Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 215
Поиск по словарям
ВЫСЫПАТЬ
ВЫСТОЯТЬСЯ сов. 1. оҙаҡ тороп һәйбәтләнеү, оҙаҡ тороп сифаты яҡшырыу; вино выстоялось шарап оҙаҡ тороп һәйбәтләнгән 2. (о лошади) юшау, ял итеү; лошади выстоялись пОсле езды аттар йөрөгәндән һуң ял итте
ВЫСТРАДАТЬ сов. что 1. (пережить) күп яфа (михнәт) күреү, ғазап сигеү (кисереү) ҡайғы кисереү, күпте күреү (кисереү); он много выстрадал ул күп ғазап кисерҙе 2. (достигнуть страданиями) ғазап (яфа, михнәт) сигеп ирешеү, бик интегеп алыу; она выстрадала своё счастье ул ғазап сигеп бәхетенә иреште
ВЫСТРАИВАТЬ несов. см. выстроить
ВЫСТРАИВАТЬСЯ несов. 1. см. выстроиться 2. страд. от выстраивать
ВЫСТРЕЛ м атыу (ҡоралдан), атыу тауышы, атҡан тауыш; раздался выстрел атыу тауышы ишетелде ♦ без выстрела ҡаршылыҡһыҙ, атышып тормай; на выстрел атыу алыҫлығына (туп, пуля осоп еткән ер)
ВЫСТРЕЛИТЬ сов. атыу, атып ебәреү; выстрелить в воздух һауаға атып ебәреү
выстригать несов. см. выстричь
ВЫСТРИЧЬ сов. что (шерсть) алыу, ҡырҡыу, ҡырҡып алыу, ҡырыу, ҡырып алыу, ҡайсылау
ВЫСТРОГАТЬ сов. что йышыу, йышып тигеҙләү; выстрогать доску таҡта йышыу
ВЫСТРОИТЬ сов. 1. что (построить) һалыу, төҙөү, һалып (төҙөп) ҡуйыу, ҡороу; выстроить дом өй һалыу 2. кого-что (поставить строем) теҙеү, теҙеп ҡуйыу, сафҡа теҙеү; выстроить роту ротаны теҙеп ҡуйыу
ВЫСТРОИТЬСЯ сов. 1. (сафҡа) теҙелеү, сафҡа баҫыу; батальоны выстроились батальондар теҙелде 2. (возникнуть — о сооружении) һалыныу, төҙөлөү, ҡоролоу; выстроились новые здания яңы йорттар һалынды
ВЫСТУКАТЬ сов.; разг. 1. что туҡылдатып хәбәр биреү (тапшырыу), туҡылдау менән көй сығарыу; выстукать радиограмму радиограмманы туҡылдатып тапшырыу 2. кого-что; мед. һуҡҡылап (ҡаҡҡылап) тыңлау (тикшереү); выстукать лёгкие үпкәне ҡаҡҡылап тыңлап ҡарау
ВЫСТУКИВАТЬ несов. см. выстукать
ВЫСТУП м 1. сығынты, сығынҡы; выступ стены стена сығынтыһы 2. (скалы, берега, горы.) суҡаҡ, суҡы, һикәлтә
ВЫСТУПАТЬ несов. 1. см. выступить 2. (алға) сығып тороу, сусайыу; скала выступала над рекой ҡая йылға өҫтөнә сығып тора ине 3. (ходить важной поступью) ҡуҡрайып йөрөү, эре ҡиәфәт менән йөрөү
ВЫСТУПИТЬ сов. 1. алға сығыу (сығып баҫыу); он выступил несколько вперёд ул бер тиклем алға сығып баҫты 2. сығыу, (сығып) китеү; выступить в поход походҡа сығыу 3. (сик
аша) сығыу; река выступила из берегов йылға ярҙарынан аша сыҡты 4. күренеү, килеп (бәреп) сығыу; пот выступил на его лице уның битенә тир бәреп сыҡты 5. сығыш яһау, сығып һөйләү; выступить на собрании йыйылышта сығыш яһау
ВЫСТУПЛЕНИЕ с 1. см. выступить 2, 5; выступление артистов эстрады эстрада артистарының сығышы; получить приказ о выступлении ҡуҙғалыу тураһында приказ алыу 2. (речь, доклад) сығыш; выступление президента президенттың сығышы
ВЫСУНУТЬ сов. что сығарыу, һуҙыу; высунуть голову из окна тәҙрәнән башты сығарыу ♦ высунув (высуня) язык (бежать) прост. телде арҡырыға тешләп (йүгереү); нельзя носу высунуть (из дому) өйҙән сығырлыҡ түгел
