Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 220
Поиск по словарям
ВЫШЕ
ВЫШЕ 1. сравн. ст. от высокий и высоко бейегерәк, юғарыраҡ 2. нареч. юғары, өҫкә, юғарыраҡ, өҫкәрәк; пяти лет и выше биш һәм унан юғарыраҡ йәштәге; на шестой этаж и выше алтынсы ҡатҡа һәм өҫкәрәк 3. предлог с род. п. (вне, сверх чего-л.) тыш, юғарыраҡ, өҫтөнөрәк; быть выше предрассудков хөрәфәттәрҙән өҫтөнөрәк булыу 4. предлог с род. п. (вверх по течению от какого-л. места) өҫтәрәк, юғарыраҡ, өҫтә, юғарыла; выше пристани пристандан юғарыраҡ 5. нареч. юғарыла, бынан алда, өҫтә, юғарыраҡ, өҫтәрәк, бынан элек; об этом говорилось выше был турала юғарыла әйтелде
ВЫШЕ... урыҫ телендәге ҡушма һцҙҙәрҙец “ црҙә ”, “ югарыла ”, “ бынан алда ”, “ бынан элек” мәгәнәләрен ацлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., вышеприведённый юғарыла килтерелгән; вышесказанный алда әйтелгән
ВЫШЕСТОЯЩИЙ, -ая, -ее юғары, юғарылағы; вышестоящие органы юғары органдар
ВЫШИБАТЬ несов. см. вышибить
ВЫШИБИТЬ сов.; разг. 1. что һуғып (бәреп) сығарыу, һуғып (бәреп) төшөрөү, сығара һуғыу; вышибить шпагу из руки шпаганы ҡулынан һуғып төшөрөү; вышибить оконную раму тәҙрә рамын бәреп сығарыу 2. кого ҡыуып сығарыу; вышибить противника из деревни дошманды ауылдан ҡыуып сығарыу ♦ вышибить дух (душу) из кого һуғып (бәреп) үлтереү
ВЫШИВАЛЬНЫЙ, -ая, -ое сигеү ...ы, сиген ...ы; вышивальные нитки сигеү ептәре
ВЫШИВАЛЬЩИЦА ж сигеүсе (ҡатын-ҡыҙ)
ВЫШИВАНИЕ с 1. см. вышивать; обучаться вышиванию сигеүгә өйрәнеү 2. (вышиваемая вещь) сигеү, сиген, сиккән нәмә
ВЫШИВАТЬ несов. см. вышить
ВЫШИВКА ж 1. см. вышить; заниматься вышивкой сигеү менән шөғөлләнеү 2. (узор) сигелгән биҙәк, семәр, нағыш, ҡайма; нарядная вышивка матур сигеү; платье с вышивкой нағышлы күлдәк
ВЫШИВНОЙ, -ая, -ое разг. сиккән, сигелгән; вышивной воротник сигеүле яға; вышивные рукава сигелгән еңдәр
ВЫШИНА ж 1. бейеклек, оҙонлоҡ; столб вышиною в сажень бер сажин бейеклегендәге бағана 2. юғарылыҡ, юғары; звёзды поблёскивают в вышине юғарыла йондоҙҙар йымылдай
ВЫШИТЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от вышить 2. прил. сигеүле, ҡайыулы, нағышлы; вышитая рубашка сигеүле күлдәк
ВЫШИТЬ сов. 1. что (украсить узорным шитьём) сигеү, сигеп биҙәү; вышить узор биҙәк сигеү; вышить гладью шыма сигеү менән сигеү 2. кого-что (изобразить) сигеү, сигеп төшөрөү, сигеп эшләү (яһау); вышить метки на белье түшәк кәрәк-ярағына сигеп билдә яһау
ВЫШКА ж вышка; буровая вышка быраулау вышкаһы; прыжок в воду с вышки вышканан һыуға һикереү
ВЫШКОЛИТЬ сов. кого-что; разг. тәртипкә өйрәтеү, тәрбиә биреү, өйрәтеү; вышколить мальчика малайҙы тәртипкә өйрәтеү
ВЫШЛИФОВАТЬ сов. что 1. шымартыу, ышҡып шымартыу 2. перен., разг. әҙәпкә индереү, тәртипкә өйрәтеү
ВЫШЛИФОВАТЬСЯ сов. 1. шымарыу 2. перен ., разг. әҙәпкә инеү, тәртипкә өйрәнеү
ВЫШУТИТЬ сов. кого-что көлкөгә ҡалдырыу, өҫтөнән көлөү
