Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 253
Поиск по словарям
ГРЫЗНЯ
ГРУЗИТЬ несов. кого-что тейәү; грузить машину дровами машинаға утын тейәү; грузить скот в вагоны вагондарға мал тейәү
ГРУЗИТЬСЯ несов. 1. тейәнеү, тейәлеү; грузиться в лодки кәмәләргә тейәлеү 2. страд. от грузить
ГРУЗНЕТЬ несов.; разг. ауырайыу; к старости начать грузнеть ҡартая килә ауырая башлау
грУзный, -ая, -ое 1. ауыр, һалмаҡ; грузные ворота ауыр ҡапҡа 2. ауыр һөйәкле (кәүҙәле), йыуан; грузный человек йыуан кеше 3. (о походке, шагах и т.п.) һалмаҡ 4. (тяжело нагруженный) ауыр тейәлгән
ГРУЗОВИК м грузовик, йөк машинаһы
ГРУЗОВЛАДЕЛЕЦ м йөк хужаһы
ГРУЗОВОЙ, -ая, -ое йөк ...ы; грузовой транспорт йөк транспорты
ГРУЗООБОРОТ м йөк әйләнеше (билдәле ваҡыт эсендә транспортта ташылган йөк иҫәбе)
ГРУЗООТПРАВИТЕЛЬ м йөк ебәреүсе
ГРУЗОПОДЪЁМНИК м йөк күтәргес (домкрат , цҙе йөрөмәле кран һ. б.)
ГРУЗОПОДЪЁМНОСТЬ ж йөк күтәреүсән-лек (мәҫ., кцтәрец кранының кцтәрә алыу һәләте )
ГРУЗОПОДЪЁМНЫЙ, -ая, -ое йөк (ауырлыҡ) күтәреү ...ы; грузоподъёмная машина йөк күтәреү машинаһы
ГРУЗОПОЛУЧАТЕЛЬ м йөк алыусы (кеше йәки учреждение)
ГРУЗОПОТОК м йөк(тәр) хәрәкәте (йөктәрҙең юлда билдәле ваҡыт эсендә булыуы)
ГРУЗЧИК м и ГРУЗЧИЦА ж йөксө (йөк тейәцсе һәм бушатыусы)
ГРУНТ м 1. тупраҡ, ер; глинистый грунт мәтеле тупраҡ; высадка рассады в открытый грунт үрсетмәне асыҡ ергә күсереп ултыртыу 2. (твёрдое дно) һыу төбө 3. иск. ерлек, грунт (буяласаҡ йәки һцрәт яһаласаҡ әйбергә беренсе ҡат ягылган буяу) 4. иск. грунт (гравюрала һәм рәсемдә штрихланған фон)
ГРУНТОВАТЬ несов. что; иск. грунтлау, ерлек һалыу (буяла торган нәмәләрҙе беренсе ҡат буяп сыгыу)
ГРУНТОВАТЬСЯ несов. страд. от грунтовать
ГРУНТОВКА ж 1. см. грунтовать; грунтовка холста киндер туҡыманы грунтлау 2. см. грунт 3; масляная грунтовка майлы буяу яғылған ерлек
ГРУНТОВОЙ, -ая, -ое 1. ер (грунт) ...ы; грунтовая дорога арба юлы (тцшәлмәгән юл); грунтовые воды ер аҫты һыуҙары 2. ерлек (грунт) ...ы; грунтовые краски ерлек буяуҙары
ГРУППА ж; в разн. знач. группа, төркөм; группа всадников һыбайлылар төркөмө; десантная группа десант төркөмө; группа угле-
253
водов углеводтар группаһы; группа учащихся уҡыусылар төркөмө ♦ группы крови ҡандың группалары (кеше ҡанындагы аҡһым төҙөлөшөнөң төрлөлөгө менән билдәләнгән биохимик сифат цҙенсәлеге)
ГРУППИРОВАТЬ несов. кого-что 1. төркөмләү, группалау 2. (классифицировать) төркөмдәргә (группаларға) айырыу, туптарға айырыу (тупланыу)
