Академический словарь башкирского языка. Том VII. Страница 565
Поиск по словарям
СЛЮДА
представителями определённых групп, профессий и т.п. и составляющих слой разговорной лексики, не соответствующей нормам литературного языка). ■ Италия социологтары тикшеренеуҙәре курһәтеуенсә, йәштәр сленгы бөгөн биш йыл һайын алышынып тора. «Шоңҡар», № 4, 2010.
СЛЕСАРЛЫҠ (слесарлығы) (Р.: ремесло слесаря; И.: locksmith’s trade; T.: çilingirlik) и.
Слесарь эше. □ Ремесло слесаря. Слесарлыҡ кәрәк-яраҡтары. Слесарлыҡ оҫта-ханаһы. Слесарлыҡ һәнәре. ■ Урал һәм төньяҡ-көнсығыш иҡтисади райондарҙа, нигеҙҙә, руда сығарыу уҫеш алһа, көньяҡ, көнбайыш, төньяҡ-көнсығыш райондарҙа — ззбиз-алебастр, уҙәк, көнбайыш, төньяҡ-көнсығыш, көньяҡта — кирбес, ҡалғандарында тимерлек һәм слесарлыҡ эше алға киткән була. «Башҡортостан», 28 май 2013.
СЛЕСАРЬ [нем. Schlosser ] (Р.: слесарь; И.: fitter; T.: çilingir) и.
Металл нәмәләрҙе ҡулдан эшләү, йыйыу, йүнәтеү буйынса эшсе; белгес. □ Слесарь. Слесарь булып эшләу. Слесарь саҡыртыу. Слесарҙан йунәттереу. ■ Мәктәпте Радик бер класҡа алдан бөттө, армияға алынғансы гаражда эшләне, слесарь ине, шикелле. С. Шәрипов.
СЛЁТ [рус.] (Р: слёт; И.: rally; T.: toplantı) и.
Берәй күмәк ойошма ағзаларының, бер һәнәр вәкилдәренең һ. б. йыйылышы. □ Слёт. Натуралистар слёты. Йәш техниктар слёты. Слётҡа йыйылыу. ■ Ғәлимәгә тормошона зарланырлыҡ тугел, Ҡыҙрасов менән һауынсыларҙың республика слёты-на юлланыуҙары барыһын хәл итте. Т. Ғарипова.
СЛИВА [рус.] (Р: слива; И.: plum; T.: erik) и. бот.
Роза сәскәлеләр ғаиләһенә ҡараған емеш ағасы йәки ҡыуағы һәм шул ағастың, ҡыуаҡтың алһыу күк, һары һ. б. төҫтәге ҡаты эре төшлө емеше. □ Слива. / Сливовый (лат. Prunus). Слива ағасы ултыртыу. Слива өлгөрөу. Слива компоты. ■ Тағы ла ситтәрәк инде сәскәләрен ҡойоп емешкә тумала башлаған сейә, һырғанаҡ, слива, балан
кеуек ағастар теҙелеп киткән, уларҙан һуц тип-тигеҙ рәттәр булып ҡарағас, ҡурай еләге урын алған. Д. Бүләков.
СЛИНГ [ингл. sling ‘иңбаш ҡайышы’] (Р: слинг; И.: sling; Т.: sling) и.
Яңы тыуған сабыйҙарҙы йөрөтөү өсөн туҡыманан яйланма. □ Слинг (тканевое приспособление разных конструкций, используемое для переноски ребёнка в первые месяцы жизни). Слинг һатып алыу. Уңайлы слинг.
СЛИП [ингл. slip ‘шыуыу’] (Р: слип; И.: slip; T.: gemi kızağı) и. махе.
Караптарҙы һыуға төшөрә һәм күтәрә торған ҡоролма. □ Слип (сооружение для подъёма и спуска судов на воду).
СЛОБОДА [рус.] и. иҫк. ҡар. биҫтә I, 1. Монастырь слободаһы. Стрелецтар слободаһы.
СЛОВАК (Р: словак; И.: Slovack; Т.: Slovak) и. этн.
Словакияның төп халҡын тәшкил иткән милләт һәм шул милләттең бер кешеһе (славян телдәренең береһендә һөйләшә).
□ Словак. / Словацкий. Словак халҡы. Словак ҡатыны. Словак теле.
СЛОВЕН (Р: словенец; И.: Slovenian; Т.: İsloven) и. этн.
Словенияның төп халҡын тәшкил иткән милләт һәм шул милләттең бер кешеһе (славян телдәренең береһендә һөйләшә).
□ Словенец. / Словенский. Словен халҡы. Словен ҡатыны. Словен теле.
СЛОГАН [ингл. slogan ‘өндәү, девиз’] (Р: слоган; И.: slogan; T.: savsöz) и.
Рекламалағы төп идеяны аңғартҡан фраза. □ Слоган (фраза, выражающая главную идею в рекламе товара). Слоган уйлап табыу. Ҡыҙыҡ слоган.
СЛУЖБА [рус.] и. ҡар. хеҙмәт. ■ Автомобиль хужалығы — уҙе айырым коллектив: уҙенең начальнигы, баш инженеры, бухгалтерияһы, бутән службалары бар. Ш. Янбаев.
СЛЮДА [рус.] (Р: слюда; И.: mica; Т.: mika) и. мин.
