Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 442
Поиск по словарям
КАЛАМБУРИТЬ
КАЛАМБУРИТЬ несов. каламбур һөйләү, һүҙ уйнатыу
КАЛАМБУРНЫЙ, -ая, -ое каламбурлы; каламбурное выражение каламбурлы әйтем
КАЛАМЯНКА ж беше етен туҡыма
КАЛАМЯНКОВЫЙ, -ая, -ое беше етен туҡыманан; каламянковые брюки беше етен туҡыманан салбар
КАЛАН м ҡамсат
КАЛАНЧА ж 1. ҡаланса; пожарная каланча янғын ҡалансаһы 2. разг., шутл. һонтор, ҡолға
КАЛАЧ м ҡалас ♦ калачом не заманишь кого бер ни менән дә ҡыҙыҡтыра алмаҫһың; тёртый калач шымарған (йышылған) кеше
КАЛАЧИКОМ нареч. бөкләп, бөгәрләнеп; сидеть, поджав ноги калачиком аяҡты бөкләп ултырыу; собака свернулась калачиком эт бөгәрләнеп ятты
КАЛЕЙДОСКОП м 1. калейдоскоп (әйлән-дергән һайын төрлө төҫтәге матур фигуралар , биҙәктәр кцрһәтә торган оптик прибор) 2. перен. тиҙ алмашыныу; калейдоскоп событий ваҡиғаларҙың тиҙ алмашыныуы
калЕка м и ж ғәрип, зәғиф (кеше)
КАЛЕНДАРНЫЙ, -ая, -ое календарь ...ы; календарный план календарь план; календарный листок календарь бите
КАЛЕНДАРЬ м календарь; отрывной календарь йыртма (өҙмә) календарь; настольный календарь өҫтәл календары; солнечный календарь ҡояш календары; лунный календарь ай календары; календарь спортивных состязаний спорт ярыштары календары
КАЛЕНДУЛА ж календула, пәйғәмбәр тырнағы
калЕние с см. калить ♦ довести до белого каления кого ныҡ асыуын килтереү, ярһытыу
КАЛЁНЫЙ, -ая, -ое 1. ҡыҙҙырылған, ҡыҙған; калёное железо ҡыҙҙырылған тимер 2. ҡурылған, ҡыҙҙырылған; калёные орехи ҡурылған сәтләүек 3. тех. һуғарылған; калёный клинок һуғарылған ҡылыс ♦ калёным железом жечь что төбө-тамыры менән юҡ итеү (юҡҡа сығарыу)
КАЛЕЧИТЬ несов.; разг. 1. кого (делать калекой ) имгәтеү, ғәрип итеү, зәғифләү 2. что; перен . (портить) боҙоу; калечить характер холоҡ боҙоу
КАЛЕЧИТЬСЯ несов. 1. имгәнеү, ғәрипләнеү 2. страд. от калечить
КАЛИБР м калибр (1. атыу ҡоралы көбәгенең эске диаметры 2. тех. эшләп сыгарылган нәмәләрҙең кцләмен билдәләц өсөн алынган цлсәм); измерить размеры калибром күләмен калибр менән үлсәү; балалайки разного калибра төрлө ҙурлыҡтағы балалайкалар
КАЛИБРОВАТЬ несов. что; тех. калибрлау; калибровать патрон патронды калибрлау; калибровать семена орлоҡтарҙы ка
либрлау; калибровать вольтметр вольтметрҙы калибрлау
КАЛИБРОВОЧНЫЙ, -ая, -ое тех. калибрлау ...ы; калибровочный станок калибрлау станогы
кАлиевый, -ая, -ое хим. 1. калий ...ы; калиевые месторождения калий ятҡылыҡтары 2. калийлы; калиевые удобрения калийлы ашламалар
кАлий м калий (химик элемент, металл)
КАЛИЙНЫЙ, -ая, -ое хим. 1. калий ...ы; калийная промышленность калий сәнәғәте 2. калийлы; калийные соли калийлы тоҙҙар
