Академический словарь башкирского языка. Том VII. Страница 249
Поиск по словарям
РЕГИСТРАЦИЯЛАУ
РЕГИСТР [рус. < лат. registrum] (Р.: регистр; И.: register; T.: sicil, kütük) и.
1. махе. Нимәнецдер исемлеге, теҙмәһе; шул исемлек, күрһәткес теркәлгән китап.
□ Регистр. / Регистровый. Журналдар регистры. Китаптар регистры. Ингән-сыҡҡан ҡағыҙҙар регистры.
2. муз. Музыка инструменты йәки кеше тауышындағы өн диапазонының өлөшө. □ Регистр (диапазон). Түбән регистр. Урта регистр. Юғары регистр. ■ Үҫмер, баян һымаҡ яцғырап торған йылтыр хромҡаһыныц регистрын алмаштырып, дәртле «Бишбармаҡ» ҡойон һыҙҙырып ебәрҙе. Р. Байбулатов.
3. муз. Тынлы һәм баҫмаҡлы музыка ҡорал дарын дағы (орган, фисгармония, аккордеон һ. б.) бер үк тембрлы торбалар йәки телдәр төркөмө. □ Регистр (ряд труб, клавиш одинакового тембра). ■ Музыкаль инструменттарҙың иң ҙур регистрлыһы — фортепиано. Ғ. Сөләймәнов.
4. Ҡайһы бер машина йәки прибор-ҙарҙағы бүлгес, регулятор. □ Регистр. Регистр ярҙамында көйләү.
6. Баҫыу машинкаһындасы, иҫәпләү һ. б. машиналарындасы баҫмаҡтар рәте.
□ Регистр. Өҫкә регистр. Регистрҙағы төймәләр.
7. Бөтә караптар өҫтөнән техник күҙәтеү алып барсан һәм уларса классификация үткәрсән дәүләт органы. □ Регистр. Регистрҙа теркәү.
РЕГИСТРАТОР [рус.] (Р: регистратор; И.: registrar; T: kayıt memuru) и.
1. Регистрация алып барсан кеше. □ Регистратор (человек, который ведёт регистрацию). Регистратор вазифаһы. Регистратор итеп тәғәйенләү. ■ Администратор, регистратор ҙа, протоколист, архивариус та ул [Пётр Иванович Рычков] унда. Ғ. Хөсәйенов.
2. Ниндәйҙер күренештәрҙе теркәп бар-сан автоматик прибор. □ Регистратор (автоматический прибор). Метеор киҫәксәләре регистраторы. Регистраторҙы ебәреү.
3. Ҡағыҙҙарҙы һаҡлау өсөн тәғәйенлән-ғән беркетмәле папка. □ Регистратор
(папка). Регистраторҙағы ҡағыҙҙар. Регистраторға туплау.
РЕГИСТРАТУРА [рус.] (Р: регистратура; И.: reception; T.: resepsyon, kayıt dairesi) и.
Ойошманың регистрация үткәргән бүлеге. □ Регистратура. / Регистратурный. Балалар дауаханаһының регистратураһы. Ҡунаҡханалағы регистратура. Берҙәм регистратура. Электрон регистратура. ■ Белла йәһәт кенә регистратуранан индерелгән карточкаларға күҙ йүгертеп сыҡты. М. Садиҡова. Был апай Мараттың әсәһе ҡулы аҫтында оҙаҡ ваҡыт сестра булып эшләне, һуңғы мәлдә, пенсияға сығып, регистратурала ултыра. Ә. Хәкимов.
РЕГИСТРАЦИЯ [рус.] (Р: регистрация; И.: registration; T.: kayıt) и. ҡар. теркәү.
Иҫәпкә алыу, законлы көс биреү һ. б. маҡсатында нимәнецдер яҙып теркәлеп ҡу-йылыуы, исемлеккә индерелеүе. □ Регистрация. / Регистрационный. Регистрация ҡағыҙы. Регистрация үткәреү. Регистрация журналы. К Хәҙер инде Саимә унан [Шамилдан] бер тотам да ҡалмаҫ, регистрацияға барайыҡ, бергә йәшәй башлайыҡ, тип әйтеүе лә бар. Н. Мусин. Мин [Арыҫлан Бүләкович] бит ризалыҡ бирмәгәнмен, регистрация үтелмәгән. Д. Бүләков. Эш ул [тикшереүсе] уйлағандан ҡатмарлыраҡ булып сыҡты, сөнки регистрация журналын таба алманылар. X. Зарипов.
РЕГИСТРАЦИЯЛАНЫУ (регистрациялап-) ҡ. төш. ҡар. регистрациялау, страд, от регистрациялау. Депутатлыҡҡа кандидат итеп регистрацияланыу. Загста реги-страцияланыу.
РЕГИСТРАЦИЯЛАУ (регистрацияла-) (Р: регистрировать; И.: register; Т.: kaydetmek) ҡ. ҡар. теркәү.
1. Регистрация үткәреү; нимәнелер иҫәпкә алыу, яҙып теркәү, исемлеккә индереү. □ Регистрировать, зарегистрировать. // Регистрация, регистрирование. Декларацияны регистрациялау. Депутатлыҡҡа кандидат итеп регистрациялау. Кер-гән-сыҡҡан ҡағыҙҙарҙы регистрациялау. Китап-журналдарҙы регистрациялау. ■ Әлфиә көндөҙ больницала эшләп йөрөнө,
249
РЕГИСТР [рус. < лат. registrum] (Р.: регистр; И.: register; T.: sicil, kütük) и.