ГРУППИРОВАТЬСЯ несов. 1. группаларға (төркөмдәргә) йыйылыу, төркөм-төркөм тупланыу 2. страд. от группировать
ГРУППИРОВКА ж 1. см. группировать, группироваться 2. группа, төркөм, берләшмә; демократическая группировка демократик берләшмә
ГРУППОВОЙ, -ая, -ое төркөм (группа) менән булған, төркөмдән (группанан) торған, күмәк; групповые игры күмәк уйындар; групповой портрет күмәкләп төшкән портрет ♦ групповой брак группалы никах (бер төркөмдөң һәр ире икенсе төркөмдөң һәр ҡатыны менән йәшәй ала торган никах төрө)
ГРУППОВЩИНА ж; неодобр. группасылыҡ, төркөмсөлөк
ГРУСТИТЬ несов. яманһыулау, бойоғоу, бошоноу, эс бошоу
ГРУСТНО 1. нареч. яманһыу, бойоҡ; грустно улыбаться яманһыу йылмайыу 2. кому в знач. сказ., безл. яманһыу, бойоҡ; мне стало грустно миңә яманһыу булып китте
ГРУСТНЫЙ, -ая, -ое 1. яманһыу, һағышлы, бойоҡ, моңһоу; грустный человек бойоҡ кеше; грустная песня моңһоу йыр; грустный взор бойоҡ ҡараш; грустные мысли һағышлы уйҙар 2. разг. (досадный) күңелһеҙ; грустные результаты күңелһеҙ һөҙөмтәләр
ГРУСТЬ ж һағыш, эс бошоу, бошонҡолоҡ; неодолимая грусть һары һағыш; предаваться грусти һағышҡа бирелеү
грУша ж груша, армыт; сладкая груша шәрбәтле (татлы) груша; посадить грушу груша ултыртыу
ГРУШЕВИДНЫЙ, -ая, -ое груша кеүек, груша (армыт) рәүешендәге; грушевидная айва груша рәүешендәге айва
ГРУШЕВЫЙ, -ая, -ое груша ...ы, армыт ...ы; грушевое дерево армыт ағасы; грушевое варенье груша ҡайнатмаһы
ГРУШОВКА ж грушовка (1. груша шарабы 2. алмагас сорты)
ГРЫЖА ж; мед. бүҫер; паховая грыжа сат бүҫере
ГРЫЗЛО с; спец. ауыҙлыҡ, айыссыҡ
грызнЯ ж; разг. 1. (между животными) тешләшеү, талашыу 2. перен. сәйнәшеү, һүгешеү, әрләшеү
ГРУЗИТЬ несов. кого-что тейәү; грузить машину дровами машинаға утын тейәү; грузить скот в вагоны вагондарға мал тейәү
ГРУЗИТЬСЯ несов. 1. тейәнеү, тейәлеү; грузиться в лодки кәмәләргә тейәлеү 2. страд. от грузить
ГРУЗНЕТЬ несов.; разг. ауырайыу; к старости начать грузнеть ҡартая килә ауырая башлау
грУзный, -ая, -ое 1. ауыр, һалмаҡ; грузные ворота ауыр ҡапҡа 2. ауыр һөйәкле (кәүҙәле), йыуан; грузный человек йыуан кеше 3. (о походке, шагах и т.п.) һалмаҡ 4. (тяжело нагруженный) ауыр тейәлгән
ГРУЗОВИК м грузовик, йөк машинаһы
ГРУЗОВЛАДЕЛЕЦ м йөк хужаһы
ГРУЗОВОЙ, -ая, -ое йөк ...ы; грузовой транспорт йөк транспорты
ГРУЗООБОРОТ м йөк әйләнеше (билдәле ваҡыт эсендә транспортта ташылган йөк иҫәбе)
ГРУЗООТПРАВИТЕЛЬ м йөк ебәреүсе
ГРУЗОПОДЪЁМНИК м йөк күтәргес (домкрат , цҙе йөрөмәле кран һ. б.)