КАЛИЛЬНЫЙ, -ая, -ое тех. ҡыҙҙырыу ...ы, иретеү ...ы; калильная печь ҡыҙҙырыу мейесе
КАЛИНА ж балан (ҡыуагы һәм емеше)
КАЛИННИК м баланлыҡ, балан ҡыуаҡлығы
КАЛИНОВЫЙ, -ая, -ое балан ...ы; калиновый пирог балан бәлеше
КАЛИТКА ж бәләкәй (ел) ҡапҡа
КАЛИТЬ несов. что 1. ҡыҙҙырыу; калить железо тимер ҡыҙҙырыу 2. ҡурыу, ҡыҙҙырыу; калить семечки көнбағыш ҡурыу
КАЛИФ: калиф на час ирон. бер сәғәтлек хәлиф (ҡыҫҡа ваҡытҡа власть башына менгән кешегә ҡарата)
КАЛЛИГРАФ м каллиграф, матур яҙыусы
КАЛЛИГРАФИЧЕСКИЙ, -ая, -ое каллиграфик, матур; каллиграфический почерк яҙыуы (почеркы) матур
КАЛЛИГРАФИЯ ж каллиграфия, матур яҙыу оҫталығы
КАЛМЫКИ мн. ҡалмыҡтар, ҡалмыҡ халҡы // ед. калмык м ҡалмыҡ ир-аты; калмычка ж ҡалмыҡ ҡатын-ҡыҙы
КАЛМЫЦКИЙ, -ая, -ое ҡалмыҡ ...ы; калмыцкий язык ҡалмыҡ теле
КАЛОРИЙНОСТЬ ж калориялылыҡ; калорийность угля күмерҙең калориялылығы; калорийность продуктов питания аҙыҡ-түлектең калориялылығы
КАЛОРИЙНЫЙ, -ая, -ое калориялы; калорийная пища калориялы аҙыҡ
КАЛОРИМЕТР м калориметр (йылылыҡ миҡдарын цлсәц ҡорамалы)
КАЛОРИМЕТРИЯ ж калориметрия (физиканың йылылыҡ миҡдарын цлсәц бцлеге)
КАЛОРИФЕР м калорифер (бинаның эсендә һауа йылытыу ҡоролмаһы)
КАЛОРИЯ ж калория (йылылыҡ цлсәц берәмеге )
КАЛОШИ мн. (ед. калоша ж) калуш ♦ сесть в калошу уңайһыҙ хәлгә ҡалыу, төп башына ултырыу; посадить в калошу кого уңайһыҙ (көлкө) хәлгә ҡалдырыу
КАЛЫМ м ҡалым; платить калым ҡалым түләү
442
КАЛАМБУРИТЬ несов. каламбур һөйләү, һүҙ уйнатыу
КАЛАМБУРНЫЙ, -ая, -ое каламбурлы; каламбурное выражение каламбурлы әйтем
КАЛАМЯНКА ж беше етен туҡыма
КАЛАМЯНКОВЫЙ, -ая, -ое беше етен туҡыманан; каламянковые брюки беше етен туҡыманан салбар
КАЛАН м ҡамсат
КАЛАНЧА ж 1. ҡаланса; пожарная каланча янғын ҡалансаһы 2. разг., шутл. һонтор, ҡолға
КАЛАЧ м ҡалас ♦ калачом не заманишь кого бер ни менән дә ҡыҙыҡтыра алмаҫһың; тёртый калач шымарған (йышылған) кеше
КАЛАЧИКОМ нареч. бөкләп, бөгәрләнеп; сидеть, поджав ноги калачиком аяҡты бөкләп ултырыу; собака свернулась калачиком эт бөгәрләнеп ятты
КАЛЕЙДОСКОП м 1. калейдоскоп (әйлән-дергән һайын төрлө төҫтәге матур фигуралар , биҙәктәр кцрһәтә торган оптик прибор) 2. перен. тиҙ алмашыныу; калейдоскоп событий ваҡиғаларҙың тиҙ алмашыныуы
калЕка м и ж ғәрип, зәғиф (кеше)
КАЛЕНДАРНЫЙ, -ая, -ое календарь ...ы; календарный план календарь план; календарный листок календарь бите
КАЛЕНДАРЬ м календарь; отрывной календарь йыртма (өҙмә) календарь; настольный календарь өҫтәл календары; солнечный календарь ҡояш календары; лунный календарь ай календары; календарь спортивных состязаний спорт ярыштары календары
КАЛЕНДУЛА ж календула, пәйғәмбәр тырнағы
калЕние с см. калить ♦ довести до белого каления кого ныҡ асыуын килтереү, ярһытыу
