаль төркөм. □ Поп-группа. Билдәле поп-группа. Поп-группала барабансы булып эшләү. Поп-группа концерты.
ПОПЕЧИТЕЛЬ [рус.] (Р: попечитель; И.: curator; trustee; guardian; T.: vasi) и. ҡар. бағыусы.
1. Икенсе шәхестең мохтажлығын, мәнфәғәтен, ихтыяжын хәстәрләгән кеше. □ Попечитель. Попечителдең хоҡуғы. Попечитель булыу.
2. Балиғ булмаған балаларҙы йәки ярҙамға мохтаж ауырыу кешеләрҙе ҡарау, тәрбиәләү өсөн билдәләнгән кеше. □ Попечитель. / Попечительский. Попечитель кәңәше.
3. тар. Ниндәйҙер ведомствоның учреждениелар селтәренә етәкселек иткән кеше (Рәсәйҙә: 1917 йылға тиклем). □ Попечитель. / Попечительский.
ПОПКОРН [рус. < ингл. popcorn] (Р: попкорн; И.: popcorn; T.: patlamış mısır) u.
Ҡыҙҙырылған кукуруз. □ Попкорн. Попкорн эшләү. Попкорн эшләү аппараты. Кинотеатрҙарҙа попкорн һатыу.
ПОП-КУЛЬТУРА [рус. < ингл. pop-culture] (Р: поп-культура; И.: pop-culture; T.: popüler kültür) и.
Йәмғиәттә күпселек халыҡ араһында популяр һәм билдәле культура. □ Поп-культура. Поп-культураның йәмғиәткә йоғонтоһо. Рәсәйҙә поп-культура.
ПОПЛИН [рус. < фр. popeline] (Р: поплин; И.: poplin; T.: poplin) и. туҡ.
146