ГРУЗОПОДЪЁМНОСТЬ ж йөк күтәреүсән-лек (мәҫ., кцтәрец кранының кцтәрә алыу һәләте )
ГРУЗОПОДЪЁМНЫЙ, -ая, -ое йөк (ауырлыҡ) күтәреү ...ы; грузоподъёмная машина йөк күтәреү машинаһы
ГРУЗОПОЛУЧАТЕЛЬ м йөк алыусы (кеше йәки учреждение)
ГРУЗОПОТОК м йөк(тәр) хәрәкәте (йөктәрҙең юлда билдәле ваҡыт эсендә булыуы)
ГРУЗЧИК м и ГРУЗЧИЦА ж йөксө (йөк тейәцсе һәм бушатыусы)
ГРУНТ м 1. тупраҡ, ер; глинистый грунт мәтеле тупраҡ; высадка рассады в открытый грунт үрсетмәне асыҡ ергә күсереп ултыртыу 2. (твёрдое дно) һыу төбө 3. иск. ерлек, грунт (буяласаҡ йәки һцрәт яһаласаҡ әйбергә беренсе ҡат ягылган буяу) 4. иск. грунт (гравюрала һәм рәсемдә штрихланған фон)
ГРУНТОВАТЬ несов. что; иск. грунтлау, ерлек һалыу (буяла торган нәмәләрҙе беренсе ҡат буяп сыгыу)
ГРУНТОВАТЬСЯ несов. страд. от грунтовать
ГРУНТОВКА ж 1. см. грунтовать; грунтовка холста киндер туҡыманы грунтлау 2. см. грунт 3; масляная грунтовка майлы буяу яғылған ерлек
ГРУНТОВОЙ, -ая, -ое 1. ер (грунт) ...ы; грунтовая дорога арба юлы (тцшәлмәгән юл); грунтовые воды ер аҫты һыуҙары 2. ерлек (грунт) ...ы; грунтовые краски ерлек буяуҙары
ГРУППА ж; в разн. знач. группа, төркөм; группа всадников һыбайлылар төркөмө; десантная группа десант төркөмө; группа угле-
253
водов углеводтар группаһы; группа учащихся уҡыусылар төркөмө ♦ группы крови ҡандың группалары (кеше ҡанындагы аҡһым төҙөлөшөнөң төрлөлөгө менән билдәләнгән биохимик сифат цҙенсәлеге)
ГРУППИРОВАТЬ несов. кого-что 1. төркөмләү, группалау 2. (классифицировать) төркөмдәргә (группаларға) айырыу, туптарға айырыу (тупланыу)
ГРУППИРОВАТЬСЯ несов. 1. группаларға (төркөмдәргә) йыйылыу, төркөм-төркөм тупланыу 2. страд. от группировать
ГРУППИРОВКА ж 1. см. группировать, группироваться 2. группа, төркөм, берләшмә; демократическая группировка демократик берләшмә
ГРУППОВОЙ, -ая, -ое төркөм (группа) менән булған, төркөмдән (группанан) торған, күмәк; групповые игры күмәк уйындар; групповой портрет күмәкләп төшкән портрет ♦ групповой брак группалы никах (бер төркөмдөң һәр ире икенсе төркөмдөң һәр ҡатыны менән йәшәй ала торган никах төрө)
ГРУППОВЩИНА ж; неодобр. группасылыҡ, төркөмсөлөк
ГРУСТИТЬ несов. яманһыулау, бойоғоу, бошоноу, эс бошоу
ГРУСТНО 1. нареч. яманһыу, бойоҡ; грустно улыбаться яманһыу йылмайыу 2. кому в знач. сказ., безл. яманһыу, бойоҡ; мне стало грустно миңә яманһыу булып китте
ГРУСТНЫЙ, -ая, -ое 1. яманһыу, һағышлы, бойоҡ, моңһоу; грустный человек бойоҡ кеше; грустная песня моңһоу йыр; грустный взор бойоҡ ҡараш; грустные мысли һағышлы уйҙар 2. разг. (досадный) күңелһеҙ; грустные результаты күңелһеҙ һөҙөмтәләр
ГРУСТЬ ж һағыш, эс бошоу, бошонҡолоҡ; неодолимая грусть һары һағыш; предаваться грусти һағышҡа бирелеү
грУша ж груша, армыт; сладкая груша шәрбәтле (татлы) груша; посадить грушу груша ултыртыу
ГРУШЕВИДНЫЙ, -ая, -ое груша кеүек, груша (армыт) рәүешендәге; грушевидная айва груша рәүешендәге айва
ГРУШЕВЫЙ, -ая, -ое груша ...ы, армыт ...ы; грушевое дерево армыт ағасы; грушевое варенье груша ҡайнатмаһы
ГРУШОВКА ж грушовка (1. груша шарабы 2. алмагас сорты)
ГРЫЖА ж; мед. бүҫер; паховая грыжа сат бүҫере
ГРЫЗЛО с; спец. ауыҙлыҡ, айыссыҡ
грызнЯ ж; разг. 1. (между животными) тешләшеү, талашыу 2. перен. сәйнәшеү, һүгешеү, әрләшеү