Академический словарь башкирского языка. Том VII. Страница 260
Поиск по словарям
РЕКВИЗИЦИЯ
РЕКВИЗИЦИЯ [рус. < лат. requsitio ‘талап’] (Р.: реквизиция; И.: requisition; Т.: istimlak) и.
Айырым шәхес йәки ижтимағи ойошма милкенең дәүләт органдары, һуғыш ваҡытында хәрби властар тарафынан бөтөнләйгә йәки ваҡытлыса тартып алы-ныуы. □ Реквизиция. / Реквизиционный. Реквизиция уткәреу. Пенсияға йыйылған аҡсаларға реквизиция. ■ Яцы хөкумәт, мөлкәтле синыфтарға реквизициялар яһап һәм налог һалып, .. революцион армияны бөтә кәрәк нәмә менән тәьмин итәсәк. Һ. Дәүләтшина. Анатолий .. Украина сиктәрендә поляк пандарының оккупация, реквизиция, талау, һуҡтырыу, атыуҙарын баштарынан кисергән Польша крәҫтиәндәре менән туғандарса һөйләшә белә ине. Ш. Шәһәр.
РЕКВИЗИЦИЯЛАНЫУ (реквизици-ялан-) ҡ. тош. ҡар. реквизициялау, страд, от реквизициялау. Реквизицияланған иген. Реквизицияланған тауар. Реквизицияланған транспорт.
РЕКВИЗИЦИЯЛАУ (реквизицияла) (Р: реквизировать; И.: requisition; T.: istimlak etmek, kamulaştırmak) ҡ.
Реквизиция яһау. □ Реквизировать. / Реквизиция. Малды реквизициялау. Мөлкәтте реквизициялау. К Спекулянттар йәшергән игенде табып, шуны реквизициялау вазифаһы йөкмәтелгәс, Батыев, бөтә көсөн һалып, ошо эшкә тотона. В. Исхаҡов.
РЕКЛАМА [рус. < фр. reclamare ‘раҫлау’] (Р: реклама; И.: advertising; T.: reklam) и.
1. Теге йәки был тауарға һорау тыуҙырыу маҡсатында уның ҡулланылыу үҙенсәлектәрен, күрһәтелгән хеҙмәттең төрҙәрен халыҡҡа киң хәбәр итеү эше. □ Реклама. / Рекламный. Сауҙа рекламаһы. Реклама агентлығы. Реклама баҫмаһы. Реклама бюроһы.
2. Шундай хәбәрҙе эсенә алған иғлан, плакат. □ Реклама. / Рекламный. Театр рекламаһы. Реклама ҙур урын алды. Н Уның [Бибекәйҙец] ҡараштары шунда уҡ магазиндың көҙгөлө ҙур рекламаһына төштө. Д. Исламов. Магазиндар, кафе Һәм башҡа
кеше куп йөрөр урындарҙың витриналары, рекламалары төрлө төҫкә инеп балҡый. Ғ. Хисамов.
РЕКЛАМАЛАУ (рекламала-) (Р: рекламировать; И.: advertise; T.: reklam yapmak) ҡ.
Танытыу, популярлаштырыу маҡсатында кем, нимә тураһындалыр мәғлүмәт таратыу; иғлан итеү, белдереү. □ Рекламировать. // Рекламирование. Дарыуҙы рекламалау. Яңы фильмдарҙы рекламалау.
РЕКЛАМАСЫ (Р: рекламист; И.: advertising agent; T: reklamcı) и.
1. Үҙен, эшләгән эштәрен рекламаларға яратҡан кеше. □ Рекламист. Рекламасы яҙыусы. Рекламасы булырға яратыу.
2. Реклама әҙерләгән кеше. □ Рекламист. Рекламасы идеялары. Рекламасы һурәте.
РЕКЛАМАЦИЯ [рус. < лат. reclamatio ‘ҡаршы килеү, хупламау’] (Р: рекламация; И.: reclamation; T: iadesini isteme) и. сауҙа, иҡт.
Түбән сифатлы тауарға ризаһыҙлыҡ белдереп, күрелгән зыянды ҡайтарыуҙы талап иткән дәғүә. □ Рекламация. Рекламация биреу. Рекламация яҙыу. Рекламация хаҡы.
■ [Мистер Слоунд — нефтселәргә:] һеҙҙең рекламацияларығыҙҙы фирма иҫкә аласаҡ, машиналарҙың етешһеҙлектәрен бөтөрөу өсөн беҙ бер ҡасан да аҡса йәлләмәйбеҙ. Ә. Бикчәнтәев.
РЕКЛАМАЦИЯЛАНЫУ (рекламациялай-) ҡ. төш. ҡар. рекламациялау, страд, от рекламациялау. Рекламацияланған тауар.
РЕКОГНОСЦИРОВКА [рус < нем. < лат. recognosco ‘ҡарайым, тикшерәм’] (Р: рекогносцировка; И.: reconnaissance; T.: istikşaf) и.
1. Хәрби һөжүм алдынан командирҙарҙың дошман позицияһын, урын шарттарын өйрәнеүе. □ Рекогносцировка. / Рекогносцировочный. Рекогносцировка яһау.
■ Кусимов, командирҙарҙы алып, рекогносцировкаға китте. С. Әлибаев.
2. геод. Геодезик эш алдынан урындың өйрәнелеүе. □ Рекогносцировка. / Рекогносцировочный. Топографик рекогносцировка. Геологик рекогносцировка.
