Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 439
Поиск по словарям
КАЗЕИН
КАВЕРНОЗНЫЙ, -ая, -ое 1. мед. каверналы; кавернозное лёгкое каверналы үпкә 2. геол. ҡыуышлы; кавернозный известняк ҡыуышлы бурташ
КАВКАЗСКИЙ, -ая, -ое Кавказ ...ы; кавказские языки Кавказ телдәре ♦ кавказский тополь кавказ тирәге; кавказский клинок кавказ ҡылысы
КАВКАЗЦЫ мн. кавказлылар, Кавказ халҡы // ед. кавказец м Кавказ ир-аты; кавказка ж Кавказ ҡатын-ҡыҙы
КАВЫЧКИ мн. (ед. кавычка ж) тырнаҡтар; слова в кавычках тырнаҡтар эсендәге һүҙҙәр; открыть кавычки тырнаҡтарҙы асыу; закрыть кавычки тырнаҡтарҙы ябыу ♦ в кавычках ирон. һүҙҙә генә
КАГАН м; ист. ҡаған (урта быуаттарҙа төрки дәцләте башлыгы)
КАГАНАТ м ҡағанат, ҡағанлыҡ; Тюркский каганат Төрки ҡағанлығы
КАГАТ м; с. -х. кагат (ҡышҡылыҡҡа ергә өйөп, ҡаплап ҡуйылган картуф, кишер, сөгөлдөр өйөмө )
кагОр м кагор (ҡыҙыл шарап төрө)
кадЕт i м; уст. кадет (кадет корпусында уҡыусы )
КАДЕТ II м; полит. кадет (Рәсәйҙә консти-туцион-демократик фирҡә агзаһы)
КАДЕТСКИЙ I, -ая, -ое уст. кадет ...ы; кадетский мундир кадет мундиры ♦ кадетский корпус кадеттар корпусы (хәрби урта мәктәп)
КАДЕТСКИЙ II, -ая, -ое полит. кадеттар ...ы; кадетская партия кадеттар фирҡәһе
КАДИ м нескл. ҡазый
КАДИЛО с; церк. кадило (сиркәцҙә яндырып төтәҫләй торган хуш еҫле ыҫмала һалынган тимер һауыт)
КАДИТЬ несов. 1. кадило менән ыҫлау, төтәҫләү 2. кому; перен. (льстить) ярамһаҡланыу
КАДКА ж тәпән, сапсаҡ
КАДМИЙ м кадмий (1. химик элемент, ялтырауыҡлы йомшаҡ аҡ металл 2. шул металдан яһалган һары буяу)
КАДР м кадр (1. кино йәки фотоплёнкалагы айырым һцрәт 2. кинофильмдан айырым кцре-неш йәки эпизод) ♦ за кадром кадр артында
КАДРИЛЬ ж кадриль (алтышар фигуранан торган парлы кцмәк бейец һәм шуга яҙылган музыка әҫәре)
КАДРОВИК м; разг. кадровик (1. кадрҙарга, төп составҡа ингән кеше 2. кадрҙар бцлеге хеҙмәткәре )
кадровый, -ая, -ое кадрҙағы, даими төп составтағы; кадровые войска даими ғәскәр; кадровый офицер кадрҙағы офицер; кадровый рабочий төп эшсе
КАДРЫ только мн. кадрҙар (1. хәрби час-тарҙыц тыныс ваҡыттагы даими составы
439
2. ойошмаларҙа, предприятиеларҙа эшләцсе-ләрҙец төп составы) ♦ отдел кадров кадрҙар бүлеге
КАДУШКА ж бәләкәй (сапсаҡ) тәпән, ағас күнәк
КАДЫК м күмәгәй
КАЁМКА ж; разг. нәҙек ҡайма
КАЖДОДНЕВНЫЙ, -ая, -ое һәр көнгө, көндәлек; каждодневная работа көндәлек эш
каждый, -ая, -ое мест. 1. һәр, һайын, һәр бер, һәр ҡайһы; каждый месяц һәр ай, ай һайын; каждый год йыл һайын 2. в знач. сущ. каждый м и каждая ж һәр кем; это должен знать каждый быны һәр кем белергә тейеш ♦ на каждом шагу аҙым һайын, һәр аҙымда
