Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 214
Поиск по словарям
ВЫСОКОТОВАРНЫЙ
ВЫСОКОТОВАРНЫЙ, -ая, -ое юғары тауарлыҡлы; высокотоварное хозяйство юғары тауарлыҡлы хужалыҡ
ВЫСОКОУВАЖАЕМЫЙ, -ая, -ое хөрмәтле; высокоуважаемый человек хөрмәтле кеше
ВЫСОСАТЬ сов. что, из кого-чего 1. һурып алыу (сығарыу), һурып алып (имеп) бөтөрөү; высосать кровь из раны яранан ҡанды һурып алыу 2. перен. һурыу, һурып ятыу, (алдап) алып бөтөрөү; высосать последнюю копейку һуңғы тинде һурып алыу ♦ высосать все соки (кровь) из кого-чего ҡанын һурыу (эсеү), елеген һурыу (киптереү); высосать из пальца что уйлап сығарыу, яһап һөйләү
ВЫСОТА ж 1. бейеклек; высота здания бинаның бейеклеге; боЯться высоты бейеклектән ҡурҡыу 2. юғары; с высоты сиЯет луна юғарынан ай ҡарай 3. (холм, возвышенность) ҡалҡыулыҡ, түбә, бейеклек; подняться на высоту ҡалҡыулыҡҡа менеү 4. юғарылыҡ; высота давления баҫым юғарылығы 5. мат. бейеклек ♦ командная высота (позиция) см. командный; быть (оказаться) на высоте юғары талаптарға яуап бирерлек дәрәжәлә булыу; набрать высоту см. набрать; с высоты птичьего полёта см. полёт; с высоты своего величия ирон. эрелек менән, юғарынан тороп (мөнәсәбәт белдерец)
ВЫСОТНИК м 1. (строитель) бейек йорттар һалыусы, бейектә төҙөүсе 2. (лётчик) бейектә осоусы
ВЫСОТНЫЙ, -ая, -ое 1. бейеклек ...ы, юғарылыҡ ...ы; высотный пояс растительности үҫемлектәрҙең бейеклек бүлкәте 2. бейек, күп ҡатлы; высотное здание бейек бина 3. ав. ҙур бейеклектәге, бик юғарылағы; высотный полёт ҙур бейеклектәге осош; высотные самолёты ҙур бейеклектә оса торған самолёттар
высотомер м; тех. бейеклек үлсәгес
ВЫСОХНУТЬ сов. 1. кибеү, кибеп бөтөү; бельё высохло кер кипте; лужи высохли күләүектәр кибеп бөттө 2. быжыу, ҡороу, ҡороп бөтөү, һулыу; яблоня высохла алма ағасы ҡороно; цветы высохли сәскәләр һулыған 3. перен. ябығыу, ябығып (кибеп) бөтөү, кибеү
высочайший, -ая, -ее 1. превосх. ст. от высокий иң бейек (юғары), бик бейек; высочайшая скала иң бейек ҡая 2. ғали йәнәп ...ы, батша хәҙрәттәре ...ы; высочайший указ батша хәҙрәттәре фарманы
ВЫСОЧЕСТВО с ғали йәнәп, батша хәҙрәте
ВЫСПАТЬСЯ сов. йоҡо туйыу, йоҡлап туйыу, туйғансы йоҡлау
ВЫСПРАШИВАТЬ несов. см. выспросить
ВЫСПРОСИТЬ сов. что; разг. һорашып белеү, төпсөнөп белеү, төпсөнөп белеп бөтөрөү
ВЫСТАВИТЬ сов. 1. что (вынуть) алыу, алып ҡуйыу; выставить рамы рамдарҙы алып ҡуйыу 2. что сығарыу, сығарып ҡуйыу; выста-
214
вить цветы на воздух сәскәләрҙе һауаға сығарыу; выставить шкаф в коридор шкафты коридорға сығарып ҡуйыу 3. кого-что; перен., прост. (выгнать) сығарып ебәреү, ҡыуып сығарыу 4. (выдвинуть вперёд) алға сығарыу (сығарып ҡуйыу), алға һуҙыу; выставить грудь күкрәкте алға сығарыу; выставить ногу аяҡты алға һуҙыу 5. что күрһәтеү, ҡуйыу; выставить кандидатуру кандидатура күрһәтеү; выставить требования талаптар ҡуйыу 6. что ҡуйыу; выставить охрану һаҡсы ҡуйыу 7. что күрһәтергә ҡуйыу; выставить картину һүрәттәрҙе күрһәтергә ҡуйыу 8. кого-что тип (итеп), хәлдә күрһәтеү; выставить в смешном виде көлкө итеп күрһәтеү 9. что ҡуйыу, ҡуйып (яҙып) ҡуйыу; выставить дату дата ҡуйыу; выставить отметки в журнале журналда билдәләр ҡуйып сығыу
