Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 234
Поиск по словарям
ГЛИНА
ГЛИНА ж балсыҡ, мәте; красная глина ҡыҙыл балсыҡ; огнеупорная глина утҡа сыҙамлы балсыҡ; месить глину балсыҡ баҫыу
ГЛИНИСТЫЙ, -ая, -ое балсыҡлы, мәтеле;
глинистая почва мәтеле тупраҡ
ГЛИНОБИТНЫЙ, -ая, -ое балсыҡ ҡатыш; глинобитная стена балсыҡ ҡатыш стена
ГЛИНОЗЁМ м глинозём (алюминий окисы)
ГЛИНЯНЫЙ, -ая, -ое балсыҡ; глиняный горшок балсыҡ көршәк
ГЛИССЕР м глиссер (яҫы төплө, тиҙ йөрөшлө кәмә )
ГЛИСТ м (у людей) бабасыр; (у животных) селәүсен; ленточные глисты таҫма селәүсендәр
ГЛИСТОГОННЫЙ, -ая, -ое бабасыр (селәүсен) төшөрә торған; глистогонное средство бабасыр төшөрә торған дарыу (сара)
ГЛИЦЕРИН м глицерин
ГЛИЦЕРИНОВЫЙ, -ая, -ое 1. глицерин ...ы; глицериновое производство глицерин етештереү 2. глицеринлы; глицериновое мыло глицеринлы һабын
ГЛОБАЛЬНЫЙ, -ая, -ое глобаль (бөтә Ер шарын цҙ эсенә алган); глобальная задача глобаль мәсьәлә ♦ глобальная ракета глобаль ракета (Ер шарыныц теләһә ниндәй нөктәһенә етә алган)
ГЛОБУС м глобус
ГЛОДАТЬ несов. 1. что кимереү; глодать кость һөйәк кимереү 2. кого; перен. ғазаплау, борсоу, яфалау; его гложет совесть уны выжданы ғазаплай
глоссАрий м; лингв., лит. глоссарий (кц-беһенсә боронго яҙмалагы ацлашылмаган йәки иҫкергән һцҙҙәрҙе ацлатып, берәй тексҡа ҡушымта итеп биргән ацлатмалар)
ГЛОТАТЬ несов. 1. кого-что йотоу; глотать пилюли төймә дарыу йотоу 2. что; перен. йотлоғоп уҡыу ♦ глотать воздух һауа һулау; глотать слёзы күҙ йәшен йотоу (иламаҫҡа тырышыу ); глотать слова һүҙҙәрҙе йотоп һөйләү; глотать слюнки тамшаныу (ашагы килеп)
ГЛОТКА ж 1. йотҡолоҡ; заболевания глотки йотҡолоҡ ауырыуҙары 2. прост. тамаҡ, алҡым
ГЛОТНУТЬ сов. что, чего и без доп. йотоу, йотоп ебәреү (ҡуйыу)
ГЛОТОК м 1. йотоу; выпить в два глотка ике йотоуҙа эсеп бөтөрөү 2. йотом; два глотка воды ике йотом һыу
ГЛОХНУТЬ несов. 1. һаңғырауланыу 2. (затихать — о звуках) тыныу; шум постепенно глохнет тауыш аҡрынлап тына 3. һүнеү; мотор два раза глох мотор ике тапҡыр һүнде 4. (приходить в запустение) үлән (сүп) баҫыу, ташландыҡ хәлгә килеү; сад глохнет баҡсаны сүп баҫа
ГЛУБИНА ж 1. тәрәнлек; большая глубина ҙур тәрәнлек; измерение глубины тәрәнлекте
234
үлсәү; глубина колодца ҡоҙоҡтоң тәрәнлеге 2. (значительность) тәрәнлек; глубина анализа анализдың тәрәнлеге; глубина кризиса кризистың тәрәнлеге; глубина мысли фекер тәрәнлеге 3. прям., перен. төпкөл, түр; в глубине леса урман төпкөлөндә; из глубины жизни тормош төпкөлөнән ♦ в глубине веков быуаттар төпкөлөндә; из глубины веков быуаттар төпкөлөнән; в глубине души (сердца) күңел (йөрәк) түрендә; до глубины души (сердца) бик ныҡ үҙәккә үтеү, сиктән тыш тетрәндереү; от глубины души (сердца) ысын күңелдән (йөрәктән)
ГЛУБИНКА ж; разг. төпкөл (цҙәктән йы-раҡтагы йәшәц урыны); жить в глубинке төпкөлдә йәшәү
ГЛУБИННЫЙ, -ая, -ое 1. тәрәндәге, тәрән-дән; глубинный лов рыбы тәрәндән балыҡ тотоу; глубинные течения тәрәндәге ағымдар 2. төпкөл, төпкөлдәге; глубинные сёла төпкөл ауылдар