КАЗАК м казак ир-аты; казачка ж казак ҡатын-ҡыҙы (1. Рәсәйҙә XV — XVII бб. Яйыҡ, Дон, Кубань буйҙарына ҡасҡан крәҫтиән-дәрҙән, ҡала ярлыларынан торган ирекле кеше 2. шуларҙан ойошҡан, XVIII б. Урыҫ дәцләте-нец сик буйҙарын һаҡларга тейеш булган айырым хәрби сословие вәкиле); донские казаки Дон казактары ♦ вольный казак үҙ иркендә (ирекле кеше )
КАЗАКИН м кәзәкей (кейем)
КАЗАН м; обл. ҡаҙан
КАЗАРКА ж ҡарағаҙ
КАЗАРМА ж казарма
КАЗАРМЕННЫЙ, -ая, -ое казарма ...ы; казарменная жизнь казарма тормошо ♦ казарменное положение; казарменный режим казарма хәле (режимы)
КАЗАТЬСЯ несов. 1. кем-чем күренеү, тойолоу; казаться старше своих лет төҫкә оло күренеү 2. кому безл. (представляться) -дай/-дәй булыу, кеүек күренеү (тойолоу); мне кажется, что я где-то видел его мин уны ҡайҙалыр күргәндәй булам 3. в знач. вводн. сл. кажется буғай, ахыры, төҫлө, булһа кәрәк; он, кажется, уехал ул киткән, буғай
КАЗАХИ мн. ҡаҙаҡтар, ҡаҙаҡ халҡы // ед. казах м ҡаҙаҡ ир-аты; казашка ж ҡаҙаҡ ҡатын-ҡыҙы
КАЗАХСКИЙ, -ая, -ое ҡаҙаҡ ...ы; казахский язык ҡаҙаҡ теле; казахские степи ҡаҙаҡ далалары
КАЗАЦКИЙ, -ая, -ое казак ...ы; казацкая сабля казак ҡылысы
КАЗАЧЕСТВО с 1. казак ҡатламы 2. собир. казактар; донское казачество Дон казактары
КАЗАЧИЙ, -ья, -ье казак ...ы; казачьи песни казак йырҙары; казачий атаман казак атаманы
КАЗАЧОК м 1. уменьш. -ласк. от казак 2. уст. казачок (хеҙмәтсе малай) 3. казачок (тиҙләнешле бейец һәм шул бейецҙец көйө)
КАЗЕИН м казеин (һөт составындагы аҡһым матдә)
КАВЕРНОЗНЫЙ, -ая, -ое 1. мед. каверналы; кавернозное лёгкое каверналы үпкә 2. геол. ҡыуышлы; кавернозный известняк ҡыуышлы бурташ
КАВКАЗСКИЙ, -ая, -ое Кавказ ...ы; кавказские языки Кавказ телдәре ♦ кавказский тополь кавказ тирәге; кавказский клинок кавказ ҡылысы
КАВКАЗЦЫ мн. кавказлылар, Кавказ халҡы // ед. кавказец м Кавказ ир-аты; кавказка ж Кавказ ҡатын-ҡыҙы
КАВЫЧКИ мн. (ед. кавычка ж) тырнаҡтар; слова в кавычках тырнаҡтар эсендәге һүҙҙәр; открыть кавычки тырнаҡтарҙы асыу; закрыть кавычки тырнаҡтарҙы ябыу ♦ в кавычках ирон. һүҙҙә генә
КАГАН м; ист. ҡаған (урта быуаттарҙа төрки дәцләте башлыгы)
КАГАНАТ м ҡағанат, ҡағанлыҡ; Тюркский каганат Төрки ҡағанлығы
КАГАТ м; с. -х. кагат (ҡышҡылыҡҡа ергә өйөп, ҡаплап ҡуйылган картуф, кишер, сөгөлдөр өйөмө )
кагОр м кагор (ҡыҙыл шарап төрө)
кадЕт i м; уст. кадет (кадет корпусында уҡыусы )
КАДЕТ II м; полит. кадет (Рәсәйҙә консти-туцион-демократик фирҡә агзаһы)
КАДЕТСКИЙ I, -ая, -ое уст. кадет ...ы; кадетский мундир кадет мундиры ♦ кадетский корпус кадеттар корпусы (хәрби урта мәктәп)
КАДЕТСКИЙ II, -ая, -ое полит. кадеттар ...ы; кадетская партия кадеттар фирҡәһе
КАДИ м нескл. ҡазый
КАДИЛО с; церк. кадило (сиркәцҙә яндырып төтәҫләй торган хуш еҫле ыҫмала һалынган тимер һауыт)
КАДИТЬ несов. 1. кадило менән ыҫлау, төтәҫләү 2. кому; перен. (льстить) ярамһаҡланыу