ВЫСУНУТЬСЯ сов. сығыу, һуҙылыу, һонолоу, башты сығарыу; высунуться из окна тәҙрәнән һонолоу
ВЫСУШИВАТЬ несов. см. высушить
ВЫСУШИВАТЬСЯ несов. 1. см. высушиться 2. страд. от высушивать
ВЫСУШИТЬ сов. 1. что киптереү, киптереп алыу (ҡуйыу); высушить бельё керҙе киптереп алыу 2. кого-что киптереү, киптереп бөтөрөү, ҡоротоу, ҡурыу; солнце высушило степь ҡояш даланы ҡоротто 3. кого-что; перен., разг. киптереү, ябыҡтырыу, киптереп бөтөү, ябыҡтырып бөтөү; горе высушило его ҡайғы уны киптереп бөтөрҙө
ВЫСУШИТЬСЯ сов. кибеү, кибеп бөтөү, кибеп етеү (сығыу), кибенеү
ВЫСЧИТАТЬ сов. что 1. һанап (иҫәпләп, хисаплап) сығарыу, һанау, иҫәпләү; высчитать сумму расходов сығымдарҙың суммаһын иҫәпләп сығарыу 2. разг. тотоп (алып) ҡалыу, тотоу (аҡсаны); высчитать из зарплаты тысячу рублей эш хаҡынан мең һум тотоп ҡалыу
ВЫСЧИТЫВАТЬ несов. см. высчитать
вЫсший, -ая, -ее 1. превосх. ст. от высокий 2, 3; 2. юғары, иң юғары, төп, иң мөһим; высшие органы государственной власти дәүләт власының юғары органдары; высший командный состав юғары команда составы; высшее образование юғары белем ♦ в высшей степени сиктән тыш, иң юғары дәрәжәлә
ВЫСЫЛАТЬ несов. см. выслать
ВЫСЫЛКА ж см. выслать
ВЫСЫПАТЬ сов. 1. что бушатыу, түгеү, ҡойоу, сәсеү, бушатып (һалып) ҡуйыу; высыпать ягоды из корзины кәрзиндән еләкте бушатыу; высыпать муку в мешок ондо тоҡҡа бушатыу; высыпать монеты ваҡ аҡсаны сәсеү 2. разг. күмәкләп йүгереп сығыу, һибелеү; народ высыпал на улицу халыҡ урамға йүгереп сыҡты 3. (о сыпи ) сығыу, килеп сығыу, сабыртыу, тибеү 4. күренеү, ҡалҡыу; звёзды высыпали йондоҙҙар ҡалҡты
215
ВЫСТОЯТЬСЯ сов. 1. оҙаҡ тороп һәйбәтләнеү, оҙаҡ тороп сифаты яҡшырыу; вино выстоялось шарап оҙаҡ тороп һәйбәтләнгән 2. (о лошади) юшау, ял итеү; лошади выстоялись пОсле езды аттар йөрөгәндән һуң ял итте
ВЫСТРАДАТЬ сов. что 1. (пережить) күп яфа (михнәт) күреү, ғазап сигеү (кисереү) ҡайғы кисереү, күпте күреү (кисереү); он много выстрадал ул күп ғазап кисерҙе 2. (достигнуть страданиями) ғазап (яфа, михнәт) сигеп ирешеү, бик интегеп алыу; она выстрадала своё счастье ул ғазап сигеп бәхетенә иреште
ВЫСТРАИВАТЬ несов. см. выстроить
ВЫСТРАИВАТЬСЯ несов. 1. см. выстроиться 2. страд. от выстраивать
ВЫСТРЕЛ м атыу (ҡоралдан), атыу тауышы, атҡан тауыш; раздался выстрел атыу тауышы ишетелде ♦ без выстрела ҡаршылыҡһыҙ, атышып тормай; на выстрел атыу алыҫлығына (туп, пуля осоп еткән ер)
ВЫСТРЕЛИТЬ сов. атыу, атып ебәреү; выстрелить в воздух һауаға атып ебәреү
выстригать несов. см. выстричь
ВЫСТРИЧЬ сов. что (шерсть) алыу, ҡырҡыу, ҡырҡып алыу, ҡырыу, ҡырып алыу, ҡайсылау
ВЫСТРОГАТЬ сов. что йышыу, йышып тигеҙләү; выстрогать доску таҡта йышыу
ВЫСТРОИТЬ сов. 1. что (построить) һалыу, төҙөү, һалып (төҙөп) ҡуйыу, ҡороу; выстроить дом өй һалыу 2. кого-что (поставить строем) теҙеү, теҙеп ҡуйыу, сафҡа теҙеү; выстроить роту ротаны теҙеп ҡуйыу
ВЫСТРОИТЬСЯ сов. 1. (сафҡа) теҙелеү, сафҡа баҫыу; батальоны выстроились батальондар теҙелде 2. (возникнуть — о сооружении) һалыныу, төҙөлөү, ҡоролоу; выстроились новые здания яңы йорттар һалынды
