Рус
Баш
Академический словарь башкирского языка. Том VII. Страница 162
Поиск по словарям
ПРЕПАРАТОР
ПРЕПАРАТОР [рус.] (Р.: препаратор; И.: laboratory assistant; T.: preparat hazırlayan kimse) u.
Препараттар әҙерләй торған кеше. □ Препаратор. Препаратор булып эшләу. Препаратор булып урынлашыу.
ПРЕПОДАВАТЕЛЬ [рус.] (Р: преподаватель; И.: teacher; instructor; lecturer; T.: öğretmen) и. һөйл. ҡар. уҡытыусы.
Уҡытыу эше менән шөғөлләнгән кеше.
□ Преподаватель. Институт преподавателе. БДУ преподавателе. ■ [Балдынов] юғары Ҡыҙыл атлылар курсында өлкән преподаватель булып эшләне. Я. Хамматов.
ПРЕПОЗИЦИЯ [рус. < лат. ргае + positio] (Р: препозиция; И.: preposition; T.: ön pozisyon) и. лингв.
һөйләм киҫәгенең үҙе туранан-тура буйһонған йәки ярашҡан һөйләм киҫәге алдында тороуы (мәҫәлән, йәшел алма).
□ Препозиция. / Препозитивный. Урыҫ телендә препозиция. Препозицияға миҫал.
ПРЕПРИНТ [рус. < ингл. preprint] (Р: препринт; И.: preprint; T.: ön baskı) и.
Баҫмаға әҙерләнгән киитаптың йәки йыйынтыҡтағы мәҡәләнең бер өлөшө йәки оттискыһы. □ Препринт. Препринт баҫтырыу. Препринт йыйылмаһы. Электрон препринт. Китап препринты.
ПРЕРИЯ [рус. < фр. prairie] (Р: прерия; И.: prairie; T.: kır) и.
Төньяҡ Америкала урта климатик зоналағы киң дала. □ Прерия. Канадалағы пре-риялар. Прерияларҙағы уҫемлектәр.
ПРЕРОГАТИВА [рус . < лат. praerogativus] (Р: прерогатива; И.: perks; prerogative; T.: ayrıcalık) и.
Ниндәйҙер дәүләт органына, вазифалы кешегә бирелгән айырым хоҡуҡ, өҫтөнлөк.
□ Прерогатива. / Прерогативный. Прерогатива биреу.
ПРЕСЛАНЫУ (преслан-) ҡ. төш. ҡар. преслау, страд, от преслау. Пресланған бесән. Пресланған фанера. Пресланған ҡағыҙ. ■ Пресланған ҡалдыҡтар артабан яцы алюмин банкылар, полиэтилен ҡаптар һ. б. етештереу өсөн предприятиеларға тапшырыласаҡ. «Йүрүҙән», 10 айгуст 2012.
ПРЕСЛАУ (пресла-) (Р: прессовать; И.: press; T.: preslemek) ҡ. ҡар. баҫыу.
Пресс менән ҡыҫыу. □ Прессовать. // Прессование, һаламды преслау. Юнысҡыны преслау.
ПРЕСС [рус. < лат. pressus] (Р: пресс; И.: press; T: pres) и.
Ҡыҫып, баҫып бер рәүешкә килтерә, эшкәртә торған машина. □ Пресс. Винтлы пресс. Йөн пресы. Гидравлик пресс.
ПРЕССА [рус. < фр.presse] (Р: пресса; И.: press; journalism; periodicals and newspapers; T.: basin) и. ҡар. матбуғат.
1. Ваҡытлы матбуғат. □ Пресса. Рәсәй прессаһы. Ирекле пресса. Ғилми пресса.
2. йыйн. Ваҡытлы матбуғат вәкилдәре; журналистар. □ Пресса. Пресса саҡырыу. Пресса өсөн урындар. И [Йомғаҡ булексәһе агрономы:] Куптән көтә инек прессаны, иғтибарға ла алмайҙар, тип упкәләргә лә сама бар ине. «Йәшлек», 24 декабрь 2012.
ПРЕСС-АТТАШЕ [рус. < фр. presse-attache] (Р: пресс-атташе; И.: press attache; press representative; T.: basın ataşesi) и.
Дипломатик вәкәләттең (илселектең, миссияның һ. б.) матбуғат мәсьәләләре буйынса хеҙмәткәре. □ Пресс-атташе. Франция илселеге пресс-атташеһы.
ПРЕСС-БЮРО [рус. < ингл.press bureau] (Р: пресс-бюро; И.: press bureau; T.: danışma bürosu) и.
1. Журналистарҙы съездарҙа, спорт ярыштарында һ. б. сараларҙа мәғлүмәт һәм ойоштороу буйынса хеҙмәтләндерә торған бүлек. □ Пресс-бюро. Фестивалдец пресс-бюроһы.
2. Ҙур гәзит редакциялары, матбуғат агентлығы эргәһендәге мәғлүмәт бүлеге. □ Пресс-бюро. Пресс-бюро эше.
ПРЕССИНГ [рус. < ингл. pressing] (Р: прессинг; И.: pressing; T.: hücüm pres) и. ҡар. баҫым.
1. спорт. Спорт уйындарында көрәштәшеңә ирекле хәрәкәт итергә мөмкинлек бирмәү (һаҡланыуҙыцбертөрө). □ Прессинг. Футболда прессинг. Хоккейҙа прессинг.