ГЛУБОКИЙ, -ая, -ое 1. тәрән, төплө, сөм; глубокий колодец тәрән ҡоҙоҡ; глубокая вспашка тәрән һөрөү; глубокая тарелка сөм тәрилкә; глубокий снег тәрән ҡар; глубокие корни тәрән тамырҙар; глубокое дыхание тәрән һулыш; глубокие знания төплө белем; глубокие изменения тәрән үҙгәрештәр; глубокий интерес тәрән ҡыҙыҡһыныу; глубокое чувство тәрән тойғо; глубокий сон тәрән йоҡо 2. прям., перен. алыҫ, йыраҡ; глубокий тыл алыҫ тыл; глубокая старина алыҫ тарих 3. (достигший предела в развитии , течении) ҡара, үтә; глубокая зима ҡара ҡыш; глубокая ночь ҡара төн; глубокая старость үтә ныҡ ҡартлыҡ ♦ глубокий взгляд (взор) тәрән ҡараш; глубокий голос ҡалын тауыш; глубокий поклон башты (ныҡ) түбән эйеү
ГЛУБОКО и ГЛУБОКО 1. нареч. тәрән; глубоко вырыть яму соҡорҙо тәрән ҡаҙыу 2. нареч. бик ныҡ, тәрән; глубоко переживать бик ныҡ кисереү 3. в знач. сказ. тәрән; здесь очень глубоко бында бик тәрән
ГЛУБОКОВОДНЫЙ, -ая, -ое 1. тәрән һыулы; глубоководная река тәрән һыулы йылға 2. тәрән һыу аҫты ...ы; глубоководные исследования тәрән һыу аҫты тикшеренеүҙәре 3. тәрән һыуҙағы, тәрән һыу ...ы; глубоководные рыбы тәрән һыу балыҡтары
ГЛУБОКОМЫСЛЕННЫЙ, -ая, -ое тәрән мәғәнәле (уйлы, фекерле); төплө; глубокомысленное замечание тәрән мәғәнәле иҫкәрмә; глубокомысленный взор тәрән мәғәнәле ҡараш; глубокомысленный человек тәрән фекерле кеше
ГЛУБОКОМЫСЛИЕ с тәрән фекерлелек (мәғәнәлелек), соғоллоҡ
ГЛУБОКОУВАЖАЕМЫЙ, -ая, -ое хөрмәтле (ихтирамлы мөрәжәгәт)
ГЛУБЬ ж см. глубина 1, 3
ГЛИНА ж балсыҡ, мәте; красная глина ҡыҙыл балсыҡ; огнеупорная глина утҡа сыҙамлы балсыҡ; месить глину балсыҡ баҫыу
ГЛИНИСТЫЙ, -ая, -ое балсыҡлы, мәтеле;
глинистая почва мәтеле тупраҡ
ГЛИНОБИТНЫЙ, -ая, -ое балсыҡ ҡатыш; глинобитная стена балсыҡ ҡатыш стена
ГЛИНОЗЁМ м глинозём (алюминий окисы)
ГЛИНЯНЫЙ, -ая, -ое балсыҡ; глиняный горшок балсыҡ көршәк
ГЛИССЕР м глиссер (яҫы төплө, тиҙ йөрөшлө кәмә )
ГЛИСТ м (у людей) бабасыр; (у животных) селәүсен; ленточные глисты таҫма селәүсендәр
ГЛИСТОГОННЫЙ, -ая, -ое бабасыр (селәүсен) төшөрә торған; глистогонное средство бабасыр төшөрә торған дарыу (сара)
ГЛИЦЕРИН м глицерин
ГЛИЦЕРИНОВЫЙ, -ая, -ое 1. глицерин ...ы; глицериновое производство глицерин етештереү 2. глицеринлы; глицериновое мыло глицеринлы һабын
ГЛОБАЛЬНЫЙ, -ая, -ое глобаль (бөтә Ер шарын цҙ эсенә алган); глобальная задача глобаль мәсьәлә ♦ глобальная ракета глобаль ракета (Ер шарыныц теләһә ниндәй нөктәһенә етә алган)
ГЛОБУС м глобус
ГЛОДАТЬ несов. 1. что кимереү; глодать кость һөйәк кимереү 2. кого; перен. ғазаплау, борсоу, яфалау; его гложет совесть уны выжданы ғазаплай
глоссАрий м; лингв., лит. глоссарий (кц-беһенсә боронго яҙмалагы ацлашылмаган йәки иҫкергән һцҙҙәрҙе ацлатып, берәй тексҡа ҡушымта итеп биргән ацлатмалар)
ГЛОТАТЬ несов. 1. кого-что йотоу; глотать пилюли төймә дарыу йотоу 2. что; перен. йотлоғоп уҡыу ♦ глотать воздух һауа һулау; глотать слёзы күҙ йәшен йотоу (иламаҫҡа тырышыу ); глотать слова һүҙҙәрҙе йотоп һөйләү; глотать слюнки тамшаныу (ашагы килеп)