Ҡатлауланып ҡубып торған үтә күренмәле минерал. □ Слюда. / Слюдяной. Слюда
565
представителями определённых групп, профессий и т.п. и составляющих слой разговорной лексики, не соответствующей нормам литературного языка). ■ Италия социологтары тикшеренеуҙәре курһәтеуенсә, йәштәр сленгы бөгөн биш йыл һайын алышынып тора. «Шоңҡар», № 4, 2010.
СЛЕСАРЛЫҠ (слесарлығы) (Р.: ремесло слесаря; И.: locksmith’s trade; T.: çilingirlik) и.
Слесарь эше. □ Ремесло слесаря. Слесарлыҡ кәрәк-яраҡтары. Слесарлыҡ оҫта-ханаһы. Слесарлыҡ һәнәре. ■ Урал һәм төньяҡ-көнсығыш иҡтисади райондарҙа, нигеҙҙә, руда сығарыу уҫеш алһа, көньяҡ, көнбайыш, төньяҡ-көнсығыш райондарҙа — ззбиз-алебастр, уҙәк, көнбайыш, төньяҡ-көнсығыш, көньяҡта — кирбес, ҡалғандарында тимерлек һәм слесарлыҡ эше алға киткән була. «Башҡортостан», 28 май 2013.
СЛЕСАРЬ [нем. Schlosser ] (Р.: слесарь; И.: fitter; T.: çilingir) и.
Металл нәмәләрҙе ҡулдан эшләү, йыйыу, йүнәтеү буйынса эшсе; белгес. □ Слесарь. Слесарь булып эшләу. Слесарь саҡыртыу. Слесарҙан йунәттереу. ■ Мәктәпте Радик бер класҡа алдан бөттө, армияға алынғансы гаражда эшләне, слесарь ине, шикелле. С. Шәрипов.
СЛЁТ [рус.] (Р: слёт; И.: rally; T.: toplantı) и.
Берәй күмәк ойошма ағзаларының, бер һәнәр вәкилдәренең һ. б. йыйылышы. □ Слёт. Натуралистар слёты. Йәш техниктар слёты. Слётҡа йыйылыу. ■ Ғәлимәгә тормошона зарланырлыҡ тугел, Ҡыҙрасов менән һауынсыларҙың республика слёты-на юлланыуҙары барыһын хәл итте. Т. Ғарипова.
СЛИВА [рус.] (Р: слива; И.: plum; T.: erik) и. бот.
Роза сәскәлеләр ғаиләһенә ҡараған емеш ағасы йәки ҡыуағы һәм шул ағастың, ҡыуаҡтың алһыу күк, һары һ. б. төҫтәге ҡаты эре төшлө емеше. □ Слива. / Сливовый (лат. Prunus). Слива ағасы ултыртыу. Слива өлгөрөу. Слива компоты. ■ Тағы ла ситтәрәк инде сәскәләрен ҡойоп емешкә тумала башлаған сейә, һырғанаҡ, слива, балан
кеуек ағастар теҙелеп киткән, уларҙан һуц тип-тигеҙ рәттәр булып ҡарағас, ҡурай еләге урын алған. Д. Бүләков.
СЛИНГ [ингл. sling ‘иңбаш ҡайышы’] (Р: слинг; И.: sling; Т.: sling) и.
Яңы тыуған сабыйҙарҙы йөрөтөү өсөн туҡыманан яйланма. □ Слинг (тканевое приспособление разных конструкций, используемое для переноски ребёнка в первые месяцы жизни). Слинг һатып алыу. Уңайлы слинг.
СЛИП [ингл. slip ‘шыуыу’] (Р: слип; И.: slip; T.: gemi kızağı) и. махе.
Караптарҙы һыуға төшөрә һәм күтәрә торған ҡоролма. □ Слип (сооружение для подъёма и спуска судов на воду).
СЛОБОДА [рус.] и. иҫк. ҡар. биҫтә I, 1. Монастырь слободаһы. Стрелецтар слободаһы.
СЛОВАК (Р: словак; И.: Slovack; Т.: Slovak) и. этн.
Словакияның төп халҡын тәшкил иткән милләт һәм шул милләттең бер кешеһе (славян телдәренең береһендә һөйләшә).
□ Словак. / Словацкий. Словак халҡы. Словак ҡатыны. Словак теле.
СЛОВЕН (Р: словенец; И.: Slovenian; Т.: İsloven) и. этн.
Словенияның төп халҡын тәшкил иткән милләт һәм шул милләттең бер кешеһе (славян телдәренең береһендә һөйләшә).
□ Словенец. / Словенский. Словен халҡы. Словен ҡатыны. Словен теле.
СЛОГАН [ингл. slogan ‘өндәү, девиз’] (Р: слоган; И.: slogan; T.: savsöz) и.
Рекламалағы төп идеяны аңғартҡан фраза. □ Слоган (фраза, выражающая главную идею в рекламе товара). Слоган уйлап табыу. Ҡыҙыҡ слоган.
СЛУЖБА [рус.] и. ҡар. хеҙмәт. ■ Автомобиль хужалығы — уҙе айырым коллектив: уҙенең начальнигы, баш инженеры, бухгалтерияһы, бутән службалары бар. Ш. Янбаев.
СЛЮДА [рус.] (Р: слюда; И.: mica; Т.: mika) и. мин.
Ҡатлауланып ҡубып торған үтә күренмәле минерал. □ Слюда. / Слюдяной. Слюда
565