ВЫШУЧИВАТЬ несов. см. вышутить
ВЫЩЕЛАЧИВАТЬ несов. см. выщелочить
ВЫЩЕЛАЧИВАТЬСЯ несов. 1. см. выщелочиться 2. страд. от выщелачивать
ВЫЩЕЛОЧИТЬ сов. что; тех., хим. шыйыҡса менән иретеп сығарыу (иретеп алыу); выщелочить дубильные вещества из древесины үҙағастан дуплау матдәләрен шыйыҡса менән иретеп алыу
ВЫЩЕЛОЧИТЬСЯ сов.; тех., хим. иреп сығыу (шыйыҡса тәьҫирендә)
ВЫЩЕРБИТЬ сов. что; разг. киртмәкләү, суғырмаҡлау, сирылтыу; выщербить топор балтаны сирылтыу
ВЫЩЕРБИТЬСЯ сов.; разг. киртмәкләнеү, суғырмаҡланыу, сирылыу
ВЫЩЕРБлЯтЬ несов. см. выщербить
ВЫЩЕРБЛЯТЬСЯ несов. 1. см. выщербиться 2. страд. от выщерблять
ВЫЩИПАТЬ сов. что йолҡоу, йолҡоп бөтөрөү, йолҡҡолау, өҙөү, өҙгөләү; выщипать перья йөн йолҡоу; выщипать траву үләнде йолҡоп бөтөрөү
ВЫЩИПНУТЬ сов. что йолҡоу, йолҡоп алыу (сығарыу); выщипнуть перо ҡауырһынды йолҡоп алыу
ВЫЩИПЫВАТЬ несов. см. выщипать
ВЫЯВИТЬ сов. 1. что күрһәтеү, асып биреү; выявить свой талант үҙ талантын күрһәтеү 2. кого-что фашлау, асыу, асыҡлау; выявить преступника енәйәтсене фашлау; выявить недостатки етешһеҙлектәрҙе асыу
ВЫЯВИТЬСЯ сов. фашланыу, асылыу, асыҡланыу, беленеү; выявились ошибки хаталар асыҡланды
ВЫЯВЛЯТЬ несов. см. выявить
ВЫЯВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. выявиться 2. страд. от выявлять
ВЫЯСНИТЬ сов. что асыҡлау, аныҡлау, (асыҡлап) белеү; выяснить обстановку хәлде асыҡлау
ВЫЯСНИТЬСЯ сов. асыҡланыу, аныҡланыу, беленеү, аңлашылыу
ВЫЯСНЯТЬ несов. см. выяснить
220
ВЫШЕ 1. сравн. ст. от высокий и высоко бейегерәк, юғарыраҡ 2. нареч. юғары, өҫкә, юғарыраҡ, өҫкәрәк; пяти лет и выше биш һәм унан юғарыраҡ йәштәге; на шестой этаж и выше алтынсы ҡатҡа һәм өҫкәрәк 3. предлог с род. п. (вне, сверх чего-л.) тыш, юғарыраҡ, өҫтөнөрәк; быть выше предрассудков хөрәфәттәрҙән өҫтөнөрәк булыу 4. предлог с род. п. (вверх по течению от какого-л. места) өҫтәрәк, юғарыраҡ, өҫтә, юғарыла; выше пристани пристандан юғарыраҡ 5. нареч. юғарыла, бынан алда, өҫтә, юғарыраҡ, өҫтәрәк, бынан элек; об этом говорилось выше был турала юғарыла әйтелде
ВЫШЕ... урыҫ телендәге ҡушма һцҙҙәрҙец “ црҙә ”, “ югарыла ”, “ бынан алда ”, “ бынан элек” мәгәнәләрен ацлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., вышеприведённый юғарыла килтерелгән; вышесказанный алда әйтелгән
ВЫШЕСТОЯЩИЙ, -ая, -ее юғары, юғарылағы; вышестоящие органы юғары органдар
ВЫШИБАТЬ несов. см. вышибить
ВЫШИБИТЬ сов.; разг. 1. что һуғып (бәреп) сығарыу, һуғып (бәреп) төшөрөү, сығара һуғыу; вышибить шпагу из руки шпаганы ҡулынан һуғып төшөрөү; вышибить оконную раму тәҙрә рамын бәреп сығарыу 2. кого ҡыуып сығарыу; вышибить противника из деревни дошманды ауылдан ҡыуып сығарыу ♦ вышибить дух (душу) из кого һуғып (бәреп) үлтереү
ВЫШИВАЛЬНЫЙ, -ая, -ое сигеү ...ы, сиген ...ы; вышивальные нитки сигеү ептәре
ВЫШИВАЛЬЩИЦА ж сигеүсе (ҡатын-ҡыҙ)