ГЛОТКА ж 1. йотҡолоҡ; заболевания глотки йотҡолоҡ ауырыуҙары 2. прост. тамаҡ, алҡым
ГЛОТНУТЬ сов. что, чего и без доп. йотоу, йотоп ебәреү (ҡуйыу)
ГЛОТОК м 1. йотоу; выпить в два глотка ике йотоуҙа эсеп бөтөрөү 2. йотом; два глотка воды ике йотом һыу
ГЛОХНУТЬ несов. 1. һаңғырауланыу 2. (затихать — о звуках) тыныу; шум постепенно глохнет тауыш аҡрынлап тына 3. һүнеү; мотор два раза глох мотор ике тапҡыр һүнде 4. (приходить в запустение) үлән (сүп) баҫыу, ташландыҡ хәлгә килеү; сад глохнет баҡсаны сүп баҫа
ГЛУБИНА ж 1. тәрәнлек; большая глубина ҙур тәрәнлек; измерение глубины тәрәнлекте
234
үлсәү; глубина колодца ҡоҙоҡтоң тәрәнлеге 2. (значительность) тәрәнлек; глубина анализа анализдың тәрәнлеге; глубина кризиса кризистың тәрәнлеге; глубина мысли фекер тәрәнлеге 3. прям., перен. төпкөл, түр; в глубине леса урман төпкөлөндә; из глубины жизни тормош төпкөлөнән ♦ в глубине веков быуаттар төпкөлөндә; из глубины веков быуаттар төпкөлөнән; в глубине души (сердца) күңел (йөрәк) түрендә; до глубины души (сердца) бик ныҡ үҙәккә үтеү, сиктән тыш тетрәндереү; от глубины души (сердца) ысын күңелдән (йөрәктән)
ГЛУБИНКА ж; разг. төпкөл (цҙәктән йы-раҡтагы йәшәц урыны); жить в глубинке төпкөлдә йәшәү
ГЛУБИННЫЙ, -ая, -ое 1. тәрәндәге, тәрән-дән; глубинный лов рыбы тәрәндән балыҡ тотоу; глубинные течения тәрәндәге ағымдар 2. төпкөл, төпкөлдәге; глубинные сёла төпкөл ауылдар
ГЛУБОКИЙ, -ая, -ое 1. тәрән, төплө, сөм; глубокий колодец тәрән ҡоҙоҡ; глубокая вспашка тәрән һөрөү; глубокая тарелка сөм тәрилкә; глубокий снег тәрән ҡар; глубокие корни тәрән тамырҙар; глубокое дыхание тәрән һулыш; глубокие знания төплө белем; глубокие изменения тәрән үҙгәрештәр; глубокий интерес тәрән ҡыҙыҡһыныу; глубокое чувство тәрән тойғо; глубокий сон тәрән йоҡо 2. прям., перен. алыҫ, йыраҡ; глубокий тыл алыҫ тыл; глубокая старина алыҫ тарих 3. (достигший предела в развитии , течении) ҡара, үтә; глубокая зима ҡара ҡыш; глубокая ночь ҡара төн; глубокая старость үтә ныҡ ҡартлыҡ ♦ глубокий взгляд (взор) тәрән ҡараш; глубокий голос ҡалын тауыш; глубокий поклон башты (ныҡ) түбән эйеү
ГЛУБОКО и ГЛУБОКО 1. нареч. тәрән; глубоко вырыть яму соҡорҙо тәрән ҡаҙыу 2. нареч. бик ныҡ, тәрән; глубоко переживать бик ныҡ кисереү 3. в знач. сказ. тәрән; здесь очень глубоко бында бик тәрән
ГЛУБОКОВОДНЫЙ, -ая, -ое 1. тәрән һыулы; глубоководная река тәрән һыулы йылға 2. тәрән һыу аҫты ...ы; глубоководные исследования тәрән һыу аҫты тикшеренеүҙәре 3. тәрән һыуҙағы, тәрән һыу ...ы; глубоководные рыбы тәрән һыу балыҡтары
ГЛУБОКОМЫСЛЕННЫЙ, -ая, -ое тәрән мәғәнәле (уйлы, фекерле); төплө; глубокомысленное замечание тәрән мәғәнәле иҫкәрмә; глубокомысленный взор тәрән мәғәнәле ҡараш; глубокомысленный человек тәрән фекерле кеше
ГЛУБОКОМЫСЛИЕ с тәрән фекерлелек (мәғәнәлелек), соғоллоҡ
ГЛУБОКОУВАЖАЕМЫЙ, -ая, -ое хөрмәтле (ихтирамлы мөрәжәгәт)
ГЛУБЬ ж см. глубина 1, 3