ВЫСТАВИТЬСЯ сов.; разг. алға сығыу, һонолоу; выставиться из окна тәҙрәнән һонолоу
ВЫСТАВКА ж 1. см. выставить 1, 7; 2. күргәҙмә; сельскохозяйственная выставка ауыл хужалығы күргәҙмәһе; посетить художественную выставку һынлы сәнғәт күргәҙмәһен ҡарарға барыу
ВЫСТАВЛЕНИЕ с см. выставить; выставление кандидатов в депутаты депутатлыҡҡа кандидаттар күрһәтеү; выставление требований талаптар ҡуйыу
ВЫСТАВЛЯТЬ несов. см. выставить
ВЫСТАВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. выставиться
2. страд. от выставлять
ВЫСТАВНОЙ, -ая, -ое алынмалы, алына торған; выставные рамы алынмалы рамдар
ВЫСТАВОЧНЫЙ, -ая, -ое күргәҙмә ...ы;
выставочный павильон күргәҙмә павильоны ВЫСТАИВАТЬ несов. см. выстоять ВЫСТАИВАТЬСЯ несов. см. выстояться ВЫСТЕГАТЬ I сов. что һырыу, һырып бөтөрөү (ҡуйыу); выстегать одеяло юрған һырып ҡуйыу
ВЫСТЕГАТЬ II сов. кого; прост. (высечь) ҡамсылау, һыҙырыу, сыбыҡлау, ҡайыҙлау
ВЫСТЁГИВАТЬ несов. см. выстегать I ВЫСТЕЛИТЬ сов.; разг. см. выстлать ВЫСТИЛАТЬ несов. см. выстлать ВЫСТИРАТЬ сов. что йыуыу, йыуып бөтөрөү (ҡуйыу); выстирать бельё кер йыуып ҡуйыу
ВЫСТЛАТЬ сов. что түшәү, йәйеү, түшәп (йәйеп) сығыу
ВЫСТОЯТЬ сов. 1. что баҫып тороу, баҫып тороп үткәреү; выстоять несколько часов в очереди бер нисә сәғәт сиратта баҫып тороу 2. бер кимәлдә (шул килеш) тороу, емерелмәйенсә тороу; дом выстоит ёще не один год өй йәнә бер нисә йыл шул килеш торор 3. перен. (выдержать ) түҙеү, сыҙау, түҙә (сыҙай) алыу, бирешмәү, ҡаршы тора алыу; выстоять в войне һуғышҡа ҡаршы тора алыу
ВЫСОКОТОВАРНЫЙ, -ая, -ое юғары тауарлыҡлы; высокотоварное хозяйство юғары тауарлыҡлы хужалыҡ
ВЫСОКОУВАЖАЕМЫЙ, -ая, -ое хөрмәтле; высокоуважаемый человек хөрмәтле кеше
ВЫСОСАТЬ сов. что, из кого-чего 1. һурып алыу (сығарыу), һурып алып (имеп) бөтөрөү; высосать кровь из раны яранан ҡанды һурып алыу 2. перен. һурыу, һурып ятыу, (алдап) алып бөтөрөү; высосать последнюю копейку һуңғы тинде һурып алыу ♦ высосать все соки (кровь) из кого-чего ҡанын һурыу (эсеү), елеген һурыу (киптереү); высосать из пальца что уйлап сығарыу, яһап һөйләү
ВЫСОТА ж 1. бейеклек; высота здания бинаның бейеклеге; боЯться высоты бейеклектән ҡурҡыу 2. юғары; с высоты сиЯет луна юғарынан ай ҡарай 3. (холм, возвышенность) ҡалҡыулыҡ, түбә, бейеклек; подняться на высоту ҡалҡыулыҡҡа менеү 4. юғарылыҡ; высота давления баҫым юғарылығы 5. мат. бейеклек ♦ командная высота (позиция) см. командный; быть (оказаться) на высоте юғары талаптарға яуап бирерлек дәрәжәлә булыу; набрать высоту см. набрать; с высоты птичьего полёта см. полёт; с высоты своего величия ирон. эрелек менән, юғарынан тороп (мөнәсәбәт белдерец)
ВЫСОТНИК м 1. (строитель) бейек йорттар һалыусы, бейектә төҙөүсе 2. (лётчик) бейектә осоусы
ВЫСОТНЫЙ, -ая, -ое 1. бейеклек ...ы, юғарылыҡ ...ы; высотный пояс растительности үҫемлектәрҙең бейеклек бүлкәте 2. бейек, күп ҡатлы; высотное здание бейек бина 3. ав. ҙур бейеклектәге, бик юғарылағы; высотный полёт ҙур бейеклектәге осош; высотные самолёты ҙур бейеклектә оса торған самолёттар