260
РЕКВИЗИЦИЯ [рус. < лат. requsitio ‘талап’] (Р.: реквизиция; И.: requisition; Т.: istimlak) и.
Айырым шәхес йәки ижтимағи ойошма милкенең дәүләт органдары, һуғыш ваҡытында хәрби властар тарафынан бөтөнләйгә йәки ваҡытлыса тартып алы-ныуы. □ Реквизиция. / Реквизиционный. Реквизиция уткәреу. Пенсияға йыйылған аҡсаларға реквизиция. ■ Яцы хөкумәт, мөлкәтле синыфтарға реквизициялар яһап һәм налог һалып, .. революцион армияны бөтә кәрәк нәмә менән тәьмин итәсәк. Һ. Дәүләтшина. Анатолий .. Украина сиктәрендә поляк пандарының оккупация, реквизиция, талау, һуҡтырыу, атыуҙарын баштарынан кисергән Польша крәҫтиәндәре менән туғандарса һөйләшә белә ине. Ш. Шәһәр.
РЕКВИЗИЦИЯЛАНЫУ (реквизици-ялан-) ҡ. тош. ҡар. реквизициялау, страд, от реквизициялау. Реквизицияланған иген. Реквизицияланған тауар. Реквизицияланған транспорт.
РЕКВИЗИЦИЯЛАУ (реквизицияла) (Р: реквизировать; И.: requisition; T.: istimlak etmek, kamulaştırmak) ҡ.
Реквизиция яһау. □ Реквизировать. / Реквизиция. Малды реквизициялау. Мөлкәтте реквизициялау. К Спекулянттар йәшергән игенде табып, шуны реквизициялау вазифаһы йөкмәтелгәс, Батыев, бөтә көсөн һалып, ошо эшкә тотона. В. Исхаҡов.
РЕКЛАМА [рус. < фр. reclamare ‘раҫлау’] (Р: реклама; И.: advertising; T.: reklam) и.
1. Теге йәки был тауарға һорау тыуҙырыу маҡсатында уның ҡулланылыу үҙенсәлектәрен, күрһәтелгән хеҙмәттең төрҙәрен халыҡҡа киң хәбәр итеү эше. □ Реклама. / Рекламный. Сауҙа рекламаһы. Реклама агентлығы. Реклама баҫмаһы. Реклама бюроһы.
2. Шундай хәбәрҙе эсенә алған иғлан, плакат. □ Реклама. / Рекламный. Театр рекламаһы. Реклама ҙур урын алды. Н Уның [Бибекәйҙец] ҡараштары шунда уҡ магазиндың көҙгөлө ҙур рекламаһына төштө. Д. Исламов. Магазиндар, кафе Һәм башҡа
кеше куп йөрөр урындарҙың витриналары, рекламалары төрлө төҫкә инеп балҡый. Ғ. Хисамов.
РЕКЛАМАЛАУ (рекламала-) (Р: рекламировать; И.: advertise; T.: reklam yapmak) ҡ.
Танытыу, популярлаштырыу маҡсатында кем, нимә тураһындалыр мәғлүмәт таратыу; иғлан итеү, белдереү. □ Рекламировать. // Рекламирование. Дарыуҙы рекламалау. Яңы фильмдарҙы рекламалау.
РЕКЛАМАСЫ (Р: рекламист; И.: advertising agent; T: reklamcı) и.
1. Үҙен, эшләгән эштәрен рекламаларға яратҡан кеше. □ Рекламист. Рекламасы яҙыусы. Рекламасы булырға яратыу.
2. Реклама әҙерләгән кеше. □ Рекламист. Рекламасы идеялары. Рекламасы һурәте.
РЕКЛАМАЦИЯ [рус. < лат. reclamatio ‘ҡаршы килеү, хупламау’] (Р: рекламация; И.: reclamation; T: iadesini isteme) и. сауҙа, иҡт.
Түбән сифатлы тауарға ризаһыҙлыҡ белдереп, күрелгән зыянды ҡайтарыуҙы талап иткән дәғүә. □ Рекламация. Рекламация биреу. Рекламация яҙыу. Рекламация хаҡы.
■ [Мистер Слоунд — нефтселәргә:] һеҙҙең рекламацияларығыҙҙы фирма иҫкә аласаҡ, машиналарҙың етешһеҙлектәрен бөтөрөу өсөн беҙ бер ҡасан да аҡса йәлләмәйбеҙ. Ә. Бикчәнтәев.
РЕКЛАМАЦИЯЛАНЫУ (рекламациялай-) ҡ. төш. ҡар. рекламациялау, страд, от рекламациялау. Рекламацияланған тауар.
РЕКОГНОСЦИРОВКА [рус < нем. < лат. recognosco ‘ҡарайым, тикшерәм’] (Р: рекогносцировка; И.: reconnaissance; T.: istikşaf) и.
1. Хәрби һөжүм алдынан командирҙарҙың дошман позицияһын, урын шарттарын өйрәнеүе. □ Рекогносцировка. / Рекогносцировочный. Рекогносцировка яһау.
■ Кусимов, командирҙарҙы алып, рекогносцировкаға китте. С. Әлибаев.
2. геод. Геодезик эш алдынан урындың өйрәнелеүе. □ Рекогносцировка. / Рекогносцировочный. Топографик рекогносцировка. Геологик рекогносцировка.
260