КАЛЁНЫЙ, -ая, -ое 1. ҡыҙҙырылған, ҡыҙған; калёное железо ҡыҙҙырылған тимер 2. ҡурылған, ҡыҙҙырылған; калёные орехи ҡурылған сәтләүек 3. тех. һуғарылған; калёный клинок һуғарылған ҡылыс ♦ калёным железом жечь что төбө-тамыры менән юҡ итеү (юҡҡа сығарыу)
КАЛЕЧИТЬ несов.; разг. 1. кого (делать калекой ) имгәтеү, ғәрип итеү, зәғифләү 2. что; перен . (портить) боҙоу; калечить характер холоҡ боҙоу
КАЛЕЧИТЬСЯ несов. 1. имгәнеү, ғәрипләнеү 2. страд. от калечить
КАЛИБР м калибр (1. атыу ҡоралы көбәгенең эске диаметры 2. тех. эшләп сыгарылган нәмәләрҙең кцләмен билдәләц өсөн алынган цлсәм); измерить размеры калибром күләмен калибр менән үлсәү; балалайки разного калибра төрлө ҙурлыҡтағы балалайкалар
КАЛИБРОВАТЬ несов. что; тех. калибрлау; калибровать патрон патронды калибрлау; калибровать семена орлоҡтарҙы ка
либрлау; калибровать вольтметр вольтметрҙы калибрлау
КАЛИБРОВОЧНЫЙ, -ая, -ое тех. калибрлау ...ы; калибровочный станок калибрлау станогы
кАлиевый, -ая, -ое хим. 1. калий ...ы; калиевые месторождения калий ятҡылыҡтары 2. калийлы; калиевые удобрения калийлы ашламалар
кАлий м калий (химик элемент, металл)
КАЛИЙНЫЙ, -ая, -ое хим. 1. калий ...ы; калийная промышленность калий сәнәғәте 2. калийлы; калийные соли калийлы тоҙҙар
КАЛИЛЬНЫЙ, -ая, -ое тех. ҡыҙҙырыу ...ы, иретеү ...ы; калильная печь ҡыҙҙырыу мейесе
КАЛИНА ж балан (ҡыуагы һәм емеше)
КАЛИННИК м баланлыҡ, балан ҡыуаҡлығы
КАЛИНОВЫЙ, -ая, -ое балан ...ы; калиновый пирог балан бәлеше
КАЛИТКА ж бәләкәй (ел) ҡапҡа
КАЛИТЬ несов. что 1. ҡыҙҙырыу; калить железо тимер ҡыҙҙырыу 2. ҡурыу, ҡыҙҙырыу; калить семечки көнбағыш ҡурыу
КАЛИФ: калиф на час ирон. бер сәғәтлек хәлиф (ҡыҫҡа ваҡытҡа власть башына менгән кешегә ҡарата)
КАЛЛИГРАФ м каллиграф, матур яҙыусы
КАЛЛИГРАФИЧЕСКИЙ, -ая, -ое каллиграфик, матур; каллиграфический почерк яҙыуы (почеркы) матур
КАЛЛИГРАФИЯ ж каллиграфия, матур яҙыу оҫталығы
КАЛМЫКИ мн. ҡалмыҡтар, ҡалмыҡ халҡы // ед. калмык м ҡалмыҡ ир-аты; калмычка ж ҡалмыҡ ҡатын-ҡыҙы
КАЛМЫЦКИЙ, -ая, -ое ҡалмыҡ ...ы; калмыцкий язык ҡалмыҡ теле
КАЛОРИЙНОСТЬ ж калориялылыҡ; калорийность угля күмерҙең калориялылығы; калорийность продуктов питания аҙыҡ-түлектең калориялылығы
КАЛОРИЙНЫЙ, -ая, -ое калориялы; калорийная пища калориялы аҙыҡ
КАЛОРИМЕТР м калориметр (йылылыҡ миҡдарын цлсәц ҡорамалы)
КАЛОРИМЕТРИЯ ж калориметрия (физиканың йылылыҡ миҡдарын цлсәц бцлеге)
КАЛОРИФЕР м калорифер (бинаның эсендә һауа йылытыу ҡоролмаһы)
КАЛОРИЯ ж калория (йылылыҡ цлсәц берәмеге )
КАЛОШИ мн. (ед. калоша ж) калуш ♦ сесть в калошу уңайһыҙ хәлгә ҡалыу, төп башына ултырыу; посадить в калошу кого уңайһыҙ (көлкө) хәлгә ҡалдырыу
КАЛЫМ м ҡалым; платить калым ҡалым түләү
442