высотомер м; тех. бейеклек үлсәгес
ВЫСОХНУТЬ сов. 1. кибеү, кибеп бөтөү; бельё высохло кер кипте; лужи высохли күләүектәр кибеп бөттө 2. быжыу, ҡороу, ҡороп бөтөү, һулыу; яблоня высохла алма ағасы ҡороно; цветы высохли сәскәләр һулыған 3. перен. ябығыу, ябығып (кибеп) бөтөү, кибеү
высочайший, -ая, -ее 1. превосх. ст. от высокий иң бейек (юғары), бик бейек; высочайшая скала иң бейек ҡая 2. ғали йәнәп ...ы, батша хәҙрәттәре ...ы; высочайший указ батша хәҙрәттәре фарманы
ВЫСОЧЕСТВО с ғали йәнәп, батша хәҙрәте
ВЫСПАТЬСЯ сов. йоҡо туйыу, йоҡлап туйыу, туйғансы йоҡлау
ВЫСПРАШИВАТЬ несов. см. выспросить
ВЫСПРОСИТЬ сов. что; разг. һорашып белеү, төпсөнөп белеү, төпсөнөп белеп бөтөрөү
ВЫСТАВИТЬ сов. 1. что (вынуть) алыу, алып ҡуйыу; выставить рамы рамдарҙы алып ҡуйыу 2. что сығарыу, сығарып ҡуйыу; выста-
214
вить цветы на воздух сәскәләрҙе һауаға сығарыу; выставить шкаф в коридор шкафты коридорға сығарып ҡуйыу 3. кого-что; перен., прост. (выгнать) сығарып ебәреү, ҡыуып сығарыу 4. (выдвинуть вперёд) алға сығарыу (сығарып ҡуйыу), алға һуҙыу; выставить грудь күкрәкте алға сығарыу; выставить ногу аяҡты алға һуҙыу 5. что күрһәтеү, ҡуйыу; выставить кандидатуру кандидатура күрһәтеү; выставить требования талаптар ҡуйыу 6. что ҡуйыу; выставить охрану һаҡсы ҡуйыу 7. что күрһәтергә ҡуйыу; выставить картину һүрәттәрҙе күрһәтергә ҡуйыу 8. кого-что тип (итеп), хәлдә күрһәтеү; выставить в смешном виде көлкө итеп күрһәтеү 9. что ҡуйыу, ҡуйып (яҙып) ҡуйыу; выставить дату дата ҡуйыу; выставить отметки в журнале журналда билдәләр ҡуйып сығыу
ВЫСТАВИТЬСЯ сов.; разг. алға сығыу, һонолоу; выставиться из окна тәҙрәнән һонолоу
ВЫСТАВКА ж 1. см. выставить 1, 7; 2. күргәҙмә; сельскохозяйственная выставка ауыл хужалығы күргәҙмәһе; посетить художественную выставку һынлы сәнғәт күргәҙмәһен ҡарарға барыу
ВЫСТАВЛЕНИЕ с см. выставить; выставление кандидатов в депутаты депутатлыҡҡа кандидаттар күрһәтеү; выставление требований талаптар ҡуйыу
ВЫСТАВЛЯТЬ несов. см. выставить
ВЫСТАВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. выставиться
2. страд. от выставлять
ВЫСТАВНОЙ, -ая, -ое алынмалы, алына торған; выставные рамы алынмалы рамдар
ВЫСТАВОЧНЫЙ, -ая, -ое күргәҙмә ...ы;
выставочный павильон күргәҙмә павильоны ВЫСТАИВАТЬ несов. см. выстоять ВЫСТАИВАТЬСЯ несов. см. выстояться ВЫСТЕГАТЬ I сов. что һырыу, һырып бөтөрөү (ҡуйыу); выстегать одеяло юрған һырып ҡуйыу
ВЫСТЕГАТЬ II сов. кого; прост. (высечь) ҡамсылау, һыҙырыу, сыбыҡлау, ҡайыҙлау
ВЫСТЁГИВАТЬ несов. см. выстегать I ВЫСТЕЛИТЬ сов.; разг. см. выстлать ВЫСТИЛАТЬ несов. см. выстлать ВЫСТИРАТЬ сов. что йыуыу, йыуып бөтөрөү (ҡуйыу); выстирать бельё кер йыуып ҡуйыу
ВЫСТЛАТЬ сов. что түшәү, йәйеү, түшәп (йәйеп) сығыу
ВЫСТОЯТЬ сов. 1. что баҫып тороу, баҫып тороп үткәреү; выстоять несколько часов в очереди бер нисә сәғәт сиратта баҫып тороу 2. бер кимәлдә (шул килеш) тороу, емерелмәйенсә тороу; дом выстоит ёще не один год өй йәнә бер нисә йыл шул килеш торор 3. перен. (выдержать ) түҙеү, сыҙау, түҙә (сыҙай) алыу, бирешмәү, ҡаршы тора алыу; выстоять в войне һуғышҡа ҡаршы тора алыу