1. махе. Нимәнецдер исемлеге, теҙмәһе; шул исемлек, күрһәткес теркәлгән китап.
□ Регистр. / Регистровый. Журналдар регистры. Китаптар регистры. Ингән-сыҡҡан ҡағыҙҙар регистры.
2. муз. Музыка инструменты йәки кеше тауышындағы өн диапазонының өлөшө. □ Регистр (диапазон). Түбән регистр. Урта регистр. Юғары регистр. ■ Үҫмер, баян һымаҡ яцғырап торған йылтыр хромҡаһыныц регистрын алмаштырып, дәртле «Бишбармаҡ» ҡойон һыҙҙырып ебәрҙе. Р. Байбулатов.
3. муз. Тынлы һәм баҫмаҡлы музыка ҡорал дарын дағы (орган, фисгармония, аккордеон һ. б.) бер үк тембрлы торбалар йәки телдәр төркөмө. □ Регистр (ряд труб, клавиш одинакового тембра). ■ Музыкаль инструменттарҙың иң ҙур регистрлыһы — фортепиано. Ғ. Сөләймәнов.
4. Ҡайһы бер машина йәки прибор-ҙарҙағы бүлгес, регулятор. □ Регистр. Регистр ярҙамында көйләү.
6. Баҫыу машинкаһындасы, иҫәпләү һ. б. машиналарындасы баҫмаҡтар рәте.
□ Регистр. Өҫкә регистр. Регистрҙағы төймәләр.
7. Бөтә караптар өҫтөнән техник күҙәтеү алып барсан һәм уларса классификация үткәрсән дәүләт органы. □ Регистр. Регистрҙа теркәү.
РЕГИСТРАТОР [рус.] (Р: регистратор; И.: registrar; T: kayıt memuru) и.
1. Регистрация алып барсан кеше. □ Регистратор (человек, который ведёт регистрацию). Регистратор вазифаһы. Регистратор итеп тәғәйенләү. ■ Администратор, регистратор ҙа, протоколист, архивариус та ул [Пётр Иванович Рычков] унда. Ғ. Хөсәйенов.
2. Ниндәйҙер күренештәрҙе теркәп бар-сан автоматик прибор. □ Регистратор (автоматический прибор). Метеор киҫәксәләре регистраторы. Регистраторҙы ебәреү.
3. Ҡағыҙҙарҙы һаҡлау өсөн тәғәйенлән-ғән беркетмәле папка. □ Регистратор
(папка). Регистраторҙағы ҡағыҙҙар. Регистраторға туплау.
РЕГИСТРАТУРА [рус.] (Р: регистратура; И.: reception; T.: resepsyon, kayıt dairesi) и.
Ойошманың регистрация үткәргән бүлеге. □ Регистратура. / Регистратурный. Балалар дауаханаһының регистратураһы. Ҡунаҡханалағы регистратура. Берҙәм регистратура. Электрон регистратура. ■ Белла йәһәт кенә регистратуранан индерелгән карточкаларға күҙ йүгертеп сыҡты. М. Садиҡова. Был апай Мараттың әсәһе ҡулы аҫтында оҙаҡ ваҡыт сестра булып эшләне, һуңғы мәлдә, пенсияға сығып, регистратурала ултыра. Ә. Хәкимов.
РЕГИСТРАЦИЯ [рус.] (Р: регистрация; И.: registration; T.: kayıt) и. ҡар. теркәү.
Иҫәпкә алыу, законлы көс биреү һ. б. маҡсатында нимәнецдер яҙып теркәлеп ҡу-йылыуы, исемлеккә индерелеүе. □ Регистрация. / Регистрационный. Регистрация ҡағыҙы. Регистрация үткәреү. Регистрация журналы. К Хәҙер инде Саимә унан [Шамилдан] бер тотам да ҡалмаҫ, регистрацияға барайыҡ, бергә йәшәй башлайыҡ, тип әйтеүе лә бар. Н. Мусин. Мин [Арыҫлан Бүләкович] бит ризалыҡ бирмәгәнмен, регистрация үтелмәгән. Д. Бүләков. Эш ул [тикшереүсе] уйлағандан ҡатмарлыраҡ булып сыҡты, сөнки регистрация журналын таба алманылар. X. Зарипов.
РЕГИСТРАЦИЯЛАНЫУ (регистрациялап-) ҡ. төш. ҡар. регистрациялау, страд, от регистрациялау. Депутатлыҡҡа кандидат итеп регистрацияланыу. Загста реги-страцияланыу.
РЕГИСТРАЦИЯЛАУ (регистрацияла-) (Р: регистрировать; И.: register; Т.: kaydetmek) ҡ. ҡар. теркәү.
1. Регистрация үткәреү; нимәнелер иҫәпкә алыу, яҙып теркәү, исемлеккә индереү. □ Регистрировать, зарегистрировать. // Регистрация, регистрирование. Декларацияны регистрациялау. Депутатлыҡҡа кандидат итеп регистрациялау. Кер-гән-сыҡҡан ҡағыҙҙарҙы регистрациялау. Китап-журналдарҙы регистрациялау. ■ Әлфиә көндөҙ больницала эшләп йөрөнө,
249