Академический словарь башкирского языка. Том IX. Страница 321
Поиск по словарям
ФОТОТЕЛЕГРАФ
Фотографик аппараттың объективы.
□ Фотообъектив. ■ Шул ишектән режиссёр-оператор, уларҙың ярҙамсыларының эшен, актёрҙарҙың уйынын бер куҙ менән генә булһа ла — фотообъективтан — куҙә-тер өсөн елдереп барып еттем тәғәйен урынға. «Йәшлек», 31 август 2010.
ФОТОПЛЁНКА [рус.] (Р.: фотоплёнка; И.: photofilm; Т.: film) и.
Фотографик аппаратҡа ҡуйып һүрәт төшөрә торған яҡтылыҡҡа һиҙгер плёнка.
□ Фотоплёнка. ■ Фотоплёнкаға куҙ һалырға Ғумэров саҡ өлгөрҙө, кибеп бөтөр-бөтмәҫтән задание утпәу һөҙөмтәһен раҫлай торған беренсе фотодокументты штабҡа алып киттеләр. А. Мағазов.
ФОТОРЕЛЕ [рус.] (Р.: фотореле; И.: photo relay; T.: fotoröle) и.
Фотоэффект күренешенә нигеҙләнгән, төрлө яйланмалар менән автоматик рәүештә идара итә торған инерцияһыҙ реле. □ Фотореле. Фотореле ҡулланыу.
ФОТОРЕПОРТАЖ [рус.] (Р.: фоторепортаж; И.: story in pictures; T.: fotoröportaj) и.
Фотографиялар ярҙамында төҙөлгән репортаж. □ Фоторепортаж. Фоторепортаж биреу. ■ «Ҡамышлы егете Ғибаҙулла Мал-һөйәров — кеше һәм һауынсы» тигән баш ҡуйып, уның тураһында фоторепортаж биргәндәр икән. Д. Исламов.
ФОТОРЕПОРТЁР [рус] (Р.: фото репортёр; И.: press photographer; T.: foto muhabiri) и.
Фоторепортаж менән шөғөлләнгән фотограф. □ Фоторепортёр. Фоторепортёр булып эшләу.
ФОТОРӘСЕМ и. ҡар. фотография 2. Фоторәсем эшләу. ■ Мин ҡартатайымдың фоторәсеменә ҡарайым да ундағы һыҙаттарҙы уҙемдә лә эҙләйем. «Йәшлек», 1 май 2010.
ФОТОСЕССИЯ [рус.] (Р.: фотосессия; И.: photo session; T.: fotoğraf çekimi) и.
Фотограф тарафынан бер йәки бер нисә кешене фотоға төшөрөү процесы. □ Фотосессия. Студия фотосессияһы. Тышта фотосессия уткәреу.
ФОТОСИНТЕЗ [рус.] (Р.: фотосинтез; И.: photosynthesis; T.: fotosentez, ışıkgöçüm) и. бот.
Йәшел үҫемлектәрҙә, ылымыҡта һәм ҡайһы бер микроорганизмдарҙа яҡтылыҡ тәьҫиренән углекислый газ менән һыуҙың органик берләшмәгә, углеводҡа әйләнеү процесы. □ Фотосинтез. / Фотосинтетический. Үҫемлектәр фотосинтезы. S Хәҙерге заманда эзотерика, биохимия, фотосинтез әлкәләрендә бик куп асыштар яһала. Ә. Үтәбай.
ФОТОСТАТ [гр. photos ‘яҡтылыҡ’ + states ‘тороусы’] (Р.: фотостат; И.: photostat; T.: fotostat) и.
Фотография юлы менән төрлө һыҙмалар, рәсемдәр, документтар күсермәһен ала торған аппарат. □ Фотостат. Фотостат менән эшләу. Фотостат ҡулланыу.
ФОТОСФЕРА [гр. phötos ‘яҡтылыҡ’ + sphaira ‘шар’] (Р.: фотосфера; И.: photosphere; T.: ışık yuvarı) и. астр.
Йондоҙ атмосфераһының яҡтырып торған өҫкө ҡатламы. □ Фотосфера. Фотосфера температураһы. Фотосфера һурәте.
ФОТОТАУАР (Р.: фототовары; И.: photo products; T.: fotoğrafçılık malzemeleri) и.
Фото төшөрөү өсөн кәрәк-яраҡ. □ Фототовары. Фототауарҙар һатып алыу. Фото-тауарҙар магазины.
ФОТОТЕКА [рус.] (Р.: фототека; И.: photograph library; T.: fotoğrafhane) и.
Фотографиялар йәки фотографик негативтар йыйылмаһы, архивы. □ Фототека. Фототеканы яңыртыу. Фототеканы ҡарап сығыу.
ФОТОТЕЛЕГРАММА [рус.] (Р.: фототелеграмма; И.: telautogram; T.: fototelegram) и.
Фототелеграф ярҙамында бирелгән телеграмма. □ Фототелеграмма. Фототелеграмма ебәреу. Фототелеграмма алыу.
ФОТОТЕЛЕГРАФ [рус.] (Р.: фототелеграф; И.: phototelegraph; T.: fototelgraf cihazı, faksimil kopya) и.
Радио йәки телеграф аша һүрәт тапшырыу һәм уны фотокүсермә рәүешендә ҡабул итеүҙән торған бәйләнеш төрө. □ Фототелеграф. Фототелеграф аша ебәреу.