ВЫШИВАНИЕ с 1. см. вышивать; обучаться вышиванию сигеүгә өйрәнеү 2. (вышиваемая вещь) сигеү, сиген, сиккән нәмә
ВЫШИВАТЬ несов. см. вышить
ВЫШИВКА ж 1. см. вышить; заниматься вышивкой сигеү менән шөғөлләнеү 2. (узор) сигелгән биҙәк, семәр, нағыш, ҡайма; нарядная вышивка матур сигеү; платье с вышивкой нағышлы күлдәк
ВЫШИВНОЙ, -ая, -ое разг. сиккән, сигелгән; вышивной воротник сигеүле яға; вышивные рукава сигелгән еңдәр
ВЫШИНА ж 1. бейеклек, оҙонлоҡ; столб вышиною в сажень бер сажин бейеклегендәге бағана 2. юғарылыҡ, юғары; звёзды поблёскивают в вышине юғарыла йондоҙҙар йымылдай
ВЫШИТЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от вышить 2. прил. сигеүле, ҡайыулы, нағышлы; вышитая рубашка сигеүле күлдәк
ВЫШИТЬ сов. 1. что (украсить узорным шитьём) сигеү, сигеп биҙәү; вышить узор биҙәк сигеү; вышить гладью шыма сигеү менән сигеү 2. кого-что (изобразить) сигеү, сигеп төшөрөү, сигеп эшләү (яһау); вышить метки на белье түшәк кәрәк-ярағына сигеп билдә яһау
ВЫШКА ж вышка; буровая вышка быраулау вышкаһы; прыжок в воду с вышки вышканан һыуға һикереү
ВЫШКОЛИТЬ сов. кого-что; разг. тәртипкә өйрәтеү, тәрбиә биреү, өйрәтеү; вышколить мальчика малайҙы тәртипкә өйрәтеү
ВЫШЛИФОВАТЬ сов. что 1. шымартыу, ышҡып шымартыу 2. перен., разг. әҙәпкә индереү, тәртипкә өйрәтеү
ВЫШЛИФОВАТЬСЯ сов. 1. шымарыу 2. перен ., разг. әҙәпкә инеү, тәртипкә өйрәнеү
ВЫШУТИТЬ сов. кого-что көлкөгә ҡалдырыу, өҫтөнән көлөү
ВЫШУЧИВАТЬ несов. см. вышутить
ВЫЩЕЛАЧИВАТЬ несов. см. выщелочить
ВЫЩЕЛАЧИВАТЬСЯ несов. 1. см. выщелочиться 2. страд. от выщелачивать
ВЫЩЕЛОЧИТЬ сов. что; тех., хим. шыйыҡса менән иретеп сығарыу (иретеп алыу); выщелочить дубильные вещества из древесины үҙағастан дуплау матдәләрен шыйыҡса менән иретеп алыу
ВЫЩЕЛОЧИТЬСЯ сов.; тех., хим. иреп сығыу (шыйыҡса тәьҫирендә)
ВЫЩЕРБИТЬ сов. что; разг. киртмәкләү, суғырмаҡлау, сирылтыу; выщербить топор балтаны сирылтыу
ВЫЩЕРБИТЬСЯ сов.; разг. киртмәкләнеү, суғырмаҡланыу, сирылыу
ВЫЩЕРБлЯтЬ несов. см. выщербить
ВЫЩЕРБЛЯТЬСЯ несов. 1. см. выщербиться 2. страд. от выщерблять
ВЫЩИПАТЬ сов. что йолҡоу, йолҡоп бөтөрөү, йолҡҡолау, өҙөү, өҙгөләү; выщипать перья йөн йолҡоу; выщипать траву үләнде йолҡоп бөтөрөү
ВЫЩИПНУТЬ сов. что йолҡоу, йолҡоп алыу (сығарыу); выщипнуть перо ҡауырһынды йолҡоп алыу
ВЫЩИПЫВАТЬ несов. см. выщипать
ВЫЯВИТЬ сов. 1. что күрһәтеү, асып биреү; выявить свой талант үҙ талантын күрһәтеү 2. кого-что фашлау, асыу, асыҡлау; выявить преступника енәйәтсене фашлау; выявить недостатки етешһеҙлектәрҙе асыу
ВЫЯВИТЬСЯ сов. фашланыу, асылыу, асыҡланыу, беленеү; выявились ошибки хаталар асыҡланды
ВЫЯВЛЯТЬ несов. см. выявить
ВЫЯВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. выявиться 2. страд. от выявлять
ВЫЯСНИТЬ сов. что асыҡлау, аныҡлау, (асыҡлап) белеү; выяснить обстановку хәлде асыҡлау
ВЫЯСНИТЬСЯ сов. асыҡланыу, аныҡланыу, беленеү, аңлашылыу
ВЫЯСНЯТЬ несов. см. выяснить
220