ВЫСТУКАТЬ сов.; разг. 1. что туҡылдатып хәбәр биреү (тапшырыу), туҡылдау менән көй сығарыу; выстукать радиограмму радиограмманы туҡылдатып тапшырыу 2. кого-что; мед. һуҡҡылап (ҡаҡҡылап) тыңлау (тикшереү); выстукать лёгкие үпкәне ҡаҡҡылап тыңлап ҡарау
ВЫСТУКИВАТЬ несов. см. выстукать
ВЫСТУП м 1. сығынты, сығынҡы; выступ стены стена сығынтыһы 2. (скалы, берега, горы.) суҡаҡ, суҡы, һикәлтә
ВЫСТУПАТЬ несов. 1. см. выступить 2. (алға) сығып тороу, сусайыу; скала выступала над рекой ҡая йылға өҫтөнә сығып тора ине 3. (ходить важной поступью) ҡуҡрайып йөрөү, эре ҡиәфәт менән йөрөү
ВЫСТУПИТЬ сов. 1. алға сығыу (сығып баҫыу); он выступил несколько вперёд ул бер тиклем алға сығып баҫты 2. сығыу, (сығып) китеү; выступить в поход походҡа сығыу 3. (сик
аша) сығыу; река выступила из берегов йылға ярҙарынан аша сыҡты 4. күренеү, килеп (бәреп) сығыу; пот выступил на его лице уның битенә тир бәреп сыҡты 5. сығыш яһау, сығып һөйләү; выступить на собрании йыйылышта сығыш яһау
ВЫСТУПЛЕНИЕ с 1. см. выступить 2, 5; выступление артистов эстрады эстрада артистарының сығышы; получить приказ о выступлении ҡуҙғалыу тураһында приказ алыу 2. (речь, доклад) сығыш; выступление президента президенттың сығышы
ВЫСУНУТЬ сов. что сығарыу, һуҙыу; высунуть голову из окна тәҙрәнән башты сығарыу ♦ высунув (высуня) язык (бежать) прост. телде арҡырыға тешләп (йүгереү); нельзя носу высунуть (из дому) өйҙән сығырлыҡ түгел
ВЫСУНУТЬСЯ сов. сығыу, һуҙылыу, һонолоу, башты сығарыу; высунуться из окна тәҙрәнән һонолоу
ВЫСУШИВАТЬ несов. см. высушить
ВЫСУШИВАТЬСЯ несов. 1. см. высушиться 2. страд. от высушивать
ВЫСУШИТЬ сов. 1. что киптереү, киптереп алыу (ҡуйыу); высушить бельё керҙе киптереп алыу 2. кого-что киптереү, киптереп бөтөрөү, ҡоротоу, ҡурыу; солнце высушило степь ҡояш даланы ҡоротто 3. кого-что; перен., разг. киптереү, ябыҡтырыу, киптереп бөтөү, ябыҡтырып бөтөү; горе высушило его ҡайғы уны киптереп бөтөрҙө
ВЫСУШИТЬСЯ сов. кибеү, кибеп бөтөү, кибеп етеү (сығыу), кибенеү
ВЫСЧИТАТЬ сов. что 1. һанап (иҫәпләп, хисаплап) сығарыу, һанау, иҫәпләү; высчитать сумму расходов сығымдарҙың суммаһын иҫәпләп сығарыу 2. разг. тотоп (алып) ҡалыу, тотоу (аҡсаны); высчитать из зарплаты тысячу рублей эш хаҡынан мең һум тотоп ҡалыу
ВЫСЧИТЫВАТЬ несов. см. высчитать
вЫсший, -ая, -ее 1. превосх. ст. от высокий 2, 3; 2. юғары, иң юғары, төп, иң мөһим; высшие органы государственной власти дәүләт власының юғары органдары; высший командный состав юғары команда составы; высшее образование юғары белем ♦ в высшей степени сиктән тыш, иң юғары дәрәжәлә
ВЫСЫЛАТЬ несов. см. выслать
ВЫСЫЛКА ж см. выслать
ВЫСЫПАТЬ сов. 1. что бушатыу, түгеү, ҡойоу, сәсеү, бушатып (һалып) ҡуйыу; высыпать ягоды из корзины кәрзиндән еләкте бушатыу; высыпать муку в мешок ондо тоҡҡа бушатыу; высыпать монеты ваҡ аҡсаны сәсеү 2. разг. күмәкләп йүгереп сығыу, һибелеү; народ высыпал на улицу халыҡ урамға йүгереп сыҡты 3. (о сыпи ) сығыу, килеп сығыу, сабыртыу, тибеү 4. күренеү, ҡалҡыу; звёзды высыпали йондоҙҙар ҡалҡты
215