162
ПРЕПАРАТОР [рус.] (Р.: препаратор; И.: laboratory assistant; T.: preparat hazırlayan kimse) u.
Препараттар әҙерләй торған кеше. □ Препаратор. Препаратор булып эшләу. Препаратор булып урынлашыу.
ПРЕПОДАВАТЕЛЬ [рус.] (Р: преподаватель; И.: teacher; instructor; lecturer; T.: öğretmen) и. һөйл. ҡар. уҡытыусы.
Уҡытыу эше менән шөғөлләнгән кеше.
□ Преподаватель. Институт преподавателе. БДУ преподавателе. ■ [Балдынов] юғары Ҡыҙыл атлылар курсында өлкән преподаватель булып эшләне. Я. Хамматов.
ПРЕПОЗИЦИЯ [рус. < лат. ргае + positio] (Р: препозиция; И.: preposition; T.: ön pozisyon) и. лингв.
һөйләм киҫәгенең үҙе туранан-тура буйһонған йәки ярашҡан һөйләм киҫәге алдында тороуы (мәҫәлән, йәшел алма).
□ Препозиция. / Препозитивный. Урыҫ телендә препозиция. Препозицияға миҫал.
ПРЕПРИНТ [рус. < ингл. preprint] (Р: препринт; И.: preprint; T.: ön baskı) и.
Баҫмаға әҙерләнгән киитаптың йәки йыйынтыҡтағы мәҡәләнең бер өлөшө йәки оттискыһы. □ Препринт. Препринт баҫтырыу. Препринт йыйылмаһы. Электрон препринт. Китап препринты.
ПРЕРИЯ [рус. < фр. prairie] (Р: прерия; И.: prairie; T.: kır) и.
Төньяҡ Америкала урта климатик зоналағы киң дала. □ Прерия. Канадалағы пре-риялар. Прерияларҙағы уҫемлектәр.
ПРЕРОГАТИВА [рус . < лат. praerogativus] (Р: прерогатива; И.: perks; prerogative; T.: ayrıcalık) и.
Ниндәйҙер дәүләт органына, вазифалы кешегә бирелгән айырым хоҡуҡ, өҫтөнлөк.
□ Прерогатива. / Прерогативный. Прерогатива биреу.
ПРЕСЛАНЫУ (преслан-) ҡ. төш. ҡар. преслау, страд, от преслау. Пресланған бесән. Пресланған фанера. Пресланған ҡағыҙ. ■ Пресланған ҡалдыҡтар артабан яцы алюмин банкылар, полиэтилен ҡаптар һ. б. етештереу өсөн предприятиеларға тапшырыласаҡ. «Йүрүҙән», 10 айгуст 2012.
ПРЕСЛАУ (пресла-) (Р: прессовать; И.: press; T.: preslemek) ҡ. ҡар. баҫыу.
Пресс менән ҡыҫыу. □ Прессовать. // Прессование, һаламды преслау. Юнысҡыны преслау.
ПРЕСС [рус. < лат. pressus] (Р: пресс; И.: press; T: pres) и.
Ҡыҫып, баҫып бер рәүешкә килтерә, эшкәртә торған машина. □ Пресс. Винтлы пресс. Йөн пресы. Гидравлик пресс.
ПРЕССА [рус. < фр.presse] (Р: пресса; И.: press; journalism; periodicals and newspapers; T.: basin) и. ҡар. матбуғат.
1. Ваҡытлы матбуғат. □ Пресса. Рәсәй прессаһы. Ирекле пресса. Ғилми пресса.
2. йыйн. Ваҡытлы матбуғат вәкилдәре; журналистар. □ Пресса. Пресса саҡырыу. Пресса өсөн урындар. И [Йомғаҡ булексәһе агрономы:] Куптән көтә инек прессаны, иғтибарға ла алмайҙар, тип упкәләргә лә сама бар ине. «Йәшлек», 24 декабрь 2012.
ПРЕСС-АТТАШЕ [рус. < фр. presse-attache] (Р: пресс-атташе; И.: press attache; press representative; T.: basın ataşesi) и.
Дипломатик вәкәләттең (илселектең, миссияның һ. б.) матбуғат мәсьәләләре буйынса хеҙмәткәре. □ Пресс-атташе. Франция илселеге пресс-атташеһы.
ПРЕСС-БЮРО [рус. < ингл.press bureau] (Р: пресс-бюро; И.: press bureau; T.: danışma bürosu) и.
1. Журналистарҙы съездарҙа, спорт ярыштарында һ. б. сараларҙа мәғлүмәт һәм ойоштороу буйынса хеҙмәтләндерә торған бүлек. □ Пресс-бюро. Фестивалдец пресс-бюроһы.
2. Ҙур гәзит редакциялары, матбуғат агентлығы эргәһендәге мәғлүмәт бүлеге. □ Пресс-бюро. Пресс-бюро эше.
ПРЕССИНГ [рус. < ингл. pressing] (Р: прессинг; И.: pressing; T.: hücüm pres) и. ҡар. баҫым.
1. спорт. Спорт уйындарында көрәштәшеңә ирекле хәрәкәт итергә мөмкинлек бирмәү (һаҡланыуҙыцбертөрө). □ Прессинг. Футболда прессинг. Хоккейҙа прессинг.
162