КАДКА ж тәпән, сапсаҡ
КАДМИЙ м кадмий (1. химик элемент, ялтырауыҡлы йомшаҡ аҡ металл 2. шул металдан яһалган һары буяу)
КАДР м кадр (1. кино йәки фотоплёнкалагы айырым һцрәт 2. кинофильмдан айырым кцре-неш йәки эпизод) ♦ за кадром кадр артында
КАДРИЛЬ ж кадриль (алтышар фигуранан торган парлы кцмәк бейец һәм шуга яҙылган музыка әҫәре)
КАДРОВИК м; разг. кадровик (1. кадрҙарга, төп составҡа ингән кеше 2. кадрҙар бцлеге хеҙмәткәре )
кадровый, -ая, -ое кадрҙағы, даими төп составтағы; кадровые войска даими ғәскәр; кадровый офицер кадрҙағы офицер; кадровый рабочий төп эшсе
КАДРЫ только мн. кадрҙар (1. хәрби час-тарҙыц тыныс ваҡыттагы даими составы
439
2. ойошмаларҙа, предприятиеларҙа эшләцсе-ләрҙец төп составы) ♦ отдел кадров кадрҙар бүлеге
КАДУШКА ж бәләкәй (сапсаҡ) тәпән, ағас күнәк
КАДЫК м күмәгәй
КАЁМКА ж; разг. нәҙек ҡайма
КАЖДОДНЕВНЫЙ, -ая, -ое һәр көнгө, көндәлек; каждодневная работа көндәлек эш
каждый, -ая, -ое мест. 1. һәр, һайын, һәр бер, һәр ҡайһы; каждый месяц һәр ай, ай һайын; каждый год йыл һайын 2. в знач. сущ. каждый м и каждая ж һәр кем; это должен знать каждый быны һәр кем белергә тейеш ♦ на каждом шагу аҙым һайын, һәр аҙымда
КАЗАК м казак ир-аты; казачка ж казак ҡатын-ҡыҙы (1. Рәсәйҙә XV — XVII бб. Яйыҡ, Дон, Кубань буйҙарына ҡасҡан крәҫтиән-дәрҙән, ҡала ярлыларынан торган ирекле кеше 2. шуларҙан ойошҡан, XVIII б. Урыҫ дәцләте-нец сик буйҙарын һаҡларга тейеш булган айырым хәрби сословие вәкиле); донские казаки Дон казактары ♦ вольный казак үҙ иркендә (ирекле кеше )
КАЗАКИН м кәзәкей (кейем)
КАЗАН м; обл. ҡаҙан
КАЗАРКА ж ҡарағаҙ
КАЗАРМА ж казарма
КАЗАРМЕННЫЙ, -ая, -ое казарма ...ы; казарменная жизнь казарма тормошо ♦ казарменное положение; казарменный режим казарма хәле (режимы)
КАЗАТЬСЯ несов. 1. кем-чем күренеү, тойолоу; казаться старше своих лет төҫкә оло күренеү 2. кому безл. (представляться) -дай/-дәй булыу, кеүек күренеү (тойолоу); мне кажется, что я где-то видел его мин уны ҡайҙалыр күргәндәй булам 3. в знач. вводн. сл. кажется буғай, ахыры, төҫлө, булһа кәрәк; он, кажется, уехал ул киткән, буғай
КАЗАХИ мн. ҡаҙаҡтар, ҡаҙаҡ халҡы // ед. казах м ҡаҙаҡ ир-аты; казашка ж ҡаҙаҡ ҡатын-ҡыҙы
КАЗАХСКИЙ, -ая, -ое ҡаҙаҡ ...ы; казахский язык ҡаҙаҡ теле; казахские степи ҡаҙаҡ далалары
КАЗАЦКИЙ, -ая, -ое казак ...ы; казацкая сабля казак ҡылысы
КАЗАЧЕСТВО с 1. казак ҡатламы 2. собир. казактар; донское казачество Дон казактары
КАЗАЧИЙ, -ья, -ье казак ...ы; казачьи песни казак йырҙары; казачий атаман казак атаманы
КАЗАЧОК м 1. уменьш. -ласк. от казак 2. уст. казачок (хеҙмәтсе малай) 3. казачок (тиҙләнешле бейец һәм шул бейецҙец көйө)
КАЗЕИН м казеин (һөт составындагы аҡһым матдә)