321
Фотографик аппараттың объективы.
□ Фотообъектив. ■ Шул ишектән режиссёр-оператор, уларҙың ярҙамсыларының эшен, актёрҙарҙың уйынын бер куҙ менән генә булһа ла — фотообъективтан — куҙә-тер өсөн елдереп барып еттем тәғәйен урынға. «Йәшлек», 31 август 2010.
ФОТОПЛЁНКА [рус.] (Р.: фотоплёнка; И.: photofilm; Т.: film) и.
Фотографик аппаратҡа ҡуйып һүрәт төшөрә торған яҡтылыҡҡа һиҙгер плёнка.
□ Фотоплёнка. ■ Фотоплёнкаға куҙ һалырға Ғумэров саҡ өлгөрҙө, кибеп бөтөр-бөтмәҫтән задание утпәу һөҙөмтәһен раҫлай торған беренсе фотодокументты штабҡа алып киттеләр. А. Мағазов.
ФОТОРЕЛЕ [рус.] (Р.: фотореле; И.: photo relay; T.: fotoröle) и.
Фотоэффект күренешенә нигеҙләнгән, төрлө яйланмалар менән автоматик рәүештә идара итә торған инерцияһыҙ реле. □ Фотореле. Фотореле ҡулланыу.
ФОТОРЕПОРТАЖ [рус.] (Р.: фоторепортаж; И.: story in pictures; T.: fotoröportaj) и.
Фотографиялар ярҙамында төҙөлгән репортаж. □ Фоторепортаж. Фоторепортаж биреу. ■ «Ҡамышлы егете Ғибаҙулла Мал-һөйәров — кеше һәм һауынсы» тигән баш ҡуйып, уның тураһында фоторепортаж биргәндәр икән. Д. Исламов.
ФОТОРЕПОРТЁР [рус] (Р.: фото репортёр; И.: press photographer; T.: foto muhabiri) и.
Фоторепортаж менән шөғөлләнгән фотограф. □ Фоторепортёр. Фоторепортёр булып эшләу.
ФОТОРӘСЕМ и. ҡар. фотография 2. Фоторәсем эшләу. ■ Мин ҡартатайымдың фоторәсеменә ҡарайым да ундағы һыҙаттарҙы уҙемдә лә эҙләйем. «Йәшлек», 1 май 2010.
ФОТОСЕССИЯ [рус.] (Р.: фотосессия; И.: photo session; T.: fotoğraf çekimi) и.
Фотограф тарафынан бер йәки бер нисә кешене фотоға төшөрөү процесы. □ Фотосессия. Студия фотосессияһы. Тышта фотосессия уткәреу.
ФОТОСИНТЕЗ [рус.] (Р.: фотосинтез; И.: photosynthesis; T.: fotosentez, ışıkgöçüm) и. бот.
Йәшел үҫемлектәрҙә, ылымыҡта һәм ҡайһы бер микроорганизмдарҙа яҡтылыҡ тәьҫиренән углекислый газ менән һыуҙың органик берләшмәгә, углеводҡа әйләнеү процесы. □ Фотосинтез. / Фотосинтетический. Үҫемлектәр фотосинтезы. S Хәҙерге заманда эзотерика, биохимия, фотосинтез әлкәләрендә бик куп асыштар яһала. Ә. Үтәбай.
ФОТОСТАТ [гр. photos ‘яҡтылыҡ’ + states ‘тороусы’] (Р.: фотостат; И.: photostat; T.: fotostat) и.
Фотография юлы менән төрлө һыҙмалар, рәсемдәр, документтар күсермәһен ала торған аппарат. □ Фотостат. Фотостат менән эшләу. Фотостат ҡулланыу.
ФОТОСФЕРА [гр. phötos ‘яҡтылыҡ’ + sphaira ‘шар’] (Р.: фотосфера; И.: photosphere; T.: ışık yuvarı) и. астр.
Йондоҙ атмосфераһының яҡтырып торған өҫкө ҡатламы. □ Фотосфера. Фотосфера температураһы. Фотосфера һурәте.
ФОТОТАУАР (Р.: фототовары; И.: photo products; T.: fotoğrafçılık malzemeleri) и.
Фото төшөрөү өсөн кәрәк-яраҡ. □ Фототовары. Фототауарҙар һатып алыу. Фото-тауарҙар магазины.
ФОТОТЕКА [рус.] (Р.: фототека; И.: photograph library; T.: fotoğrafhane) и.
Фотографиялар йәки фотографик негативтар йыйылмаһы, архивы. □ Фототека. Фототеканы яңыртыу. Фототеканы ҡарап сығыу.
ФОТОТЕЛЕГРАММА [рус.] (Р.: фототелеграмма; И.: telautogram; T.: fototelegram) и.
Фототелеграф ярҙамында бирелгән телеграмма. □ Фототелеграмма. Фототелеграмма ебәреу. Фототелеграмма алыу.
ФОТОТЕЛЕГРАФ [рус.] (Р.: фототелеграф; И.: phototelegraph; T.: fototelgraf cihazı, faksimil kopya) и.
Радио йәки телеграф аша һүрәт тапшырыу һәм уны фотокүсермә рәүешендә ҡабул итеүҙән торған бәйләнеш төрө. □ Фототелеграф. Фототелеграф аша ебәреу.
321